![]() | Pobierz cały dokument fizjologia.turystyka.i.rekreacja.wyklady.doc Rozmiar 139 KB |
Metabolizm
Metabolizm stanowi istotę życia. Jest całokształtem przemian materii i energii zachodzących w organizmie. Wszystkie procesy metaboliczne łączą się w organizmie w całość i wzajemnie się warunkują. Metabolizm składa się z procesów katabolicznych i anabolicznych.
Anabolizmem nazywamy zespół reakcji, w których są syntetyzowane składniki komórkowe o skomplikowanych strukturach, ze składników o prostych strukturach, dopływających do komórki z zewnątrz lub powstających w reakcjach katabolicznych w komórce. Reakcje te wymagają energii, nazywane są endoergicznymi.
Przykładem reakcji anabolicznych jest: fotosynteza, synteza białek, synteza lipidów.
Katabolizm - to zespół reakcji, w których następuje degradacja dużych i skomplikowanych związków do mniejszych. W czasie reakcji katabolicznych wydzielana jest energia, która magazynowana jest w wysokoenergetycznych związkach fosforanowych. Reakcje kataboliczne nazywamy egzoergicznymi.
Produkty reakcji katabolicznych są najczęściej związkami wydalanymi przez organizm. Przykładem reakcji katabolicznych są: utlenianie glukozy, utlenianie lipidów, hydroliza wody.
Intensywność przemian metabolicznych zależy od: wieku organizmu, pory roku, stanu zdrowia, płci.
W organizmie równocześnie część związków ulega rozpadowi, a część odnowie. Mogą występować stany:
Anabolizm > Katabolizm - więcej jest w organizmie reakcji anabolicznych, czyli więcej związków powstaje niż się rozpada. Taka sytuacja występuje w czasie wzrostu, w czasie rekonwalescencji po chorobie, w okresie jesiennym przed zimą.
Anabolizm < Katabolizm - więcej jest w organizmie reakcji katabolicznych niż anabolicznych, czyli więcej się związków rozpada niż powstaje. Taka sytuacja występuje w okresie starzenia się organizmu, w czasie choroby, w czasie wysiłku fizycznego.
Anabolizm = Katabolizm - jest stanem, w którym utrzymuje się w komórce i organizmie zawartość związków chemicznych na stałym poziomie. Jest to stan idealny.
Reakcje metaboliczne zachodzące w komórce są ściśle uzależnione od pobierania przez nie i przekształcania energii. W komórkach istnieją związki określane jako “akumulatory energii”, przez które przepływa strumień energii. Są one przenośnikami energii, która zawarta jest w wysokoenergetycznych wiązaniach fosforanowych. Uwalnianie energii z “akumulatorów” odbywa się w trakcie hydrolizy. Związkami przenoszącymi i magazynującymi energię są:
ATP (adenozynotrifosforan)
GTP (guanozynotrifosforan)
CTP (cytydynotrifosforan)
Powstawanie wiązań wysokoenergetycznych odbywa się przez przyłączenie reszty fosforanowej, nazywane jest fosforylacją.
Wyróżniamy:
![]() | Pobierz cały dokument fizjologia.turystyka.i.rekreacja.wyklady.doc rozmiar 139 KB |