 | Pobierz cały dokument s4.studia.materialoznastwo.metaloznastwo.i.doc Rozmiar 124 KB |
STOPY ALUMINIUM
2.1. Właciwoci aluminium
Aluminium jest jednym z najczęciej używanych metali w różnych dziedzi-
nach techniki, zarówno w postaci czystego metalu (tab. 1), jak i wielu stopów.
Jest jednym z najczęciej występujšcych w skorupie ziemskiej pierwiastków
(8,13%) po tlenie i krzemie.
Aluminium krystalizuje w układzie regulamym 0 sieci przestrzennie cen-
trowanej (Al) i parametrze sieci a = 0,40493 nm. Istotny wph."l na właciwoci
flzyCZne aluminium ~ywierajš zAnieczyszczenia. Zw~ększen~e zAwartoc~ zanie-
czyszczeń powoduje:
. wzrost gęstoc~ (w temperaturze 20°C gęstoć stopu AI 99,996 wynosi
2,6989 glcm3, natomiast stopu Al 99,9998 - 2,6980 glcm3),
. obniżen~e temperatury topnien~a i wrzenia,
. zmn~ejszen~e przewodnoc~ c~eplnej (rys. 1 a),
. zmn~ejszen~e przewodnoci elektrycznej (rys. 1 b).
Alumin~um charakteryzuje dobra lejnoć i podatnoć na przeróbkę pla-
stycznš na zimno ~ na goršco oraz dobra spawalnoć. W stanie wyżarzo-
nym alumin~um 1a następujšce włac~woci mechan~czne: Rn, = 60-100 MPa,
Ro.2 = 20-30 MPa, twardoć 15-20 HB, As = 30-50%, 2 = 80-95%.
Aluminium jest bardzo odpome na korozję atmosferycznš w wyniku two-
rzenia się na powierzchni cienkiej i cile przylegajšcej warstwy tlenku A12O3.
Nie koroduje również pod działaniem wodoru, chloru, bromu, jodu i fluoru oraz
większoci ich zwišzków.
2.2. Podział stopów aluminium
Stopy aluminium dzielš s~ę ze względu na:
1. skład chemiczny.
. dwuskładnikowe,
. wieloskładnikowe,
2. technologię przetwarzania (rys. 3):
. odlewnicze,
. do przeróbki plastycznej,
. stopy typu SAP j SAS otrzymywane metodarni metalurgii proszków.
Właciwoc~ mechan~czne alum~n~um istotnie zależš 0d czystoci, w~elko-
C~ odkształcenia i temperatury wyżarzania (rys. 2).
Zwiększenie właciwoci mechanicznych aluminium można uzyskać przez
napromieniowanie szybkimi neutronami (Rn, wzrasta 0 ~9O%, Ro.2 0 ~ 150%)
przy jednoczesnym pogorszeniu włacjwoci plastycznych ok. 45%.
Do zanieczyszczeń wpływajšcych na właciwoci fizyczne i mechaniczne
aluminium należš przede wszystkim:
. żelazo: nie rozpuszcza się w aluminium, tworzšc kruchš fazę A13Fe
(tworzy eutektykę A13Fe + Al, w której aluminium ulega koalescencji),
. krzem: nie rozpuszcza się w aluminium i nie tworzy z nim zwi~ów,
występuje w nim w postaci wolnej; wraz z żelazem może tworzyć fa-
 | Pobierz cały dokument s4.studia.materialoznastwo.metaloznastwo.i.doc rozmiar 124 KB |