1. Rachunek dochodu narodowego

Produkt krajowy brutto (PKB) - to suma wszystkich finalnych dóbr i usług wytworzonych w kraju w danym okresie (1 rok) oraz dóbr, które nie zostały poddane dalszemu przetworzeniu. W skład PKB wchodzą wyroby finalne (samochody, stoły, budynki, ,osty) oraz niefinalne, które w danym okresie nie uległy dalszemu przetworzeniu chociaż przeznaczone są do dalszej obróbki (surowce, części zamienne, półfabrykaty, obiekty w budowie)

PKB = C + I + G + X

(konsumpcja + inwestycje + wydatki rządowe + eksport netto)

W PKB nie bierze się pod uwagę tego, że maszyny i urządzenia biorące udział w procesie produkcji się zużywają. Część dóbr trzeba przeznaczyć na odtworzenie zużytego kapitału (amortyzacja)

PKN = PKB - amortyzacja

Produkt narodowy brutto (PNB) - jest miarą łącznych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju niezależnie od miejsca świadczenia usług przez czynniki produkcji.

PNB = PKB + dochody netto z tytułu własności za granicą

Dochody netto należy rozumieć jako nadwyżkę napływu dochodów z tytułu świadczenia usług czynników produkcji za granicą nad odpływem dochodów powstałych w wyniku świadczenia przez cudzoziemców usług czynników produkcji w kraju.

PNN = PNB - amortyzacja

Powyższe czynniki (PKB, PKN, PNB, PNN) podane są w cenach rynkowych. Aby przedstawić je w cenach czynników produkcji należy odjąć podatki pośrednie i dodać subsydia

Dochód narodowy

Y = PNN w cenach czynników produkcji = PNB w cenach czynników produkcji - amortyzacja

1. Bilans płatniczy państwa

Bilans płatniczy - jest to syntetyczne zestawienie wszystkich płatności dokonanych między rezydentami krajowymi a zagranicą, dotyczącym określonego okresu, zazwyczaj jednego roku kalendarzowego.

Bilans płatniczy jest zatem narzędziem, które stosuje techniki księgowe, pozwala określić sytuację finansowa kraju „na styku” z otoczeniem zewnętrznym.

Cele i zadania bilansu płatniczego:

• zapewnienie informacji o stanie stosunków finansowych państwa z zagranicą, przeznaczonej dla administracji gospodarczej,

• oddziaływanie na kierunki polityki gospodarczej państwa, zwłaszcza monetarnej, fiskalnej, handlowej i na kurs walutowy,

• zapewnienie informacji bankom i przedsiębiorstwom oraz innym podmiotom bezpośrednio lub pośrednio uczestniczącym w wymianie handlowej i finansowej z zagranicą.

2. Przedawnienie roszczeń

Przedawnienie - możliwość uchylenia się od zaspokojenia roszczenia po upływie określonego prawem terminu; instytucja prawa cywilnego, jedna z postaci dawności, służąca stabilizacji obrotu prawnego poprzez ograniczenie lub wyłączenie możliwości dochodzenia roszczeń na drodze sądowej po upływie określonego czasu. Poddanie roszczeń reżimowi przedawnienia stanowi rozwiązanie konfliktu pomiędzy interesami bezczynnego wierzyciela, który nie ma obowiązku niezwłocznego dochodzenia roszczenia, a interesem dłużnika, dla którego obowiązek zadośćuczynienia roszczeniu staje się zbyt uciążliwy po pewnym czasie, albo który nawet wykonał swoje zobowiązanie, lecz na skutek upływu czasu nie potrafi tego udowodnić. Służy też interesom obrotu gospodarczego pozbawiając skutecznej ochrony wierzyciela, który wskutek upływu czasu nie potrafi już udowodnić swojej wierzytelności. Przedawnienie roszczeń realizuje jedną z głównych zasad prawa cywilnego, iż ochrony sądowej należy udzielać tylko tym uprawnieniom majątkowym, które są lub mogą być efektywnie wykonywane.

Przedawnienie roszczeń jest obecnie zarzutem więc nie jest uwzględniane z urzędu, lecz jedynie "na zarzut", czyli na podstawie stanowczego oświadczenia dłużnika, że pragnie on z tego uprawnienia skorzystać Tradycyjny pogląd zakłada bowiem, że dłużnik może mieć interes, np. osobisty lub zawodowy, w tym, żeby powództwo przeciwko niemu zostało oddalone z przyczyn innych niż upływ czasu. Szczegółowe terminy przedawnienia poszczególnych rodzajów roszczeń zawierają dalsze księgi kodeksu oraz liczne ustawy szczególne. Ponieważ przedawnienie roszczeń wynika z upływu czasu,

Przedawnieniu podlegają wyłącznie roszczenia majątkowe, to znaczy takie, które w pierwszej kolejności prowadzą do powiększenia lub utrzymania dotychczasowego stanu majątkowego osoby uprawnionej. Jednak ze stosunku pracy podlegają przedawnieniu także roszczenia niemajątkowe - art. 291 k.p.. Wyjątkowo nie przedawnia się roszczenie windykacyjne dotyczące nieruchomości, co jednak nie wyklucza jej zasiedzenia.

3. Zdolność do czynności prawnych

Zdolność do czynności prawnych - w prawie cywilnym zdolność do dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych, czyli do przyjmowania i składania oświadczeń woli mających na celu wywołanie powstania, zmiany lub ustania stosunku prawnego. Innymi słowy, jest to zdolność do samodzielnego kształtowania swojej sytuacji prawnej (nabywania praw i zaciągania zobowiązań).

Zdolność do czynności prawnych może być pełna albo ograniczona, można jej również nie mieć w ogóle.

Pełną zdolność do czynności prawnych mają pełnoletnieosoby fizyczne oraz wszystkie osoby prawne. Przesłanką niezbędna do posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych przez osoby fizyczne jest pełnoletność, a nie wiek.

Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają osoby małoletnie, które ukończyły 13 lat oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo, a także osoby, w stosunku do których obowiązuje postanowienie o ustanowieniu doradcy tymczasowego, wydane przez sąd w trakcie postępowania o ubezwłasnowolnienie.

Zgodnie z polskim prawem zdolności do czynności prawnych nie mają osoby fizyczne, które nie ukończyły 13 lat oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.

4. Pojęcie i Funkcje umowy w obrocie gospodarczym

Termin „umowy handlowe” nie jest pojęciem normatywnym, podobnie jak jest to w przypadku czynności handlowych. Sformułowanie to ma oznaczać nawiązanie do tradycji Kodeksy handlowego, choć w istocie odnosi się do umów gospodarczych.

Umowy handlowe (gospodarcze) dzieli się na dwie grupy: umowy dwustronnie handlowe (obrót profesjonalny) i jednostronnie handlowe (obrót konsumencki). W pierwszym przypadku chodzi o takie umowy, w których po dwóch stronach czynności prawnej występują osoby zajmujące się prowadzeniem działalności gospodarczej.

Umowy jednostronnie handlowe to te, w których tylko po jednej stronie umowy występuje przedsiębiorca, a po drugiej - osoba, która w zakresie dokonanej czynności nie jest profesjonalistą, zaś co do zasady jedynie konsumentem.

Umowy w obrocie gospodarczym można podzielić na:

1. konsensualne (dochodzą do skutku przez samo oświadczenie woli stron) i realne (dochodzą do skutku dopiero po wydaniu rzeczy - przedmiotu świadczenia),

2. zobowiązujące, rozporządzające i upoważniające,

3. jednostronnie zobowiązujące (jedna strona jest tylko dłużnikiem, a druga tylko wierzycielem) i dwustronnie zobowiązujące (każda ze stron jest jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem),

4. odpłatne (gdy obie strony uzyskują korzyść majątkową) i nieodpłatne (gdy tylko jedna ze stron uzyskuje korzyść majątkową) oraz wzajemne (każda ze stron jest zobowiązana do świadczenia wobec drugiej strony, przy czym świadczenie jednej jest uznawane za odpowiednik świadczenia drugiej strony),

5. kazualne i abstrakcyjne,

6. swobodnie negocjowane oraz adhezyjne itd.

W większości umów handlowych są to umowy o charakterze dwustronnie zobowiązującym, odpłatnym, konsensualnym, wzajemnym.

Szczególne znaczenie dla umów w obrocie gospodarczym ma (umów handlowych) ma ich podział na umowy długo- i krótkoterminowe. Można je także dzielić ze względu na przedmiot.

5. Istota zarządzania multikulturowego

Identyfikacja różnic między kulturami, jak i podobieństw między nimi, nabrała istotnie na znaczeniu. Współczesne problemy i niepewność potęgują zainteresowanie zarządzaniem multikulturowym. W koncepcjach międzynarodowych podstawowym problemem zarządzania multikulturowego jest dostosowanie filozofii działania i konkretnych praktyk do specyfikacji poszczególnych krajów. Polega to na wypracowaniu formuł zbliżenia produktów do potrzeb rynków lokalnych oraz skutecznej polityki personalnej. W praktyce zarządzania multikulturowego a więc w sytuacji zarządzania organizacją wielonarodową posiadającą dywizje, filie i przedstawicielstwa w więcej niż w jednym kraju, w ramach współpracy wyróżnić można trzy modele międzykulturowej interakcji:

• Dominacja kulturowa- narzucenie organizacji wszystkim partnerom przez jednostkę macierzystą

• Współistnienie kulturowe- polega na poszukiwaniu kompromisu między kulturami partnerów

• Model współpracy kulturowej- stała interakcja między kulturami może wnieść nowe wartości i przyczynić się do rozwoju pracowników i całej organizacji

6. Systemowa koncepcja organizacji.

Szkoła systemowa

• Przedstawiciele: L. von Bertalanffy (początek lat 50-tych, K. Boulding (artykuł 1959), S. Beer, J.M. Forrester

• Szkoła systemowa podejmuje próbę syntezy szkół dotychczasowych, a zwłaszcza szkół: systemów społecznych, neoklasycznej, badań operacyjnych

• Pojęcie podstawowe: system jako zbiór części współzależnych ze względu na określony cel

• Istota:

• Proces decyzyjny jest pierwszoplanowy

• Przedsiębiorstwo jest rozpatrywane jako całość

• Język badań operacyjnych

• Aspiracja tworzenia teorii przedsiębiorstwa

• Koncentracja na formułowaniu problemów z zakresu struktury i polityki ogólnej przedsiębiorstwa

• J.M. Forrester (MIT): czy można zbudować model imitujący „zachowanie się przedsiębiorstwa”

• Taki model został zbudowany w następujących etapach:

• Sformułowanie problemu techniczno-ekonomicznego

• Opisowe sformułowanie podstawowych zależności charakteryzujących strukturę badanego systemu

• Budowa modelu strukturalnego przy użyciu języka symulacyjnego

• Modelowanie systemu na EMC

• Modyfikowanie modelu pod kątem zgodności między zachowaniem modelu i zachowaniem badanego systemu

• Znajdowanie zmian w parametrach modelu

• Uogólnienie metodyczne B.Lussato

• Postulat pierwszy zakłada istnienie pewnej logiki systemów, co poparte jest dwiema definicjami:

• System jest zbiorem części współzależnych ze względu na określony cel

• Strukturą systemu nazywa się ogół powiązań nieprzypadkowych wiążących części w całość

• Z postulatu tego wynika systemowe rozumienie organizacji (R.L. Ackoff):

• Organizacja jest to system zachowujący się rozmyślnie, zawierający przynajmniej dwa zachowujące się rozmyślnie składniki, mające wspólne zamierzenia, ze względu na które zachodzi w systemie funkcjonalny podział pracy; jego funkcjonalnie oddzielne składniki mogą na wzajemne zachowanie się odpowiadać w formie obserwacji albo łączności i przynajmniej jeden podzestaw pełni funkcję kontrolno-kierowniczą

Ujęcie systemowe organizacji

• System zachowujący się rozmyślnie to taki, który nie tylko dobiera środki i metody potrzebne do osiągania celów, ale także jest w stanie samodzielnie wyznaczać sobie cele, które realizuje

• Pięć podstawowych nurtów:

• Systemowa teoria organizacji

• Badania operacyjne

• Analiza systemowa

• Modele dynamiki przemysłowej

• Cybernetyka ekonomiczna

• Postulat drugi zakłada homomorfizm systemów

• Definicje:

• Dwa systemy mające co najmniej jedną część swej struktury identyczną, są systemami homomorficznymi

• Dwa systemy mające taką samą strukturę są systemami izomorficznymi

• Skoro dany system jest homomorficzny w stosunku do systemu bardziej złożonego, tworzy on model tego systemu

• Wniosek metodologiczny

• Jeżeli dwa systemy mają struktury podobne, właściwości zewnętrzne ich części będą porównywalne

• Właściwości zewnętrzne części będą tym bardziej porównywalne, im prostsza jest ich struktura wewnętrzna

• Postulat trzeci: jeśli systemy występujące w różnych dziedzinach poznania mają tę samą strukturę, to powinno być możliwe objaśnienie tej struktury w języku wspólnym, uniwersalnym

10. Istota i cechy organizacji wirtualnej

Organizacja wirtualna - to tymczasowa organizacja sieciowa składająca się z niezależnych uczestników( organizacji, firm, instytucji, indywidualnych specjalistów), którzy w odpowiedzi na pojawiającą się okazję rynkową szybko buduję układ wzajemnych relacji

Cechy organizacji wirtualnej

• Koncentracja na kluczowych kompetencjach uczestników

• Sieciowość - kooperacja w ramach sieci

• Tymczasowość i elastyczność

• Niski stopień formalizacji

• Wspólny cel

• Zaufanie

• Dzielenie się zasobami (głównie wiedzą) ryzykiem i efektami

• Nastawienie na okazje

12. Współczesne przedsiębiorstwo transnarodowe i jego cechy

POJĘCIE KORPORACJI TRANSNARODOWYCH

Przedsiębiorstwo o zasięgu międzynarodowym, prowadzące działalność w przynajmniej dwóch krajach oraz posiadające w przynajmniej dwóch krajach filie lub znaczne aktywa. Filie w innych krajach są w całości lub w części własnością przedsiębiorstwa macierzystego i działają pod jego kontrolą. Współcześnie przedsiębiorstwa dążą do umiędzynarodowienia w celu szybszego i efektywniejszego rozwoju. Większość podmiotów tego typu funkcjonuje jako spółki akcyjne, co znacznie ułatwia przekształcenia i przepływ kapitału. We współczesnym świecie to właśnie korporacje transnarodowe istotnie wpływają na kształt światowego rynku, wypierając monopol gospodarek narodowych.

CECHY KORPORACJI TRANSNARODOWYCH

-suwerenność - niezależność od interesów państw,

-złożoność - działalność prowadzona w posiadanym majątku produkcyjnym jak i w niezależnych przedsiębiorstwach po zawarciu z nimi porozumień,

-rozproszenie geograficzne - otwieranie filii na całym świecie,

-specjalizacja - podejmowanie przez filie ściśle określonych działalności,

-zdolność arbitrażowania - dokonywanie transakcji w ramach własnych struktur organizacyjnych,

-zdolność integrowania - ścisłe powiązanie i koordynacja działalności jednostek organizacyjnych

-elastyczność organizowania - zmieniające się sposoby angażowania zasobów oraz przesunięcia w rozdziale zadań i koordynowanie ich realizacji

-globalna efektywność - obniżaniekosztów netto w całym systemie korporacyjnym , ale niekoniecznie we wszystkich jednostkach organizacyjnych jednocześnie

 

FUNKCJE KORPORACJI TRANSNARODOWYCH

1. Przemieszczanie zasobów i zdolności produkcyjno - handlowych,

2. Pobudzanie wzrostu i efektywności gospodarczej,

3. Stymulowanie restrukturyzacji przez przejęcia i fuzje,

4. Aktywizowanie lokalnych zasobów i konkurencji na rynku,

5. Transmitowanie nowych metod i wzorców; technologii,

13. konflikt i jego znaczenie dla rozwoju nowoczesnego przedsiębiorstwa, sposoby rozwiązywania konfliktów

Konflikt to zjawisko powszechne, nieuchronnie związane z życiem społecznym. Pojęcie konfliktu można rozpatrywać w różnych aspektach np. jako proces, w którym jednostka lub grupa dąży do osiągnięcia własnych celów przez wyeliminowanie, podporządkowanie sobie bądź zniszczenie jednostki lub grupy dążącej do celów podobnych lub identycznych. Występująca sprzeczność interesów powoduje walkę, jakieś starcie przeciwstawnych sobie sił.
Konflikt w przeciwieństwie do różnicy zdań charakteryzuje się tym, że jego uczestnicy są nieprzejednani, niezdolni do innego punktu widzenia, argumentują niezrozumiale, a w porównaniu ze znaczeniem sprawy angażują się nadzwyczaj emocjonalnie i ostro reagują. Korzenie konfliktu tkwią w sferze uczuciowej. Emocje związane ze sprawą będącą przedmiotem sporu stają się z biegiem czasu dominujące; uniemożliwiają one racjonalne myślenie i nabierają tak ważnego znaczenia, że ich usunięcie spowodowałoby zachwianie całego systemu wartości. Konflikt do pewnych granic powinien być tolerowany. Cała rzecz w tym, aby kierownictwo panowało nad sytuacją konfliktową i sprowadzało rywalizujące grupy na płaszczyznę dobra organizacji jako całości.
Aby określić pojęcie konfliktu jednym zdaniem możemy powiedzieć, że:
KONFLIKT - to proces społeczny zachodzący między jednostkami, grupami, państwami, wynikający ze sprzeczności interesów, celów, poglądów czy obowiązków, powodujący powstanie wrogości miedzi mini.
Konflikty można podzielić na intrapersonalne i interpersonalne.

Konflikt intrapersonalny przeżywają wszyscy, kiedy ich przekonania i wartości są sprzeczne ze sobą, lub, gdy nadmiar informacji utrudnia im podjęcie decyzji. Zdaniem psychologów takie konflikty prowadzą często do nerwic i stanów depresyjnych. Pogłębiają dodatkowo problemy w podejmowaniu nawet najprostszych decyzji.

Konflikty interpersonalne zawsze dotyczą dwóch różnych osób lub grup o różnych celach. Takie konflikty powstają z powodu różnic w wartościach cenionych przez strony. Mogą one dotyczyć podziału zasobów między pracowników, sprawowania kontroli i władzy nad innymi oraz sposobu koordynacji działań podwładnych. Dodatkowo konflikty w firmie powstają często z powodu różnicy charakterów i stylów pracy.

Konflikt ma swoje pozytywne i negatywne aspekty.

Pozytywne: innowacyjność i rozwój, wzrost motywacji i energii-stymulowanie zainteresowania innymi, wzrost zaufania poprzez wspólne pokonywanie trudności, przyrost wiedzy o możliwościach rozwiązywania konfliktów.

Negatywne: Stres, poczucie zagrożenia, nadmiar emocji, pogorszenie stosunków między ludźmi, agresja i ucieczka- wzmocnienie mechanizmów obronnych.

Sposoby rozwiązywania:

1. Negocjacje - są to bezpośrednie rozmowy, których celem jest osiągnięcie porozumienia , zawarcie transakcji lub rozwiązanie problemu. Porozumienie zostaje zawarte wówczas, gdy zostanie zaakceptowane przez wszystkie strony. Przebieg negocjacji oraz treść zawartego porozumienia zależą od bezpośrednich uczestników toczonych rozmów. Można zatem stwierdzić, iż negocjatorzy w wysokim stopniu sprawują kontrolę nad procesem rozmów i ich efektem.

2. Facylitacja - tu ma miejsce nieco niższy poziom kontroli. Procedura ta przypomina negocjacje, jednakże oprócz zainteresowanych stron w rozmowach uczestniczy facylitator. Jest on ekspertem od przebiegu rozmów, tzn. pilnuje przestrzegania określonych norm, jak: równy czas wypowiedzi, odnoszenie się do pozostałych rozmówców z szacunkiem. Obecność facylitatora bywa konieczna szczególnie w sytuacjach, gdy negocjacje dotyczą złożonych problemów, a uczestnicy mają trudności z ustaleniem i przestrzeganiem procedur rozwiązywania konfliktów. Rolę facylitatora powinna pełnić osoba bezstronna, zaakceptowana przez wszystkie strony konfliktu. Należy również podkreślić, iż podczas facylitacji meritum dyskusji pozostaje pod kontrolą uczestników, facylitator czuwa jedynie nad jej spokojnym przebiegiem.

3. Mediacja - może zostać zastosowana wówczas, gdy bezpośrednie negocjacje nie prowadzą do zawarcia porozumienia lub następuje eskalacja, czyli zaostrzenie konfliktu. Zadaniem mediatora jest pomoc w nawiązaniu dialogu, monitorowanie przebiegu rozmów i zachęcanie stron do poszukiwania wspólnego rozwiązania. Ostateczna decyzja w mediacji należy do uczestników sporu. W przypadkach bardzo silnego konfliktu mediator może pośredniczyć pomiędzy stronami, które odczuwają do siebie tak silną niechęć, iż nie zgadzają się na spotkanie.

4. Arbitraż - jest stosowany, gdy strony nie widzą możliwości wspólnego wypracowania rozwiązania problemu. Arbiter jako bezstronny ekspert analizuje kwestie sporne, a następnie formułuje rozwiązanie. Uczestnicy sporu w sytuacji arbitrażu mają jedynie wpływ na wybór arbitra. Sposób dochodzenia do rozwiązania merytorycznego, jak również jego efekt pozostają w gestii arbitra.

5. Sąd - jest to postępowanie w szczególnie trudnych sytuacjach, kiedy występujemy na drogę prawną i kierujemy sprawę do sądu. Działanie to nie wymaga zgody drugiej strony. Poziom kontroli sprowadza się przy tym rozwiązaniu przede wszystkim do wyboru adwokatów, którzy reprezentują strony w sądzie.

Pyt 14. Analiza strategiczna organizacji: istota, cele, metody

Analiza strategiczna to zbiór działań, które diagnozują organizację i jej otoczenie w sposób powodujący sformułowanie odpowiedniej strategii oraz zbudowanie i realizację określonego planu strategicznego.Analiza strategiczna oznacza właściwy sposób działania oraz sposób strategicznego myślenia przez ludzi oraz organizacje. Analiza taka musi mieć charakter kompleksowy i wykorzystywać metody jakościowe oraz ilościowe z dziedziny ekonomii, finansów, marketingu, ekonometrii, statystyki, psychologii.

Końcowym etapem analizy strategicznej jest określenie i ocena pozycji strategicznej przedsiębiorstwa. Analiza strategiczna daje nam odpowiedź na pytanie: w jakich warunkach będzie działała firma w przyszłości i jakie ma możliwości dostosowania się do nich.

Cel: dostrzeżenie w porę zagrożeń oraz szans w dynamicznym świecie, ustrzeżenie się przed pojawianiem się nowych problemów, racjonalne planowanie przyszłości przedsiębiorstwa, budowa strategii,

Metody:analiza pięciu sił konkurencji tzw. model Portera, macierz BCG, macierz SWOT/TOWS, analiza grup strategicznych, punktowa ocena atrakcyjności sektora, krzywa doświadczenia

16. Typologie strategii konkurencji organizacji. Typologia Portera

Porter na podstawie sposobu konkurowania na rynku oraz zakresu rynku wyróżnił trzy podstawowe strategie rynkowe: minimalnych kosztów, zróżnicowania oraz koncentracji.

W myśl tej teorii firma może zbudować skuteczną przewagę konkurencyjną tylko na dwa sposoby: albo przez niższą cenę, albo przez zaoferowaniu dodatkowej (unikatowej) wartości dla klientów, ale za to po wyższej cenie niż konkurencja. Te dwie strategie firma może stosować w dwóch wariantach: albo stara się utrzymać na wielu rynkach i w wielu segmentach dążąc do dywersyfikacji, albo pozostaje w jednym segmencie (rynku) próbując go zdominować.

Efektem tych wyborów są cztery spójne strategie budowy przewagi konkurencyjnej:

a) minimalizacja kosztów ( konkurencja kosztowa na wielu rynkach)

Najważniejszym celem firm wybierających tę strategię jest minimalizacja kosztów, ustalenie ich na poziomie niższym niż u konkurencji, co pozwala na większą marżę zysku (pod warunkiem porównywalnego jakościowo, z przeciętną rynkową, oferty produktowej lub usługowej. Koszty minimalizuje się wszystkimi dostępnymi sposobami, najczęściej przy wykorzystaniu ekonomii skali. W związku z koniecznością utrzymania kosztów na niskim poziomie firma taka najczęściej będzie oferowała standardowy produkt, bez żadnych dodatków.

b) zróżnicowanie ( oferowanie dodatkowych korzyści na wielu rynkach)

Strategia ta polega na zaoferowaniu produktu posiadającego wyjątkowe cechy, walory, odróżniające go od konkurencji. Produkty dającego korzyści, za które klient byłby skłonny zapłacić więcej niż za produkt, który mu tych korzyści nie zapewnia. Do sztandarowych już przykładów firm stosujących tę strategię należy Polaroid (oferując aparat fotograficzny, który od razu wywołuje zdjęcie).

c) koncentracja kosztowa ( konkurencja kosztowa na wybranym rynku)

Firma, która nie jest w stanie stosować konkurencji kosztowej w skali całego kraju (co zwykle pociąga za sobą konieczność wysokich nakładów związanych m. in. z ekonomią skali) może spróbować wdrożenie jej na jednym rynku lub segmencie, gdzie uzyska pozycję lidera kosztowego. Firma może skoncentrować się na wybranym regionie (np.: województwo warszawskie), albo na wytypowanej za pomocą segmentacji grupie odbiorców.

17. Rachunkowość zarządcza a rachunkowość finansowa: istota, cechy i zadania - analiza porównawcza

Rachunkowość finansowa - nauka, która na podstawie dokumentów księgowych w sposób chronologiczny ewidencjonuje wszystkie operacje gospodarcze zachodzące w przedsiębiorstwie, przy czym podstawowym miernikiem jest pieniądz.

Cechy charakterystyczne rachunkowości finansowej:

• użytkownicy zewnętrzni

• ma charakter obowiązkowy ( obligatoryjny w Polsce )

• jest regulowana przepisami prawa ( ustawa o rachunkowości )

• dostarcza informacji historycznych na dany moment (ex post - po fakcie )

• wyraża informacje w mierniku pieniężnym

• stosuje jednolite metody wyceny wynikające z przepisów prawa

• dostarcza informacji użytkownikom zewnętrznym ( mogą korzystać również użytkownicy wewnętrzni )

Rachunkowość zarządcza - system gromadzenia danych finansowych i nie finansowych, które wspomagają podejmowanie przez kadrę zarządzającą decyzji dotyczących przyszłości.

Cechy charakterystyczne rachunkowości zarządczej:

• użytokownicy wewnętrzni

• ma charakter dobrowolny

• nie jest regulowana żadnymi przepisami prawa

• dostarcza informacji dotyczących przyszłości (ex ante - w przyszłość )

• stosuje zróżnicowane metody wyceny ( kryterium kosztu alternatywnego )

• dostarcza informacji tylko i wyłącznie użytkownikom zewnętrznym

Podstawowe zadania rachunku kosztów Zadania rachunku kosztów w odniesieniu do:
rachunkowości finansowej	rachunkowości zarządczej
- dostarczanie danych potrzebnych do sporządzania obligatoryjnych elementów sprawozdania finansowego np. przychodów i kosztów, - ustalania wartości wyniku finansowego w rachunku zysków i strat na podstawie ewidencji przychodów i kosztów - ustalenie rentowności poszczególnych segmentów działalności na podstawie ewidencji miejsc powstania przychodów i kosztów	- dostarczanie danych niezbędnych w zarządzaniu przedsiębiorstwem, na przykład co, jak, ile i za ile produkować - kontrolowanie działalności przedsiębiorstwa (porównanie planu z wykonaniem w celu ustalenia odchyleń), - oceny rentowności poszczególnych produktów, zakładów produkcyjnych (ośrodków odpowiedzialności).

18. Kryteria klasyfikacyjne kosztów i ich wykorzystanie w rachunkowości zarządczej.

Kryterium kosztów dla celów rachunkowości zarządczej

Kryterium kosztów dla celów rachunkowości zarządczej uwzględnia kryterium decyzyjne dotyczące możliwości wspomagania kadry zarządzającej przedsiębiorstwem, przy czym najczęściej są to decyzje dotyczące przyszłości

Klasyfikacja kosztów ze względu na potrzeby zarządzania jednostką gospodarcza Kryteria podziału	Pozycje kosztów
Stopień zależności od rozmiarów produkcji	Koszty stałe Koszty zmienne
Stopień wykorzystania zdolności produkcyjnej	Koszty stale użyteczne Koszty stale nieużyteczne
Istotność kosztów przy podejmowaniu decyzji	Koszty istotne ( znaczący, relewantny) Koszty nieistotne
Tryb ustalania kosztów - czasowy charakter kosztów	Koszty ustalone ex ante (przyszłościowe) są to koszty planowane Koszty ustalone in tempora są to koszty bieżące Koszty ustalone ex post (historyczne) są to koszty poniesione
Inne cele decyzyjne	Koszty utraconych korzyści (koszt alternatywny) zty zapadłe (utopione, nieodwracalne) Koszty uznaniowe (odwracalny)
Celowość i możliwość kontroli	Koszty kontrolowane Koszty niekontrolowane
Związek kosztów z produktami pracy	Koszty indywidualne Koszty wspólne

Podstawowe kryteria klasyfikacyjne kosztów Kryterium podziału	Pozycje kosztów
Rodzaj kosztu	Amortyzacja Zużycie materiałów i energii Usługi obce Podatki i opłaty Wynagrodzenia Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia Pozostałe koszty rodzajowe
Struktura wewnętrzna	Koszty proste Koszty złożone
Rodzaj działalności	Koszty normalnej działalności operacyjnej Pozostałe koszty operacyjne Koszty operacji finansowych Strata nadzwyczajna
Sfera działalności (cel poniesienia)	Koszty zakupu Koszty produkcji Koszty sprzedaży
Stopień zależności od wielkości produkcji	Koszty stałe Koszty zmienne
Sposób powiązania z wytwarzanymi produktami	Koszty bezpośrednie Koszty pośrednie
Związek z osiągniętymi przychodami	Koszty uzyskania przychodów (koszty produktów) Koszty i wydatki nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów (koszty produktów) Koszty okresu
Znaczenie w rachunku decyzyjnym	Koszty istotne Koszty nieistotne

20. Najczęściej występujące formy zjawiska patologii w pracy i sposoby jej zapobiegania

MOBBING

Do zjawisk patologicznych w środowisku pracy należą między innymi zachowania mobbingowe,polegające na uporczywym, systematycznie powtarzającym się, długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołując u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, jak również poniżenie lub ośmieszanie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. W przypadku poczucia się dyskryminowanym istnieje możliwość skierowania sprawy do Sądu Pracy lub Państwowej Inspekcji Pracy.

PRZEMOC FIZYCZNA

Innym zjawiskiem patologicznym w miejscu pracy jest także przemoc fizyczna, której skutkiem może być popełnienie przestępstwa, a nawet zabójstwa. Przemoc w miejscu pracy objawiająca się wybuchem agresji, obraźliwymi gestami, wrogim spojrzeniem, wrzaskach, niemająca jednak powtarzalnego charakteru, a będąca jednorazowym aktem przemocy psychicznej, to także zjawisko patologiczne występujące w miejscu pracy. Zjawisko stosowania przemocy, zarówno fizycznej, jak i psychicznej, jest również często przejawem mobbingu, opisywanego w niektórych krajach jako bullying, którego cechą charakterystyczną jest przemoc psychiczna, destrukcyjna, nie tylko dla psychiki, lecz również dla całego organizmu, w skrajnych wypadkach stanowiąca nawet zagrożenie dla życia

MOLESTOWANIE SEKSUALNE

Przykładem dyskryminacji pracowników jest także molestowanie seksualne, stanowiące naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Zachowania o charakterze seksualnym naruszające godność osobistą i nieakceptowane przez społeczeństwo jako sprzeczne z normami społecznymi to zachowania wskazujące na molestowanie seksualne. Jest to zawsze zachowanie poniżające dla osoby będącej ofiarą, obraźliwe i niepożądane. Zawiera ono elementy fizyczne (próby fizycznego kontaktu, nieaprobowane gesty, obejmowanie, poklepywanie), elementy werbalne (zaczepki słowne, żarty erotyczne) oraz elementy pozawerbalne (np. przenoszenie treści erotycznych w korespondencji e-mail). Żeby zachowanie uznane było za molestowanie, nie może być akceptowane przez drugą osobę (ofiara wyraźnie wyraża swój sprzeciw i nie akceptuje takiego zachowania) i musi mieć charakter ciągły. Poprzez tego rodzaju patologię w miejscu pracy pracownik traci poczucie bezpieczeństwa w zakładzie pracy, niejednokrotnie negatywnie wpływa to również na wykonywanie przez niego pracy i obowiązków zawodowych. Negatywne skutki molestowania to także izolacja pracownika, skutki emocjonalne, zmniejszona samoocena, jak również fizyczne skutki w postaci napadów lękowych, bezsenność, załamanie nerwowe, bóle brzucha, utrata wagi, obżarstwo.

Pracodawca musi zapobiegać zachowaniom patologicznym o charakterze seksualnym w miejscu pracy poprzez równouprawnienie w firmie, poprzez system szkoleń i dokształcania oraz odpowiednio szybkie reagowanie na występujące nieprawidłowości. Ofiara dyskryminacji w miejscu pracy ma prawo żądać od pracodawcy należnych roszczeń (odszkodowanie, zaniechanie działania, zadośćuczynienie pieniężne), ale także na niej spoczywa ciężar udowodnienia bycia ofiarą. Przed sądem natomiast to pracodawca musi wykazać, że do sytuacji molestowania nie doszło i że skutecznie zareagował na skargi pracownika.

WYKLUCZENIE SPOŁECZNE

Często patologicznym zjawiskiem związanym z pracą jest forma wykluczenia społecznego ze względu na wiek, płeć, rasę, wyznanie i religię, niepełnosprawność, pochodzenie i narodowość, orientację seksualną. Na podstawie tych kryteriów eliminuje się pracownika, uniemożliwia zatrudnienie, prawo do równego traktowania w zatrudnieniu, nie udziela awansu, stosuje niesprawiedliwy system wynagrodzeń za pracę, zwalnia kobiety w ciąży, wyłącza z życia zawodowego. W przypadku poczucia się dyskryminowanym istnieje możliwość skierowania sprawy do Sądu Pracy lub Państwowej Inspekcji Pracy. Walka z dyskryminacją poprzez kontakt i rozmowę z przełożonym nie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty. Skutki nietolerancji w środowisku pracy odbijają się w sposób negatywny na motywacji do pracy, wydajność, rozwój umiejętności, efektywne działanie firmy. Mogą jednak spowodować również problemy zdrowotne, frustrację, stres, depresję, dlatego tego typu formom należy się przeciwstawiać w miejscu pracy.

PRACOHOLIZM

Kiedy praca staje się dewastującym nałogiem, mówimy o pracoholizmie - kolejnym zjawisku patologicznym w miejscu pracy. Współcześnie opisuje się go jako ostre zaburzenie równowagi między życiem zawodowym i innymi ważnymi obszarami. We współczesnym świecie aktywność, brak czasu na wszystko prócz pracy wydają się atrybutami ludzi sukcesu. Szukając przyczyn pracoholizmu, doszukano się jego związku z osobowością obsesyjno-kompulsywną, związaną z zaabsorbowaniem nadmierną ostrożnością, nadmiernym dążeniem do doskonałości, nadmiernym podkreślaniu wagi pracy, osiągnięć. Pracoholik nie potrafi oderwać myśli od pracy, przeżywa silny stres i poczucie winy, kiedy nie pracuje. Nie odczuwa satysfakcji, gdy osiągnie sukces. Osoby uzależnione od pracy mają z reguły obniżony nastrój, często cierpią na chorobę wrzodową, nadciśnienie, zaburzenia pracy serca. Jako że uzależnienia behawioralne są coraz częstszym zjawiskiem, większe poradnie leczenia uzależnień często oferują programy typowo dostosowane do potrzeb pracoholików. Jest to komfortowa sytuacja dla uzależnionych, gdyż w grupie osób o podobnym problemie łatwiej się otworzyć.

WYPALENIE ZAWODOWE

We współczesnej psychologii społecznej jednym z najważniejszych terminów stało się pojęcie wypalenia zawodowego,będącego stanem wyczerpania (fizycznego, emocjonalnego i psychicznego) , które nie ustępuje nawet pomimo odpoczynku, któremu towarzyszy uczcie ciągłego napięcia i rozdrażnienia, oraz prowadzi do zniechęcenia i rezygnacji z dalszego realizowania planu. Stan ten charakteryzuje się brakiem siły i motywacji do wykonywania swojej pracy z dotychczasową intensywnością. Syndrom wypalenia zawodowego rozwija się powoli. U osób „wypalonych” pierwszymi objawami są: wyczerpanie emocjonalne, zmęczenie (które jest formą obrony przed nadmiernym zaangażowaniem), niechęć do pracy. Do wypalenia zawodowego może dochodzić u osób wykonujących właściwie wszystkie zawody, jednak najbardziej podatne są zawody, wymagające bliskiej i zaangażowanej relacji z drugim człowiekiem, m.in. nauczyciele, psychologowie, terapeuci, ale również pielęgniarki oraz lekarze. Ich profesja wymaga nieustannego kontaktu z ludźmi, niejednokrotnie ciąży na nich również odpowiedzialność za drugą osobę. Pomagają oni w walce z kryzysem lub bólem. Osoba wypalona nie potrzebuje pomocy farmakologicznej, a jedynie oddziaływań psychologicznych, pomocy niemedycznej, niefarmakologicznej. Ważna jest atmosfera w pracy, dobra organizacja pracy, kształcenie pracowników również w kierunku asertywności, relaksacji. Pomocna w wyjściu ze stanu wypalenia zawodowego może okazać się również psychoterapia.

STRES

Wszystkie obciążenia psychiczne, jak również zagrożenia natury fizycznej, powodują powstanie reakcji stresowej organizmu. Przez długotrwały stres jesteśmy zmęczeni, agresywni, pasywni, spięci, wyczerpani nerwowo, dręczy nas niepokój, brak koncentracji. Tracimy zdolność działania i myślenia, utrzymujący się stres i wiążące się z nim napięcie szkodzą zdrowiu człowieka i prowadzą do groźnych schorzeń. W środowisku pracy można doświadczać stresu chronicznego, który jest spowodowany codziennymi, często się powtarzającym trudnościami oraz stresu, który jest wywołany zdarzeniem traumatycznym, pojawiającym się nagle. W sytuacji stresowej pracownicy sięgają po alkohol, widząc jego relaksujący wpływ na stres, palą nadmierną ilość papierosów, lekceważą potrzebę snu, pojawiają się problemy z utrzymaniem prawidłowej wagi ciała, choroby serca i układu krwionośnego, zawał serca, udar, nowotwory, wzmożone napięcie nerwowe, zaburzenia funkcjonowania układu immunologicznego, choroby skóry, alergie, choroby kości i stawów. Stres jest aktywną reakcją naszego organizmu na stawiane mu wymagania i pojawiające się zagrożenia, stresory: fizyczne (np. ciężka fizyczna praca, hałas, wahania temperatury, nadmiar bodźców), społeczne (np. konflikty, mobbing), psychiczne (np. nadmierne obciążenie zadaniami, brak czasu). Nie ma sprawdzonej dla wszystkich metody radzenia sobie ze stresem, dlatego każda sytuacja stresowa wymaga swoich specyficznych metod. Skuteczne staje się wyeliminowanie okoliczności wywołujących stres, odprężenie, spokój, równowaga umysłu i wiara w pozytywne rozwiązanie.

Bardzo ważne jest, aby środowisko pracy zapewniało pracownikowi dobre warunki do efektywnego działania. Większe firmy powinny zatrudniać psychologa, który będzie do dyspozycji pracowników w sytuacjach stresujących, obciążających, patologicznych. Możliwość konsultacji i świadomość, że w pobliżu jest osoba kompetentna, jest czynnikiem zwiększającym komfort psychiczny pracownika, a tym samym zwiększa jego efektywność i motywację do pracy. Rolą psychologa byłoby dbanie o higienę psychiczną pracy, czyli dbanie o godne warunki psychiczne do pracy, kształtowanie i utrwalenie zachowań potrzebnych do rozwoju i utrzymania zdrowia jednostki, diagnoza ewentualnych problemów, określenie czynników podtrzymujących istnienie problemu oraz trudności związanych z jego rozwiązaniem, poszukiwanie nowych sposobów rozwiązania trudności, a w razie zdiagnozowania głębszych problemów niezwiązanych bezpośrednio z środowiskiem pracy, skierowanie nawet na psychoterapię czy konsultację psychiatryczną. Dobrym pomysłem dla mniejszych firm mogłoby być nawiązanie kontaktu z placówką, która oferuje pomoc psychologiczną. Zapewnienie wsparcia pracownikom i cykliczne konsultacje psychologiczne mogłyby zapobiegać w przyszłości wystąpieniu patologii. Znaczący wpływ mają również działania profilaktyczne, w postaci organizowania różnych szkoleń, które pokazują, jak radzić sobie ze stresem, jak efektywnie zarządzać swoim czasem, jak przeciwdziałać wypaleniu, jak efektywnie kierować zespołem, jak rozwinąć swoje kompetencje osobiste itp. Promocja zdrowia w środowisku pracy to również dobry sposób, aby zapobiegać patologicznym zachowaniom i sytuacjom w pracy. Organizowanie kampanii społecznych dotyczących higieny pracy zwiększyłoby świadomość pracowników co do ich praw, a pracodawcom pokazałoby, jak usprawnić działanie swojej firmy przez zapewnienie swoim podwładnym większego komfortu psychicznego. Nieoceniona jest również sieć wsparcia pracownika, która w chwilach kryzysu może się okazać nieoceniona. Coraz prężniej rozwijająca się dziedzina psychologii, jaką jest psychologia pracy i organizacji, dysponuje szerokim zapleczem technik, mechanizmów, pomysłów, które można wykorzystać w środowiskach pracy, a które usprawnią działanie pracowników, pracodawców i całych środowisk pracy. Należy pamiętać, że pracownik, oprócz tego, że jest częścią firmy, jest też człowiekiem, który ma wiele możliwości i zasobów, ale też ma pewne granice, których przekroczenie może skutkować niepożądanymi psychicznymi dolegliwościami.

Pytania specjalnościowe

1. Rola wskaźników płynności w ocenie wiarygodności kontrahentów

Wskaźniki płynności finansowej powinny umożliwić sformułowanie opinii o stopniu wypłacalności przedsiębiorstwa, o jego zdolności do terminowego regulowania bieżących zobowiązań. Wskaźniki płynności charakteryzują zasoby majątku obrotowego (kapitału pracującego), stanowiącego podstawę bieżącej działalności przedsiębiorstwa oraz stopień jego wypłacalności.

* wskaźnik ogólnej płynności=

Jest to podstawowy miernik zdolności przedsiębiorstwa do spłacenia zobowiązań bieżących przez upłynnienie posiadanych zasobów majątku obrotowego. Im wyższy tym korzystniej. Zbyt wysoki - nieefektowne wykorzystanie wolnych zasobów majątkowych. Niski poziom - trudności płatnicze. Optimum 1,5- 2,0. Gdy wskaźnik spadnie do 1,2 jest zagrożenie bezpieczeństwa finansowego firmy.

* wskaźnik bieżącej płynności (wsk. szybki)

Wyraża możliwość spłaty zobowiązań na podstawie łatwiej dostępnych do rozliczeń finansowych składników majątku obrotowego. Wskaźnik ten nie powinien być niższy od 1. Niski poziom tego wskaźnika przy wysokim wskaźniku ogólnej płynności świadczy o zamrożeniu środków w zapasach, natomiast wysoki poziom to nadpłynność.

* wskaźnik wypłacalności środkami pieniężnymi=

Jaką kwotę wymagalnych zobowiązań pokryć może przedsiębiorstwo z bezpośrednio dostępnych środków płatniczych. Nie przesądza o stopniu wypłacalności przedsiębiorstwa, sygnalizuje jego sprawność płatniczą.

* kapitał obrotowy = AKTYWA OBROTOWE - ZOBOWIĄZANIA BIEŻĄCE (krótkoterminowe)

Firmy muszą utrzymywać odpowiedni poziom kapitału obrotowego netto aby zapewnić właściwe relacje między tempem wzrostu firmy, jej sprzedaży a poziomem majątku obrotowego. Na przykład wzrost sprzedaży powoduje konieczność utrzymywania wyższego poziomu zapasów a to z kolei określa zapotrzebowanie na środki niezbędne do ich finansowania.

Odpowiedni poziom kapitału obrotowego netto pozwala uniknąć:

• wysokich kosztów pozyskania kapitału na finansowanie bieżącej działalności przedsiębiorstwa,

• strat wynikających z konieczności szybkiej sprzedaży majątku (nawet poniżej ich wartości) w celu pozyskania kapitału na bieżącą działalność firmy.

2. Pojęcie i funkcje ubezpieczeń w gospodarce

Funkcjonują w sferze procesów gospodarczych i mimo, iż spełniają rolę społeczną są celowo powołaną instytucją, wyodrębnioną organizacyjnie i prawnie, do zaspokajania określonych potrzeb ludności i przedsiębiorstw. Są to wszystkie rodzaje ubezpieczeń poza ubezpieczeniem społecznym.

Funkcje ubezpieczeń gospodarczych

• funkcjaochronna - ochrona przed niepomyślnymi skutkami zdarzeń losowych; jest nadrzędną funkcją ubezpieczeń. Realizowana jest zarówno na płaszczyźnie ekonomicznej jak i psychologicznej. Ma ona na celu zbudowanie świadomości istnienia ochrony ubezpieczeniowej, poczucia bezpieczeństwa oraz pewności ochrony zarówno w sytuacji gdy kompensacja strat nie miała miejsca. Funkcja ochrony ubezpieczeniowej oznacza dla ubezpieczającego gwarancję wypłaty świadczenia w przypadku realizacji ryzyka. Funkcja prewencyjna oraz funkcja finansowa są konsekwencją istnienia funkcji ochrony ubezpieczeniowej.

• funkcja finansowa - tworzenie funduszów I rezerw, które mogą być wykorzystywane do zwiększenia tempa rozwoju gospodarki narodowej;

• funkcjaredystrybucyjna - korzystne dla gospodarki narodowej przesuniecie bieżących konsumpcyjnych wydatków ludności na okres późniejszy oraz na zmianie charakteru tych wydatków;

• funkcja prewencyjna - zapobieganie wystąpieniu szkody, bądź jej minimalizacja w momencie, gdy szkoda już wystąpiła. Wyróżnia się dwie formy prewencji: materialna (np. podejmowanie przez  ubezpieczającego działań zapobiegawczych) i niematerialna (udział własny ubezpieczającego w szkodzie - partycypacja w kosztach w przypadku realizacji ryzyka, system bonus-malus - podwyższenie lub obniżenie składki ubezpieczeniowej w zależności od częstotliwości zgłaszania szkód).

Dlaczego ubezpieczenia są ważne dla gospodarki?

• mobilizacja oszczędności prywatnych i wspomaganie lub wręcz zastępowanie sektora publicznego w zakresie zabezpieczenia społecznego

• instytucje ubezpieczeniowe są ważnym pracodawcą

• łagodzenie cykli gospodarczych i ważny czynnik wzrostu PKB

• zwiększanie konkurencyjności gospodarki poprzez uwalnianie rezerw oraz lepsze zarządzanie ryzykiem (w tym rola prewencyjna)

3. ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa na podstawie analizy wskaźnikowej.

• Wskaźniki finansowe i ich porównanie w czasie umożliwiają szybkie ustalenie mocnych i słabych stron sytuacji finansowej jednostki gospodarczej.

• Dzięki wskaźnikom kontroluje się bieżącą sytuację firmy oraz weryfikuje się zyskowność w wybranym okresie. Analiza ta pozwala zapobiec powstaniu niespodziewanych trudności z terminowym regulowaniem zobowiązań czy spłatę kredytu obrotowego w banku, a także pozwala sprawdzić efektywność gospodarowania majątkiem.

• Najczęściej wykorzystuje się 4 grupy wskaźników analitycznych, które dotyczą najważniejszych obszarów działalności firmy, czyli zadłużenia, płynności finansowej, rentowności oraz sprawności działania. Każde z nich wykorzystują dane z sprawozdań finansowych. Wskaźniki badają relacje zachodzące pomiędzy poszczególnymi wielkościami.

• Cztery główne kategorie analizy wskaźnikowej:
  Analiza płynności - dostarcza informacje na temat źródeł gotówki znajdujących się w przedsiębiorstwie przeznaczonej na regulowanie bieżących zobowiązań.

• Wskaźnik płynności bieżącej , Wskaźnik płynności bieżącej Wskaźnik płynności szybkiej Wskaźnik płynności gotówkowej Kapitał obrotowy w dniach obrotu

• Analiza aktywności - określa sposób wykorzystania aktywów będących pod kontrolą przedsiębiorstwa w celu generowania przychodów ze sprzedaży.

• Wskaźnik rotacji należności Wskaźnik cyklu należności Wskaźnik rotacji zapasów Wskaźnik cyklu zapasów Wskaźnik okresu płacenia zobowiązań Wskaźnik cyklu środków pieniężnych Wskaźnik kontroli kosztów administracyjnych Wskaźnik pokrycia kosztów kapitałem obrotowym Wskaźnik poziomu kosztów finansowych Wskaźnik globalnego obrotu aktywami Wskaźnik rotacji środków trwałych Wskaźnik rotacji majątku obrotowego Wskaźnik wydajności pracy Wskaźnik stopnia finansowania przyrostu środków trwałych z amortyzacji Wskaźnik finansowania przyrostu środków trwałych z cash flow

• Analiza zadłużenia (Wypłacalności) - sprawdza strukturę kapitału (pasywów) pod kątem zdolności spółki do regulowania zobowiązań (zwłaszcza długoterminowych, które wykraczają poza ramy analizy płynności).

• Wskaźnik ogólnego zadłużenia, Wskaźnik zadłużenia długoterminowego, Wskaźnik zadłużenia kapitałów własnych, Wskaźnik pokrycia obsługi długu z wyniku finansowego netto, Wskaźnik pokrycia obsługi długu z EBIT-u, Wskaźnik pokrycia obsługi długu z cash flow , Wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych

• Analiza rentowności - Mierzy wielkość zysku, jaki wypracowuje firma w relacji do jej przychodów i zainwestowanego kapitału

• Wskaźnik pokrycia straty z lat ubiegłych zyskiem bieżącym, Wskaźnik operacyjności, Wskaźnik rentowności sprzedaży, Wskaźnik zwrotu ze sprzedaży , Wskaźnik rentowności majątku, Wskaźnik rentowności kapitału własnego

1. Rodzaje kosztów i przychodów w jednostce gospodarczej

Przychody z ogólnej działalności firmy dzielimy na:
1. przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi
- występują bardzo często i są podstawową grupą przychodów jednostki
- przychody ze sprzedaży produktów (wyroby gotowe), półfabrykaty, usług oraz robót
- przychody ze sprzedaży towarów (placówki handlowe)
- przychody ze sprzedaży materiałów

2.pozostałe przychody operacyjne
- są nieregularne, występują stosunkowo rzadko i nie wynikają z podstawowej działalności firmy
* przychody netto ze sprzedaży zbędnych środków trwałych, inwestycji, likwidacji lub zbędnych wartości niematerialnych i prawnych
* przedawnione, umorzone zobowiązania, kredyty bankowe
* otrzymane odszkodowania, kary, grzywny, dotacje
* otrzymane darowizny, czynsze za dzierżawę pomieszczeń
* nadwyżki inwentaryzacyjne lub w kasie

3. przychody finansowe
- są efektem różnych operacji finansowych jednostki gospodarczej
* dywidendy od zysku z innych jednostek (z tytułu udziałów lub akcji)
* przychody ze sprzedaży papierów wartościowych
* odsetki od obligacji, lokat bankowych, od udzielonych pożyczek
* dodatnie różnica kursowe
* dyskonto przy zakupie weksli lub innych papierów wartościowych

4. Przychody przyszłych okresów
- są to kwoty jakie otrzymuje jednostka będąca formą zapłaty ?z góry? za towary, które będą wydane nabywcy w przyszłych okresach np. zaliczka na poczet zakupu towarów w II kwartale, prenumerata czasopism.
- kwota przychodów przyszłych okresów staje się częściowo przychodem bieżącym firm jeżeli w danym miesiącu nastąpią określone czynności
* wydanie nabywcy produktów zakupionych w danym miesiącu
* rozliczenie całej kwoty przychodów proporcjonalnie do kresu przedpłaty i ilości wydanych produktów

5. Zyski nadzwyczajne
- są to przychody nieplanowane z tytułu zdarzeń losowych, zaniechania lub zawieszenia działalności oraz likwidacji firmy np.
* odszkodowania za straty wywołane zdarzeniem losowych
* przychody ze sprzedaży zorganizowanej części jednostki
* sprzedaż środków trwałych uszkodzonych w wyniku zdarzenia losowego
* obniżenie zobowiązań na skutek postępowania układowego

Koszty działalności operacyjnej, a więc koszty ponoszone w związku podstawową działalnością jednostki. Zarówno koszty, które tworzą wartość produktów jak i koszty bieżącej działalności. Do nich należą:
- koszty zużycia materiałów i energii (energii elektrycznej, cieplnej, gazu, wody, paliw),
- usługi obce (najem, remonty, transport, usługi bankowe, porządkowe, ochrony mienia, doradztwa),
- podatki i opłaty o „kosztowym” charakterze (podatek akcyzowy, podatek od nieruchomości, opłata skarbowa, sądowa, notarialna),
- wynagrodzenia ,
- świadczenia na rzecz pracowników (składki na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, koszty szkoleń pracowników, koszty związane z bezpieczeństwem i higieną pracy),
- amortyzacja,
- wartość sprzedanych towarów i materiałów.

Pozostałe koszty operacyjne - zgodnie z ustawą o rachunkowości są to koszty związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki. Są one "symetryczne" względem pozostałych przychodów operacyjnych.

Obejmują one zatem:

• wartość netto sprzedawanych lub likwidowanych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych;

• koszty prowadzonej działalności socjalnej;

• przekazane darowizny;

• zapłacone kary, grzywny i odszkodowania;

• odpisy aktualizujące wartość środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, zapasów i należności;

• spisanie przedawnionych, umorzonych lub nieściągalnych należności w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych;

• utworzenie rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi.

Koszty finansowe - koszty uzyskania przez przedsiębiorstwo przychodów finansowych (stąd ich symetryczny układ względem przychodów). Należą do nich w szczególności:

1. wartość sprzedanych inwestycji

2. zapłacone i zarachowane odsetki oraz prowizje od zaciągniętych kredytów bankowych i otrzymanych pożyczek, jeżeli nie dotyczą środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

3. zapłacone i zarachowane odsetki od przeterminowanych zobowiązań cywilnoprawnych i od należności budżetowych

4. zapłacone i zarachowane odsetki i dyskonto od wyemitowanych papierów dłużnych oraz od wystawionych weksli własnych

5. ujemne różnice kursowe.

Straty nadzwyczajne są to skutki finansowe zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i nie są związane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia. Muszą być spełnione trzy warunki, aby zaakceptować zyski i straty nadzwyczajne:

• muszą to być zdarzenia trudne do przewidzenia - np. powódź, pożar, kradzież z włamaniem, inne klęski losowe)

• mają miejsce poza działalnością operacyjną jednostki gospodarczej

• nie dotyczą bezpośrednio, tzn. nie są związane z ogólnym ryzykiem prowadzenia przez jednostkę takiej działalności

5. Płynność finansowa a wiarygodność finansowa przedsiębiorstwa

Od lat w literaturze finansowej istnieje spór o to, czy wypłacalność firmy oznacza to samo co jej płynność.
Wielu finansistów utożsamia oba te pojęcia. Płynność finansową określają oni jako wypłacalność firmy, czyli możliwość regulowania zobowiązań. Jej prawidłowy stan określa spójność między wymagalnością zobowiązań i płynnością majątku.
W literaturze przedmiotu spotkać można jednak stanowisko, że wypłacalność i płynność finansowa to dwa odmienne terminy. Płynność określana jest jako zdolność do regulowania zobowiązań bieżących, tj. wymagalnych w przeciągu najbliższych 12 miesięcy. Natomiast wypłacalność to zdolność do regulowania ogółu zobowiązań. Różnicując te dwa pojęcia nasuwają się pytania: „Czy mając płynność finansową firma zawsze jest wypłacalna?”, „Czy brak płynności finansowej oznacza niewypłacalność firmy?”.
Płynność finansowa nie zawsze gwarantuje firmie wypłacalność - może ona posiadać płynne aktywa, które umożliwiają spłatę bieżących zobowiązań, jednak może nie dysponować majątkiem, którego wysokość umożliwiła by pokrycie wszystkich zobowiązań.
Firma może być wypłacalna i równocześnie nie posiadać płynności krótkoterminowej, jednakże w dłuższym okresie braku płynności finansowej z pewnością stanie się niewypłacalna.

7. Płynność finansowa - definicja, pomiar i znaczenie

Płynność finansowa - zdolność do terminowego regulowania krótkoterminowych zobowiązań, jeden z elementów oceny finansowej przedsiębiorstwa. Zarządzanie płynnością ma na celu utrzymywanie odpowiedniej ilości środków pieniężnych i linii kredytowych, gdyż opóźnienia w wywiązywaniu się ze zobowiązań powodują nieufność kontrahentów i kredytujących instytucji finansowych co może doprowadzić w skrajnych przypadkach do bankructwa, zaś zbyt wysoki poziom powoduje zamrożenie części kapitału obrotowego, a tym samym zmniejszenie rentowności przedsiębiorstwa

Wskaźniki płynności finansowej - odzwierciedlają zdolności przedsiębiorstwa do regulowania zaciągniętych zobowiązań na określony termin. Zachowanie płynności finansowej jest podstawowym zadaniem każdej firmy, dbającej o interesy i relacje z kontrahentami oraz chcącymi utrzymać dobrą kondycję finansową spółki.

Cztery podstawowe wskaźniki płynności finansowej, zamieszczono w tabeli poniżej.

Wskaźniki płynności finansowej
Wskaźnik	Wzór	Opis
wskaźnik bieżącej płynności	aktywa bieżące / zobowiązania bieżące	Wskaźnik pokazuje możliwości przedsiębiorstwa do regulowania zobowiązań posiadanymi środkami obrotowymi. Wartość tego mnożnika powinna się mieścić w granicy <1,2-2,0>.W przypadku gdy jego wartość spada poniżej 1,0, może to wskazywać na kłopoty przedsiębiorstwa z regulowaniem zobowiązań w terminie, ale też świadczyć o agresywnym, nastawionym na szybkie zwiększanie się zysków planie rozwoju realizowanym przez dane przedsiębiorstwo. Jednocześnie jest to pozytywny znak dla inwestorów. Wartość wskaźnika powyżej 3,0 wskazuje na złą kondycje finansową firmy i problemy z obrotem majątku.
wskaźnik szybki płynności	(aktywa bieżące - zapasy) / zobowiązania bieżące	Wskaźnik odzwierciedla natychmiastową zdolność przedsiębiorstwa do spłaty zaciągniętych zobowiązań.Optymalna jego wartość powinna mieścić się w przedziale <1,0-1,2>. Spadek wartości poniżej 1,0 oznacza zachwianie płynności firmy
Wskaźnik natychmiastowej wymagalności	(aktywa bieżące - zapasy i należności) / zobowiązania bieżące	Wskaźnik pokazuje jaką część zaciągniętych zobowiązań firma jest w stanie pokryć posiadanymi środkami pieniężnymi. Należy pamiętać, że brak gotówki nie musi oznaczać kłopotów finansowych spółki, natomiast całkowity jej brak może przynieść straty wywołane brakiem możliwości zawierania szybkich i korzystnych transakcji.
Wskaźnik zobowiązań natychmiast wymagalnych	Środki pieniężne / Płatności natychmiast wymagalne	Wskaźnik ukazuje stosunek gotówki do płatności, które są wymagalne natychmiast. Za płatności wymagalne natychmiast bierzemy pod uwagę płatności, dla których termin wymagalności przypada na najbliższe trzy miesiące. Ocena tego wskaźnika następuje poprzez porównanie jego wartości z wartościami tego wskaźnika z poprzednich okresów.

8. Uproszczone formy ewidencji w małych przedsiębiorstwach

Podatkowa księga przychodów i rozchodów (KPiR)

Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, które:

• Nie przekroczyły limitu przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro,

• Nie podjęły decyzji o prowadzeniu pełnej rachunkowości przed przekroczeniem powyższego limitu,

- są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych.

Obowiązek prowadzenia księgi nie dotyczy osób, które:

• opłacają podatek dochodowy w formach zryczałtowanych;

• wykonują wyłącznie usługi przewozu osób i towarów taborem konnym;

• wykonują zawód adwokata wyłącznie w zespole adwokackim;

• dokonują odpłatnego zbycia składników majątku:

• po likwidacji działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie,

• otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki.

Jeżeli podatnik podejmie decyzje o korzystaniu z pełnej rachunkowości przez przekroczeniem limitu 1.200.000 euro, to:

• KPiR prowadzi do zakończenia danego roku podatkowego,

• przed rozpoczęciem roku podatkowego należy zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym.

Obowiązek prowadzenia KPiR dotyczy również:

• wykonujących działalność na podstawie umów agencyjnych i umów na warunkach zlecenia;

• prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg;

• duchownych, które zrzekły się opłacania zryczałtowanego podatku dochodowego.

Ewidencja przychodów

Podatnik, który dokona wyboru  zapłaty podatku w formie ryczałtu ewidencjonowanego jako formę księgowości zobowiązany jest prowadzić ewidencje przychodu.

Ewidencję przychodów wybrać mogą wyłącznie osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub spółki cywilne lub jawne osób fizycznych.

Ryczałtu nie stosuje się do podatników:

• opłacających podatek w formie karty podatkowej,

• korzystających, na podstawie odrębnych przepisów, z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego,

• osiągających w całości lub w części przychody z tytułu*:

• prowadzenia aptek,

• działalności w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenie lombardów),

• działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,

• prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie wolnych zawodów innych niż działalność gospodarczą wykonywaną osobiście przez lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny, jeśli działalność ta nie jest wykonywana na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej, z tym że za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu,

• świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku ryczałtowym,

• działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,

• wytwarzających wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii*,

• podejmujących wykonywanie działalności w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej:

• samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,

• w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,

• samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka

- jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na ogólnych zasadach,

• rozpoczynających działalność samodzielnie lub w formie spółki, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników, przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy, wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki.

UWAGA!

W przypadku gdy podatnik lub spółka dokona sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub uzyska przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, traci prawo do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

Jeżeli podatnik w roku poprzedzającym rok podatkowy nie uzyskał przychodu z działalności, o której mowa w ust. 1 pkt 3 i 4 (powyżej oznaczone gwiazdką), traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z dniem uzyskania przychodów z tych rodzajów działalności i od tego dnia opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

W pozostałych przypadkach osiągnięcie przychody zabronionego nie może być opodatkowane ryczałtem - co oznacza, że podatnik za cały rok będzie opłacał podatek na zasadach ogólnych.

Podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jeżeli:

• w roku poprzedzającym rok podatkowy:

• uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 150.000 euro, lub

• uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 150.000 euro,

• rozpoczną wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej - bez względu na wysokość przychodów.

Jeżeli podatnik w roku poprzedzającym rok podatkowy prowadził działalność samodzielnie, a także w formie spółki, opłaca w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych:

• odrębnie z działalności wykonywanej samodzielnie i odrębnie z działalności wykonywanej w formie spółki, warunki wskazane powyżej liczy się odrębnie,

• z działalności wykonywanej samodzielnie, gdy spełnia warunek określony dla osoby fizycznej, a z działalności wykonywanej w formie spółki - gdy spełnia warunek dla spółki.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych opłacają również podatnicy, którzy w roku poprzedzającym rok podatkowy prowadzili działalność samodzielnie lub w formie spółki, z której przychody były opodatkowane wyłącznie w formie karty podatkowej, lub za część roku były opodatkowane w formie karty podatkowej i za część roku na ogólnych zasadach, a łączne przychody w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty 150.000 euro; w tych przypadkach przychody opodatkowane w formie karty podatkowej oblicza się wyłącznie na podstawie wystawionych faktur lub rachunków.

Karta podatkowa

Opodatkowanie kartą podatkową polega na opłacaniu stałej kwoty podatku niezależnie od wartości faktycznie uzyskiwanych przychodów. Taka forma ryczałtu sprawdza się w firmach zatrudniających niewielu pracowników oraz posiadających swoją siedzibę w niewielkich miejscowościach. Wysokość karty podatkowej rośnie bowiem wraz ze wzrostem zatrudnienia oraz ze wzrostem wielkości miejscowości, w której działalność jest prowadzona.

Karta podatkowa ograniczona jest również pod względem rodzajów działalności (pod względem PKD), które można wykonywać, będąc opodatkowanym kartą.

Podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej są zwolnieni od obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Podatnicy ci są jednak obowiązani wydawać na żądanie klienta rachunki i faktury, o których mowa w odrębnych przepisach, stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi, oraz przechowywać w kolejności numerów kopie tych rachunków i faktur w okresie pięciu lat podatkowych, licząc od końca roku, w którym wystawiono rachunek lub fakturę. Są oni również obowiązani prowadzić książkę ewidencji zatrudnienia wszystkich osób zatrudnionych w podmiocie, według ustalonego wzoru.

Podatnicy prowadzący działalność, o której mowa w art. 23, podlegają opodatkowaniu w formie karty podatkowej, jeżeli:

• złożą wniosek o zastosowanie opodatkowania w tej formie,

• we wniosku, zgłoszą prowadzenie działalności wymienionej jako dopuszczalne do opodatkowania kartą (wymienionych w jednej z 12 części tabeli zawartej w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym),

• przy prowadzeniu działalności nie korzystają z usług osób nie zatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów, chyba że chodzi o usługi specjalistyczne (specjalistyczne - czyli czynności i prace wchodzące w inny niż zgłoszony zakres działalności, niezbędne do całkowitego wykonania wyrobu lub świadczonej usługi, w tym również czynności i prace towarzyszące),

• nie prowadzą, poza jednym z rodzajów działalności, innej pozarolniczej działalności gospodarczej,

• małżonek podatnika nie prowadzi działalności w tym samym zakresie,

• nie wytwarzają wyrobów opodatkowanych, na podstawie odrębnych przepisów, podatkiem akcyzowym,

• pozarolnicza działalność gospodarcza zgłoszona we wniosku nie jest prowadzona poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Nie wyłącza opodatkowania w formie karty podatkowej:

• prowadzenie przez podatnika działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej, w elektrowniach wodnych i wiatrowych, o mocy oddawanej do 5.000 kilowatów, oraz wytwarzanie biogazu,

• osiąganie przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze

- z których przychody (dochody) podlegają odrębnemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym na ogólnych zasadach.

Przy działalności w kilku dopuszczalnych branżach lub w odrębnych zakładach, łączne zatrudnienie nie może przekroczyć stanu zatrudnienia określonego dla zakresu działalności, dla którego przewidziano najwyższy stan zatrudnienia.

Przy ustalaniu stanu zatrudnienia, który pozwala na korzystanie z karty podatkowej warto szczegółowo zapoznać się z art. 25 ustawy o podatku ryczałtowym. Wskazano w nim, jakich osób nie trzeba - w stosunku do określonej branży - wliczać do osób zatrudnionych, od których ilości zależy wysokość oraz możliwość opodatkowania w formie karty podatkowej.
Zgłoszenie do karty podatkowej musi nastąpić nie później niż 20 stycznia roku, za który opłacać należy podatek w tej formie (PIT-16). Jeżeli podatnik rozpoczyna działalność, wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego przed rozpoczęciem działalności lub może dołączyć do wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej składanego na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Po zgłoszeniu organ skarbowy decyzją ustali wysokość podatku oraz terminy zapłaty podatku w danym roku.

Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w tej formie. W przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej składa jeden ze wspólników.

Po upływie roku podatkowego, w terminie do dnia 31 stycznia, podatnik jest obowiązany złożyć w urzędzie skarbowym roczną deklarację według ustalonego (PIT-16A)

Jeżeli decyzja ustalająca wysokość  podatku w formie karty podatkowej nie odpowiada podatnikowi - ma możliwość zrzec się tej formy opodatkowania. Podatnik może zrzec się zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej.

Podatnik jest obowiązany od pierwszego dnia miesiąca następującego po zrzeczeniu zaprowadzić:

• ewidencję i płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jeżeli spełnia ku temu warunki albo

• właściwe księgi i płacić podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

Do końca miesiąca, w którym podatnik zrzekł się zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej, jest obowiązany opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach. W tym przypadku podatnik jest obowiązany wpłacić - w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrzekł się opodatkowania w formie karty podatkowej - różnicę pomiędzy kwotą podatku dochodowego obliczonego na ogólnych zasadach za okres od początku roku do końca miesiąca, w którym zrzekł się opodatkowania w formie karty podatkowej, a kwotą podatku dochodowego zapłaconego w formie karty podatkowej, w okresie przed zrzeczeniem się opodatkowania w tej formie.

9. Pojęcie, cele i rodzaje strategii finansowania przedsiębiorstw.

Przeciętna strategia finansowania przedsiębiorstwa opiera się na zasadzie, że całość majątku trwałego i stała część zapotrzebowania na aktywa obrotowe są finansowane ze źródeł długoterminowych: kapitału własnego i długoterminowego zadłużenia w postaci obligacji czy kredytów bankowych o wieloletnich terminach spłaty. Zmienna część zapotrzebowania na aktywa obrotowe jest przedmiotem krótkoterminowego finansowania: przez wykorzystanie kredytu handlowego, krótkoterminowych kredytów bankowych, a niekiedy i emisji własnych krótkoterminowych bonów czy obligacji (commercial papers) na rynku pieniężnym.
Agresywna strategia finansowania polega na tym, że przedmiotem krótkoterminowego finansowania jest nie tylko zmienna część zapotrzebowania na aktywa obrotowe, ale również część stałego zapotrzebowania na te aktywa. W efekcie przedsiębiorstwa, które stosują tę strategię finansowania utrzymują stałe, rezerwowe zapasy za pomocą bankowych kredytów krótkoterminowych, które muszą być stale odnawiane. Strategię taką nazywa się agresywną, gdyż jest ona wyrazem dążenia do wykorzystania dźwigni finansowej (niższe oprocentowanie kapitału pożyczonego niż stopa zysku od kapitałów własnych), co jednak łączy się z ryzykiem utrzymania aktywów obrotowych na stałym, niezbędnym poziomie w przypadku odmowy przedłużenia kredytu krótkoterminowego na dalszy okres.
Konserwatywna strategia finansowa polega na tym, że dla zmiennego zapotrzebowania na aktywa obrotowe (w całości lub w części) utrzymuje się pokrycie w postaci płynnych papierów wartościowych. Gdy wystąpi potrzeba zwiększenia np. zapasów ponad stały poziom, zamiast wykorzystywać kredyt obrotowy dla ich sfinansowania, sprzedaje się odpowiednią część posiadanych w portfelu papierów wartościowych i w ten sposób finansuje się przejściowo zwiększone zapasy. Przedsiębiorstwa stosujące tę strategię finansowania tylko wyjątkowo wykorzystują zewnętrzne krótkoterminowe źródła finansowania, gdyż w zasadzie mogą sfinansować całe zmienne zapotrzebowanie na aktywa obrotowe ze sprzedaży własnych płynnych aktywów finansowych, które - po ustąpieniu przejściowego zapotrzebowania na aktywa obrotowe - są ponownie odkupywane.

---