02.10.1998r

Tomasz Michalski

Wykaz przyrządów:

• Rdzeń ferromagnetyczny z dobranymi oporami R₁ i R₂ oraz kondensatorem C,

• Autotransformator,

• Oscyloskop,

• Amperomierz prądu zmiennego,

• Woltomierz napięcia zmiennego.

Kolejność czynności:

1. Połączyć układ wg schematu.

1. Rdzeń ferrytowy -

• badany

2. Ustawić za pomocą autotransformatora napięcie U₁ maksymalne dla danej próbki (rdzenia), a następnie wyregulować wzmocnienie oscyloskopu tak, by cały zarys pętli mieścił się na ekranie. Ustawienia wzmocnienia nie zmieniać do końca ćwiczenia.

3. Rozmagnesować próbkę. W tym celu należy powoli zmniejszać napięcie U₁, aż do zera. Czynność ta jest konieczna ze względu na to, że badana próbka (rdzeń) wskutek poprzedniego przebywania w polu magnetycznym, może posiadać pewną indukcję, co zniekształci wynik pomiarów.

4. Stopniowo zwiększać napięcie. Dla każdej wartości napięcia notować prąd I₁ w obwodzie pierwotnym oraz odrysować oscylogram pętli na krążku kalki technicznej.

5. Wyskalować czułość odchylenia pionowego i poziomego oscyloskopu za pomocą autotransformatora i woltomierza.

6. Dla każdego oscylogramu pętli wyznaczyć natężenie pola magnesującego H_max, indukcję B_max, indukcję remanencji B_r i pole koercji H_o. Wyniki pomiarów i obliczeń ująć w tabeli.

7. Sporządzić wykres B_max = f(H_max), H_o= f(H_max).

8. Ocenić i wyznaczyć na wykresach błędy pomiarów.

Pętla histerezy magnetycznej:

B - indukcja magnetyczna,

B_r - pozostałość magnetyczna,

H - natężenie pola magnetycznego,

H_c - pole koercji.

WZORY:

Polaryzacja magnetyczna ciała:

μ₀ - przenikalność magnetyczna próżni,

μ - przenikalność magnetyczna materiału (względna przenikalność magnetyczna),

• - podatność magnetyczna materiału,

H - wektor natężenia pola magnetycznego w próbce.

W zależności od wartości μ_r, dzielimy ciała na 3 grupy:

1. diamagnetyki μ_r < 1 (Bi, Sb, Zn, Pb, Cu, Ag, Au, Hg, C)

2. paramagnetyki μ_r > 1 (Mn, Cr, Sn, Al., Pd, Pt)

3. ferromagnetyki μr >> 1 (Fe, Co, Ni, oraz ich stopy z Mn, Al., Cr, Si)