MASZYNY DO ZBIORU WARZYW KORZENIOWYCH

Nakład pracy ponoszony na zbiór warzyw w zależności od gatunku wynosi od 25 % do 70 % całości nakładów włożonych w ich produkcję.

Zastosowanie odpowiednio dobranego zestawu maszyn do zbioru warzyw powoduje znaczne usprawnienie tej czynności oraz zmniejszenie nakładu pracy.

Maszynom i urządzeniom przeznaczonym do zbioru warzyw stawia się bardzo wysokie wymagania agrotechniczne, a przede wszystkim powinny one zapewnić:

• dokładność zbioru sięgająca nawet 100% ,

• małe i nie przekraczające 2 % uszkodzenia mechaniczne,

• prosta obsługę maszyn i ich niezawodne działanie.

Zbiór tej grupy warzyw komplikuje różnorodność i zmienność warunków środowiska w jakim one się rozwijają; a głównie:

1 - wilgotność gleby

2. - zwięzłość gleby

3. - zakamienienie

Wykopując warzywa korzeniowe przekopujemy również duże ilości gleby jej stosunek wagowy do plonu wynosi od 30 do 1 (na kg produktu wykopujemy 30 kg ziemi) lub od 50 do 1

Zbiór warzyw korzeniowych na niewielkich plantacjach dokonywany jest najczęściej ręcznie

Znaczne przyspieszenie tej czynności można uzyskać poprzez zastosowanie narzędzi (szpadel, widły), maszyn lub kombajnu

Kombajn do zbioru marchwi:

• umożliwia zbiór marchwi z obcinaniem lub obrywaniem naci

• posiada możliwość zbioru do palet lub na przyczepę

• dostosowany do zbioru marchwi wysiewnej na gruncie płaskim lub na redlinach, w systemie jedno lub dwurzędowym

• zapewnia dobrą jakość zbioru i małe straty plonu

• posiada szeroki zakres regulacji zespołów roboczych

• wyposażony jest w napędy hydrauliczne z dogodna regulacją z kabiny ciągnika

• prosty w obsłudze

• zdecydowanie tańszy od podobnych maszyn zachodnich

Wydajność zbioru 0,8-0,12 ha/h Dokładność zbioru powyżej 90% Obróbka marchwi ogławianie marchwi lub obrywanie naci Rodzaj napędów silniki hydrauliczne - z własnej pompy   siłowniki - z hydrauliki ciągnika Sposób zawieszenia półzawieszany Ciężar 1200 kg Maksymalne wymiary gabarytowe szer.2,40m, wys.2,35m, dł.4,00m Współpraca z ciągnikiem minimum 44 kW Rys.9. Kombajn do zbioru marchwi.

Rys.1. Podkopywacz do warzyw korzeniowych

Jaka jest zasada pracy zespołu?

Przemieszczająca się w glebie łapa podkopywacza uwalnia surowiec, który następnie jest ręcznie wyjmowany, oczyszczany i przemieszczany do transportu.

Jakie efekty pracy i dlaczego uzyskamy stosując urządzenie?

Przy pozyskiwaniu surowcu do bezpośredniego spożycia (na sprzedaż), uszkodzenia są minimalne, nakład pracy bardzo wysoki..

Rys.2. Zespół wyorujący warzywa korzeniowe mocowany do kopaczki

przenośnikowej.

Zasadę pracy zespołu ?

Widły przemieszczające się są zagłębione w glebie, a surowiec nie mieszczący się w szczelinie między zębami wideł, jest wyciągany na powierzchnię i następnie przemieszczany na separator prętowy, na którym usuwana jest ziemia.

Jakie efekty pracy i dlaczego uzyskamy stosując urządzenie?

Mała ilość ziemi wydobywana wraz z surowcem, duże uszkodzenia, większa wydajność niż przy sposobie ręcznym.

Kopaczki

Rys.7 KOPACZKA WIBRACYJNA DO CEBULI

Kopaczki, po pewnych modyfikacjach, mogą być wykorzystane do zbioru takich warzyw jak: marchew, pietruszka, buraki ćwikłowe i selery. Najbardziej przydatna do tego celu jest kopaczka przenośnikowa do zbioru cebuli, albowiem można nią wykopywać warzywa korzeniowe rosnące w międzyrzędziach 40-50 cm z trzech rzędów jednocześnie. Jej adaptacja polega na zamontowaniu w miejsce lemiesza elementów wyciągających korzenie, czyli: widły, lemiesz aktywny, lemiesz grzebieniowy, lemiesz płaski.

Rys.3. Kombajn do zbioru warzyw korzeniowych.

Uzupełnij nazwy części roboczych kombajnu ?

3 - koło podporowe,1- lemiesz podkopujący,6- pasy gumowe, 7- urządzenia odcinające, 4- przenośnik odsiewający, 8- przenośnik poprzeczny, 9- rozdzielacz hydrauliczny, 5- rama maszyny, 2 - rozdzielacz naci

Zasadę pracy kombajnu?

Lemiesz podkopuje surowiec uwalniając go z gleby. Następnie rozdzielacze nakierowują nać pomiędzy pasy wynoszące, które transportują surowiec, do urządzenia odcinającego nać. Produkt spada na prętowy przenośnik odsiewający, na którym usuwana jest ziemia. Na końcu na przenośnik załadunkowy, który załadowuje surowiec na środek transportowy.

Jakie efekty pracy i dlaczego uzyskamy stosując przedstawiony na rysunku kombajnu?

Zwiększenie wydajności, mała ilość gleby, dobra jakość,uszkodzenia minimalne

Rys.4. Kombajn do zbioru marchwi - jednorzędowy.

Uzupełnij nazwy części roboczych kombajnu ?

1-przenośnik poprzeczny prętowy, 7-rozdzielacze,8- pasy wyciągające, 4separator naci 6-przenośnik podłużny,2- separator porostu, 3 lemiesz wyorujący

Zasadę pracy kombajnu?

Lemiesz uwalnia produkt, rozdzielacze nakierowują nać pomiędzy pasy wynoszące, które chwytają i przenoszą produkt do zespołu oczyszczającego go z naci. Następnie produkt przemieszcza sięna prętowy przenośnik podłużny, na którym usuwana jest gleba. Z przenośnika prętowego produkt przemieszcza się na separator porostu palcowym, na którym oddzielane są łodygi i chwasty, a produkt stacza się po palcach przenośnika na przenośnik poprzeczny załadunkowy.

Jakie efekty pracy i dlaczego uzyskamy stosując przedstawiony na rysunku kombajn?

Dokładne ogłowienie z naci, surowca, przez pręty separatora. Oczyszczenie z zanieczyszczeń, duże uszkodzenia. Usunięcie łodyg. Kombajn do zbioru warzyw dla przetwórstwa- dobra jakość, duże uszkodzenia.

Rys.6 Kombajn do zbioru marchwi - dwurzędowy. (to koło 6 to 5)

Rys.5. Kombajn do zbioru marchwi - dwurzędowy.

Uzupełnij nazwy części roboczych kombajnu ?

7 przenośnik poprzeczny, 4 walce do usuwania naci, 6zespół wyorujący, 11rozdzielacz , 5 pasy wyciągające klinowe, 9 separator naci prętowy, 3przenośnik transportujący, 1 przenośnik separujący prętowy, 8 przenośnik do rozładunku, 10 separator porostu, 2 wałki kopiujące.

Zasadę pracy kombajnu ?

- // - Produkt chwytany jest za korzeń, a nie za nać. Dodatkowo są zastosowane wałki wciągające łodygi.

Jakie efekty pracy i dlaczego uzyskamy stosując przedstawiony na rysunku kombajn ?

Uniezależnienie się do jakości naci

Rys.6. Kombajn dwurzędowy do zbioru marchwi.

Uzupełnij nazwy części roboczych kombajnu ?

4 - talerz i 3- przenośniki prętowe 2 - przenośnik czyszczący 3- przenośnik ładujący 1- koło podporowe 6-wałkowy separator naci

Zasadę pracy kombajnu?

Jakie efekty pracy i dlaczego uzyskamy stosując przedstawiony na rysunku kombajnu?

Rys.7 Kombajn dwurzędowy do zbioru marchwi.

Uzupełnij nazwy części roboczych kombajnu ?

- tarcza ścinająca nać - lemiesz wyorujący , i - przenośnik

Mechanizacja zbioru selera.

Zbiór selera można realizować w trzech następujących po sobie procesach roboczych z których dwa można całkowicie zmechanizować. W ten sposób praca przy zbiorze jest lżejsza i wydajniejsza.

Aktualnie proces zbioru realizuje się w technologii:

• jednoetapowej,

• dwuetapowej,

• trzyetapowej.

W trzyetapowej seler jest

1 -podaj czynności

2 - podaj czynności .

3 - podaj czynności

W dwuetapowym procesy 1 i 2 zbioru można zmechanizować poprzez zastosowanie kopaczki do ziemniaków, wykopującej dwa rzędy.

W jednoetapowym stosuje się kombajn w którym usunięcie naci realizuje się przez zastosowanie podaj czego tzw. omiatarką. Wykopywanie bulw realizuje się zespołem wyorującym a oczyszczenie z ziemi zespołem czyszczącym, następnie bulwy podaj dalsze czynności (do zbioru może być zastosowany zaadoptowany kombajnu do zbioru buraków cukrowych (różnych typów), agregowany z ciągnikiem o mocy do 60 kW). Ze zbiornika kombajnu bulwy podaj dalsze czynność i transportuje się do stacjonarnego stanowiska pozbiorowej obróbki w celu doczyszczenia i selekcji.

Zbiór rzodkiewki realizuje się wyorywaczem, wyposażonym w specjalny przenośnik przesiewający. Na przenośniku następuje podaj czynność separacja i pozostałych zanieczyszczeń. Następnie przenośnikiem jest ona transportowana na przyczepę, która przewozi ją podaj gdzie do . Tam rzodkiewkę dokładnie się podaj czynność i na sprzedaż.

Podobny sposób jak u korzeniowych można zastosować do zbioru np. czerwonej rzepy, chrzanu, itd.

Adaptacje maszyn są konieczne np. do zbioru chrzanu w miejsce lemieszy płaskich należy zastosować widłowe.

Uwagi- analizując problemy producentów okazuje się że przyczyną główną mniejszych plonów jest nie dotrzymywanie agrotechnicznych warunków niż np. agrometeorologiczne warunki. Ważnym czynnikiem jest przygotowanie sadzonek (skrócenie okresu przygotowania z 90 - 60 dni), przygotowanie gleby, dawka obornika. Najwięcej problemów jest z sadzeniem sadzonek - jakość sadzenia. Chodzi głównie o równomierność sadzenia (podwójne sadzonki pominięcia), lecz aktualne konstrukcje sadzarek już częściowo te problemy rozwiązują. Występuje też problem nawadniania wielkości strat podczas zbioru oraz problem uszkodzeń w pozbiorowej obróbce oraz problem walki z chwastami, które zmniejszają plon i utrudniają procesy zbioru.

Marchew jest czuła na stanowisko glebowe. Problem powstaje przy zbiorze podaj kiedy pracy kombajnu jest nie odpowiednia. Następnym problemem jest duży udział marchwi pozaklasowej wynikający z uszkodzeń korzeni (małe lub zdeformowane).

Optymalna liczba szt/ha ze względu na mechanizację głównie wyciąganie wynosi podaj ile od - mln szt/ha, przy szerokości międzyrzędzi 400mm. Oprócz złego przygotowania gleby znaczenie ma również jakość nasion i siewnika na równomierność porostu.

Jest też problem z dostępnością na rynku kombajnów, dlatego jest tendencja do uprawy marchwi na podwyższonej redlinie, która umożliwia zastosowanie do zbioru prostego wyorywacza.

W celu zmniejszenia uszkodzeń praktykuje się podaj co bezpośrednio na polu, następnie magazynuje, a sortowanie przeprowadza się bezpośrednio przed sprzedażą.

Ważne jest wyregulowanie głębokości pracy kombajnu na podstawie długości korzenia aby nie występowało jego przecinanie. Również ważna jest kontrola napięcia pasów wynoszących, w celu ograniczenia wypadania marchwi, niewłaściwemu obcinaniu naci czy uszkadzaniu główek korzenia.

6

2

7,8

---