Polityka społeczna - 06.11.2009 r.

Podmioty polityki społecznej:

• Realizują założenia polityki społecznej

Podział ze względu na obszar działania:

• Podmioty globalne

• Podmioty regionalne

• Podmioty krajowe

Podział ze względu na charakter:

• Publiczne

• Organizacje pozarządowe - NGO

Podział ze względu na rodzaj:

• Ustawodawcze - prawodawcze

• Wykonawcze

• Sądownicze

• Kontrolne

Trójpodział władzy to podział sfer funkcjonowania państwa, spopularyzowany przez francuskiego myśliciela oświecenia, Monteskiusza. Wedle założeń Monteskiusza władza dzieliła się na:

• władzę ustawodawczą stanowioną obecnie najczęściej przez parlament, który tworzy prawo

• władzę wykonawczą będącą w rękach króla/monarchy/prezydenta lub rządu, który wprowadza prawo w życie

• władzę sądowniczą sprawowana przez sądy i trybunały, wydające wyroki na podstawie obowiązującego prawa.

Podział ze względu na zakres problematyki:

• Inspirujące

• Tzw. „gospodarze” polityki społecznej

• Realizujące politykę społeczną w ramach poszczególnych systemów i działów

• Podmioty współdziałające

Podział ze względu na skalę oddziaływania tych podmiotów:

• Mikroskalowe - instytucje szczebla centralnego

• Mezoskalowe - instytucje szczebla wojewódzkiego

• Mikroskalowe - samorząd terytorialny

Międzynarodowe podmioty polityki społecznej:

ONZ - Organizacja Narodów Zjednoczonych (ang. United Nations - UN) - uniwersalna organizacja międzynarodowa, z siedzibą w Nowym Jorku, powstała 24 października 1945 r. w San Francisco w wyniku wejścia w życie Karty Narodów Zjednoczonych (Konstytucja ONZ).

Zadania ONZ:

• Utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa za pomocą zbiorowych i pokojowych wysiłków.

• Rozwijanie przyjaznych stosunków między narodami na zasadach samostanowienia i równouprawnienia.

• Rozwiązywanie konkretnych problemów międzynarodowych (gospodarczych, społecznych, kulturalnych, humanitarnych, czy dotyczących praw człowieka) na zasadzie współpracy międzynarodowej oraz uznania równości ras, płci, języków i wyznań

• Stanowienie ośrodka uzgadniania działań narodów w imię wspólnych celów.

Główne organy ONZ:

• Zgromadzenie Ogólne - siedziba w Nowym Jorku

• Rada Bezpieczeństwa - siedziba w Nowym Jorku

• Rada Gospodarcza i Społeczna - siedziba w Nowym Jorku

• Rada Powiernicza - siedziba w Nowym Jorku

• Sekretariat - siedziba w Nowym Jorku

• Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości - siedziba w Hadze w Holandii

Programy i fundusze ONZ:

• UNICEF (ang. United Nations International Children's Emergency Fund, od 1953 United Nations Children's Fund, polska nazwa - Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci).

• UNDP (ang. United Nations Development Programme, polska nazwa - Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju), powstała w 1966, tworzy globalną sieć na rzecz rozwoju.

• WFP (ang. World Food Programme, polska nazwa - Światowy Program Żywnościowy) - największa organizacja humanitarna świata powołana do zwalczania globalnego głodu powstała w 1963

• Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD - United Nations Conference on Trade and Development)

• United Nations Office on Drugs and Crime - UNDCP

• Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych, UNEP (ang. United Nations Environmental Programme)

• Program Narodów Zjednoczonych ds. Osiedli Ludzkich (United Nations Human Settlements Programme - UN-HABITAT)

• Fundusz Ludnościowy Narodów Zjednoczonych (United Nations Population Fund -UNFPA)

• Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do Spraw Uchodźców (ang. United Nations High Commissioner for Refugees)

Organizacje wyspecjalizowane ONZ, (ang. UN Specialized Agencies) - organizacje międzynarodowe powiązane i blisko współpracujące z Organizacją Narodów Zjednoczonych:

• Międzynarodowa Organizacja Pracy

• Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju

• Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa

• Międzynarodowy Fundusz Walutowy

• Światowa Organizacja Zdrowia

• Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa

Rada Gospodarcza i Społeczna - ang. The Economic and Social Council (ECOSOC) jest jednym z 6 organów ONZ. Tworzy ją 54 członków:

• 14 państw afrykańskich

• 11 państw azjatyckich

• 13 państw zachodnioeuropejskich

• 10 państw latynoamerykańskich

• 6 państw wschodnioeuropejskich

W jej skład wchodzą m. in:

• Komisja Praw Człowieka

• Komisja Praw Kobiet

• Komisja Socjalna

• Komisja Ludnościowa

ECOSOC jest odpowiedzialna za:

• Wspieranie wyższych standardów życia, pełnego zatrudnienia oraz postępu ekonomicznego i społecznego

• Znajdywanie rozwiązań międzynarodowych problemów ekonomicznych, społecznych i zdrowotnych

• Ułatwianie międzynarodowej współpracy w obszarze kultury i edukacji

• Propagowanie powszechnego poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności

Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych - jest jednym z dwóch Paktów Praw Człowieka 16 grudnia w roku 1966 przyjęło jednomyślnie w Nowym Jorku razem z Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych. Oba Pakty weszły w życie 3 stycznia 1976.

UE - Unia Europejska (European Union)

Unia Europejska - powstały 1 listopada 1993 na mocy Traktatu z Maastricht gospodarczo-polityczny związek demokratycznych krajów europejskich (dwudziestu siedmiu od 1 stycznia 2007 r.), będący efektem wieloletniego procesu integracji politycznej, gospodarczej i społecznej zapoczątkowanej po drugiej wojnie światowej.

Cele UE:

• Promowanie ekonomicznego i społecznego postępu poprzez zacieśnianie współpracy gospodarczej i likwidowanie barier w obrocie handlowym między państwami członkowskimi

• Wzmacnianie obrazu Unii jako jednego ciała politycznego mówiącego jednym głosem na arenie międzynarodowej poprzez prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej

• Dążenie do stworzenia obywatelstwa europejskiego i poczucia przynależności do jednej wspólnoty u zwykłych obywateli poprzez zapewnienie jednakowych norm prawnych i pełnej swobody przepływu ludzi w obrębie Unii

• Rozwijanie obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwego traktowania, którym ma być UE poprzez wprowadzanie wspólnych norm prawnych, socjalnych i stałą poprawę poziomu życia państw uboższych

• Ujednolicenie struktury gospodarczej krajów członkowskich, wyrównanie rozwoju gospodarczego regionów

• Powiększenie standardów życia

Strategia lizbońska - plan rozwoju przyjęty dla Unii Europejskiej przez Radę Europejską na posiedzeniu w Lizbonie w roku 2000. Celem planu, przyjętego na okres 10 lat, było uczynienie Europy najbardziej dynamicznym i konkurencyjnym regionem gospodarczym na świecie, rozwijającym się szybciej niż Stany Zjednoczone. Zdolny do trwałego rozwoju, zapewniającym coraz więcej miejsc pracy, dostęp do edukacji, wyrównywanie szans, rozwój regionów oraz spójności społecznej.

Organizacje pozarządowe:

• Światowa Federacja Związków Zawodowych

• Międzynarodowa Konfederacja Chrześcijańskich Związków Zawodowych

• KW Związków Zawodowych

Podmioty Krajowe

Ustawodawcze - Sejm i Senat (Zgromadzenie Narodowe)

Komisja Polityki Społecznej i Rodziny (PRS) - Do zakresu jej zadań należały sprawy kształtowania polityki socjalnej państwa, ochrony pracowników, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy, analizy systemu płac i kosztów utrzymania, walki z bezrobociem, problemów społecznych i socjalnych osób niepełnosprawnych, ubezpieczeń społecznych, świadczeń socjalnych, pomocy społecznej, komunalnego budownictwa mieszkaniowego, problemów kombatantów oraz sprawy ustaw dotyczących bezpośrednio funkcjonowania rodziny, wypełniania jej ról i zadań, występowania z propozycjami regulacji prawnych dotyczących tych zagadnień oraz współpraca z rządowym pełnomocnikiem do spraw rodziny i kobiet.

Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży (EMN) - do zakresu jej zadań należą sprawy:

• Kształcenia i wychowania przedszkolnego, podstawowego, ogólnokształcącego, zawodowego, pomaturalnego i wyższego

• Oświaty dorosłych

• Kształcenia, dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli oraz kadr naukowych

• Wypoczynku, kultury fizycznej i sportu dzieci i młodzieży

• Opieki nad dziećmi i młodzieżą

• Archiwów, polityki rozwoju nauki i postępu technicznego

• Organizacji i kierowania nauką, badań naukowych, jednostek badawczo-rozwojowych, wdrożeń wyników badań do praktyki

• Wynalazczości i racjonalizacji, normalizacji, metrologii i jakości

• Korporacji i stowarzyszeń naukowych

• Współpracy naukowej z zagranicą

• Samorządu uczniowskiego i samorządu studenckiego oraz w jednostkach badawczo-rozwojowych

Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej (STR) - jest stałą komisją sejmową, która zajmuje się sprawami organizacji i funkcjonowania struktur samorządu terytorialnego, zarządu mieniem komunalnym, gospodarki komunalnej, zagospodarowania przestrzennego oraz rozwoju regionów i społeczności lokalnych. Do zakresu działania Komisji należy także rozpatrywanie założeń polityki regionalnej państwa.

Komisja Zdrowia (ZDR) jest stałą komisją sejmową, która zajmuje się sprawami ochrony zdrowia.

Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych (MNE) wchodzi w skład stałych komisji sejmowych. Do jej zadań należą sprawy związane z utrzymaniem dziedzictwa kulturowego mniejszości narodowych, etnicznych i językowych oraz ochrony ich praw.

Władza wykonawcza (Rząd - Rada Ministrów)

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej:

• Dział praca obejmuje sprawy:

• Zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu

• Stosunków pracy i warunków pracy

• Wynagrodzeń i świadczeń pracowniczych

• Zbiorowych stosunków pracy i sporów zbiorowych

• Dział sprawy rodziny obejmuje sprawy

• Rozwoju i ochrony instytucji małżeństwa, dzieci i rodziny

• Rządowych programów wspierania rodziny

• Przeciwdziałania patologiom i dyskryminacji w rodzinie

• Uwarunkowań demograficznych w kraju

• Koordynowania i organizowania współpracy organów administracji publicznej, organizacji pozarządowych i instytucji w zakresie realizacji praw rodziny, dzieci i osób starszych potrzebujących wsparcia

• Współpracy międzynarodowej dotyczącej realizacji i ochrony praw rodziny, dzieci, młodzieży, kobiet, mężczyzn i osób starszych.

• Dział zabezpieczenie społeczne obejmuje sprawy:

• Ubezpieczeń społecznych i zaopatrzenia społecznego

• Funduszy emerytalnych;

• Pomocy społecznej i świadczeń na rzecz rodziny;

• Świadczeń socjalnych, zatrudnienia, rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych

• Kombatantów i osób represjonowanych

• Koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego

• Działalności pożytku publicznego

ZUS - Zakład Ubezpieczeń Społecznych - państwowa instytucja publicznoprawna realizująca zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych w Polsce.

Najważniejsze zadania:

• Realizacja przepisów o ubezpieczeniach społecznych

• Dochodzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w drodze egzekucji administracyjnej i sądowej

• Dysponowanie środkami finansowymi Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS), Funduszu Rezerwy Demograficznej oraz Funduszu Alimentacyjnego

• Realizacja umów i porozumień międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych oraz kontrola orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy

Władza sądownicza (judykatywa) - Sądy i Trybunały

Wymiar sprawiedliwości jest funkcją działalności państwa polegającą na rozstrzyganiu sporów o prawo, w których przynajmniej jedną ze stron jest osoba fizyczna lub podmiot podobny (np. osoba prawna). Spory te rozstrzygane w trybie przepisanym przez prawo.

W Polsce, jak określa Konstytucja, wymiar sprawiedliwości sprawują sądy: Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe.

Wśród sądów wyróżniamy:

• Sądy powszechne:

• Sądy rejonowe

• Sądy okręgowe

• Sądy apelacyjne

• Sąd Najwyższy

• Sądy administracyjne

• Sądy wojskowe

• Trybunały:

• Trybunał Konstytucyjny

• Trybunał Stanu

Autor: Brom Krzysztof (macie mnie za to kochać, każdy rodzaj miłości przyjmę )

---