IMIĘ I NAZWISKO: TOMASZ ADAMCZYK		LABORATORIUM METROLOGII TECHNICZNEJ
KIERUNEK WM	GRUPA 31A		OCENA	DATA	PODPIS
TEMAT ĆWICZENIA: „Pomiary chropowatości powierzchni”

I. Wstęp teoretyczny.

Przyrząd do pomiaru chropowatości HOMMEL TESTER T 1000 jest nowoczesnym, poręcznym, przenośnym i niezależnym od zasilania sieciowego przyrządem pomiarowym. Przygotowanie pomiaru oraz pomiar następują poprzez 4 elektroniczne przyciski foliowe 2 .Wartości pomiarowe i nastawcze są przedstawiane na czytelnym ośmiomiejscowym wskaźniku matrycy punktowej LDC 3 .

Przyrząd podstawowy HOMMEL TESTER T 1000 jest fabrycznie wyposażony w :

1. Przyrząd posuwowy 5 napędzany silnikiem i indukcyjny układ odwzorowujący 4, jak również w pryzmę dla pomiarów w małych otworach i przy najmniejszej będącej do dyspozycji powierzchni podparcia.

2. Przegub krzyżowy z prętem statywu 6 .

3. Akumulatory NiCd .

- ( przy codziennym ładowaniu akumulatora można wykonać ok. 100 niezależnych od zasilania sieciowego pomiarów bez konieczności ładowania akumulatora )

4. Zasilacz sieciowy

Wyposażenie dodatkowe

Z lewej strony przyrządu podstawowego 1 może być podłączona 16 - miejscowa drukarka punktowa z taśmą kolorową.

1.2 Połączenia i podłączenia kabli

1 - HOMMEL TESTER T 1000

2 - Przyciski foliowe

3 - Wskaźnik cyfrowy

4 - Czujnik

5 - Liniowy przyrząd posuwowy LV 15

6 - Przegub krzyżowy z prętem statywu

7 - Drukarka punktowa ( opcja )

8 - Pasek

9 - Kabel podłączeniowy dla LV 15

10 - Pryzma

11 - Gniazdo dla podłączenia LV 15

12 - gniazdo dla zasilania sieciowego

13 - Przełącznik rodzaju pracy

14 - Przełącznik dla μm/μ”

Pomiar chropowatości przy użyciu przyrządu HOMMEL TESTER T1000

Przyrząd posuwowy ( pryzma )

Przy bezpośrednim usytuowaniu przyrządu posuwowego LV 15 na mierzonym przedmiocie, przystosowuje się on automatycznie do kształtu mierzonej powierzchni, bez konieczności każdorazowego ustawiania czujnika.

Możliwości pracy:

• bez pryzmy

najmniejszy otwór φ80mm

najmniejszy wałek φ20mm

• z pryzmą

najmniejszy otwór φ10mm

najmniejszy wałek φ10mm

II. Wyniki pomiarów.

Pomiar chropowatości powierzchni wykonuje się specjalnymi narzędziami pomiarowymi; do najczęściej stosowanych w przemyśle należą wzorce chropowatości.

Wzorcem chropowatości - może być każdy przedmiot, którego powierzchnia odtwarza z wymaganą dokładnością określoną chropowatość i strukturę geometryczną właściwą dla danego sposobu obróbki.

Ocena chropowatości z użyciem wzorców polega na przesuwaniu paznokcia lub miękkiej blaszki po powierzchni wybranego wzorca i badanej powierzchni.

Stwierdzenie, że ruch drgający paznokcia lub blaszki w obu przypadkach jest jednakowy, prowadzi do wniosku, że obie powierzchnie mają taką samą chropowatość.

Rysunek przedstawia ocenę chropowatości powierzchni przez porównanie dotykiem wzorca i przedmiotu.

1. PRYZMA.

Chropowatość ∇ 9 - (powierzchnia szlifowana). Dla tej wartości odczytaliśmy z tablic :

2. WAŁEK.

Chropowatość ∇6 - (powierzchnia toczona). Dla tej wartości odczytujemy z tablic:

3. OCENA PARAMETRU Ra I Rz NA PODSTAWIE WYKRESU.

Chropowatość powierzchni klasyfikuje się przyjmując jako wyróżnik parametru: wysokość Rz nierówności, lub średnie arytmetyczne odchylenie Ra profilu od linii średniej.

Średnie arytmetyczne odchylenie Ra profilu od linii średniej jest średnią wartością odległości
punktów profilu zaobserwowanego od linii średniej na długości L odcinka pomiarowego, przy czym odchylenia od linii średniej sumują się bez względu na ich znak algebraiczny.

Wysokość Rz nierówności - jest to średnia odległość pięciu najwyżej położonych wierzchołków od pięciu najniżej położonych punków wgłębień na długości jednego odcinka elementarnego mierzonych od dowolnej linii pomocniczej równoległej względem linii średniej :

Wnioski.

Na podstawie przeprowadzonego ćwiczenia określiliśmy główne wskaźniki chropowatości a mianowicie Ra i Rz. W pierwszym przypadku posługiwaliśmy się specjalnym urządzeniem HOMMEL TESTER T 1000, dzięki któremu bezpośrednio otrzymaliśmy interesujące nas parametry oraz wykres chropowatości. Na podstawie tego wykresu obliczyliśmy parametry Ra i Rz, które nieznacznie różnią się od rzeczywistych (otrzymanych przy pomocy tego urządzenia). Błąd ten można tłumaczyć niedokładnością odczytu poszczególnych składowych wchodzących w skład wzorów. W drugim przypadku określaliśmy chropowatość metodą organoleptyczną, która jest mniej dokładna ale częściej stosowana na stanowiskach pracy.

5

---