MAGURA MAŁASTOWSKA
Magura - słowo pochodzenia wołoskiego, oznaczające wyniosły, samotny masyw górski. Wraz z migracjami Wołochów rozpowszechniło się na obszar całych Karpat. Występuje w nazwach licznych pasm, szczytów górskich, ale także i innych pojęć topograficznych.
Magura Małastowska - szczyt w Beskidzie Niskim, o wysokości 813 m n.p.m., leżący w powiecie gorlickim między miejscowościami Nowica (od zachodu) a Małastów (od wschodu). Na południowy wschód od szczytu na wysokości 604 m n.p.m. znajduje się Przełęcz Małastowska, przechodzi nią droga łącząca Gorlice z przejściem granicznym Konieczna-Becherov. Na jednej z kulminacji wzniesienia (południowo wschodniej) wzniesiono w 1955 schronisko, należące do oddziału PTTK w Gorlicach. Na szczyt prowadzi
szlak turystyczny z Gorlic przez Siary i Przełęcz Owczarską. Na zboczach Magury Małastowskiej znajdują się pamiątki po przebiegającej jej zboczami podczas I wojny światowej linii frontu austriacko-rosyjskiego: okopy i cmentarze. Sam szczyt jest zalesiony, u podnóży góry mają swe źródła trzy niewielkie rzeki, w tym Przysłup (dopływ Ropy).
Stok Magury Małastowskiej jest jednym z najdłuższych stoków narciarskich w południowo-wschodniej Polsce. Jego długość, infrastruktura, łatwość dojazdu, czynią z tego obiektu najbardziej atrakcyjną ofertę dla miłośników białego szaleństwa
długość: 1100 m
różnica poziomów: ok. 260 m
opis: dwa orczykowe, podwójne, każda nitka 550 osób/h
trasa zjazdowa 1400 metrów, srednio trudna
dodatkowo łatwa nartostrada objazdowa 3200 metrów (nie jest naśnieżana)
sztuczne naśnieżanie
ratrak
stałe dyżury ratowników GOPR
instruktorzy jazdy na nartach
Magurski Park Narodowy
Położenie i powierzchnia
Magurski Park Narodowy utworzony został w 1995 roku na obszarze 19962 ha a obecnie zajmuje powierzchnię 19439 ha. Park leży w południowej części kraju, w Beskidzie Niskim, przy granicy z Republiką Słowacką. Położony jest na terenie województw podkarpackiego i małopolskiego. Obejmuje on znaczną część obszaru źródłowego Wisłoki jakim jest masyw Magury Wątkowskiej, który jest fragmentem głównego grzbietu karpackiego. W parku dominują ekosystemy leśne, które zajmują 18531 ha.
Geologia i geomorfologia
Krajobraz parku to typowy dla Beskidu Niskiego krajobraz gór średnich i niskich. Pod względem budowy geologicznej dominują skały fliszowe płaszczowiny magurskiej. Spośród osobliwości geologicznych wymienić należy: pomnik przyrody "Diabli Kamień" i rezerwat "Kornuty". Główną częścią parku jest grzbiet Magury Wątkowskiej z kulminacją na Wątkowej (847 m n.p.m.). Jego północne stoki są pokrojone źródłami potoków Bednarka i Kłopotnica. Wschodnia część Magury uformowała się w ciąg pojedynczych garbów oddzielonych dolinami potoków i głębokimi przełęczami. Dłuższe pasma występują na południu parku gdzie wyraziste akcenty stanowią wzgórza Nad Tysowym (713 m n.p.m.), Wielka Góra (719 m n.p.m.) i Baranie (728 m n.p.m.), oddzielone od siebie przełęczą nad Ożenną, Ciechanią i Olchowcem.
Wody
Na terenie parku znajdują się źródliska Wisłoki. Rzeka ta wraz ze swoimi licznymi dopływami jest ważnym elementem krajobrazu parku. Ta typowo górska rzeka tworzy malownicze przełomy i zakola. Często zmienia kierunek, zazwyczaj po przyjęciu większego dopływu. Od południa zasilają ją Ryjak, Krempna i Wilsznia a od północy Świerzówka i Resztówka.
Roślinność
Szata roślinna parku ma charakter piętrowy oraz znamiona obszaru przejściowego między Karpatami Wschodnimi i Zachodnimi. W zespołach roślinnych zaznacza się stała obecność typowych gatunków podgórskich, ciepłolubnych i kserotermicznych. W 10 zbiorowiskach roślinnych zdecydowanie przeważają zbiorowiska leśne. W piętrze pogórza (do 530 m n.p.m.) zachowały się fragmenty grądu, olszynki karpackiej i olszynki bagiennej. W reglu dolnym (od 530 m n.p.m. po szczyty) przeważa żyzna buczyna karpacka. Znaczną powierzchnię zajmują także bory jodłowe, świerkowo-jodłowe oraz sosnowe sztucznego pochodzenia. W strukturze powierzchniowej lasów na uwagę zasługuje mały udział świerka, co świadczy o dużej ich naturalności.
Liczba gatunków roślin naczyniowych potwierdzonych wynosi prawie 800. W parku występuje 45 gatunków górskich oraz 70 gatunków chronionych roślin naczyniowych. Za szczególnie cenne osobliwści uznać należy m.in.: kozłka trójlistkowego, tojady: dziubaty i mołdawski, pokrzyk wilczą jagodę, podrzeń żebrowiec, dziewięćsił bezłodygowy, storczyki, goździk kosmaty i wawrzynek wilcze łyko.
Park jest jedną z najbogatszych w Beskidzie Niskim ostoją fauny. Na jego terenie występuje 137 gatunków ptaków, w tym 108 lęgowych (głównie leśnych), wśród nich wiele gatunków rzadkich i zagrożonych jak np: orzeł przedni, orlik krzykliwy, puchacz i trzmielojad oraz ptaki, które mają liczne populacje: bocian czarny, puszczyk uralski i dzięcioł białogrzbiety. Żyje tu 35 gatunków ssaków, a wśród nich duże ssaki drapieżne jak niedźwiedź brunatny, (stale zachodzący ze Słowacji i Bieszczadów), ryś, żbik, wilk i wydra.
W faunie wodnej na podkreślenie zasługują: pstrąg potokowy i głowacz białopłetwy. Park i jego otulina obfitują w liczne gatunki płazów i gadów: salamandra plamista, traszki, kumak górski, żmija zygzakowata, gniewosz plamisty i zaskroniec zwyczajny. W grupie bezkręgowców dominują owady, wśród których na uwagę zasługują gatunki rzadkie i zagrożone motyli: niepylak mnemozyna, paź żeglarz, paź królowej oraz chrząszcze: nadobnica alpejska i kozioróg bukowiec. Do osobliwości należy występowanie skalnika prozerpiny (gatunek południowoeuropejski). Szacuje się, że na terenie parku występuje około 200 gatunków zwierząt objętych ścisłą ochroną gatunkową.
Fauna
Park jest jedną z najbogatszych w Beskidzie Niskim ostoją fauny. Na jego terenie występuje 137 gatunków ptaków, w tym 108 lęgowych (głównie leśnych), wśród nich wiele gatunków rzadkich i zagrożonych jak np: orzeł przedni, orlik krzykliwy, puchacz i trzmielojad oraz ptaki, które mają liczne populacje: bocian czarny, puszczyk uralski i dzięcioł białogrzbiety. Żyje tu 35 gatunków ssaków, a wśród nich duże ssaki drapieżne jak niedźwiedź brunatny, (stale zachodzący ze Słowacji i Bieszczadów), ryś, żbik, wilk i wydra.
W faunie wodnej na podkreślenie zasługują: pstrąg potokowy i głowacz białopłetwy. Park i jego otulina obfitują w liczne gatunki płazów i gadów: salamandra plamista, traszki, kumak górski, żmija zygzakowata, gniewosz plamisty i zaskroniec zwyczajny. W grupie bezkręgowców dominują owady, wśród których na uwagę zasługują gatunki rzadkie i zagrożone motyli: niepylak mnemozyna, paź żeglarz, paź królowej oraz chrząszcze: nadobnica alpejska i kozioróg bukowiec. Do osobliwości należy występowanie skalnika prozerpiny (gatunek południowoeuropejski). Szacuje się, że na terenie parku występuje około 200 gatunków zwierząt objętych ścisłą ochroną gatunkową.
Cmentarze wojenne
Galicyjskie cmentarze wojenne, mało poznane, budzące ciekawość i szacunek, będące świadectwem krwawej historii tej ziemi są niewątpliwie ogromnym skarbem Beskidu Niskiego i całej Małopolski. Teren Beskidu Niskiego to zaledwie fragment przedsięwzięcia (tutaj znajdują się dwa z jedenastu okręgów cmentarnych), które w latach 1915-1918 objęło całą Galicję Zachodnią.
Galicyjskie cmentarze są ostatnim świadectwem rycerskiego etosu, pochwały dla żołnierza i bohatera bez względu na przynależność do jednej z trzech zwaśnionych armii (pojęcie żołnierz austriacki, niemiecki, rosyjski są tylko pojęciami umownymi, gdyż w tych armiach służyli rekruci kilkunastu narodowości).
Cmentarze projektowane były przez wybitnych inżynierów inżynierów i architektów, usytuowane są zarówno przy głównych traktach, na wiejskich cmentarzach jak i w mało dostępnych leśnych ostępach.
Każdy z nich jest dziełem sztuki i cieszy fakt, że to smutne świadectwo dziesiątek tysięcy ofiar Wielkiej Wojny, poddane przez dziesiątki lat procesowi niszczenia i zapomnienia znów zostają powoli odnawiane choć niestety nie zawsze w zgodzie z ich pierwotnym wyglądem.
Na dzień dzisiejszy coraz więcej z tych obiektów jest odnawianych i utrzymywanych poprzez krajowe i zagraniczne organizacje, samorządy, szkoły, osoby prywatne i cieszy fakt, że każdy dokłada mniejszą lub większą cegiełkę do procesu odbudowy...jednak wiele z obiektów cmentarnych wymaga jak najszybszej interwencji a te, które zostały odbudowane stałej opieki aby nie powróciły do stanu sprzed 10 lat.
Cerkwie i kościoły
Bartne - cerkiew prawosławna
Bartne - dawna cerkiew grekokatolicka
Męcina Wielka - dawna cerkiew grekokatolicka
Owczary - dawna cerkiew grekokatolicka
Pielgrzymka - cerkiew prawosławna
Przysłup - cerkiew greckokatolicka
Ropica Górna - dawna cerkiew grekokatolicka
ZDJĘCIA:
Cerkiew prawosławna pod wezwaniem świętych Kosmy i Damiana.
Bartne
Cerkiew greckokatolicka p.w ś.ś Kosmy i Damiana.
Męcina Wielka
Cerkiew greckokatolicka p.w ś.ś Kosmy i Damiana
Owczary
Dawna cerkiew greckokatolicka
Pielgrzymka
Dawna cerkiew greckokatolicka a od 1960 roku parafialna cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Michała Archanioła.
Przysłup
Cerkiew greckokatolicka p.w św. Michała Archanioła
Ropica Górna
Dawna cerkiew greckokatolicka pod wezwaniem św. Michała Archanioła (obecnie kościół rzymskokatolicki pod tym samym wezwaniem - filia parafii w Małastowie)
Mapka
Wyszukiwarka