..................................................... ...................................

imię i nazwisko ucznia suma punktów

KONKURS GEOGRAFICZNY - ETAP SZKOLNY

dla uczniów gimnazjalnych woj. podlaskiego

w roku szkolnym 2005/2006

Instrukcja:

1. Sprawdź czy arkusz konkursowy zawiera 25 zadań.

2. Czytaj bardzo uważnie wszystkie teksty, w których znajdziesz potrzebne ci informacje.

3. W zadaniach zamkniętych wybierz jedną właściwą odpowiedź spośród podanych i zakreśl ją znakiem X

Jeśli przez pomyłkę zakreślisz nieodpowiednią literę, otocz ją kółkiem, po czym zakreśl znakiem X właściwą literę

4. Odpowiedzi w zadaniach otwartych wpisz w wyznaczone miejsca pod treścią zadań.

5. Gdy popełnisz w zadaniach otwartych, przekreśl złą odpowiedź i obok napisz poprawną.

6. Nie używaj korektora

7. Nie używaj kalkuratora

Na rozwiązanie masz 60 minut.

Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 56. Minimalna liczba punktów, która kwalifikuje do wyższego etapu - 45.

Życzymy powodzenia

Komisja Konkursowa

1. Uzupełnij krzyżówkę; a następnie wyjaśnij znaczenie słowa będącego jego rozwiązaniem. (14 p.) 1. Parowanie z powierzchni roślin.

2. Woda w postaci ciekłej lub słonej spadająca z chmur.

3. Forma powierzchni Ziemi, podłużne obniżenie utworzone przez erozyjną działalność wód.

4. Strefa kontaktu lądu z wodami np. rzek, jezior....

5. Obszerne, krasowe zagłębienie śródgórskie o wyrównanym dnie.

6. Część morza zamknięta między rafami koralowymi.

7. Silny, długotrwały wiatr na morzu, powodujący tworzenie się dużych fal.

8. Wąska długa zatoka powstała w wyniku zatopienia dolin polodowcowych

9. Niewysoki wał ziemny sypany dla zatrzymania wód, popularny w Holandii.

10. Geologiczna jednostka czas w dziejach Ziemi.

11. Gorący, ognistopłynny stop krzemianowy tworzący się w głębi Ziemi.

12. Pierwszy okres ery mezozoicznej.

13. Część plejstocenu, ochłodzenie klimatu i rozprzestrzeniania się lodowców

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13

Rozwiązanie - ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. Generalizacja w geografii oznacza: (1p.)

1. zmniejszenie mapy

2. stosowanie na mapie sygnatur

3. rangę, jaką mają mapy w badaniach geograficznych

4. eliminowanie przy sporządzaniu map treści mniej istotnych

3. Izolinie łączą punkty o jednakowych wartościach. Dopisz do wymienionych izolinii, jaką cechę przedstawia się za ich pomocą: (3p.)

1. izobata -

2. izoterma -

3. izohieta -

4. W zdaniu: „Ponieważ Ziemia obraca się wokół własnej osi ze wschodu na zachód, to obszary leżące na wschód od południka zerowego mają czas słoneczny wcześniejszy od niego”.

(1p.)

1. przesłanka jest prawdziwa, wniosek fałszywy

2. przesłanka jest fałszywa, wniosek jest fałszywy

3. przesłanka jest fałszywa, wniosek jest prawdziwy

4. przesłanka i wniosek jest prawdziwy

5. Wskaż, które z organizmów nie były reprezentowane w poszczególnych okresach:

(3p.)

1. karbon - gady, ssaki, ryby, paprocie

2. kreda - gady, ssaki, trawy, skrzypy

3. trzeciorzęd - gady, ssaki, trawy, amonity

6. Wskaż elementy, które w poniższych zestawieniach nie pasują do pozostałych:

(3p.)

1. piaskowiec, wapień, granit, węgiel

2. wapień, margiel, kreda, kalcyt

3. granit, bazalt, gnejs, sjenit

7. Wietrzenie jest to:

(1p.)

1. niszczenie struktury skały

2. utrata spoistości skały

3. niszczenie skały przez wiatr

4. proces prowadzący do powstania zwietrzeliny

8. Epicentrum trzęsienia ziemi znajduje się:

(1p.)

1. pod powierzchnią Ziemi

2. na powierzchni Ziemi

3. w miejscu największych zniszczeń

4. zawsze na obszarze lądowym

9. Produktem lawowej erupcji wulkanicznej nie jest:

(1p.)

1. para wodna

2. dwutlenek węgla

3. materiał piroklastyczny

4. lawa

10. Wskaż element, który nie jest określeniem stepu:

(1p.)

1. preria

2. pampa

3. puszta

4. chaparral

11. Efekt cieplarniany to:

(1p.)

1. wzrost temperatury atmosfery ziemskiej

2. naturalny proces emisji gazów atmosferycznych

3. pochłanianie długofalowego promieniowania Ziemi co prowadzi do wzrostu temperatury

4. katastrofalne upały i susze

12. Halofity porastają:

(1p.)

1. szotty

2. uedy

3. serir

4. katarakty

13. Rzeki syberyjskie największy przepływ mają:

(1p.)

1. zimą

2. wiosną

c) latem

d) jesienią

Podaj przyczynę wyjaśniającą Twój wybór - ................................................. ……………………………..

…………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………...............................................................................................

14. Wskaż kulturowe uwarunkowania podanych cech gospodarowania w wymienionych regionach świata:

(3p.)

Charakterystyczna cechy sposobu gospodarowania	Kulturowe uwarunkowania
1. Największe na świecie pogłowie bydła w Indiach.
2. Brak trzody chlewnej w Afryce Północnej.
3. Przewaga hodowli nad uprawą roślin w Mongolii.

15. Przedstaw układ wiatrów w niżu barycznym na półkuli północnej. Izobary opisz co 5 hPa.

(1p.)

16. Określeniom umieszczonym w lewej kolumnie przyporządkuj obszary umieszczone w kolumnie prawej:

(2p.)

1. EKUMENA - ……………. a. wnętrze Sahary

2. ANEKUMENA - ……………. b. delta Nilu

c. Zagłębie Górnośląskie

d. wnętrze Grenlandii

17. Średnia temperatura stycznia na wybrzeżu Labradoru wynosi -12,4°C, a w Londynie +3,5ºC. Wyjaśnij co jest przyczyną tak wielkiej różnicy temperatur.

(1p.)

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………............................................................................................................................................

18. Do podanych obszarów Polski dobierz jedną najbardziej charakterystyczną cechę klimatu. Wpisz właściwą literę obok krainy geograficznej.

( 2p.)

Krainy: 1. Nizina Śląska - …………………………

2. Kujawy - …………………..

3. Pojezierze Suwalskie - …………………..

4. Pobrzeże Słowińskie - …………………

Cechy : a. Najdłużej utrzymuje się pokrywa śnieżna, powyżej 130 dni.

b. Długość okresu wegetacyjnego powyżej 200 dni.

c. Średnia roczna suma opadów poniżej 250 mm.

d. Średnia temperatura stycznia (-6°C).

e. Występują lokalne wiatry typu bryza.

19. Podaj przykłady klęsk żywiołowych wywołanych anomaliami pogodowymi oraz ich konsekwencje.

(3p.)

Lp	Klęski żywiołowe wywołane anomaliami pogodowymi	Przykłady konsekwencji klęsk żywiołowych
1.
2.
3.

20. Podaj najważniejsze - Twoim zdaniem - czynniki lokalizacji wymienionych zakładów przemysłowych:

(2p.)

1. kopalnia rud miedzi………………………………………………...

2. huta miedzi………………………………………………………….

3. cukrownia…………………………………………………………...

4. fabryka mikroprocesorów…………………………………………...

21. Na rysunku przedstawiono uproszczoną budowę wnętrza Ziemi. Wpisz we wskazanych miejscach terminy: skorupa ziemska, jądro wewnętrzne, jądro zewnętrzne, płaszcz ziemski zewnętrzny, płaszcz ziemski wewnętrzny.

(2p.)

22. Podkreśl współrzędne geograficzne punktów A i B.

(1p.)

1. A - 30ºS 60º W, B - 30º N 120º E

2. A - 30º N 120º E, B - 30º S 60º W

3. A - 30º N 120º W, B - 30º S 60º E

4. A - 30º S 120º E, B - 30º N 60º W

23. Podkreśl różnicę czasu Słonecznego między punktami A i B zaznaczonymi na mapie:

(1p.)

1. 8h

2. 4h

3. 12h

4. 2h

24. Schemat przedstawia Układ Słoneczny. Podaj w kolejności od Słońca nazwy planet skalnych.

(1p.)

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

25. Rozwiąż krzyżówkę:

(5p.)

1. Państwo położone nad Kanałem Mozambickim.

2. Kraj tulipanów, polderów, wiatraków; znaczna jego część leży w depresji.

3. Kraj starożytnej kultury, ojczyzna filozofii.

4. Najmniejszy kraj UE ale stanowiący Wielkie Księstwo.

5. Europejski kraj o bardzo żyznych glebach ale mało wydajnym rolnictwie.

Drugi pod względem powierzchni kraj w Europie.

6. Kraj słynący z produkcji wina, serów; w produkcji energii dominuje energetyka jądrowa.

				1.
2.
				3.
	4.
		5.
				6.

Rozwiązaniem jest .................................................

2

---