SŁOWNIK

A

a coni. a, ale; z cond. gdyby

abije, abьje adv. zaraz

akridь, -i f. szarańcza

alavastrъ, -a m. alabaster, alabastrowe naczynie

alъkati, -č#, -češi ndok. łaknąć, być głodnym, p. lakati

aminъ, aminь part. amen, zaprawdę, zaiste

anagnostьstvo, -a n. służba lektora (w cerkwii)

andrějь, -ja m. Andrzej

anъ6elъ, anъ6elь, -a m. anioł

anъ6elьskъ adi. anielski

apostolъ, -a m. 1. poseł, posłaniec; 2. apostoł

arxierei, arxierejь, -ea (-eja) m. arcykapłan

arxisynagogъ, -a m. przełożony synagogi

ašte coni. jeżeli, czy, jako

aviti sę, -vľ#, -viši dok. objawić, ujawnić, pokazać (się), p. też javiti

avramъ, -a m. Abraham

azъ pron. ja

B

besěda, -y f. 1. słowo, zdanie, rozmowa; 2. kazanie

besědovati, -duj#, -duješi ndok. rozmawiać, mówić

bestudъnъ adi. bezwstydny, rozpustny

bezakonьnikъ, -a m. przestępca

bezdъna, -y f. przepaść

bezumьnъ adi. niemądry, bez rozsądku

bezъ, bez praep. bez

běgati, -j#, -ješi ndok. biegać, uciekać

běliti, -`#, -iši ndok. bielić, wybielać

běsъ, -a m. bies, zły duch

běsъnъ adi. 1. wściekły, szalony; 2. owładnięty przez złego ducha

běžati, běž#, běžiši dok./ ndok. biec, pobiec

biti, bьj#, bьješi lub bij#, biješi ndok. bić, biczować

blagosloviti, -vľ#, -viši ndok./dok. błogosławić/pobłogosławić

blagъ adi. dobry, przyjemny

blažьnъ, blaženъ part.-adi. błogosławiony, szczęśliwy

blizъ, blizь adv. blisko, praep. z gen. blisko

bľusti, bľud#, bľudeši ndok. patrzeć, uważać

bl#dьno adv. rozpustnie

bo coni. bo, bowiem

bogatъ adi. bogaty

bogъ, -a m. bóg

bojati sę, boj# sę, bojiši sę ndok. bać się

bolěti, boľ#, boliši ndok. chorować

bolь, -i m. chory człowiek

božijь adi. boży

bračьnъ adi. weselny

brakъ, -a m. wesele

bratьja, -ьję, bratija, -iję, bratrija, -iję f. coll. bracia

bratъ, -a m. brat

bratrъ, -a m. brat

brěgъ, -a m. brzeg

brъvьno, -a n. belka

bujь adi. głupi, szalony

byti, jesmь, jesi ndok. być

bъděti, bъžd#, bъdiši ndok. czuwać

C

cělom#drije, -ija n. zdrowy rozsądek

cěsarь, -ŕa m. król, cesarz

cěsarьstvo, -a n. królestwo

c2ky, -ъve f. świątynia

c2kъvьnъ adi. cerkiewny, świątynny

Č

čajati, čaj#, -ješi ndok. oczekiwać

časъ, -a m. godzina, czas

četv2todьnьnъ adi. czterodniowy (o zwłokach)

četyre, četyri num. cztery

čędo, -a m. dziecko

čisti, čьt#, čьteši ndok. czytać

čęstь, -i f. część

čistъ adi. czysty

člověčьskъ adi. człowieczy, ludzki

člověkъ, -a m. człowiek

črěsla, črěslъ n. lmn. biodra

č2vь, -i m. czerw, robak

čuditi sę, čužd#, čudiši ndok. dziwić się

čudo, -ese n. cud

čudьnъ adi. dziwny, zadziwiający

čьstiti, čьšt#, čьstiši ndok. czcić

čьto pron. co

D

da coni. aby, partic. niech

daleče adv. daleko

daniilъ, -a m. Daniel

darъ, -a m. dar

dati, damь, dasi dok. dać

davydъ, -a m. Dawid

desętъ num. dziesiąty

desętь num. dziesięć

desnica, -ę f. prawa ręka, prawica

desnъ adi. prawy

devętъ num. dziewiąty

devętь num. dziewięć

dělati, -aj#, -aješi ndok. pracować, robić, przygotowywać

dělo, -ese i -a n. sprawa, uczynek

dělьma praep. dla, dzięki

dětištь, -a m. dziecko

děva, -y f. dziewica, panna

děvьstvo, -a n. dziewictwo, czystość

dinarь, -ŕa m. denar

dira, -y f. dziura

divьjь adi. dziki

d3žьnikъ, -a m. dłużnik

d3žьnъ (d3ženъ) adi. dłużny

do praep. z gen. do

dobro, -a n. dobro

dobro adv. dobrze

domъ, -u m. dom

doselě adv. dotąd, dotychczas, aż do teraz

dostati, dostan#, -neši dok. dostać

ne dostati brakować, nie dostawać

dostoinъ adi. godny, dostojny

dostojati, -stoj#, -stoiši ndok. być godnym

drevľe adv. wcześniej, drzewiej

drěvo, -ese n. drzewo

drugъ pron., num. drugi, inny

d2zn#ti, -n#, -neši dok. nabrać odwagi

d2zostь (drьzostь), -i f. śmiałość

dunavъ, -a m. Dunaj

duxovьnъ adi. duchowy, odnoszący się do duszy

duxъ, -a m. duch; demon

dunavъ, -a m. Dunaj

duša, -ę f. dusza

dvign#ti, -n#, -neši dok. dźwignąć, podnieść

dvorъ, -a m. dwór, na dworze; atrium

dvьri, -ii f. mn. drzwi

dvьrь, -i f. drzwi, wrota

dъva num. dwa

dъvojь num. dwojaki, dwoje

dъšti, -ere f. córka

dьnь, dьne m. dzień

E

eda partic. czy?, czyż?

ej, ei partic. tak

evan6elije, -ija n. ewangelia

F

farisei, -eja i farisěi, -ěja m. faryzeusz

filosofъ, -a m. mędrzec, filozof

G

gadarinьskъ adi. gadareński

galileiskъ adi. galilejski

glagolati, -ľ#, -ľeši ndok. mówić

glasъ, -a m. głos

glava, -y f. głowa

gl#bokъ adi. głęboki

gněvъ, -a m. gniew

godina, -y f. czas, godzina

gol#bь, -i m. gołąb

gora, -y f. góra

gospodinъ, -a m. pan, gospodarz

gospodь, -i m. pan

gostьnikъ, -a m. właściciel gospody

gotovъ adi. gotowy

grěšьnica, -ę f. grzesznica

gněvъ, -a m. gniew

gręsti, gręd#, -deši ndok. kroczyć, iść

gradъ, -a m. miasto, gród

grěxъ, -a m. grzech

grěšьnikъ, -a m. grzesznik

grigorii (-ijь), -ŕa (-ija) m. Grzegorz

grobište, -a n. mogiła

grobъ, -a m. grób

grobъnъ adi. grobowy

gromьnъ adi. gromowy

g2měti, g2mľ#, g2miši ndok. grzmieć

X

xlěbъ, -a m. chleb

xodataistvo, -a n. 1. zastępstwo; pośredniczenie; 2. spełnienie

xoditi, xožd#, xodiši ndok. chodzić

xoteti, xošt#, xošteši ndok. chcieć

xramъ, -a m. dom, budynek; świątynia

xramina, -y f. dom

xristosъ, -a m. Chrystus

xristosovъ adi. Chrystusowy, odnoszący się do Chrystusa

xrizma, -y f. mirra, wonne olejki

xuľenije, -a n. obelga, zniewaga

xuliti, -ľ#, -liši ndok. znieważać

xyzina, -y f. chata, lepianka

xvaliti, -ľ#, -liši ndok. chwalić, wychwalać

I

i con. i

ičistiti p. ištistiti

igumenъ, -a m. przełożony, igumen `przełożony klasztoru w Kościele wschodnim'

ijerusalimъ, -a m. Jeruzalem

ijuda, -y m. Judasz

ijudeiskъ adi. żydowski

ili coni. albo

iměnije, -ija n. mienie, posiadanie, majątek

imę, -ene n. imię

iměti, imamь, imaši i rzadko iměj#, iměješi ndok. mieć

iscěliti, -ľ#, -liši dok. uzdrowić, wyleczyć

isěšti, isěk#, isečeši dok. wyciąć, ściąć

isxoditi, -xožd#, -xodiši ndok. wychodzić

iskariotъ, -a m. Iskarioty

iskati, isk# lub išt#, išteši ndok. 1. szukać; 2. chcieć

iskušati, -aj#, -aješi ndok. kusić

isp4ńenije, -a n. pełne, zapełnione

ispraviti, -vľ#, -viši dok. naprawić, wyprostować, wyrównać

ispustiti, -pušt#, -pustiši dok. wypuścić, wysłać

istę^ati, -aj#, -aješi ndok. odbierać

istinьnъ adi. prawdziwy

istopiti sę, -pľ#, -piši dok. utopić się

isusъ, -a m. Jezus

ištistiti, ištišt#, ištistiši dok. oczyścić

iti, id#, ideši ndok./dok. iść

izbirati, -aj#, -aješi ndok. wybierać

izbьrati, izber#, izbereši dok. wybrać, zebrać

izdraiľevъ adi. izraelski

izęti, izьm#, izьmeši dok. wyjąć

izgoniti, -ń#, -niši ndok. wyganiać, przeganiać

izgъnati, ižden#, iždeneši dok. wygnać, przegnać

iziti, izid#, izideši dok. wyjść

izměńati, -jaj#, -ješi ndok. zmieniać

iznesti, -s#, -seši dok. wynieść

izъ praep. z gen. z

ižditi, iždiv#, iždiveši dok. stracić, roztrwonić

iže pron. który

J

jako adv. jak, jako

jakobъ, -a m. Jakub

jarostь, -i f. gniew, wściekłość

jasti, jamь, jasi ndok. jeść

javiti sę, -vľ#, -viši dok. objawić, ujawnić, pokazać (się)

jeda p. eda

jedinъ num. jeden

jedinъ pron. pewien, jakiś

jegda coni. kiedy, gdy

jeliko adv. jak wiele

jerusalimъ, -a m. Jeruzalem

jeterъ pron. jakiś

ježe coni. 1. jak; 2. dlatego że; 3. gdy

jęti, im#, imeši dok. wziąć, schwytać

języci, -ykъ m. lmn. poganie

językъ, -a m. język, lud

joanъ, -a m. Jan

jutro, -a n. ranek, jutro

jutro adv. rano, jutro

jь, ja, je pron. ten, on

K

kaferъnaumъ, -a m. Kafarnaum

kako adv. jak?

kamenь p. kamy

kamy, -ene m. kamień

kaperъnaumъ p. kaferъnaumъ

klańati sę, -ńaj#, -ńaješi ndok. kłaniać się

klasъ, -a m. kłos

klětъ, -i f. cela, izba

klęti, klьn#, klьneši ndok. przeklinać, złorzeczyć

klęti sę, klьn#, klьneši ndok. przysięgać, zaklinać się

klicati, klič#, kličeši ndok. krzyczeć

kolěno, -a n. 1. kolano, 2. pokolenie

koliko adv. ile?

koližьdo adv. cokolwiek, ktokolwiek

kolьmi adv. o ile?

konstantinъ, -a m. Konstantyn

konьcь, -a m. koniec

korabľь, -ľa m. łódź

kosn#ti, -n#, -neši dok. dotknąć

košьnica, -ę f. kosz

k#du adv. skąd?

krajь, -ja m. skraj, brzeg

krěpostь, -i f. siła, moc

krotostь, -i f. potulność, łagodność, dobrotliwość

krovъ, -a m. dach

k1votočivъ adi. cierpiący na krwotoki

k1vь, -ъve f. krew

kupiti, kupľ#, -iši dok. kupić

kyjь pron. jaki?

kъ praep. z dat. ku

kъde adv. gdzie?

kъnę^ь, -a m. książę, pan

kьnęžь adi. książęcy

kъnigy, -ъ f. mn. list, księgi; litery

kъnižьnikъ, -a m. uczony w piśmie

kъto pron. kto?

L

lanita, -y f. policzek

lazarъ, -ra m. Łazarz

lazarь, -ŕa m. Łazarz

le6eonъ, -a m. legion

lěto, -a n. 1. lato; 2. rok

li partic. czy? czyż?; coni. albo;

li - li coni. albo - albo

lice, ličese n. lico, oblicze

lovьcь, -a m. łowca, myśliwy, rybak

loza, -y f. winorośl

ľubiti, ľubľ#, ľubiši ndok. kochać

ľubodějanije, -ija n. cudzołóstwo

ľuboslyšanije, -ija n. uważne słuchanie, uwaga

ľutъ adi. surowy, okrutny

lъžь przym. fałszywy

M

malo adv. mało

malomoštь, -i m. 1. kaleka, chromy; 2. biedak

malъ adi. 1. mały; (o czasie) krótki

marija, -iję f. Maria

marta p. marъta

marъta, -y f. Marta

mattěi, -ja f. Mateusz

mati, -ere f. matka

mazati, maž#, mažeši ndok. mazać

medъ, -u lub -a m. miód

mefodii, -ija m. Metody

měra, -y f. miara

měriti, -ŕ#, -riši ndok. mierzyć

měsęcь, -a m. miesiąc

město, -a n. miejsce

milostyni, -yńę f. jałmużna, miłosierdzie

milostь, -i f. miłosierdzie, współczucie

milъ adi. litość budzący, miły

mimo iti, id#, ideši ndok./dok. minąć, przejść mimo

mirъ, -a m. świat

mira, -y f. maść, olejek, wonność

miro, -a n. maść, olejek, wonność

m3viti, -vľ#, -viši ndok. niepokoić się

močiti, moč#, -iši ndok. moczyć

mojь pron. mój

moliti (sę), moľ# (sę), moliši (sę) ndok. prosić

moliti sę, moľ# sę, moliši sę ndok modlić się

molitva, -y f. modlitwa, prośba

morava, -y f. Morawy

moŕe, -a n. morze

mošti, mog#, možeši ndok. móc

m#čenikъ, -a m. męczennik

m#čiti, -č#, -čiši ndok. męczyć

m#drъ adi. mądry

m#žь, -a m. mężczyzna, mąż

mrěža, -ę f. sieć

m2tvъ adi. martwy

m2zostь, -i f. ohyda

my pron. my

myra, -y f. maść, olejek, wonność

myro, -a n. maść, olejek, wonność

mysliti, myšľ#, mysliši ndok. myśleć

mytarь, ŕa m. celnik

mytьnikъ, -a m. celnik

mъnogo adv. dużo

mъnogъ adi., pron. mnogi, liczny

mьzda, -y f. zapłata, nagroda

N

na praep. z acc., loc. na

načęlo, -a n. początek

načęti, načьn#, načьneši dok. zacząć

naměriti, -ŕ#, -riši dok. odmierzyć

naricati, -aj#, -ješi ndok. nazywać

narodъ, -a m. lud, rzesza, tłum, naród

nasytiti, -syšt#, -sytiši dok. nasycić, nakarmić

našь pron. nasz

naučiti, nauč#, naučiši dok. nauczyć

ne partic. nie

nebesьnъ adi. niebieski, niebiański

nebesьskъ adi. niebieski, niebiański

nebo, -ese n. niebo

nečistъ adi. nieczysty

něčьto pron. coś

někъgda pron. kiedyś

ni partic. ni, ani

ničьtože pron. nic

nikъtože pron. nikt

nikyjьže (nikyiže) pron. żaden

ništь adi. ubogi

niva, -y f. niwa, pole

niže adv. niżej

noga, -y f. noga

noštь, -i f. noc

novъ adi. nowy

nyně adv. teraz, nynie

nъ coni. ale, lecz

O

oba m., obě f., n. num. obaj

obęzati, -aj#, -aješi i -ęž#, -ęžeši ndok./dok. związać, przewiązać

obiti, obij#, obiješi dok. owinąć, zawinąć

oblakъ, -a m. obłok

oblobyzati, -byzaj#, -byzaješi i -byž#, -byžeši ndok./dok. całować/pocałować

obojь, oboja, oboje num. obaj

obrazъ, -a m. twarz, wygląd

obrěsti, obręšt#, obręšteši dok. znaleźć

odežda, -ę f. odzienie, szata, ubranie

oděti, odežd#, odeždeši dok. odziać, ubrać

ognь, -ńa lub -ńi m. ogień

ogobь^iti, ogobьž#, ogobь^iši dok. być bogatym, opływać w dostatki

olěi, olěja i olěa m. olej

oko, očese n. oko

omočiti, -č#, -čiši dok. zmoczyć, zwilżyć

onъ pron. on, tamten, ów

opona, -y f. zasłona

opravьditi, opravьžd#, opravьdiši dok. usprawiedliwić

oslaběti, -ěj#, -ěješi ndok./dok. słabnąć/zasłabnąć

os#diti, os#žd#, os#diši dok. osądzić

ostati, ostan#, ostaneši dok. zostać

otęti, otьm#, otьmeši lub otъim#, otъimeši dok. wziąć, zabrać

otirati, -aj#, -aješi ndok. ocierać, wycierać

otiti, otid#, otideši dok. odejść

otrьti, otьr#, otьreši dok. otrzeć, wytrzeć

otъ praep. z gen. od, z

otъdati, otъdamь, otъdasi dok. oddać, odpuścić (grzechy)

otъpuštati, -aj#, -ješi ndok. 1. odpuszczać; 2. uwalniać

otъrešti, otъrek#, otъrečeši dok. odpowiedzieć

otъrešti sę, otъrek# sę, otъrečeši sę dok. wyrzec się

otъvěštati, -aj#, -aješi dok./ndok. odpowiadać/odpowiedzieć

otьcь, -a m. ojciec

ovъ pron. tamten

ovьca, -ę f. owca

ozmьŕenъ adi. o winie zmieszanym z mirrą

#

#glъ, -a i #gъlъ, -a m. węgieł, kąt

#za, -y f. więzy, okowy

P

pače adv. więcej, raczej

paky adv. znowu, znów

pasti, pas#, paseši ndok. paść

pastyrь, -a m. pasterz

pešti, pek#, pečeši ndok. piec

patriarxъ, -a m. patriarcha; przodek

petrъ, -a m. Piotr

pętъ num. piąty

pętь num. pięć

pěnę^ь, -a m. pieniądz

pilatъ, -a m. Piłat

pisati, piš#, pišeši ndok./dok. pisać

pismena, -enъ mn. pismo

pismę, -ene n. litera

pišta, -ę f. pokarm, pożywienie

piti, pij#, piješi ndok./dok. pić

plakati (sę), -č#, -češi ndok. płakać

platъ, -a m. tkanina, płótno

plodъ, -a m. płód, owoc

po praep. z dat., acc., loc. po

pogubiti, -bľ#, -biši dok. zgubić, zniszczyć

pojęti, pojьm# (-im#), -jьmeši (-imeši) dok. wziąć, zabrać

pokazati, pokaž#, pokažeši dok. i pokazaj# pokazaješi ndok. pokazywać, pokazać

pokorъ, -a m. pokora

pomyšľenije, -ja n. myśl, sąd

ponositi, -noš#, -nosiši ndok./dok. lżyć, znieważać

porodьnъ adi. rajski

poslědovati, -duj#, -duješi ndok. iść, kroczyć za komś

postilati, -aj#, -aješi ndok. słać, układać (materiał)

posъlati, -sъľ#, -sъliši dok. posłać, wysłać

potъkn#ti, -n#, -neši dok. potknąć się

povědati, -aj#, -aješi ndok. opowiadać, ogłaszać

povelěti, -ľ#, -liši dok. powierzyć, rozkazać

požrěti p. pož2ti

pož2ti, -žьr#, -žьreši dok. złożyć ofiarę

pož2ti, -žьr#, -žьreši dok. pożreć

p#tь, -i f. droga

pravьda, -y f. 1. sprawiedliwość; 2. prawda

pravьdьnъ adi. sprawiedliwy

pretorъ, -a m. pałac pretora

prěbyvati, -aj#, -aješi ndok. przebywać, mieszkać

prědajati, -daj#, -daješi ndok. oddawać, przedawać, wydać

prědati, -damь, -dasi dok. oddać, wydać

prědělъ, -a m. 1. granica; 2. terytorium, kraj

prědъležati, -lež#, -ležiši ndok. znajdować się (przed kimś)

prědъ praep. z acc., loc. przed

prědъ adv. wprzód, najpierw

prědъležati, -lež#, -ležiši ndok. należeć, być przeznaczonym, wyznaczonym

prěxoditi, -xožd#, -xodiši ndok. 1. przechodzić; 2. przechodzić obok

prěiti, -id#, -ideši dok. przejść, przeprawić się

prělomiti, -mľ#, -miši dok. złamać, przełamać

prělьstiti, -lьšt#, -lьstiši dok. oszukać, wprowadzić w błąd

prěmuditi, -mužd#, -mudiši dok. poczekać

prěobraziti, -obraž#, -obraziši dok. przeobrazić się, zmienić się

prěpodobьnъ adi. sprawiedliwy, święty

prěpojasati, -pojaš#, -pojašeši lub -pojasaj#, -pojasaješi dok. opasać się

prěprostъ adi. szczery, otwarty

prěstolъ, -a m. tron

prěštati, -aj#, -aješi p. zaprěštati

prěžde adv., coni. dawno, wcześniej, nim

pri praep. z loc. przy

pričisti, -čьt#, -čьteši dok. przyłączyć

prixoditi, -xožd#, -xodiši ndok. przychodzić, podchodzić

prijęti, priim#, priimeši dok. przyjąć

prikosn#ti sę, -n# sę, -neši sę dok. dotknąć

priležati, -ž#, -žiši ndok. 1. znajdować się obok (czego); 2. nalegać; 3. oddawać się

priložiti, -ž#, -žiši dok. 1. położyć; 2. dodać; 3. porównać

pripadati, -daj#, -daješi ndok. padać do nóg

pripasti, -pad#, -padeši dok. rzucić się do nóg

prisęga, -y f. przysięga

prisěděti, -sěžd#, -sědiši ndok. siedzieć obok (kogo, czego)

pristavľati, -vľaj#, -vľaješi ndok. przykładać, dodawać

pristavľenije, -ija n. przyłożenie, dodatek; przen. zapłata

prist#piti, -pľ#, -piši dok. podejść, zbliżyć się, przystąpić

priti, prid#, prideši dok. przyjść, przybyć

pritъča, -ę f. przypowieść

privaliti, -ľ#, -liši dok. przywalić (np. kamieniem)

privesti, -ved#, -vedeši dok. przywieść, wprowadzić

prizъvati, -zov#, -zoveši dok. wezwać

probrězgъ, -a m. świt

pročь adi. inny

prodati, -damь, -dasi dok. sprzedać

prokaženъ adi. trędowaty

proklęti, -kľn#, -kľneši dok. przeklać

proliti, -lij#, -liješi dok. wylać

pronesti, -s#, -seši dok. odtrącić, odrzucić

propovědati, -aj#, -eješi dok. przepowiadać, głosić

proricati, -rič#, -ričeši i -ricaj#, -ricaješi ndok. prorokować

prorokъ, -a m. prorok

prositi, proš#, prosiši ndok./dok. prosić

prosvětiti, -svěšt#, -světiši dok. oświecić

protiv# adv. przeciwko, według; praep. z dat. przeciw, naprzeciw

prozьrěti, -zьr#, -zьriši ndok./dok. przejrzeć, zacząć widzieć

p2stenь, -e m. pierścień

ptica p. pъtica, -ę

pustyńi, -ę f. pustynia

pustъ adi. pusty, pustynny

pъtica, -ę f. ptak

pьsati, piš#, pišeši ndok./dok. pisać

R

rabъ, -a m. niewolnik, sługa

raba, -y f. niewolnica

radi praep. dla, z powodu

rastočiti, -č#, -čiši dok. 1. rozrzucić, rozsypać; 2. stracić, roztrwonić

razboinikъ, -a m. rozbójnik, złoczyńca

razdьrati, -der#, -dereši dok. rozedrzeć, rozerwać

razoŕati, -`aj#, -`aješi dok. łamać, burzyć, niszczyć

razl#čiti, -č#, -čiši dok. rozłączyć

razvraštati, -štaj#, -štaješi ndok. zbaczać z drogi

raspęti, -pьn#, -pьneši dok. ukrzyżować, rozciągnąć

rešti, rek#, rečeši dok., rzadko ndok. rzec, powiedzieć, ogłosić

rěčь, -i f. słowo, mowa

riza, -y f. szata; okrycie (wierzchnie)

roditi, rožd#, rodiši dok. rodzić, urodzić

r#ka, -y f. ręka

rybaŕь, -ŕa m. rybak

S

saditi, sažd#, sadiši ndok./dok. sadzić/zasadzić

samъ pron. sam

sapogъ, -a m. buty

selo, -a n. pole, wieś; miejsce osiedlenia

sedmъ num. siódmy

sedmь num. siedem

sestra, -y f. siostra

sěděti, sěžd#, sědiši ndok. siedzieć

sěmę, -ene n. siemię, nasienie

sěmo adv. tu

sěsti, sęd#, sędeši dok. siąść, usiąść

sila, -y f. siła, moc

simonъ, -a m. Szymon

sk1bь, -i f. smutek, żal

slava, -y f. sława

slědъ, -a m. ślad

slěpъ adi. ślepy

slěpьcь, -a m. ślepy, ślepiec

slovo, -ese n. słowo, mowa, nauka, homilia

sluga, -y m. sługa

služiti, -ž#, -žiši ndok. służyć

slyšati, -š#, -šiši ndok./dok. słyszeć

s4za (slьza), -y f. łza

sm2dъ adi. prosty, niskiego urodzenia

soluńaninъ, -a m. sołunianin

sopьcь, -a m. fletniarz, grający na piszczałce

sotona, -y f. szatan

s#bota, -y f. sobota

s#botъ, -a m. sobota

s#čьcь, -a m. źdźbło, sączek

s#diti, s#žd#, s#diši ndok./dok. sądzić, osądzić

s2dьce, -a n. serce

stado, -a n. stado

stadijь (stadii), -ija m. stadion (miara długości ok. 192 m)

stolъ, -a m. tron; ława

strana, -y f. strona; kraj, kraina

synъ, -u m. syn

sъ praep. z gen., inst. z

sъbľusti, sъbľud#, sъbľudeši dok. schować, uchronić

sъbyti sę, sъb#d#, sъb#deši dok. zdarzyć się, stać się

sъbьrati, -ber#, -reši dok. zebrać

sъdravъ adi. zdrów

sъkrovište, -a n. skarb; schowek

sъm2tь (sъmrьtь), -i f. śmierć

sъniti, sъnid#, sъnideši dok. zstąpić, zejść

sъpasti, sъpas#, sъpaseši dok. zbawić, wybawić

sъpati, sъpľ#, -iši ndok. spać

sъrebreľubьstvije, -a n. umiłowanie srebra

sъrebro, -a n. srebro

sъs#dъ, -a m. naczynie

sъtęžati, -ž#, -žiši dok. 1. otrzymać, zystać; 2. zachować

sъto num. sto

sъtvoriti, -ŕ#, -riši dok. uczynić, zrobić

sъzьdati, sъzižd#, sъziždeši dok. zbudować, postawić

sь, si, se pron. ten (ten tu)

sьde adv. tu

světilьnikъ, -a m. pochodnia

světъ, -a m. światło

svętъ adi. święty

svinija, -ę f. świnia

svojь pron. swój

svobodьnъ adi. wolny

Š

šestь num. sześć

T

tako adv. tak

telьcь, -a m. cielę, cielec

tešti, tek#, tečeši ndok. ciec, biec

tělo, -ese n. ciało

těmьže p. tъ

tretijь num. trzeci

trěbovati, -buj#, -buješi ndok. potrzebować

tolikъ pron. tak wielki

tri, trije num. trzy

tr#bьnъ adi. odnoszący się do trąby

trudьnъ adi. trudny, ciężki

t2stije, -ija n. 1. trzcinka; 2. słomka

t2stь, -i f. trzcina

tu adv. tam

ty pron. ty

tys#šti, -ę num. tysiąc

tъ pron. ten, tamten, těmьže dlatego

tъgda adv. wtedy

tъkъmo adv. tylko

tъžde pron. ten sam

tvojь pron. twój

tvoriti, -ŕ#, -riši ndok. robić, czynić, spełniać

U

u praep. z gen. u

ubalovati, -luj#, -luješi dok. wyleczyć

ubiti, ubьj#, ubьješi lub ubij#, ubiješi dok. zabić

ubo coni. bowiem

učenikъ, -a m. uczeń

učištati, -aj#, -aješi ndok. czyścić, oczyszczać

učitelь, ľa m. nauczyciel

učiti, uč#, učiši ndok. uczyć

udariti, -ŕ#, -riši dok. uderzyć

ugasati, -saj#, -saješi ndok. gasnąć

ugotovati, -aj#, -aješi ndok./dok. przygotować, przygotowywać

ugotoviti, -vľ#, -viši dok. przygotować

uxo, -a lub ušese n. ucho

ukruxъ, -a m. kawałek, okruch

umirati, -aj#, -aješi ndok. umierać

umrěti, umьr#, -reši dok. dok. umrzeć

upitěnъ adi. odkarmiony (o zwierzętach)

upodobiti sę, -bľ#, -biši dok. zrównać się, upodobnić się

upъvanije, -ija n. nadzieja

uslyšati, uslyš#, uslyšiši dok. usłyszeć

usъn#ti, -n#, -neši dok. usnąć, zasnąć

usta, ustъ n. pl. t. usta

ustroiti, -j#, -iši dok. przygotować, zrobić, uporządkować

ust2miti sę, -mľ#, -miši dok. zdecydować się, postanowić

ustuditi, ustužd#, ustudiši dok. ostudzić

uton#ti, -n#, -neši dok. utonąć

utopiti, -pľ#, -piši dok. utopić (się), utonąć

utrije, -ja n. świt, ranek

utv2diti, utv2žd#, utv2diši dok. wzmocnić, utwierdzić, upewnić

uvěděti, uvěmь lub uvědě, uvěsi dok. dowiedzieć się

uzьrěti, -ŕ#, -riši dok. ujrzeć, zobaczyć

V

va pron. wy (dwaj)

vašь pron. wasz

večerъ, -a m. wieczór

velěti, -ľ#, -liši ndok. rozkazywać

veličanije, -ija n. wyniosłość, hardość

velijь (velii) adi. wielki

velikъ adi. duży

velьb#ždь adi. wielbłądzi

velьmi adv. bardzo

veseliti, -ľ#, -liši (sę) ndok. weselić (się)

veselъ adi. wesoły

vetъxъ adi. stary

vetъšati, -aj#, -aješi ndok. starzeć się

věčьnъ adi. wieczny

věděti, věmь, věsi ndok. wiedzieć

věkъ, -a m. wiek

věra, -y f. wiara

věrovati, -ruj#, -ruješi ndok./dok. wierzyć

větrъ, -a m. wiatr

viděti, vižd#, vidiši ndok./dok. widzieć, zobaczyć

vina, -y f. powód, przyczyna

vino, -a n. wino

vinogradъ, -a m. winnica, winne latorośle

vitanija, -iję f. Betania

vlasъ, -a m. włos

vlasvimija, -iję f. bluźnierstwo

v4kъ, -a m. wilk

voda, -y f. woda

voditi, vožd#, vodiši ndok. wieść, prowadzić

voinъ, -a m. żołnierz

voľa, -ľę f. wola

vračevъ adi. lekarski

vračь, -a m. lekarz

vragъ, -a m. wróg, nieprzyjaciel

vrěmę, -ene m. czas

vy pron. wy

vysokъ adi. wysoki

vyše adv. wyżej

vyšьńь adi. najwyższy

vъ praep. z acc., loc. w

vъkupě adv. razem

vъlagalište, -a n. torba, trzos

vъlěsti, -lěz#, -lězeši dok. wejść

vъložiti, -ž#, -žiši dok. włożyć

vъmetati, -met#, -meteši ndok./dok. rzucać/rzucić, zarzucać/zarzucić

vъně adv. za zewnątrz

vъniti, vъnid#, vъnideši dok. wejść

vъpasti (sę), -pad#, -padeši dok. wpaść, upaść

vъpiti, -pij#, -piješi ndok. wołać, krzyczeć

vъprositi, -proš#, -prosiši dok. zapytać

vъseľenaja, -yję f. Świat

vъseliti, -ľ#, -liši dok. osiedlić, zamieszkać

vъsemogъ adi. wszechmogący

vъsxoditi, -xožd#, -xodiši ndok. wchodzić, wspinać się

vъsxotěti, -xošt#, -xošteši dok. 1. zachcieć; 2. pokochać

vъskrilьje, -a n. skraj, rąbek (sukni)

vъs#dъ, -a m. komunia

vъsmijati sę, -směj#, -směješi dok. zaśmiać się

vъsprijęti, -priim#, -priimeši dok. przyjąć, otrzymać

vъstati, -stan#, -staneši dok. wstać

vъsplakati (sę), -plač#, -plačeši dok. zapłakać

vъvesti, -ved#, -vedeši dok. wprowadzić

vъvrěšti, -v2ž#, -v2žeši dok. rzucić

vъzdati, -damь, -dasi dok. oddać, dać

vъzdrydati, -aj#, -aješi dok. zapłakać, zalać się łzami

vъzdvign#ti, -n#, -neši dok. podnieść

vъzęti, vъzьm#, vъzьmeši dok. wziąć, zebrać

vъzigrati sę, -aj#, -aješi dok. podskoczyć z radości

vъzležati, -ž#, -žiši ndok. kłaść

vъzložiti, -ž#, -žiši dok. położyć, złożyć

vъzľubiti, -bľ#, -biši dok. pokochać, ukochać

vъzmošti, -mog#, -možeši dok. 1. móc, zmóc; 2. stać się silnym

vъzmožьno adv. możliwie

vъzmožьnъ adi. możliwy

vъznenaviděti, -vižd#, -vidiši dok. znienawidzić

vъznesenьje, -a n. wyniesienie

vъzъvati, -zov#, -zoveši dok. zawołać, wykrzyknąć

vъzvesti, -ved#, -vedeši dok. zaprowadzić na górę

vъzvěstiti, -věšt#, -věstiši dok. ogłosić, opowiedzieć

vъzvratiti, -vrašt#, -vratiši dok. wrócić, oddać, odesłać

vъžešti, -žeg#, -žeši lub -žьg#, -žьžeši dok. zapalić, rozpalić

vьsakъ pron. wszelki, każdy

vьsegda adv. zawsze

vьsь pron. wszystek, cały

Z

za praep. z acc., instr., gen. za

zadi pron. z tyłu; sъ zadi z tyłu

zaimodavьcь, -a m. wierzyciel

zakonъ, -a m. zakon, prawo

zaklati, zakoľ#, zakoľeši dok. zabić

zaprěštati, -aj#, -aješi ndok. zakazywać

zatvoriti, ŕ#, -riši dok. zamknąć

zemľa, -ę f. ziemia

zlatica, -ę f. sztuka złota, moneta

zlato, -a n. złoto

zlatoustъ adi. (Jan) Złotousty

zlatъ adi. złoty

znamenije, -a n. znak

znati, -j#, -ješi ndok. znać

zrakъ, -a m. wzrok, widzenie

zъlъ adi. zły

zъvanije, -ija n. 1. krzyk; 2. wezwanie

^

^ělo adi. bardzo, zbyt

Ž

že coni. zaś, że

žena, -y f. żona, kobieta

ženixъ, -a m. nowożeniec, oblubieniec

žędati, žęžd#, žęždeši lub žędaj#, -ješi 1. być spragnionym; 2. chcieć

žętva, -y f. żniwo

židovinъ, -a m. Żyd

žiti, živ#, živeši ndok. żyć

žitije, -ja n. życie

žito, -a n. zbiór, zboże

žitьnica, -ę f. stodoła

životъ, -a m. życie

živъ adi. 1. żywy, 2. dający życie

žiznь, -i f. życie

žęteľaninъ, -a m. żeniec

židovinъ, -a m. Żyd

ž2tva, -y f. ofiara

1

---