PODSTAWY REKREACJI - wykłady, podstawy rekreacji, rekreacji


PODSTAWY REKREACJI - wykłady

10.03.2010.

Rys historyczny rekreacji.

Prekursorów rekreacji ruchowej już w starożytności należy upatrywać w Herodicusie i jego uczniu Hipokratesie. Byli oni zwolennikami ruchu jako naturalnej metody leczenia wielu chorób.

Słynna maksyma Hipokratesa `primum non nocere' - po pierwsze nie szkodzić, do dziś jest przesłaniem lekarzy na wszystkich kontynentach, miała wiele wspólnego z leczeniem naturalnym (nieszkodliwym) opartym na ruchu.

Rekreacja to czas na odnowienie, polepszenie stanu organizmu, które w czasach starożytnych objawiało się w harmonijnym rozwoju ciała i ducha - kalokagatia.

Ćwiczenia fizyczne - starsza siostra wychowania duchowego - platon, Arystoteles.

Uprawianie ćwiczeń fizycznych było w starożytnej Grecji elementem kultury, stylem życia różniącym Greków od barbarzyńców.

Opierając się na kulturze greckiej, również Rzymianie dostrzegali same walory ćwiczeń fizycznych (zdrowotne, estetyczne, higieniczne) - usprawnianie się było ściśle związane z czasem wolnym.

Galen (II w) uznawany za ojca medycyny w pracy „o zachowaniu zdrowia” zwraca uwagę na profilaktykę zdrowia zalecając ćwiczenia gimnastyczne, masaż i odpowiednią dietę.

W średniowieczu propagatorami aktywności fizycznej jako konieczności dla zdrowia byli znani lekarze: Aricenna i Paracelius.

W epoce odrodzenia usprawnienie fizyczne potrzebne było nie tylko rycerzowi do walki ale i też przeciętnemu człowiekowi dla zachowania harmonii ciała i umysłu (Vergilius Piccolomini, Vives Merculialis, Guarino de Verona)

W okresie oświecenia poglądy J. Locke'a także podkreślały znaczenie ruchu dla zdrowia. `Zdrowy duch w zdrowym ciele', myśli te wywierały duży wpływ na J. Rousseau i poglądy filozofów francuskich także w edukacji w aspekcie czasu pozaszkolnego dla zajęć prozdrowotnych uprawianych w wolnym czasie.

Prądy starożytnej medycyny i europejskiej myśli filozoficznej w aspekcie ćwiczeń fizycznych w aspekcie prozdrowotnym są kontynuowane w Polsce.

Przedstawiciele renesansu: Modrzewski, Rej, Kochanowski, Konarski - dostrzegali duże walory w ćwiczeniach fizycznych.

KEN - Komisja Edukacji Narodowej (Komisja nad Edukacją Młodzi Szlacheckiej dozór mająca) - centralny organ władzy oświatowej powołany w Polsce przez sejm.

Stanisław Staszic - 1755 - 1826 - geolog, ksiądz - ćwiczenia fizyczne uzdrawiają ciało i umysł - polecał w kształtowaniu postaw u młodzieży, polecał też ćwiczenia ruchowe w wieku starszym dla podtrzymania zdrowotności.

Polskie placówki społeczne w kreowaniu rekreacji.

Okres zaborów:

PTG Sokół we Lwowie - 1867

PTT - Polskie Towarzystwo Tatrzańskie - 1873

Park Jordana - Kraków - 1889

Ogród Raua - 1900

Zakłady i szkoły gimnastyczne

Polskie Towarzystwo Krajoznawcze PTK - 1906

Polskie Harcerstwo - 1911

Po odzyskaniu niepodległości:

YMCA - 1919 - Młodzieżowa Organizacja Chrześcijańska

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej i Żeńskiej - 1919

Związek Strzelecki „Strzelec”

Po II wojnie światowej:

1946 - państwowa rada wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego.

GKKFiS - Główny Komitet Kultury Fizycznej i Sportu, centralny organ administracji państwowej nadzorowany przez premiera, zajmujący się sprawami upowszechniania i rozwoju kultury fizycznej i sportu.

PTTK - najstarsze w Polsce stowarzyszenie skupiające turystów i krajoznawców. Powstało z PTT i PTK.

Od 1950 roku PTTK rozwija i upowszechnia krajoznawstwo i turystykę kwalifikowaną we wszystkich jej formach.

TKKF -Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej - z AZS i LZS

Organizacją o zasięgu światowym jest International Recreation Assosiation (IRA) - 1956 - USA

Uczelnie sportowe - Szkoły sportowe, AWF-y, Placówki podległe Departamentowi Sportu: Pałace Młodzieży, Młodzieżowe Domy Kultury, Ogniska Pracy Pozaszkolnej, Świetlice Pozaszkolne i sportowe.

Ogrody jordanowskie, place gier i zabaw, biblioteki i czytelnie publiczne, ogniska muzyczne, szkolne związki sportowe.

24.03.2010.

Pojęcie rekreacji.

Rekreacja, aktywny wypoczynek - forma aktywności umysłowej lub fizycznej podejmowana poza obowiązkami zawodowymi, społecznymi, domowymi i nauką. Stosowana w celu odpoczynku i rozrywki.

Rekreacja przyczynia się do:

Rekreacja z założenia jest aktywnością dobrowolną. Jej formy wynikają głównie z typu zainteresowań i miejsca pobytu człowieka.

Rekreacja - termin wieloznaczny, np. w dawnych szkołach polskich nazywano ją czas wolny od zajęć (popołudniowe wtorki i czwartki - jaki czas poświęcony na gry, zabawy i wycieczki szkolne)

Aktualnie termin rekreacja używany jest w 3 znaczeniach:

Dla potrzeb praktyki rekreację dzieli się na:

W rzeczywistości aktywność rekreacyjna to aktywność mieszana z akcentem aktywności fizycznej i psychicznej, aktywności biernej i czynnej.

Z rekreacją silnie związane jest pojęcie czasu wolnego, który uważa się jako część czasu uwolnionego (zw. Także dyspozycyjnym) od obowiązków zawodowych, rodzinnych, społecznych, a przeznaczonego na wybrane przez siebie zajęcia służące wypoczynkowi, rozrywce i kształtowaniu własnej osobowości.

Podział czasu zajętego i wolnego wiąże się ze sferami, które regulują określone sfery: konieczności, powinności, dowolności.

Rola rekreacji we współczesnym świecie nabiera znaczenia w związku z koniecznością zapobiegania sytuacjom stresowym, chorobom cywilizacyjnym, skracaniem czasu pracy i podnoszeniem poziomu życia.

Organizacja rekreacji ma we współczesnym świecie charakter indywidualny. Skala zjawiska jest efektem:

Specyficzną formą rekreacji jest rekreacja ruchowa określana czasem jako sport rekreacyjny. Jest ona formą czynnego odpoczynku i rozrywką dopóki nie będzie miała charakteru rywalizacji - wtedy stanie się już sportem amatorskim.

Cechy rekreacji można także zauważyć w niektórych formach aktywności turystycznej, nauce dla przyjemności, uprawianiu sztuki a nawet gotowaniu.

Minione lata w dziejach krajów wysokorozwiniętych wskazują na obniżenie aktywności ruchowej.

Wykres - wzrost aktywności psychicznej, spadek psychicznej.

Rekreacja ruchowa - forma aktywności fizycznej podejmowana dla wypoczynku i odnowy sił psychofizycznych.

Rekreacja ruchowa - to działalność obejmująca indywidualne lub zespołowe wykonywanie czynności przynoszących odpoczynek, rozrywkę, sprawność zdrowie, rozwijająca osobowość, a wykorzystująca ruch jako środek oddziaływania na organizm w zależności od potrzeb, zainteresowań.

Formy rekreacji ruchowej:

Podział rekreacji ruchowej ze względu na intensywność wysiłku:

Należy pamiętać, iż widoczna zbieżność rekreacja i czas wolny nie uprawnia do używania tych terminów jako synonimów. W przypadku rekreacji mamy bowiem do czynienia z kategorią zachowań ludzkich, w przypadku czasu wolnego mamy do czynienia z kategorią czasu.

Mówiąc o czasie zajętym (wykonywanie pracy - 1 stan) i czasie wolnym (zabawa - 2 stan) wyróżniamy jeszcze stan 3 - który wiąże się z wyższym poziomem rozwoju człowieka (np. twórczość, obcowanie ze sztuką , modlitwa) - czynności, w których kształtuje się własne ja. Czynności takie to również czynność rekreacyjna, w której człowiek odżywia się i odnawia się.

Rekreacja zawsze mieści się w czasie wolnym ponieważ jest przedmiotem dobrowolnego wyboru człowieka.

Aby czynność była rekreacją, musi ona być odczuwana jako swobodny wybór (dowolność). Poczucie swobody wyboru i przyjemność - to atrybuty rekreacji.

Potoczne synonimy rekreacji

14.04.2010

Gry stanowią ważną składową rzeczywistości społecznej

Gry pełnią w życiu człowieka różne funkcje:

Gry wg Pszczołowskiego maja charakter działania heteroteliczny (współzawodnictwo) lub autoteliczny (zabawa)

Gra np. z piłką w rekreacja, w wychowaniu fizycznym i rekreacji / gra z piłką jako dyscyplina sportu:

Udział wszystkich chętnych - sprzeczność - udział wybranych, uzdolnionych

Wszechstronny rozwój psychofizyczny -sprzeczność- specjalistyczny rozwój psychofizyczny

Sprawność psychofizyczny jako cel - sprzeczność- sprawność psychofizyczna jako środek (rozwój dyspozycji)

środki oddziaływania uśrednione - sprzeczność- środki oddziaływania zindywidualizowane

Upraszczanie gry - sprzeczność- zwiększanie stopnia trudności gry

Różnorodność oddziaływania - sprzeczność- specjalizacja oddziaływania

Współzawodnictwo jako środek rozwoju cech prospołecznych - sprzeczność- współzawodnictwo jako cel

Cele autoteliczne(hedonizm, zabawa) - sprzeczność- cele heteroteliczne (nabywanie biegłości działania w grze

Selekcja naturalna (dobrowolna) - sprzeczność- selekcja wymuszona

Gra w zespole jako cel uczestnictwa - sprzeczność- gra w zespole jako środek indywidualnego rozwoju zawodowego

Wzbudzanie pozytywnych emocji - sprzeczność- monotonia powtórzeń prowadzących do uzyskania biegłości w działaniu

Trener - wychowawca o społecznej wrażliwości - sprzeczność- trener - kierownik o wrażliwości metodyka dyscypliny

Sport rekreacyjny - w pierwotnym znaczeniu (desportare - czynność zabawowa służąca rozrywce) to przyjemny sposób spędzania czasu - formy aktywności w wyższych sferach.

W terminologii współczesnej - to forma aktywności ruchowej lub umysłowej uprawiana w czasie wolnym, dla wypoczynku, rozrywki, lub samodoskonalenia - osiągnięty wynik nie ma znaczenia. Termin przeciwstawny do sportu wyczynowego.

Kryteria sportu rekreacyjnego:

Uzyskany wynik nie ma znaczenia.

Teoria naukowa - system uporządkowanych logicznie twierdzeń, które nie są ze sobą sprzeczne. Celem teorii naukowej jest opisywania, wyjaśnianie i przewidywanie zjawisk.

Teorię rekreacji można rozumieć jako:

  1. W znaczeniu węższym - jako zbiór uporządkowanych i niesprzecznych twierdzeń dotyczących zjawiska rekreacji (np. zarz. Czasem wolnym dla popr. Stanu zdrowia)

  2. W znaczeniu Szerszym - ogół nagromadzonej wiedzy o rekreacji - wiedza o akt. Ruchowej, o walorach tej aktywności

Teoria rekreacji w ogólnym schemacie klasyfikacyjnym nauk zajmuje miejsce pośrednie miedzy dyscyplinami przyrodniczymi i społecznymi - w grupie nauk empirycznych.

W teorii rekreacji szczególną pozycję zajmuje teoria rekreacji fizycznej, stanowiąca część ogólnej teorii kultury fizycznej, która ma charakter interdyscyplinarny, gdyż obok teorii rekreacji fizycznej zawiera także teorie sportu, wychowania fizycznego i rehabilitacji ruchowej.

Przedmiotem jej zainteresowań jest w szczególności kultura fizyczna rozumiana jako: “względnie zintegrowany i utrwalony system zachowań w dziedzinie dbałości o rozwój fizycznym sprawność ruchową, zdrowie i urodę człowieka przebiegających według przyjętych w danej zbiorowości wzorów i zachowań.”

Wychowanie fizyczne jako forma uczestnictwa w kulturze fizycznej młodych pokoleń, której celem jest wspomaganie rozwoju fizycznego, motorycznego i zdrowia oraz przygotowanie do podtrzymywania i pomnażania tych właściwości w życiu późniejszym spełnia w stosunku do rekreacji fizycznej funkcję przygotowawczą, kształtując trwałe nawyki aktywnego spędzania wolnego czasu oraz potrzebę stałej dbałości o zdrowie i sprawność fizyczną. Zależności te wskazują na ścisły związek.

Nieco mniejszy związek rekreacji fizycznej istnieje ze sportem wyczynowym. Związek ten stanowi wprawdzie pewnego rodzaju kontinum, lecz największa rozbieżność istnieje pomiędzy wyczynem a beztroską zabawą. Inne charakterystyczne aspekty dla obu aktywności jak: współzawodnictwo, dążenie do wyniku, intensywność ruchu, widowiskowość różnią się tylko nasileniem.

Jeszcze słabsze związki, zwłaszcza jeśli chodzi o główne cele istnieją pomiędzy rekreacją fizyczną a rehabilitacją, chociaż też można zauważyć pewne związki, gdzie np. po zawale serca osobnik uaktywnia się uprawiając jogging, pływanie, nie tylko profilaktycznie dla zdrowia ale i też dla przyjemności.

Istnieją też duże relacje w aspekcie rekreacji fizycznej i turystyki, która będąc zjawiskiem ruchliwości przestrzennej człowieka - ma miejsce w czasie wolnym i charakteryzuje się czasową i dobrowolną zmianą miejsca stałego pobytu oraz wejściem w kontakt ze środowiskiem odwiedzanym - w tym sensie turystyka jest jedną z form rekreacji.

Relaks - stan odprężenia charakteryzujący się zmniejszeniem ogólnego napięcia somatopsychicznego prowadzącego do odczucia i poznania własnego ciała, uzyskiwany w wyniku uprawiania ćwiczeń psychofizycznych, np. jogi, zen, treningu autogennego.

Rozwój teorii czasu wolnego i rekreacji

Rekreacja towarzyszy człowiekowi niemal od początku jego filogenezy (związek z zaspokojeniem

potrzeb biologicznych i społecznych - przede wszystkim związek potrzeby wypoczynku i zabawy).

Początki badań - koniec XIX wieku - uprzemysłowienie - podział klas - różnica klas (związek ze zjawiskiem egalitaryzacji - w aspekcie równouprawnienia do czasu wolnego

Pierwsze kongresy 1930 Liege, 1932 los Angeles 1935 Bruksela 1938 Rzym

Początek XIX wieku - to okres tworzenia pierwszych teorii czasu wolnego (podłoże to koncepcje ekonomiczno-filozoficzne utopistów- morusa, Bacona, Saint-Simona

W koncepcjach tych czas wolny traktowany jest jako:

  1. Przeciwieństwo czasu pracy (opozycja - praca jako zło, obowiązek ograniczający rozwój osobowości człowieka, czas wolny - rozwijający jego osobowość) uprzemysłowienie mniejszy nawał pracy, zwiększy czas wolny

  2. Dopełnienie czasu pracy (jedność pracy i czasu wolnego, praca dla przyjemności - urozmaicana i nadająca sens życiu)

  3. Wartość autonomiczna (niezależna od czasu pracy) - świadomość wypoczynku i zabawy, czynności po pracy - dla wypoczynku.

Zabawa istotną forma rekreacji

Teorie zabawy:

1. Teorie biogenne - źródła zachowań wynikają z fizjologicznej natury człowieka (nadmiar energii - upust). Charakter katartyczny - oczyszczenie z wrodzonych dążeń antyspołecznych, upust negatywnych emocji.

2. Teorie socjogenne - jako społeczna natura zjawiska zabawy. Czynniki społeczno-kulturowe, samo środowisko wychowania decyduje o treściach zabawy, które z kolei mogą wychowywać, przystosowywać do życia (współdziałanie, współzawodnictwo).

Powyższe nurty w teoretycznych rozważaniach nie wyjaśniają do końca istoty zabaw, stąd też współcześnie tworzy się nowe teorie zabaw, które znacząco podkreślają istotę rekreacji:

1. Teorie kulturowe - gry i zabawy kształtują kulturę (np. zwyczaje wyznaczające trendy kulturowe), gry i zabawy odzwierciedlają kulturę (zabawy oparte na trendach kulturowych)

2. Teorie socjologiczne - zabawa jako forma aktywności, gdzie pełnione role integrują społecznie

3. Teorie psychologiczne - odbiór rzeczywistości przez pryzmat własnych emocji - dla przyjemności, charakter autoteliczny

4. Teorie pedagogiczne - zabawy uczą poznawania otaczającego świata(pełnią funkcję przygotowawczą, kompensacyjną i adaptacyjną)

Koncepcje rekreacji

1. Aktywacyjna - wynikająca z natury człowieka (wrodzona potrzeba aktywności psychospołecznej)- stanowisko zajmowane przez przedstawicieli nauk biologicznych.

2. Homeostatyczna - rekreacja to sposób na zachowanie równowagi wewnętrznej (psychofizycznej) zachwianej w wyniku pracy, środowiska, współczesnej cywilizacji - zwolennikami biolodzy, ekolodzy.

3. Regeneracyjna - utożsamiająca rekreację z wypoczynkiem, jako lekarstwo na zmęczenie po pracy. Takie stanowisko prezentują fizjolodzy.

4. Zdrowotna - rekreacja jest niezbędnym czynnikiem w profilaktyce i terapii chorób cywilizacji. Stanowisko prezentowane przez lekarzy i higienistów.

5. Katartyczna - sposób na uwolnienie od stresu, napięć, wyładowanie negatywnych emocji. Stanowisko prezentowane przez psychologów.

28.04.2010.

6. społeczno-afiliacyjna - wg której rekreacja jest formą aktywności gdzie zaspokaja się potrzeby przyjaźni oraz kontaktów międzyludzkich. Stanowisko lansowane przez socjologów, psychologów społecznych.

7. kreacyjno wychowawcza - sposób na kształcenie i harmonijny rozwój człowieka - stanowisko pedagogów.

8. autoekspresji - samospełnienie , zgodne z cechami osobowościowymi, gry i zabawy mają charakter autoteliczny - stanowisko psychologów

9. kompensacyjna - rekreacja, jako forma aktywności wyrównująca braki w życiu codziennym - stanowisko fizjoterapeutów.

Powyższe teorie i koncepcje ujmują rekreację jako formę aktywności człowieka, oddziaływującą na sferę poznawczo-emocjonalną i sferę somatyczną, jest to oddziaływanie na dusze i ciało.

Rola i funkcje rekreacji w neutralizowaniu ujemnych skutków rozwoju cywilizacji technicznej

Droga postępu naukowego i technicznego, na którą ludzkość wkroczyła przed wiekiem jest drogą jednokierunkową. Nie ma z niej powrotu. Próbę taką przeżyliby tylko nieliczni.

W obliczu zachodzących zmian (społecznych, biologicznych) ludzkość musi przyjąć kontrolę nad samą ewolucją, zamiast buntować się przeciwko niej musi nauczyć się `przewidywać i projektować przyszłość'.

Przyczyny:

Rewolucja naukowo techniczna która doprowadziła do industrializacji, automatyzacji i komputeryzacji procesu produkcji, urbanizacji, rozwoju środków masowej komunikacji, rozwój nauki i oświaty, laicytyzacji życia.

Skutki pozytywne:

Humanizajca pracy, ogólny wzrost poziomu życia, wyeliminowanie szeregu chorób, subiektywne zmniejszenie się powierzchni ziemi, wzrost ilości wolnego czasu oraz możliwości jego wykorzystania, wzrost poziomu wykształcenia, wzrost roli autoedukacji permanentnej, poszerzenie się horyzontów poznawczych człowieka, uniezależnienie się od warunków środowiskowych (od pory roku, dnia i nocy)

Skutki negatywne

Zanieczyszczenie środowiska, plagi społeczne (alkoholizm, narkomania, terroryzm), deprywacja szeregu potrzeb, deficyt ruchu (hipokinezja), choroby cywilizacji, przeciążenie psychiczne, stres, depersonifikacja i formalizacja stosunków międzyludzkich, zaburzenie w systemie wartości człowieka, alienacja i anomia, zachwianie naturalnych rytmów biologicznych, dezintegracja rodziny.

Funkcje rekreacji:

  1. regeneracyjna lub wypoczynkowa

  2. rozrywkowa

  3. rozwojowa

  4. kompensacyjna

  5. kreacyjna (kierowanie nowych wartości np. zdrowotnych, postaw, zachowań)

  6. katartyczna (oczyszczenie ze złych emocji)

  7. integracyjna (nawiązanie więzi interpersonalnych

  8. adaptacyjna (przystosowawcza do zmiennych warunków życia)

  9. stymulacyjna (pobudzająca) rozwój psychofizyczny człowieka

  10. korektywna (niwelująca) wszelkie odchylenia w rozwoju

  11. społeczno ideologiczna (kształtująca postawy i świadomość zbiorową, np. polityka w aspekcie kontaktów i wyjazdów w turystyce zagranicznej).

  12. ekonomiczna - rekreacja to zdrowy tryb życia, zmniejszenie zachorowań

  13. poprawa jakości i wydajności pracy.

Wartości i cele edukacji do rekreacji ruchowej

Wartość to stan materialny lub duchowy, odnosi się do tego co ceni człowiek lub grupa społeczna.

Do wyróżnienia tego co ważne i cenione służą przekonania i przeżycia człowieka.

Rekreację należy rozpatrywać jako przekonania do wartości cenionych i wartości w przeżyciach.

Wartości wyznaczają cele, które chcemy realizować

Cele edukacji do rekreacji:

Cele użytkowe - praktyczne (rozwój fizyczny, kondycyjny, estetyczny - zgrabna sylwetka)

Cele witalne - prozdrowotne, wiedza w zakresie aspektów prozdrowotnych w uprawianiu rekreacji, wyrażająca się:

cele duchowe (rekreacja jako system wartości w odczuciu osobistym)

cele ideowe - wyższe cele (mający charakter polityczny, np. rekreacja - zdrowe społeczeństwo, religijne, np. buddyzm, organizacje chrześcijańskie np. YMCA

cele hedonistyczne - przyjemnościowe (wynikające z aktywności, relaksacji, emocjonalnych doznań).

Ewolucja systemu wartości i postaw wobec zajęć w czasie wolnym.

Czas wolny i rekreacja w skali masowej i znaczeniu jakie dzisiaj przypisujemy pojawiły się dopiero w wyniku zmian i przeobrażeń jakie dokonała rewolucja przemysłowa - XVIII - XIX (rozwój przemysłu - człowiek odciążony od pracy - więcej czasu wolnego).

Praktycznie do końca XIX wieku utrzymywał się dualistyczny podział społeczenstwa:

zjawisko czasu wolnego towarzyszy człowiekowi od prehistorycznych początków istnienia, stanowi ono:

Czas wolny - możliwość rekreacji, to czas na odnowienie - polepszenie stanu organizmu, które w czasach starożytnych objawiało się harmonijnym rozwojem ciała i ducha (kalokagatia)

Ćwiczenia fizyczne - starsza siostra wychowania duchowego - Platon, Arystoteles

Uprawianie ćwiczeń fizycznych było w starożytnej Grecji elementem kultury, stylem życia odróżniających greków od barbarzyńców.

Czas wolny dla wolnego człowieka musiał być jednak należycie spożytkowany

Arystoteles zauważył, że spartanie, gdy prowadzili wojny - w społeczeństwie panował ład i dyscyplina. Pokój (dużo wolnego czasu) wprowadzał odprężenie i upadek moralności.

W starożytnej Grecji praca była rzeczą niegodną człowieka. Wolny człowiek powinien zajmować się sztuką, polityką, filozofią.

Arystoteles był jednym z pierwszych, który podkreślali właściwe wykorzystanie wolnego czasu.

Problemy dawniej zauważane aktualne są i dzisiaj, gdzie współczesny człowiek, uzależniając się od technicznych udogodnień coraz częściej prowadzi konsumpcyjny styl życia. Dominują więc wartości i postawy związane z:

czynniki te w znacznym stopniu zmieniają człowieka (przyczyna uzależnień od sekt, narkotyków, pijaństwa itp.)

racjonalne zaś zagospodarowany czas wolny może znacznie zrekompensować utraconą więź ze środowiskiem, w którym człowiek przebywa.

Wolnym człowiekiem jest ten, który w swojej twórczości potrafi znaleźć ścisłą zależność wynikającą z prawidłowej potrzeby odczuwania aktywnego wypoczynku po pracy i odczuwania chęci do pracy po wcześniejszym wypoczynku.

Zjawisko aktywności wolnoczasowej współcześnie - wzajemne relacje

System polityczny -> strona społeczna -> świadomość społeczna

System polityczny -> system ekonomiczny -> świadomość społeczna

System ekonomiczny -> strona społeczna

16.06.2010.

Psychologiczne aspekty rekreacji.

Zachowanie w czasie wolnym - jego charakterystyka i mechanizmy psychiczne.

Z rekreacją ściśle związane jest pojęcie czasu wolnego... (to było wcześniej kiedyś)

Cechy charakterystyczne czasu wolnego:

1. autohedonizm, autoteliczność - aktywność sama w sobie jako cel - jako źródło przyjemności

2. dobrowolność - podejmowanie aktywności zgodnej z własną wolą i zainteresowaniami

3. bezinteresowność działania podejmowane bez motywów ekonomicznych

4. obniżony poziom samokontroli emocjonalnej (działanie dla przyjemności i zabawy)

5. nieformalny charakter działania (obniżona dyscyplina w działaniu - w stos do czynności dnia powszechnego.

O charakterze zachowania wolnoczasowego, decyduje nie jego forma lecz sposób odbioru rzeczywistości przez dana osobę (uczucie wewnętrzne - zainteresowanie).

Motywacja ważny czynnik emocjonalnego zaangażowania w aktywność jednostki.

Motywacja - ogół czynników pobudzających człowieka do działania.

Procesy motywacyjne pełnią funkcję ukierunkowującą oraz pobudzającą w sterowaniu aktywność człowieka.

Rodzaje motywacji:

Motywacyjne zachowanie człowieka zależy od 3 czynników:

motywacja jest funkcją użyteczności wyniku i oceny prawdopodobieństwa sukcesu

M = f (U P)

gdy U i P zbliża się do 0 motywacja maleje

Motywacja - prawa Yerkesa Dodtsona

Charakterystyka motywacji:

mechanizm regulacji zachowania wolnoczasowego - 3 ogniwa

mechanizmy motywacyjne regulujące zachowani w czasie wolnym:

mają one charakter ochronny, przywracają pożądany stan emocjonalny, są typowymi zachowaniami rekreacyjnymi

Rodzaje motywów w rekreacji ruchowej:

Motywy bezpośrednie - związane z:

Motywy pośrednie:

powyższe mechanizmy mają charakter kompleksowy i przybierają zróżnicowane wartości w aspekcie przewagi jednego mechanizmu nad (ucięło :])

źródła różnic indywidualnych w zachowaniu wolnoczasowym - podział ze względu na pochodzenie

są to czynniki decydujące o sposobie spędzania wolnego czasu w aspekcie prospołecznym (spędzanie czasu indywidualnie czy grupowo - ważny wyznacznik w organizacji rekreacji)

czynniki wrodzone ( temperament - poziom energetyzmu organizmu, potrzeba aktywności - neurotyzm - potrzeba stymulacji, potrzeba zabawy)

czynniki nabyte (wychowawcze środowiskowe - wyuczone sposoby spędzania czasu)

aktywność wolnoczasowa stymulowana jest przesz czynniki wrodzone lecz formy jakie przybiera ona u człowieka uwarunkowane są wychowaniem a określonych środowisku społecznym - charakter potencjału organizmu - mentalne nastawienie.

Rodzaje czynników determinujących wolnoczasowe zachowanie człowieka:

na wolnoczasowe zachowanie człowieka wpływają także:

staż rekreacyjny - wyznaczony czasem uprawiania określonej formy rekreacyjnej

stan zaawansowania rekreacyjnego - to poziom wyznaczony specjalizacją w uprawianiu określonej czynności rekreacyjnej

fazy przebiegu kariery rekreacyjnej:

o wyborze zachowań w czasie wolnym rozstrzyga jednostka zgodnie z przyjętą hierarchią wartości i potrzeb wynikających z osobistych skłonności i upodobań także z przyjętych obyczajów

najzdrowszą postacią rekreacji jest aktywność wynikająca z osobistych potrzeb organizmu ludzkiego.

Potrzeby zaspakajane w działaniu wolnoczasowym człowieka:

wyżej wymienione potrzeby to przeciwwaga dla normalnego i poważnego życia w którym dominuje samokontrola i opanowanie

wpływ aktywności w czasie wolnym na rozwój osobowości człowieka - dotyczy:

w psychologicznym znaczeniu czas wolny rekreacyjny spełnia ważną funkcję psychoprofilaktyczną i psychoterapeutyczną - funkcja ta może być uzyskiwania przez:

psychologiczne bariery w rekreacji fizycznej:

Socjokulturowe zagadnienia rekreacji

Unowocześnienie miejsca pracy oraz wzrost czynnika ekonomicznego społeczeństw sprzyja zwiększeniu czasu wolnego.

Czas wolny - trzy rodzaje:

czas wolny zależy od rodzaju obowiązków zawodowych (np. stanowiska kierownicze - stanowisko wykonawcze, grupy poprodukcyjne, grupy niezależne finansowo)

czas wolny zależy także od wieku osobników.

W średnim ujęciu czas wolny w społ. polskim wynosi od 2 - 3,5h dziennie

Prognozy zmian wolnoczasowych w przyszłości:

zmienne demograficzno-społeczne wpływające na formę spędzania wolnego czasu:

Układy zachowań realizowanych w czasie wolnym

Grupa rekreacyjna - grupa społ. stanowiąca zespół ludzi mających poczucie wew. więzi i zewn. odrębności.

Cechuje się:

Rekreacja jako forma zachowania w czasie wolnym może być:

  1. czynnikiem ułatwiającym socjalizacje człowieka

  2. środkiem w procesie komunikowania się ludzi

  3. czynnikiem integrującym społ. ludzki

  4. czynnikiem demokratyzującym

  5. elementem kształtującym wzory zachowań i styl życia człowieka.

Główne cechy rekreacyjnego stylu życia:

  1. aktywność i samostanowienie

  2. spontaniczność w działaniu

  3. kontakty społeczne

  4. odprężenie

  5. przyjemność

kulturowe wartości rekreacji:

rekreacja fizyczna jest elementem kultury fizycznej a rekreacja w znaczeniu szerokim jest elementem kultury wolnego czasu.

Przez kulturę czasu wolnego rozumiemy ogol społecznie wypracowanych i przekazywanych wzorów zachowań ludzi w sferze czasu wolnego

Turystyka i sport jako popularne i aktywne formy kultury wolnego czasu:

kulturotwórcza rola turystyki - ogniwa oddziaływań

  1. gospodarz - społeczność przyjmująca

  2. społeczność wysyłająca turystów

  3. osoba turysty

kulturotwórcza rola sportu - ogniwa oddziaływań

  1. sportowcy

  2. kibice

strefy sportu określające zjawisko kultury:

  1. strefa infrastruktury - obiekty i narzędzia zaspokajające fizyczno - sprawnościowe potrzeby człowieka

  2. sfera kultury bezpośredniej - czynności poprawiające zdrowie, sprawność fizyczną - wynik

  3. strefa kultury symbolicznej - kultura bycia, symbol siły i sprawności fizycznej, szukanie równowagi pomiędzy wartościami w sferze sacrum a profanum

sport jako katalizator pokojowego rozwiązywania konfliktów oraz środek obniżenia napięć międzyludzkich

sport rekreacyjny :

sport wyczynowy:



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wykład -Podstawy turystyki, Turystyka i Rekreacja, Podstawy turystyki
PODSTAWY REKREACJI wykładićwiczenia 17 10 09x
podstawy rekreacji czasu wolnego wyklad 1 03.10.10, GWSH, podstawy rekreacji i czasu wolnego
Podstawy rekreacji wykład 24.02.2011, Studia, Podstawy rekreacji
podstawy rekreacji czasu wolnego wyklad 2 29.10.10, GWSH, podstawy rekreacji i czasu wolnego
Podstawy Rekreacji wykład 1, Podstawy Rekreacji
statystyka Wyklad I, Materiały na studia, Turystyka i Rekreacja, Podstawy statystyki
Elementy prawa wyklady., Turystyka i Rekreacja, prawo w turystyce i rekreacji vel podstawy prawa
PODSTAWY REKREACJI - wykłady, Turystyka i Rekracja, Semestr I
Podstawy Rekreacji Notatki na wykład
Podstawy rekreacji wykład 24.03.2011, Studia, Podstawy rekreacji
Podstawy rekreacji wykład z dnia 09 01 10x
inform[1].2, Turystyka i rekreacja wykłady, Podstawy informatyki
PODSTAWY REKREACJI Wykład 7 11 09x
PODSTAWY REKREACJI Wykład 14 11 09x
rekreacja, Podstawy rekreacji wykład 24.02.2011
rekreacja, Podstawy rekreacji wykład 24.03.2011
Wykłady z podstaw rekreacji, AWF Warszawa, Podstawy rekreacji

więcej podobnych podstron