Polityka informacyjna w samorządzie terytorialnym

Stadia rozwoju mediów:

1. st. elitarne - media nie były rozpowszechnione; wszyscy nie mieli do nich dostępu; brak odbiorników lub bardzo mała liczba; elitaryzm wynikał z bariery finansowej (nie wszystkich było stać na odbiorniki) lub edukacyjnej (brak umiejętności czytania itd.)

2. st. umasowienia - wtedy gdy media stały się tanie; wszyscy posiadaja odbiorniki i mogą z nich korzystać

3. st. specjalizacji - podział na telewizję sportową itd.--> reklamy sportowe; cena wybieramy domowego decydenta; Polska l. 90.; różne dla róznych odbiorców.

* st. multimedialne - które przekształca się w fora, portale społecznościowe, gazety w wersji elektronicznej (oglądanie filmików na ich stronach, wymiana opinii, sondy)

Format- dostosowanie do określonej grupy odbiorców audycji radiowej lub telewizyjnej.

Leiner- główne hasła, którymi posługuję się radio/TV

Organ kontrolujący wydawnictwa: PRL - RSW Prasa Książka Ruch

Teraz - rejestracja /sąd/

1991 - 1993 nastąpił wysyp gazet i czasopism - rynek to szybko zweryfikował i zostali najlepsi

Założenie radia: koncesja KRRiT

koncesja jest płatna i na określony czas, zawarte są w niej bardzo dokładne przepisy, uzgodnienia odnośnie działalności radia.

Media multimedialne - wersje elektroniczne czasopism itd.; sprzedaż gazet w tradycyjnej formie maleje; strona internetowa gazety na której nie jest tylko zamieszczony tekst ale również zdjęcia i filmy;

Media:

1.Publiczne - należą do państwa; są finansowane przez abonament (podatek, kiepska egzekucja ponieważ nie ma prawnych uregulowań; od posiadania radioodbiornika; w Wlk. Brytanii abonament jest doliczany do ceny np. telewizora ale jest to dowolne); realizują misję publiczną (na całą Polskę); rozpowszechnianie lokalnych wydarzeń, kultury - procentowo określone w koncesji.

2. Komercyjne - reklamy w trakcie programów

3. Społeczne - nadawca społeczny - słuzy celom społecznym; utrzymuje się z datków, niemoże czerpać zysków z abonamentu, nie może zarabiać reklamami, nie musi posiadac koncesji;

ustawa o radiofoni i telewizji - na wzór francuskiej; narzędzie do realizowania polityki informacyjnej.

*4. Media akademickie - w polsce jest ich ok. 9 (radio, telewizja); narzucone są takie same obowiązki jak na media publiczne; opłata za koncesje (niedopatrzenie ustawodawcy, który tego nie przewidział)

Przed 1989r.- cenzura

Dawniej:

-Radio Wolna Europa, Trybuna Ludu, Słowo Powszechne, Żołnierz Wolności

-Urząd Kontroli wydawnictw, Widowisk, Prasy

Przełom:

Powstanie „Gazety Wyborczej” w ramach podstolika medialnego ( ds. środków masowego przekazu) Okrągłego Stołu.

Po 1989r.- rynek zdominowany przez zagranicznych inwestorów w 80%, wtedy weszły też tabloidy.

Kwiecień 1990- zakończenie cenzury prewencyjnej

20.03.1995- Rada Etyki Mediów

Rodzaje nadawców:

1. Ortodoksyjny (jednostronny) - np. radio Maryja, Gość Niedzielny; prezentują jeden określony punkt widzenia; nie są podatni na zmiany.

2. Heterodoksyjny - np. media publiczne; nikt nie będzie narzucał toku myslenia; do przemyślenia.

3. Melodoksyjni - oddziaływujące na emocje np. FAKT, Super Express.

Infotainment - łaczenie dziennikarstwa z rozrywką; humor, krzyżówka + informacja; więcej do oglądania niż do czytania; sprzedawane w sposób krzykliwy.

prasa	Umasowienie i specjalizacja; prasa bezpłatna totalne umasowienie; motory, wędkowanie odpowiednik w prasie hobby
radio	Format (dostosowują się do odborców) i komercjalizacja radio ma format jest sformułowane podział na rodzaj muzyki (ESKA - naśladownictwo tego co się dzieje w telewizjach muzycznych)
telewizja	Rozrywka i reklama; dominacja rozrywki

Nie istnieje czysto obiektywna informacja zawsze cząstka subiektywizm

Funkcje mediów:

• Informacyjne

• Mobilizowanie- zachęcają do działania

• Kształtowanie postaw

• Debaty- miejsce wymiany informacji

• Edukowanie

• Rozrywka

• Dysfunkcja- np. programy nieodpowiednie dla dzieci są emitowane w porach, gdy mają one do nich dostęp

Cele polityki informacyjnej z punktu widzenia mediów:

• dostarczanie wiedzy

• perswazja (ustalenie porządku spraw, ale nie zmieniają naszego zdania)

• rozrywka

Krótkotrwałe efekty mediów:

• informacyjna efektywność mediów (5-30%)

• perswazja, np. kampania społeczna

• emocje/frustracje

Długotrwałe efekty mediów:

• ustalenie porządku spraw (uaktywnienie kontrowersyjnych tematów)

• zbiór informacji i wiedzy (utrwalają stereotypy)

• społeczne uczenie się agresji

Odbiór mediów:

• dwustopniowy przepływ informacji (rola przywódców)- pobieranie informacji z mediów i przekazywanie tej informacji dalej osobie, która nie słyszała sama bezpośrednio tej informacji

• dyfuzja informacji (bez przywódcy)- informacja rozprzestrzenia się bez konkretnego lidera, jedne media biorą informację od innych mediów

• spirala milczenia- mniejszość nie wypowiada się na swój temat, bo wie że większość jest przeciwna

Obowiązki dziennikarzy:

• informacja- rzetelna, prawdziwa, prawo do wypowiedzi i obrony, zakaz dyskryminacji, informatorzy, niezależność

• wartość informacji- spersonalizowana, aktualna, znacząca, jednoznaczna, bliska odbiorcy, ważna, przewidywana/nieoczekiwana, powiązana z innymi doniesieniami

Wygląd gazety, grafika- layout

Łamanie gazety- wszelkiego rodzaju przeróbki tekstów, wstawianie zdjęć, kolumny

Lid- może być fragmentem, cytatem, najciekawsza w tekście kwestia

Nadtytuł- umieszczony nad nagłówkiem

Śródtytuł- pogrubione kwestie w tekście

Szpalty- kolumny

Światło- wolne przestrzenie w gazetach, różne „paski”

Stopka redakcyjna- skład redakcji, informacje o gazecie

Zajawka- zapowiedź, co będzie w dalszych numerach gazety

Prasówka- wycinka na temat naszego regionu, robione są w celu badania wizerunku, występowania w danym medium (składa się z „wystawienniczości”- ile razy wizerunek występuje, ile razy osoba była opisana, a ile opatrzona zdjęciem)

KOMUNIKACJA proces przekazywania informacji, idei, emocji, umiejętności; interakcja społeczna.

NADAWCA KANAŁ INFORMACJI ODBIORCA

(szum komunikacyjny, kt. odwraca nasza uwagę od informacji)

Od odbiorcy do nadawcy następuje informacja zwrotna- czy odbiorca otrzymał informacje i jak ją zrozumiał.

Poziomy komunikacji:

1. Interpersonalny wewnątrzosobowy; sami za sobą np. w celu odtworzenia.

2. Międzyosobowy w formalny/ nieformalny sposób

3. Grupowy komunikujemy coś do dużej grupy

4. Instytucjonalny ( organizacyjne i społeczne) instytucje komunikują się ze sobą

Komunikacja wewnętrzna: K. KRYZYSOWA - sytuacja związana z awarią księga komunikowania kryzysowego; e - mail; radiowęzeł; tablica informacyjna.

Akt komunikowania H. Lasswella:

1. Kto mówi?

2. Co mówi?

3. Jakim mediom?

4. Do kogo?

5. Z jakim skutkiem?

Platformy komunikacyjne wg. P. Kotlera.

1. Reklama sprzedaży (konkursy, gry, zakłady, loterie, nagrody, prezenty, przeróbki, targi i wystawy przemysłowe)

2. Public relations - utrzymywanie kontaktów z otoczeniem (pakiety informacyjne dla prasy, przemówienia, seminaria, lobby, identyfikacja wizualna, czasopisma, imprezy).

3. Sprzedaż osobista (prezentacje ofert, spotkania, programy motywacyjne, próbki, targi)

4. Marketing bezpośredni - bezpośrednie namawianie, katalogi, reklama bezpośrednia, telemarketing, reklama elektroniczna)

Narzędzia wykorzystywane do realizacji celów marketingowych Mc. Carthy:

• product - w przypadku promowania projektu będą to „elementy przydatności” np. wydarzenia kulturalne.

• price - tutaj rozumiane jako wartość i pozycjonowanie efektów projektów; wartość i pozycjonowanie

• place (dystrybucja) - teren, na którym prowadzone są działania mające na celu informowanie o projekcie.

• promotion - zaprezentowane instrumenty oddziaływania na rynku czyli reklama, PR, promocja sprzedaży, sprzedaż osobosta, marketing bezpośredni; różnego rodzaju środki mające na celu przybliżenie ludziom towaru itd., które maja być upowszechniane w społeczeństwie.

Kontakty z mediami:

1. Płatne (artykuły w prasie, wykupione miejsca, wydawnictwa własne, materiały reklamowe)

2. Public relations - stosunki ze społeczeństwem (konferencje prasowe, rola rzeczników, imprezy nieformalne, konkursy, otwarte drzwi, sponsoring, plakaty).

Zadania informacyjno - promocyjne

1. Organizacja wewnętrznej i zewnętrznej komunikacji

2. redagowanie komunikatów

3. koordynowanie relacji z mediami

4. Przygotowanie informacji i materiałów dla mediów.

5. Organizacja konferencji prasowej.

6. Monitorowanie informacji publikowanych w mediach oraz ewentualne reagowanie.

7. Organizacja imprez + ich nagłośnienie

8. Redagowanie własnych wydawnictw informacyjnych

9.Badanie opinii publicznej np. sondaże.

Media:

- ogólnopolskie

- regionalne

- lokalne

- sublokalne np. gazetka osiedlowa.

Formy oddziaływania:

• bezpośrednia rozmowa

• dyskusja w małej grupie

• wystapienia publiczne

• kontakt telefoniczny

• kontakt internetowy

• drukowany list, broszura wysłana pocztą

• artykuł w prasie specjalistycznej

• wiadomość w drukowana w mediach

• przekazywanie materiałów prasowych

• reklama w massmediach

• plakaty, tablice ogłoszeniowe

Formy wspólpracy z dziennikarzami:

• spotkania w redakcji

• kontakt telefoniczny

• nieformalne rozmowy

• przekazywanie materiałów prasowych

• organizowanie konferencji prasowych

• udzielenie wywiadów

• organizacja imprez dla dziennikarzy

• wycieczki prasowe

• zapraszanie dzienikarzy do siebie (do instytucji, którą reprezentujemy)

autoryzacja - zgoda, sprawdzenie wypowiedzi, autoryzujemy tylko swoją wypowiedź nie cały tekst artykułu.

Najczęściej stosowane sposoby przekazywania informacji mediom:

1. Oświadczenie i komunikat prasowy (drobna informacja)

2. Konferencja prasowa

3. Wywiad

4. Rozmowa z dziennikarzem

5. Wypowiedź dla mediów

6. Artykuł lub wywiad sponsorowany

7. List

8. Podziękowanie

*9. W odniesieniu do informacji nieprawdziwych:

• sprostowanie

• odpowiedź

w trybie pisemnym

jeśli sprostowanie nie zostanie opublikowana wciągu 7 dni od wpłynięcia dokumentu

Media Relations - pielęgnowanie kontaktów z dziennikarzami

Podstawowe rodzaje komunikatów prasowych:

• informacja bieżąca (news relese) - zwięzła, krótka informacja, która właściwie bez większej korekty nadaje się do opublikowania

• opracowanie prasowe (background relase) - obszerny materiał zawierający kompleksowe onformacje.

• oświadczenie prasowe (press statement)

• informacja specjalistyczna (feature relase)

• komunikat informacyjny (informations relase)

Wiadomości:

• hard news

• soft news

• podział odróżniający wiadomości ze względu na to, czy dane zdarzenie było celowym czy niecelowym efektem działań człowieka

• podział ze względu na status publiczności, skandale, wypowiedzi, szczęśliwe przypadki

Gatekeeping- selekcja informacji. Najważniejszym kryterium jest wartość informacji, a także jej forma, w której zostanie ona przekazana redakcji.

Efekt selekcji (agenda seting)- samonakręcająca się spirala: media określają tematy, to o czym mówią ludzie, a ludzie mówią o tym co im media narzucą, tym samym media znowu mówią o tym, o czym ludzie.

Depesza- informacja podana do agencji zaraz po wydarzeniu.

Praca agencji polega na szybkości.

Konferencja prasowa:

1. Przed konferencją: ustalić cel spotkania i listę gości,sprawdzić czy zaplanowany termin nie pokrywa się z innymi wydarzeniami, podjąć decyzję o miejscu konferencji, przygotować i rozesłać zaproszenia, sporządzic przebieg spotkania, przygotować materiały pokonferencyjne, opracować odpowiedzi na ewentualne pytania jakie mogą paść ze strony dziennikarzy.

2. W trakcie konferencji: MAX. 30 MIN., przedstawienie uczestników, unikanie dłuższych wystąpień i prezentacji, rozdanie dziennikarzom materiałów

3. Po konferencji: rozesłac materiały prasowe, wykonac te czynności, które zdeklarowane zaostały dziennikarzom podczas trwania konferencji czu indywidulanych rozmów, trzeba także zarchiwizować materiały pokonferencyjne, które ukazały się na łamach mediów.

Skuteczność media relations - monitoring mediów; Efekty

• analiza jakościowa - omówienie treści artykułów/programów z podziałem na tematy i problematykę oraz sposób komentowania zagadnień przez poszczególne media lub/i dziennikarzy.

• analiza ilościowa - przedstawia liczbę przekazów negatywnych, pozytywnych, neutralnych; liczbę publikacji w podziale na autorów, wykaz tematów omawianych najczęściej i najrzadziej.

Cechy warunkujące skuteczność perswazji:

• wiarygodność

• atrakcyjność

• sympatyczność nadawcy

Kto tworzy politykę informacyjną?

• rzecznik prasowy

• zespoły prasowe

• komórki public relations lub wydział promocji

Zadania i funkcje mediów lokalnych:

• szerokie i bieżące informowanie o lokalnych wydarzeniach

• kontrola władz lokalnych

• promowanie inicjatyw lokalnych

• pełnienie funkcji „trybuny społeczności lokalnej”

• integracja środowiska lokalnego

• kształtowanie lokalnej opinii społecznej

• integracja społeczności w strukturach lokalnych i podlokalnych

• promocja „małej ojczyzny”

• funkcje reklamowo- ogłoszeniowe

• funkcje rozrywkowe

Problemy mediów lokalnych:

• walka o bycie najlepszym źródłem informacji (w kontekście wszechstronności ujmowania problemów, jak i pogłębienia prezentowanych tematów)

• walka o przywództwo lokalnej opinii społecznej

• walka o zysk

• walka o zasięg odbioru społecznego zarówno z mediami lokalnymi, jak i ogólnopolskimi

• walka o prestiż, wiarygodność

Zjawisko dziennikarstwa pakietowego, czyli klonowanie- tendencja do wspólnej pracy dziennikarzy (a konkretnie wykorzystywania tych samych źródeł informacji i poruszania tej samej problematyki)

Organizacja pracy redakcji, model:

• „pracowni”, charakterystyczny dla małych redakcji (np. gminy, osiedla), brakuje w nich formalnych podziałów obowiązków

• „manufaktury”, średnie i duże zespoły redakcji, dwutorowy podział pracy, funkcjonują działy produkcji i marketingu, podział jest dość szczegółowy (wyróżnia się reporterów, redaktorów, wydawców itd.)

• „fabryki wiadomości”, ścisła specjalizacja ról i wieloetapowość procesów produkcji i informacji.

Relacje mediów i lokalnych władz, model:

• adwersarzy- politycy kryją przed opinią publiczną jakieś tajemnice, dziennikarze powinni postrzegać ich jako swoich przeciwników

• wymiany- relacje polityków i dziennikarzy opierają się na wzajemnej współpracy i wymianie

• agory- dziennikarze to tylko pośrednicy w przekazaniu debaty publicznej jaka toczy się pomiędzy politykami i społeczeństwem

• interakcyjny- bezpośrednie relacje pomiędzy politykami, liderami i obywatelami

Etapy „produkcji” wiadomości:

• planowanie (producent, redaktor wydania, sekretarz redakcji)

• podział zadań (producent, redaktor wydania)

• zbieranie informacji (reporter, operator, ekipa techniczna, producent)

• redagowanie wiadomości (montażysta)

• prezentacja wiadomości (prezenter, redaktor wydania, realizatorzy, producent)

Marketing polityczny a demokracja.

• jak rynek dla gospodarki

• sposób myślenia i działania

• umiejętność przekonania i skłaniania do swoich wizji- przekazanie faktów i informacji, doprowadzeni do społecznego zrozumienia, utożsamiania się, czy akceptowania

• zawiera się w tym wiedza i technika

• rodzaj intuicji politycznej wykorzystującej wiedzę i doświadczenie w działaniach społecznych

Image- obraz czegoś lub jakiejś postaci, który powstał na skutek jej działalności zawodowej oraz cech osobistych. Wizerunek- to jak instytucja jest postrzegana (budynek, wygląd). Tworzony w określonym celu i odbierany przez opinię publiczną.

Wizerunek medialny- związany ze sposobem prezentacji danej osoby przez dziennikarzy oraz z zawartością merytoryczną i treściową mediów. WM uważa się go za względnie stabilny i wiarygodny, dlatego niełatwo go zmodyfikować.

Czynniki wpływające na wizerunek:

• jakość oferty (co jest proponowane wyborcom)

• sposób jej prezentacji

• relacje danej jednostki ze środowiskiem

Elementy istotne przy budowaniu wizerunku:

• syntetyczność (musi zapaść w pamięć odbiorcy)

• wiarygodność (wzmacnia wizerunek)

• pasywność (musi przystosować się do rzeczywistości i odbiorców)

• jaskrawość, konkretność (znaleźć w wizerunku mocne/jaskrawe punkty)

• prostota (wizerunek musi być prostszy niż podmiot)

• dwuznaczność (wizerunek musi być elastyczny, aby sprostać gustom wielu odbiorców)

Rodzaje wizerunku:

• zwykły, rzeczywisty- jakie opinie są powszechnie znane na temat polityka, instytucji

• lustrzany- jak dany polityk postrzega samego siebie

• pożądany- do jakiego wizerunku polityka dąży

• optymalny- określony mianem kompromisu pomiędzy wizerunkiem pożądanym a rzeczywistym

Elementy składowe wizerunku, czynniki:

1. emocjonalne- wynikają z nastawienia odbiorców (sympatie, antypatie, życzenia, nadzieje)

2. racjonalne- elementy, które wynikają z wiedzy, świadomości, doświadczeń odbiorców

3. społeczne- normy otoczenia, socjologiczne uwarunkowania postaw, dominujące stereotypy dla danej społeczności

Typologie wizerunków politycznych:

• „herosów”- charyzmatyczni politycy, którzy cieszą się poparciem tłumów (Wałęsa)

• wizerunek polityka- zwykły człowiek, który niczym szczególnym się nie wyróżnia (Komorowski, Borowski)

• „ojca”- politycy opiekuńczy i troszczący się o sprawy obywateli

• „brata”/ „amanta”- młody, nowoczesny

• „eksperta”- kojarzą się odbiorcom z apolitycznością i profesjonalizmem (Balcerowicz, Religa)

Komponenty wizerunku:

• geograficzne zakorzenienie (miejsce pochodzenia, urodzenia)

• wartość konkretnej grupy społecznej (określony styl życia)

• wykształcenie i wykonywany zawód

• pochodzenie narodowe i rasa

• wyznanie religijne

• orientacja seksualna oraz stosunek do seksu

• zamożność

Klasyfikacja kanałów komunikacyjnych wg Alberta Mehrabiana, komunikat:

• werbalny 7%

• wokalny 38%

• wizualny 55% (mowa ciała, gest, mimika, dystans, kontakt wzrokowy, dotyk)

Reguła pierwszeństwa i świeżości „3*20”- 20sek. oddziaływanie wizerunku, 20sek. oddziaływania gestów i 20sek. słów.

Elementy sukcesu przy tworzeniu wizerunku:

• wzrost znajomości danej osoby wpływa pozytywnie na jej postrzeganie przez odbiorców

• należy podążać za opinia publiczną i się do niej dostosować

• słowa należy popierać czynami

• postrzeganie przez drugiego człowieka w dużej mierze zależy od realizacji dobrych uczynków

• zawsze należy mówić prawdę

• rzeczywiste zaangażowanie w daną sprawę zagwarantuje większe poparcie ze strony społeczności, niż wydane na ten sam cel pieniądze

• zawsze należy uwzględniać preferencje zbiorowości

• należy dokonać gruntownej analizy, zwłaszcza w kontekście skutków decyzji

USTAWA o dostępie do informacji publicznej- 6 września 2001r.

• Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną (informacje podane np. w BiPie- informatorze urzędowym)

• Każdemu przysługuje prawo dostępu do informacji publicznej (ponadto od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego)

Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do:

1. uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego,

2. wglądu do dokumentów urzędowych,

3. dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów

4. niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych

Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są:

1. organy władzy publicznej,

2. organy samorządów gospodarczych i zawodowych,

3. podmioty reprezentujące Skarb Państwa,

4. podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego (zakłady komunalne)

5. związki zawodowe i pracodawcy oraz partie polityczne.

Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu:

• informacje niejawne (tajemnice państwowe związane z ładem, bezpieczeństwem, sytuacją kryzysową)

• w przypadku informowania o prywatności osoby fizycznej, o ile nie wiąże się to z wypełnieniem przez nią funkcji publicznej

• nie można informować o sprawach, które są rozstrzygane przez instytucje prawne, o ile wiąże się to z wykonywaniem przez te osoby funkcji publicznych

Informacje, które ulegają upublicznieniu:

• o polityce zewnętrznej i zagranicznej

• o władzy publicznej

• dane publiczne- dokumenty urzędowe

• majątek publiczny- sprawozdania, wydatki, dochody

Droga udostępniania informacji publicznej:

• ogłaszanie w BiPie

• na wniosek

• w formie ustnej w trybie natychmiastowym

• w drodze wyłożenia (wywieszenia w miejscu publicznym)

• umożliwienie wstępu na posiedzenia organów

Terminy udostępnienia:

Nie później niż w ciągu 14dni od daty złożenia wniosku. Jeżeli nie ma możliwości odpowiedzi w tym terminie, należy uargumentować dlaczego i wyznaczyć nowy termin (nie może być on dłuższy niż 2 miesiące od daty złożenia wniosku). Odmowa udostępnienia informacji musi zostać wydania w terminie 14 dni od złożenia wniosku.

Minister właściwy do spraw administracji publicznej ustala reguły/budowę Biuletynu Informacji Publicznej (określa wygląd strony głównej, strukturę itp.)

USTAWA o prawie prasowym- 26 stycznia 1984r.

Tajemnica dziennikarska nie obowiązuje:

• gdy informator udzieli pozwolenia

• sprawy karne- tylko i wyłącznie sąd zwalnia z tajemnicy

Sprostowanie- udzielane na informacje nieprawdziwe (dziennik ma 7 dni na jego opublikowanie, w adekwatnym miejscu i czcionką, gdzie pojawił się błąd, czasopismo- w najbliższym numerze, TV/radio- 7 dni, na końcu programu, Kronika Filmowa- miesiąc, kwartalniki/roczniki/ inne rzadkie publikacje- w najbliższym numerze). Odmowa opublikowania- w formie pisemnej, z podaniem przyczyny.

Odpowiedź- udzielana na stwierdzenie zagrażające dobru osobistemu.

Nie wolno rozpowszechniać danych osób przeciwko, którym toczy się postępowanie karne, administracyjne etc.

Szczególnej ochronie danych polegają również dzieci.

---