TESTY FUNKCJONALNE

- TEST YERGASONA (YERGANSENA)

- DROP-ARM TEST (OBJAW OPADAJĄCEGO RAMIENIA)

- TEST OBAWY (PROWOKUJĄCY DYSLOKACJĘ BARKU)

- TEST DEGI (ŚCIENNY)

- TEST ADSONA

- TEST FINKELSTEINA

- LINIA ROSER-NELATONA

- LINIA SCHOEMAKERA

- TRÓJKĄT BRYANTA

- OCENA PRZODOPOCHYLENIA MIEDNICY

- OBJAW TRENDELEMBURGA

- OBJAW DUCHENNE'A

- TEST (CHWYT) THOMASA

- TEST PALCE-PODŁOGA (THOMAYERA)

- TEST ORTOLANIEGO

- TEST OBERA

- TEST PATRICKA-FABERA

- TEST MENNELA (I)

- TEST MENNELA (II)

- TEST MENNELA (III)

- OBJAW LASEQUE'A

- TEST KERNIGA

- TEST VALSALVA DLA ODCINKA SZYJNEGO I PIERSIOWEGO

- TEST VALSALVA DLA ODCINKA LĘDŹWIOWEGO

- SWALLOWING TEST (POŁYKANIA)

- TEST ALLENA

- TEST PHALENA

- TEST HOMANSA

- TEST BADAJĄCY WIĘZADŁA POBOCZNE

- TEST SZUFLADKOWY

- TEST APLEYA (KOMPRESYJNO-DYSTRAKCYJNY)

- TEST McMURRAYA

- OBJAW CHEŁBOTANIA RZEPKI

- OBJAW BALOTOWANIA RZEPKI

- TEST STABILNOŚCI BOCZNEJ I PRZYŚRODKOWEJ STAWU

SKOKOWEGO

- TEST SZUFLADKI

- TEST TINELA

TEST YERGASONA (YERGANSENA)

- ocena ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia (określenie jego

stabilności i ciągłości w bruździe międzyguzkowej, wskazuje na proces

chorobowy zwyrodnieniowy lub zapalny, toczący się w pochewce mięśnia

dwugłowego)

· Wykonanie:

- badany w pozycji siedzącej, ramię przywiedzione, łokieć zgięty do 90

stopni

- badający palcem wskazującym ocenia bruzdę międzyguzkową, a drugą ręką

chwyta przedramię chorego i oponuje ruch supinacji (odwracania)

przedramienia i zginania w stawie łokciowym, co powoduje napięcie

mięśnia dwugłowego ramienia

Interpretacja:

- ból w bruździe międzyguzkowej świadczy o chorobie ścięgna (np. stan

zapalny)

DROP-ARM TEST

(OBJAW OPADAJĄCEGO RAMIENIA)

- ocena pierścienia rotatorów

· Wykonanie:

- badany w pozycji siedzącej

- biernie odwodzimy ramię chorego do ok. 120 stopni (łokieć prosty)

- pacjent powinien utrzymać tę pozycję, a następnie powoli przywieść kończynę

· Interpretacja:

- trudność utrzymania kończyny, ból lub nagłe opadnięcie kończyny świadczy o

uszkodzeniu pierścienia rotatorów (które przeważnie spowodowane jest

patologią mięśnia nadgrzebieniowego)

TEST OBAWY

- ocena stabilności stawu ramiennego

· Wykonanie:

- badany w pozycji siedzącej

- biernie odwodzimy (60, 90, 120 stopni) i wykonujemy zewnętrzną rotację

ramienia (łokieć zgięty do 90 stopni) z jednoczesną stabilizacją barku (od tyłu)

· Interpretacja:

- ból w przedniej okolicy stawu i odruchowe napięcie mięśni świadczą o

przedniej niestabilności stawu

- pacjent napinając mięśnie stara się zapobiec możliwości wystąpienia

podwichnięcia lub zwichnięcia głowy kości ramiennej

TEST DEGI (ŚCIENNY)

- ocena ruchomości stawu barkowego

· Wykonanie:

- badany w pozycji siadu ugiętego lub skrzyżnego (stabilizacja odcinka

lędźwiowego) pod ścianą

- badany zgina czynnie kończyny górne w stawach barkowych (łokcie proste)

i stara się dotknąć grzbietem ręki do ściany

· Interpretacja:

- niemożność dotknięcia ściany świadczy o przykurczu wyprostnym

(ograniczone zgięcie)

- mierzymy kąt (pomiar goniometryczny) lub odległość nadkłykcia od ściany

TEST ADSONA

- ocena drożności tętnicy podobojczykowej

· Wykonanie:

- badany w pozycji siedzącej

- terapeuta chwyta za przedramię tak aby wyczuć tętno na tętnicy promieniowej

oraz odwodzi, prostuje i rotuje zewnętrznie w stawie barkowym kończynę

testowaną (łokieć prosty)

- następnie pacjent bierze głęboki wdech i skręca głowę w stronę kończyny

badanej

· Interpretacja:

- osłabienie lub zanik tętna świadczy o niedrożności tętnicy co może być

spowodowane brzuścami mięśni pochyłych lub dodatkowym żebrem szyjnym

TEST FINKELSTEINA

- wskazuje na obecność choroby de Quervaina

· Wykonanie:

- kciuk zgięty i schowany w zaciśniętej pięści

- terapeuta wykonuje dołokciowe odchylenie nadgarstka

· Interpretacja:

- ból i trzeszczenie nad wyrostkiem rylcowatym kości promieniowej przemawia

za zmianami zwyrodnieniowymi, odczynowo-zapalnymi ścięgna mięśnia

APL (abduktor pollicis longus) i EPB (extensor pollicis brevis) - choroba

de Quervaina

- test ten jest przydatny do odróżnienia choroby de Quervaina od skręcenia

nadgarstka i stawu nadgarstkowo-śródręcznego

- powinien być zawsze wykonany obustronnie, a wyniki porównywane

LINIA ROSER-NELATONA

- ocena budowy stawu biodrowego

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji stojąc

- prowadzimy linię od guza kulszowego do kolca biodrowego przedniego

górnego

- przy prawidłowej budowie stawu biodrowego, linia przechodzi przez szczyt

krętarza większego kości udowej, przy kończynie zgiętej do około 45 stopni

· Interpretacja:

- jeżeli krętarz większy nie leży na linii, to świadczy to o nieprawidłowej

budowie stawu (dysplazja)

LINIA SCHOEMAKERA

- ocena budowy stawu biodrowego

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji stojąc

- prowadzimy linię przez szczyt krętarza większego kości udowej i kolec

biodrowy przedni górny do kresy białej

- przy prawidłowym ustawieniu krętarzy dwie linie przecinają się w linii

pośrodkowej, na kresie białej, powyżej pępka

· Interpretacja:

- przesunięcia skrzyżowania linii świadczą o patologicznym ustawieniu jednego

z krętarzy

TRÓJKĄT BRYANTA

- ocena budowy stawu biodrowego

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji stojąc

- prowadzimy trzy linie: prostą od szczytu krętarza większego kości udowej

(przedłużenie osi długiej uda), linię prostopadłą do powyższej, przechodzącą

przez kolec biodrowy przedni górny i prostą łączącą szczyt krętarza z kolcem

biodrowym przednim górnym

- proste tworzą trójkąt prostokątny równoramienny

· Interpretacja:

- jeżeli trójkąt nie jest równoramienny, to może to świadczyć o nieprawidłowej

budowie stawu biodrowego, lub zmianie przodopochylenia miednicy

OCENA PRZODOPOCHYLENIA MIEDNICY

· Wykonanie:

- przodopochylenie jest prawidłowe, gdy kolce biodrowe przednie górne i

spojenie łonowe znajdują się w tej samej płaszczyźnie czołowej

- pomiaru dokonujemy inklinometrem, którego jedno ramię przykładamy do

górnego brzegu spojenia łonowego, a drugie do kolca biodrowego tylnego

górnego

- norma (+ - 4 stopnie): kobiety - 28 stopni; mężczyźni - 31 stopni

· Interpretacja:

- nadmierne pochylenie do przodu zwiększa, a wyprostowanie zmniejsza

lordozę lędźwiową

OBJAW TRENDELEMBURGA

- ocena funkcji mięśni gluteus medius, gluteus minimus

· Wykonanie:

- badany staje na kończynie dolnej testowanej, a kończynę nie testowaną unosi

do góry

· Interpretacja:

- przy prawidłowej funkcji ocenianych mięśni, miednica powinna pozostać w

ustawieniu horyzontalnym lub lekko się unieść po stronie uniesionej kończyny

- osłabienie mięśni powoduje natomiast opadanie miednicy na stronę kończyny

uniesionej

- przyczyną może być niedowład, porażenie lub zbliżenie przyczepów mięśni

(zwichnięcie stawu biodrowego)

OBJAW DUCHENNE'A

- ściśle powiązany z objawem Trendelemburga (objaw kompansyjny)

· Wykonanie:

- badany staje na kończynie dolnej testowanej, a nie testowaną unosi do góry

· Interpretacja:

- pochylenie miednicy na stronę zdrową (przy objawie Trnendelemburga)

powoduje konieczność kompensacji przemieszczonego środka ciężkości przez

pochylenie górnej części tułowia w kierunku kończyny podporowej

(przeciwnej)

TEST (CHWYT) THOMASA

- ocena przykurczu zgięciowego stawu biodrowego

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- maksymalne zgięcie zdrowej kończyny dolnej w stawie biodrowym do

momentu zniesienia lordozy lędźwiowej

- kończyna dolna testowana powinna spoczywać na leżance

· Interpretacja:

- w przypadku istnienia przykurczu mięśnia biodrowo-lędźwiowego w

kończynie dolnej testowanej, dojdzie do jej oderwania od podłoża (przy

znoszeniu lordozy)

TEST PALCE-PODŁOGA (THOMAYERA)

- ocena przykurczu mięśni kulszowo-goleniowych

· Wykonanie:

- pozycja pacjenta stojąc

- badany wykonuje skłon w przód starając się dotknąć palcami do podłogi

(kolana proste)

· Interpretacja:

- ruch ten jest wypadkową ruchów kręgosłupa, stawów biodrowych i

elastyczności mięśni, dlatego dla poprawnej oceny należy zwrócić uwagę na

jego charakter (np. elastyczne stawy biodrowe mogą kompensować sztywność

kręgosłupa i odwrotnie)

- dodatni wynik może wynikać z przykurczu mięśni kulszowo-goleniowych,

ischialgii lub dysfunkcji kręgosłupa lędźwiowego

TEST ORTOLANIEGO

- ocena stabilności stawów biodrowych noworodków

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- kolana i biodra zgięte do 90 stopni

- terapeuta wykonuje lekki nacisk i odwodzenie horyzontalne w stawie

biodrowym

· Interpretacja:

- w przypadku istnienia dysplazji stawu biodrowego wyczuwalne jest

przeskakiwanie w stawie

TEST OBERA

- ocena przykurczu pasma biodrowo-piszczelowego

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia bokiem (na boku zdrowym)

- terapeuta stabilizuje miednice oraz odwodzi i prostuje staw biodrowy i

kolanowy po stronie badanej

- następnie poleca pacjentowi wykonać przywodzenie kończyny dolnej z

zachowaniem pozycji wyprostnej

· Interpretacja:

- przykurcz uniemożliwi przywodzenie kończyny lub jej przywiedzenie będzie

połączone ze zgięciem i rotacją wewnętrzną stawu biodrowego oraz zgięciem

stawu kolanowego

TEST PATRICKA-FABERA

- ocena przykurczu przywodzicieli stawu biodrowego i stawów krzyżowo-

biodrowych

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- kończyna testowana- zgięcie odwodzenie i rotacja zewnętrzna

- terapeuta wykonuje maksymalne odwiedzenie kończyny

· Interpretacja:

- niemożność dotknięcia kolanem do podłoża może oznaczać przykurcz

przywodzicieli („ciągnięcie” po wewnętrznej stronie uda); zmiany w obrębie

stawu biodrowego (ból w pachwinie); zmiany w obrębie stawów biodrowo-

krzyżowych (ból w ich okolicy)

TEST MENNELA (I)

- ocena stawów krzyżowo-biodrowych

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia przodem

- terapeuta stabilizuje miednicę po stronie testowanej i wykonuje bierny

przeprost stawu biodrowego

· Interpretacja:

- dolegliwości bólowe wskazują na zmiany w obrębie stawów krzyżowo-

biodrowych

TEST MENNELA (II)

- ocena stawów krzyżowo-biodrowych

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem na końcu leżanki z kończyną dolną

testowaną opuszczoną poza leżankę

- terapeuta stabilizuje miednicę i wykonuje bierny przeprost stawu biodrowego

· Interpretacja:

- dolegliwości bólowe wskazują na zmiany w obrębie stawów krzyżowo-

biodrowych

TEST MENELLA (III)

- ocena stawów krzyżowo-biodrowych

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem na skraju leżanki z kończyną dolną testowaną

opuszczoną poza leżankę

- terapeuta wykonuje stabilizację miednicy przez maksymalne zgięcie i

przyciągnięcie do klatki piersiowej kończyny zdrowej i przeprost stawu

biodrowego

· Interpretacja:

- dolegliwości bólowe wskazują na zmiany w obrębie stawów krzyżowo-

biodrowych

OBJAW LASEQUE'A

- ocena zrostów korzeni nerwowych

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- terapeuta wykonuje bierne zgięcie w stawie biodrowym (kolano proste)

· Interpretacja:

- ból promieniujący wzdłuż przebiegu nerwu świadczy o podrażnieniu korzeni

nerwowych

- bolesność w okolicy dołu podkolanowego może świadczyć o przykurczu

mięśni kulszowo-goleniowych (zgięcie grzbietowe stopy różnicuje objawy)

TEST KERNIGA

- ocena podrażnienia opon mózgowych

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- terapeuta wykonuje zgięcie w stawie biodrowym ze zgiętym kolanem,

a następnie wyprost stawu kolanowego

- badamy obie kończyny dolne

· Interpretacja:

- jeżeli w trakcie prostowania w obu kończynach dolnych terapeuta wyczuwa

opór, może on świadczyć o podrażnieniu opon mózgowych (zapalenie opon

mózgowych)

- jednostronna bolesność może świadczyć o podrażnieniu korzeni nerwowych

TEST VALSALVA DLA ODCINKA SZYJNEGO I PIERSIOWEGO

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji siedzącej

- polecamy pacjentowi nabrać powietrza a następnie wykonać próbę wydechu

przy zamkniętej głośni (zwiększenie ciśnienia śródpiersiowego)

· Interpretacja:

- ból promieniujący wzdłuż przebiegu nerwu (do odpowiednich dermatomów)

świadczy o podrażnieniu korzeni nerwowych przy zwężonym kanale

kręgowym (przemieszczenie jądra miażdżystego, osteofity, guzy…)

TEST VALSALVA DLA ODCINKA LĘDŹWIOWEGO

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji siedzącej

- polecamy pacjentowi zwiększenie ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej (jak

podczas parcia na stolec)

· Interpretacja:

- ból promieniujący wzdłuż przebiegu nerwu świadczy o zwężeniu kanału

kręgowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa (przemieszczenie jądra

miażdżystego, osteofity, guzy…)

SWALLOWING TEST (POŁYKANIA)

· Wykonanie i interpretacja:

- jeżeli pacjent zgłasza ból podczas połykania (najczęściej w odcinku szyjnym

kręgosłupa) to możemy podejrzewać zmiany w przedniej części kręgosłupa

(przemieszczenie jądra miażdżystego, guzy, osteofity…)

TEST ALLENA

- ocena drożności tętnicy promieniowej i łokciowej

· Wykonanie:

- terapeuta chwyta za przedramię kciukiem i palcem wskazującym uciskając

tętnicę promieniową i łokciową i poleca badanemu kilkakrotnie zacisnąć rękę

w pięść, aż do jej zbladnięcia

- zwalniamy ucisk z badanej tętnicy i obserwujemy zmiany w ukrwieniu ręki

(powinna się zaczerwienić do 2 sekund)

· Interpretacja:

- opóźnienie w powrocie krwi do ręki świadczy o niedrożności danej tętnicy

TEST PHALENA

- ocena ucisku nerwu pośrodkowego

· Wykonanie:

- badany utrzymuje nadgarstki w pozycji maksymalnego zgięcia

· Interpretacja:

- jeżeli w czasie wykonania testu (do ok. 1 minuty) dojdzie do nasilenia

typowych dla pacjenta dolegliwości (mrowienie, drętwienie, odczucie szpilek)

w zakresie nerwu pośrodkowego, to może to świadczyć o ucisku tego nerwu w

kanale nadgarstka (zespół kanału nadgarstka)

TEST HOMANSA

- zakrzepowe zapalenie żył

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- kończyna dolna uniesiona

- terapeuta wykonuje energiczne zgięcie grzbietowe stopy oraz ucisk podudzia

przy prostym i zgiętym stawie kolanowym

· Interpretacja:

- jeżeli w obu pozycjach badany odczuwa ból w podudziu, to świadczy to o

zakrzepowym zapaleniu żył

- jeżeli ból wystąpi tylko przy prostym stawie kolanowym, to może to

świadczyć o podrażnieniu korzeni nerwowych

TEST BADAJĄCY WIĘZADŁA POBOCZNE

- ocena stabilności stawu kolanowego

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- terapeuta jedną ręką stabilizuje podudzie a drugą chwyta na wysokości szpary

stawu kolanowego i naciska w kierunku koślawienia lub szpotawienia kolana

(kolano proste lub zgięte do ok. 20 lub 30 stopni)

· Interpretacja:

- ból i nadmierne rozwarcie szpary stawu kolanowego pozwala wnioskować o

uszkodzeniu więzadła pobocznego (piszczelowego- podczas koślawienia,

strzałkowego- podczas szpotawienia kolana)

TEST SZUFLADKOWY

- ocena stabilności stawu kolanowego

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- kolano zgięte do 80 - 90 stopni

- stabilizacja podudzia (siad terapeuty na stopie pacjenta)

- terapeuta chwyta obiema rękami za podudzie (palce wskazujące na wysokości

szpary stawu kolanowego) i wykonuje ślizg podudzia wzdłuż osi długiej uda w

przód (szufladka przednia) i w tył (szufladka tylna)

· Interpretacja:

- ból i nadmierne rozwarcie szpary stawu pozwala wnioskować o uszkodzeniu

więzadeł krzyżowych: przedniego- szufladka przednia, tylnego- szufladka

tylna

TEST APLEYA (KOMPRESYJNO-DYSTRAKCYJNY)

- ocena łąkotek i więzadeł

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia przodem

- kolano zgięte do 90 stopni

- terapeuta stabilizuje udo (kolanem)

- terapeuta chwyta rękami za podudzie i wykonuje nacisk wzdłuż osi długiej

podudzia i jego rotacje (test kompresyjny) lub trakcję z rotacją

(test dystrakcyjny)

· Interpretacja:

- test kompresyjny: ból w czasie rotacji zewnętrznej świadczy o uszkodzeniu

łąkotki przyśrodkowej, a rotacji wewnętrznej- łąkotki bocznej

- test dystrakcyjny: ból w rotacji zewnętrznej świadczy o uszkodzenia więzadła

pobocznego piszczelowego, a w rotacji wewnętrznej o uszkodzeniu więzadła

pobocznego strzałkowego

TEST McMURRAYA

- ocena łąkotek

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- terapeuta chwyta za podudzie i kolano i wykonuje zgięcie stawu biodrowego i

kolanowego, a następnie rotację zewnętrzną i lekkie odwiedzenie podudzia lub

rotację wewnętrzną , a następnie prostuje kończynę do kąta 90 stopni

· Interpretacja:

- ból lub wyczuwalny trzask w czasie rotacji zewnętrznej jest efektem

uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej, a w czasie rotacji wewnętrznej- łąkotki

bocznej

OBJAW CHEŁBOTANIA RZEPKI

- ocena obecności płynu w stawie

· Wykonanie:

- obie ręce badającego wciskają płyn pod rzepkę

- na okolicę stawu kładziemy blisko siebie palce wskazujące obu rąk i lekko

naciskamy tę okolicę jednym z nich, podczas gdy drugi spoczywa biernie bez

ruchu

· Interpretacja:

- przy dodatnim objawie chełbotania za naciśnięciem wskaziciela jednej ręki,

drugi palec zostaje uniesiony ku górze

OBJAW BALOTOWANIA RZEPKI (TAŃCZENIA)

- obecność płynu w jamie stawowej

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem lub w staniu

- obie ręce badającego wyciskają płyn pod rzepkę a wskaziciel jednej ręki

naciska na rzepkę (na jej środek), która pod wpływem nacisku uderza o kłykcie

kości udowej, odskakując z powrotem ku górze po zwolnieniu ucisku

· Interpretacja:

- balotowanie (tańczenie) rzepki świadczy o obecności płynu w jamie stawowej

TEST STABILNOŚCI BOCZNEJ I PRZYŚRODKOWEJ

- ocena stabilności stopy

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- pięty poza leżanką

- terapeuta stabilizuje podudzie, chwyta za stopę (stęp) i wykonuje ruch

maksymalnej supinacji lub pronacji stopy w stawie skokowym górnym

· Interpretacja:

- ból i nadmierna ruchomość podczas supinacji może być przyczyną

uszkodzenia więzadła przedniego i tylnego skokowo-strzałkowego, a podczas

pronacji- więzadła trójgraniastego

TEST SZUFLADKI

- ocena stabilności stopy

· Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- pięty poza leżanką

- terapeuta stabilizuje podudzie, chwyta za stopę (stęp, piętę) i wykonuje ruch

ślizgu dobrzusznego (szufladka przednia) lub dogrzbietowy (szufladka tylna)

· Interpretacja:

- ból i nadmierna ruchomość podczas szufladki przedniej może być przyczyną

uszkodzenia więzadła trójgraniastego i skokowo-piszczelowego, a szufladki

tylnej - więzadła piętowo-strzałkowego, skokowo-piszczelowego i

trójgraniastego

TEST TINELA

- ocena nerwów obwodowych

· Wykonanie:

- opukiwanie badanego nerwu wzdłuż jego przebiegu (w miejscach ucisku)

· Interpretacja:

- ból i/lub parestezje w obszarze zaopatrywanym przez oceniany nerw świadczą

o jego uszkodzeniu spowodowanym uciskiem

- wynik testu będzie dodatni także w przypadku częściowego lub całkowitego

przecięcia nerwu i obszarze tworzenia się nerwiaka