METODYKA WSPOMAGANIA FUNKCONOWANIA RODZINY - wykład 1.09.2006

INTERWENCJA KRYZYSOWA

Początki interwencji kryzysowej związane są z prewencja samobójstw, rozwojem psychiatrii środowiskowej oraz uruchomieniem służb szybkiej doraźnej pomocy, psychoterapii dla ofiar traumatycznych wydarzeń (w wyniku działań wojennych).

W latach 50-tych powstały pierwsze instytucje których celem była prewencja.

1948r. W Wiedniu powstaje pierwszy ośrodek dla „zmęczonych życiem” założony przez psychiatrę ERWINA RINGERA

1953r. w Londynie popwstaje ośrodek dla ludzi po nieudanych próbach samobójczych z czego rozwija się ruch SAMARITANS

1958r. Los Angeles powstaje ośrodek zapobiegania samobójstwom

1960r. zostaje utworzone Międzynarodowe stowarzyszenie zapobiegania Samobójstwom w Los Angeles

Przełomowym momentem dla rozwoju interwencji kryzysowej były badania LINDENMANA w 1944r. nad reakcja żałoby u ludzi, którzy przeżyli śmierć bliskiej osoby w pożarze klubu nocnego Bostonie zginęło wówczas około ?200? osób

Pierwszy ośrodek interwencji kryzysowej w Polsce powstał w Warszawie w 1948 roku

KRYZYS - w rozumieniu potocznym to określenie wielu sytuacji, kiedy coś gwałtownie ulega zmianie czemu towarzyszą negatywne emocje

W Psychologii KRYZYS - to stan przejściowej nierównowagi wewnętrznej wywołany przez krytyczne wydarzenia, a wymagający istotnych zmian i rozstrzygnięć.

Rodzaje sytuacji kryzysowych

Podział według CULBERGA

1. KRYZYS PRZEMIANY - (rozwojowy, normatywny) kryzys ten jest nieodłączną częścią życia , dotyczą nas wszystkich są spodziewane, pożądane, zawsze wymagają zmiany, podejmowania nowych ról i zadań czemu towarzyszy napięcie emocjonalne np. wyprowadzenie się z domu, zamążpójście

2. KRYZYS SYTUACYJNY - (traumatyczny, losowy) występuje w wyniku pojawienia się zewnętrznych, nieoczekiwanych wydarzeń, zagrażają one poczuciu bezpieczeństwa, a także zdrowiu i życiu np. wypadek inwalidztwo, śmierć bliskiej osoby, zdrada. Fazy reakcji kryzysowych w kryzysie sytuacyjnym:

1. FAZA SZKOKU - podstawowym mechanizmem tej fazy jest zaprzeczenie

2. FAZA REAKCJI EMOCJONALNEJ - konfrontacja z rzeczywistością, osoba próbuje przystosować się do tej sytuacji stosując mechanizmy zaprzeczenia, wyparcia. Jeśli wsparcie społeczne jest tu za słabe, niewystarczające lub osoba ta znajduje się w pustce emocjonalnej istnieje niebezpieczeństwo fiksacji i przejścia w stan chroniczny.

3. FAZA PRACY NAD KRYZYSEM - osoba wyzwala wszystkie siły aby kryzys pokonać, zauważane jest zainteresowanie przyszłością

4. FAZA NOWEJ ORIENTACJI - gdzie następuje odbudowanie poczucia wartości a wydarzenie traumatyczne wzbogaca doświadczenie życiowe tego człowieka.

3. KRYZYS CHRONICZNY - dochodzi wówczas kiedy zamiast rozwiązania kryzysu przemiany osoba wycofała się lub zastosowała patologiczne rozwiązania lub w przypadku kryzysu traumatycznego osoba zatrzymała się w fazie reakcji emocjonalnej.

INTERWENCJA KRYZYSOWA - rozumienie szerokie interwencji kryzysowej zakłada że jest to działalność złożona, przebiegająca w płaszczyźnie psychologicznej, medycznej i środowiskowe, istotnym działaniem jest udzielenie osobie w kryzysie wsparcia emocjonalnego. Oddziaływania środowiska obejmują mobilizację naturalnej grupy wsparcia (przyjaciel, współmałżonek itp.), organizowanie zastępczej grupy wsparcia np. grupy samopomocowe, czy też udzielenie pomocy np. socjalnej. W węższym rozumieniu interwencja kryzysowa jest utożsamiana z krótkoterminową psychoterapią skoncentrowaną na przeżyciach psychicznych osoby w kryzysie wywołaną wydarzeniem, które spowodowało te kryzys.

CELE INTERWENCJI KRYZYSOWEJ

1. Złagodzenie objawów reakcji kryzysowej

2. Przywrócenie równowagi psychicznej

3. Zapobieganiu przejścia kryzysu ostrego w stan chroniczny

4. Przywrócenie umiejętności samodzielnego radzenia sobie w sytuacji trudnej.

CECHY INTERWENCJI KRYZYSOWEJ

1. Udzielenie pomocy najszybciej po zaistniałym wydarzeniu kryzysowym.

2. Koncentrowanie się na sytuacji i aktualnym, problemie przy uwzględnieniu indywidualnej historii życia człowieka.

3. Udzielanie emocjonalnego wsparcia dla zapewnienia poczucia bezpieczeństwa i wsparcia materialnego by zapewnić osobie w kryzysie realne bezpieczeństwo

4. Intensywność kontaktów, częściej na początku a potem stopniowo coraz rzadziej

5. Elastyczność oddziaływań pomagając od aktywnego działania do cierpliwego słuchania i towarzyszenia osobie w kryzysie.

6. Mobilizowanie naturalnego systemu wsparcia lub zapewnienie wsparcia różnych instytucji.

ETAPY INTERWENCJI KRYZYSOWEJ

1. Tworzenie kontaktu emocjonalnego i relacji terapeutycznej

2. Diagnoza

3. Rozwiązania problemu związanego z kryzysem

W. Badura - Madej „wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej”

Wykład 29.09.206

PEDAGOGIKA OGÓLNA

TEORIA ANDROGIKA

WYCHOWANIA DYDAKTYKA GERONTOLOGIA

PEDAGOGIKA PEDAGOGIKA

SPOŁECZNA SPECJALNA

PEDAGOGIKA PRACY OLIGOFRENOPEDAGOGIKA

OPIEKUŃCZO WYCHOWAWCZEJ SURDOPEDAGOGIKA

TYFLOPEDAGOGIKA

METODYKA METODYKA

OPIEK - WYCH. WSPOMAGANIA

RODZINY

METODYKA WSPOMAGANIA -jest to zbiór zadań, zasad, form i metod w realizacji celów wychowania opiekuńczego. Jest szczegółowym działaniem pedagogiki opiekuńczej i wiąże się z pracą socjalną w miejscu zamieszkania, jest systemem zaleceń metodycznych i opiera się na teoretycznych podstawach wychowania opiekuńczego.

Przedmiotem zainteresowań metodyki będą następujące instytucje:

1. RODZINA

• o charakterze materialnym (Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej)

• o charakterze zdrowotnym (przychodnie, Sanatoria, szpitale)

• o charakterze prawnym

• dokumenty konwencja o prawach dziecka

• instytucje Komitet Ochrony Praw Dziecka

-o charakterze podn. Kult. Szkoła, pedagog szkolny

2. Instytucje wspomagające rodzinę

3. Instytucje uzupełniające rodzinę (przedszkola, świetlica środowiskowa)

4. Instytucje zastępujące rodzinę

• o charakterze instytucjonalnym: Dom dziecka, Internat, policyjne Izby dziecka

• o charakterze rodzinnym: Rodziny zastępcze, wioski dziecięce

Źródła wiedzy metodycznej:

METODY WSPOMAGANIA RODZINY

Doświadczenie ---- wiedza teoretyczna --------------------- praktyka

Proces opiekuńczo wychowawczy i jego zmienne

1. Proces opiekuńczo wychowawczy 3. Proces opiek - wych inwolucyjny normalny

Okres samodzielności

P K

Normalny

Ewolucyjny zakres czynności

Opiekuńczo wychowawczych

2. proces opiek- wych ewolucyjny nadzwyczajny

4. Proces opiek wych inwolucyjny nadzwyczajny

5. Proces globalny czyli całościowy to są cykle zmian od stanu wyjściowego aż do stanu końcowego

6. Proces parcjalny czyli częściowy to są zmiany tylko w niektórych czynnościach i zależnościach opiekuńczych np. udział babci czy opiekunki w wychowaniu dziecka.

„Pedagogika opiekuńcza w zarysie” Zdzisław Dąbrowski

PROCES OPIEKUŃCZO - WYCHOWAWCZY - jest to cykl zmian jakie następują po sobie i wzajemnie się warunkujących, które są adekwatne do zaznaczających się kolejnych etapów samodzielności i zaradności życiowej.

Proces opiekuńczo -wychowawczy w znaczeniu inwolucyjnym jest to cykl zmian jakie następują po sobie i wzajemnie się warunkujących, które są adekwatne do utraty pewnych umiejętności jakie posiadaliśmy aż do końca.

Funkcje wychowania opiekuńczego:

1. Funkcja homeostatyczna (związana jest z przywróceniem równowagi zarówno w sferze biologicznej jak i w każdej innej rozważamy na 2 poziomach:

- Poziom obiektywny

- Poziom subiektywny)

2. Funkcja egzystencjalna (ma charakter permanentny i bezwyjątkowy, jest uzależniona od jakości życia, jak ktoś jest uzależniony od kogoś innego)

3. Funkcja regulacyjna (jest związana z redukcją niepotrzebnych nadmiarów lub uzupełnieniem deficytów, jest kompensacja pewnych potrzeb)

4. Funkcja usamodzielniająca (Związana jest z przekształceniem podopiecznego w opiekuna, redukcja potrzeb ponad podmiotowych, umiejętność samodzielnego zaspokajania potrzeb we wszystkich zakresach)

5. Funkcja uspołeczniająca (przekształcenie się w role opiekuna ale na zasadzie że zostają wykształcone problemy pro społeczne)

Wykład 27.10.2006

DOM DZIECKA

D O PLACÓWKI DO INSTYTUCJI KSZTAŁCENIA

I DOSKONALENIA NAUCZYCIELI

I WYCHOWAWCÓW

BEZPOŚRADNIO

DO WYCHOWANKÓW POŚREDNIO

1. Diagnostyczna DO PROCESU

2. adaptacyjna OPIEK - WYCHOW

1.Waloryzacyjna

2. opiekuńczo -wychowawcza

3.wyrównawczo-readaptacyjan

4.inspiracyjna BEZPOŚREDNIO BEZPOŚREDNIO

5. samokształceniowa DO SŁUCHACZY DO WYKŁADOWCÓW

1. Informacyjna 1. instrumentalna

2. Kształcąca 2. Kreatywna

Funkcja diagnostyczna - jest związana z różnym sposobem orzekania o stopniu opieki materialnej, zdrowotnej

Funkcja adaptacyjna - jest związana z pracownikami którzy dopiero zaczynają pracę w jakimś ośrodku donosi się do różnic jakie występują między starymi pracownikami a nowymi.

Funkcja wyrównawcza odnosi się do wszelkiego rodzaju braków

Funkcja waloryzująca - pokazywanie znacznie lepszej strony placówki nawet tej mniej dobrej, wykazujemy troskę o naukę

Funkcja opiekuńczo - wychowawcza - odnosi się do celu jaki ma spełniać dana placówka, troska o byt, pomoc w nauce.

Funkcja informacyjna - związana jest ze zwiększaniem zasobów wiedzy

Funkcja kształcąca - kształtuje nowe umiejętności

Funkcja kreatywna - polega na poszukiwaniu nowych twórczych rozwiązań

Zasady wychowania opiekuńczego

1. Zasada opieki sprawiedliwej

1. równe traktowanie dzieci

2. równej gratyfikacji i oczekiwania wdzięczności

3. sprawiedliwości w moralnym traktowaniu dzieci, wynikającym z kilku aspektów:

• z powinności rodzicielskich

• z opieki nad dzieckiem z powodu efektu prokreacji

• z powodu niesamodzielności dziecka

• z norm moralnych, prawnych i społecznych

2. Zasada optymalizacji opieki

3. 
   Zasada wychowawczego charakteru opieki modyfikacji opieki wychowawczej

Sop Dp Ww Cz wych Cz dzieci Wz C

Dp - deprywacja potrzeb

Ww - warunki wewnętrzne

Cz wych - czynności wychowawcze rodziny

Cz dzieci - czynności wychowawcze dzieci

Wz - warunki zewnętrzne

C - cel

4. Zasady wychowawczego oddziaływania na potrzeby podopiecznych umiejętności związane z odczytywaniem nie komunikowalnych przez dzieci umiejętności

5. Zasada aktywności podopiecznych w zaspokajaniu potrzeb można je rozpatrywać etapowo: bierne korzystanie poprzez poziom czynnego współdziałania, samodzielność, poprzez usamodzielnienie się i przez pomoc innym w usamodzielnieniu.

6. Zasada właściwego łączenia świadczeń z wymogami wobec wychowanków.

1.12.2006

Przemiany i kierunki rozwoju systemu opiekuńczo - wychowawczego w Polsce

1. Opieka a wychowanie, praca opiekuńczo wychowawcza a praca socjalna

2. Założenia i struktura systemu opiekuńczo wychowawczego

3. Tendencje zmian w zakresie organizacji form opieki nad dzieckiem w Polsce

System socjalno opiekuńczy obejmuje następujące założenia:

Podstawy prawno organizacyjne, które wyrażone są w dokumentach normatywnych

Kierunki formy pracy, opieki, kierunki rozwoju

Koncepcje

Układ kategoryzowanych ról, jak również stosunków panujących pomiędzy poszczególnymi osobami.

System opiekuńczo wychowawczy można rozpatrywać w kilku skalach

1. Skala mikro (placówka)

2. System środowiska lokalnego

3. Skala makro (państwo)

4. 
   
   
   III Ustawodawczy

I Resort

Ministerstwo Ministerstwo Ministerstwo Ministerstwo Ministerstwo

Edukacji sprawiedliwości spraw Zdrowia Polityki wewnętrznych i opieki Społecznej

Społecznej

II Poziom instytucjonalny

Poziom diagnozy potrzeb

System w skali mikro

1.Model złożony

2. Model rzeczywisty 3. Model prognostyczny

1. kto tam będzie pracował, jak będzie pracował, dokumentacja, - koncepcja danego systemu określona w dokumentach normatywnych.

2. Sprawozdanie, modelu założonego - zweryfikowanie przez praktykę

3. Poprawia się model

Z Dąbrowski „pedagogika opiekuńcza w zarysie”

„Pedagogika opiekuńcza i jej metodyka ”

Ogniwa systemu opiekuńczego nad dzieckiem w aspekcie środowiskowym

Instytucje wychowania naturalnego	Szkoła	Instytucje wychowania i opieki pozaszkolnej	Organizacje społeczne fundacje stowarzyszenia
rodzina grupa rówieśnicza środowisko sąsiadów	Internaty Bursa Grupy profilaktyczne Grupy socjoterapeutyczne Świetlica szkolna Kluby	pogotowia opiekuńcze poradnie ośrodki adopcyjne placówki opieki częściowej rekreacyjne wychowawcze profilaktyczno wychowawcze placówki opieki całkowitej rodzinne rodziny zastępcze rodziny adopcyjne rodzinne domy dziecka instytucjonalne państwowe domy dziecka internat	ŚWIECKIE Krajowy komitet dziecka OIK MOPS	WYZNANI-OWE Caritas Towarzystwo pomocy im brata Alberta Wspólnota chleb życia

System Państwa pomocy społecznej.

Praca opiekuńcza - jest jednym z elementów pracy socjalnej i jest ona związana z pomocą jaką niesiemy osobą niesamodzielnym, dzieciom, młodzieży, starszym.

Związana jest z psychologią, socjoterapią, uczestnictwem w kulturze i wychowaniu.

Praca psychosocjalna Praca Socjalno - wychowawcza Działalność Kulturalno - oświatowa

Struktury Opieki Międzyludzkiej

RODZINNA	SPOŁECZNA	INTERPERSONALNA
Ze względu na wiedze mała duża Ze względu na środowisko miejska wiejska rodzinna normalna dysfunkcjonalna pełna nie pełna	normalna - powszechna, typowa dla działań międzyludzkich interwencyjno - kompensacyjna ubytki w stanie zdrowia niedoststek materialny niedoststki w opiece rodzinnej kompensacja szkód losowych	Podejmowana w sposób bezinteresowny, spontanicznie, z własnej woli w aspekcie indywidualnym.

Typy opieki międzyludzkiej

• opieka profilaktyczna.

Pierwszorzędowe - typowo uprzedzające

Drugorzędowe - działania mające charakter eliminująco objawowy

Trzeciorzędowa - tu już musza działać ludzie wykształceni

• Opieka zbieżna, zwykła - przebiega w sposób świadomy, optymalny

• Opieka o charakterze interwencyjnym - przywracanie stanu równowagi

• Opieka o charakterze kompensacyjnym - wyrwanie

1

7

Praca opiekuńcza

Psychoterapia

Uczestnictwo w kulturze

wychowawcza

Praca Socjalna

---