Podkręcanie procesora

Podkręcanie czyli tzw overlocking polega na modyfikacji ustawień systemowych w tym głównie częstotliwości taktowania magistral i napięcia zasilającego w celu zwiększenia wydajności komputera.Większość tych ustawień modyfikowana będzie poprzez BIOS

Przy uruchamianiu komputera pojawia się ekran z informacjami dot. urządzeń, jakie posiadamy (dyski, napędy, procesory). W tym momencie należy wcisnąć klawisz DELETE, ponieważ dzięki niemu podczas bootwania można wejść do Biosu (oczywiście może to być inny klawisz, który zażyczył sobie producent płyty głównej). Po wejściu do Biosu naszym oczom ukaże się mniej więcej taki ekran:

Interesować nas będzie tylko sekcja Frequency Control (zaznaczona w czerwonej ramce). W sekcji tej znajdują się opcje, dzięki którym można podkręcić procesor. Aby dalszy ciąg instrukcji był zrozumiały należy wyjaśnić jeszcze kilka terminów:

• FSB - (z ang. Front Side Bus) inaczej magistrala lub szyna danych, poprzez którą odbywa się komunikacja między chipsetem, procesorem a pamięcią. Od jej taktowania zależy szybkość i efektywność przekazywania danych między procesorem a pamięcią. Jej wielokrotność (określana przez mnożniki) określa taktowanie procesora oraz PCI i dysków

• Ratio (mnożnik) - określa taktowanie. Dokonując łatwego działania matematyczne możemy dowiedzieć się, z jaką szybkością pracuje nasz procesor. Należy podstawić dane do wzoru: FSB * Mnożnik = taktowanie procesora (w MHz)

• V-mod - jest to modyfikacja, która wiąże się ze zmianami napięć. Może być ona dokonywana na pamięciach, procesorze itp.

• V-core - jedna z modyfikacji zmian napięcia na jądrze procesora

• V-mem - modyfikacja wykonywana na napięciach pamięci

• V-agp - modyfikacja dokonywana na napięciu AGP

• Taktowanie PCI/AGP - określa z jaką szybkością pracują urządzenia pod interfejsem PCI/AGP. Są to między innymi dyski, karty rozszerzeń PCI, karty graficzne, napędy itp. Domyślne taktowanie dla PCI wynosi 33MHz a dla AGP 66MHz

Tak więc będąc w Biosie wchodzimy do sekcji Frequency Control i ukazuje się naszym oczom taki ekran:

Na początek najbezpieczniej będzie podkręcać procesor poprzez mnożnik (ratio). Oto zrzut ekranu z biosu:

Na obrazku widać menu kontekstowe zmiany mnożnika. I na początek dobrze jest stopniowo zwiększać mnożnik co 0.5, ponieważ będzie to bardziej bezpieczne. Może się również zdarzyć tak, że po zmianie mnożnika, będziemy mieli taką samą częstotliwość, jaką mieliśmy na początku. Przyczyną tego jest zablokowany mnożnik . Po wybranie mnożnika np. 11,5 zapisujemy zmiany, których dokonaliśmy w Biosie i sprawdzamy czy komputer wstaje po zmianie. Jeżeli wstaje to wchodzimy ponownie do Biosu i zwiększamy mnożnik do tego momentu, aż komputer przestanie reagować i nie uruchomi się. Jedynym wyjściem jest wtedy zresetowanie ustawień BIOS poprzez wyjęcie baterii CMOS z płyty głównej i odczekanie kilku godzin.

Procesor można podkręcać również poprzez FSB, czyli magistralę. Zmiany częstotliwości magistrali bardziej wpływają na wydajność całego komputera, aniżeli sam mnożnik, który działa na sam procesor.

Należy również pamiętać o jednej bardzo ważnej rzeczy. Podnoszenie taktowania procesora zwiększa również taktowania dla urządzeń PCI/AGP, co może źle na nie wpłynąć. Jedyne ustawienia FSB, która NIE wpływają na taktowania PCI/AGP to: 100MHz, 133MHz, 166MHz i 200MHz. Inne ustawienia są niebezpieczne i nie warto z nich korzystać (szczególnie posiadacze płyt z chipsetami VIA KT266, KT333, KT400, KT600...). W o wiele lepszej sytuacji są posiadacze płyt głównych z chipsetem nVIDIA nForce 2. Chipset ten blokuje taktowanie PCI/AGP i każde ustawienie FSB jest bezpieczne, nie zmienia taktowania PCI/AGP. Wróćmy jednak do BIOSU. Tak wygląda ekran z opcjami do zmiany FSB:

Dobrze by również było, gdyby płyta obsługiwała FSB co 1MHz (tak jak na obrazku). Podkręcając procesor można ustawić wyższe FSB, a niższy mnożnik. Daje to nam pewność, że komputer wstanie i będzie działał szybciej niż na samym ustawieniu mnożnika. Kolejna rzecz, która jest ważna w podkręcaniu to napięcia. Bez odpowiedniego napięcia są małe szanse, że procesor będzie pracował na magistrali, np. 166MHz. Domyślne ustawienie napięć do 1,75V. Przy podkręcaniu pamiętajmy, żeby podnieść napięcie o 0,025 lub 0,05V.

Jeśli komputer wstanie, można zmniejszać napięcie do jak najniższego. Wysokie napięcie może doprowadzi do dużej temperatury, a w rezultacie przegrzanie się procesora. Przy podkręcaniu ważna jest temperatura. Należy ją kontrolować przed podkręcaniem i po podkręcaniu. Zbyt wysoka temperatura może doprowadzić do zawieszeń systemu lub niestabilności. Do kontrolowania temperatury można wykorzystać dobry program AIDA32 (www.aida32.hu).

Mogłoby się wydawać, że podkręcenie procesora tyczy się jego samego. Otóż tak nie jest. W podkręcanie zaangażowane są również pamięci RAM. Przy FSB 133 pamięci powinny pracować synchronicznie, czyli przy prędkości 266MHz (133). Jeśli natomiast uda nam się ustawić procesor na FSB 166, pamięci należy również przestawić w tryb 333MHz (166). Praca ta pomiędzy procesorem i pamięciami nazywa się synchroniczną. Zapewnia najlepszą wydajność systemu. Jest jeszcze drugie ustawienie, nazywany asynchroniczne. Ustawienie asynchronicznie polega na ustawieniu procesora np. na FSB 133 a pamięci np. na 333Mhz. Takie ustawienie powoduje zmniejszoną wydajność systemu i nie powinno się go stosować.

---