kwas azotowy(V), BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ


1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI

Nazwa substancji: Kwas azotowy(V) do 20% [kwas azotowy(V) rozcieńczony]

Wzór chemiczny: HNO3.aq

Producent:

Dostawca:

Użytkownik:

2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH

Składnik stwarzający zagrożenie:

Nazwa chemiczna

% wag.

Nr CAS

Nr EINECS

Symbol ostrzegawczy

Symbole zagrożenia (R)

kwas azotowy(V) do 20% (rozcieńczony)

65

7697-37-2

231-714-2

C (5-20%)

34

3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ

Substancja niebezpieczna w myśl dyrektywy 1999/45/EEG.

Zagrożenie pożarowe: Ciecz żrąca niepalna. W ogniu wydzielają się żrące i toksyczne gazy.

Zagrozenie toksykologiczne: Kwas azotowy(V) w kontakcie z żywą tkanką działa żrąco, powodując uszkodzenie skóry i błon śluzowych oczu, dróg oddechowych, układu pokarmowego.

Zagrożenie ekotoksykologiczne: Kwas azotowy(V) działa żrąco na żywe organizmy lądowe i wodne.

4. PIERWSZA POMOC

Uwaga: W pierwszej kolejności należy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skażonego kwasem azotowym(V) rozcieńczonym środowiska na świeże powietrze.

Zatrucie inhalacyjne:

1.

Poszkodowaną osobę należy jak najszybciej usunąć ze skażonego kwasem azotowym(V) środowiska i przenieść na świeże powietrze. Zdjąć skażoną odzież, ciepło okryć i zapewnić mu bezwzględny spokój (groźba obrzęku płuc). Należy utrzymywać drożność dróg oddechowych (głowę leżącego skręcić nieco w lewo), potem wygarnąć śluz z jamy ustnej lub gardła, kontrolować, czy nie zapada się język. Skontaktować się z centrum ratunkowym.

2.

Jak najszybciej zapewnić pomoc lekarską.

Uwaga: W przypadku zastosowania metody „usta-usta” istnieje realne zagrożenie życia ratującego.

Zatrucie doustne:

1.

Przy zatruciu doustnym osobie przytomnej należy natychmiast podać do wypicia duże ilości wody i mechanicznie prowokować wymioty. Czynność tę powtarzać kilkakrotnie. Następnie podawać białka z 2-3 jaj kurzych roztrzepanych z jak najmniejszą ilością wody lub mleka. Nie podawać sody (ponieważ wytwarzający się ditlenek węgla rozciąga ścianki żołądka, co grozi jego perforacją), nie płukać żołądka, nie powodować wymiotów. W razie rozległych oparzeń jamy ustnej nie wywoływać wymiotów, a żołądek płukać przez zgłębnik.

Zasadą jest jak najszybsze podanie poszkodowanej osobie wody, a następnie mleka lub wody z roztrzepanym białkiem z kurzych jaj. Osoby niefachowe nie powinny wszczynać postępowania leczniczego, jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny.

2.

Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, leżenie i ciepło.

Skażenie oczu:

1.

Przemyć oparzone kwasem azotowym(V) oczy dużą ilością bieżącej wody, następnie roztworem 3% kwaśnego węglanu sodu, a dla złagodzenia bólu wpuścić 2-3 krople oleju rycynowego. Oczy osłonić gazą.

2.

Poszkodowanemu podawać leki przeciwbólowe. Zapewnić pomoc okulisty.

Skażenie skóry:

1.

W przypadku oparzenia skóry należy zmyć ją obficie wodą, przemyć 3% roztworem kwaśnego węglanu sodowego, a na oparzenia nałożyć opatrunek z gazy z maścią borną lub zwilżony 3% roztworem taniny.

2.

Zapewnić pomoc lekarską.

5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU

Szczególne zagrożenia:

Kwas azotowy(V) rozcieńczony jest substancją niepalną. Zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą ulec rozerwaniu. W ogniu wydzielają się toksyczne gazy.

Środki gaśnicze:

Odpowiednie do gaszenia pożaru obiektu lub substancji znajdujących się w sąsiedztwie cystern z kwasem azotowym(V) rozcieńczonym. W miarę możliwości nie używać do gaszenia wody.

Szczególne zagrożenia:

Kwas azotowy(V) rozcieńczony jest substancją niepalną. Zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą ulec rozerwaniu. W ogniu wydzielają się toksyczne gazy.

6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA

Zalecenia ogólne:

W przypadku wydostania się większej ilości kwasu azotowego(V) rozcieńczonego do środowiska skażony teren należy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć źródło skażania środowiska. Wezwać zakładowe lub zewnętrzne ekipy ratownicze.

Środki ochrony osobistej:

Unikać kontaktu z uwalniającą się cieczą. Stosować ubrania ochronne z tkanin kwasoodpornych, rękawice ochronne kwasoodporne, okulary ochronne w szczelnej obudowie z tworzywa sztucznego, ochrony dróg oddechowych. Należy pamiętać o ograniczonym czasie działania ochronnego filtrów cząsteczkowych i gazowych (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2, filtr par kwaśnych oznaczony kolorem żółtym i literą E).

Zalecenia szczegółowe:

Wydzielające się pary rozcieńczać rozproszonym strumieniem wody, starać się odciąć źródło skażenia środowiska (zamknąć dopływ cieczy, uszczelnić uszkodzone opakowanie i umieścić w opakowaniu awaryjnym), miejsce gromadzenia się cieczy obwałować, zebrane duże ilości cieczy odpompować urządzeniami kwasoodpornymi, małe ilości rozlanej cieczy przysypać chłonnym materiałem mineralnym, zebrać, skierować do ewentualnego zagospodarowania lub zniszczenia.

Zabezpieczenie środowiska:

Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku skażenia wód powiadomić odpowiednie władze. Skażony grunt podlega wymianie.

Metody utylizacji:

Na drodze neutralizacji - zgodnie z wymogami prawa polskiego.

7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE

Zapobieganie zatruciom:

Podczas stosowania kwasu nie jeść, nie pić, unikać kontaktów z ?, unikać wdychania par i aerozoli, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzież i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu. Przechowywać w zamknięciu, poza zasięgiem dzieci.

Zapobieganie pożarom/wybuchom:

Wyeliminować źródła zapłonu - nie wykonywać prac z otwartym ogniem, nie palić, chronić zbiorniki przed nagrzaniem.

Magazynowanie:

W oryginalnych, zamkniętych, właściwie oznakowanych opakowaniach w magazynie cieczy żrących, na twardym, ceramicznym podłożu, w możliwie niskiej temperaturze. Opakowania napełniać do 90% ich objętości. Na terenie magazynu przestrzegać zakazu palenia, spożywania posiłków, używania otwartego ognia i narzędzi iskrzących. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400.

8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Rozwiązania techniczne: Wentylacja na stanowiskach pracy i w magazynie. Techniczne środki uniemożliwiające skażenie środowiska, a w szczególności kanalizacji.

Najwyższe dopuszczalne stężenia w środowisku pracy

Nazwa chemiczna

NDS (mg/m3)

NDSCh (mg/m3)

kwas azotowy(V)

5

10

tlenki azotu

5

10

Ochrony osobiste:

Drogi oddechowe:

Maski ochronne z filtrami pyłów i pochłaniaczami par kwaśnych, aparaty oddechowe.

Ręce:

Rękawice ochronne z tworzyw kwasoodpornych.

Oczy:

Okulary ochronne w szczelnej obudowie kwasoodpornej.

Skóra i ciało:

Ubrania ochronne powlekane tworzywem kwasoodpornym. Buty kwasoodporne.

Inne informacje:

Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z kwasem azotowym(V) 65%. Nie wdychać cząsteczek par i aerozoli. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy dokładnie wymyć powierzchnię ciała. Nie jeść, nie pić podczas pracy. Natychmiast usuwać rozlewiska.

Metody oceny narażenia w środowisku pracy:

Metody oceny narażenia opierają się na laboratoryjnym oznaczaniu zawartości par kwasu azotowego(V) i tlenków azotu w powietrzu.

Polskie Normy Ochronne

PN-86/Z-04050.01 - Ochrona czystości powietrza. Przyrządy i zestawy do pobierania próbek. Postanowienia ogólne.

PN-89/Z-04008.07 - Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Postanowienia ogólne. Zasady pobierania próbek w środowisku pracy i interpretacja wyników.

PN-89/Z-04009.08

Ochrona czystości powietrza. Badanie zawartości azotu i jego związków. Oznaczanie dwutlenku azotu (ditlenku azotu) w powietrzu atmosferycznym (imisja) metodą spektrofotometryczną z pasywnym pobieraniem próbek.

Poprawki 1 BI 5/91 poz. 34. Zmiany 1 BI 9/93 poz. 60

PN-Z-04009-9:1997

Ochrona czystości powietrza. Badanie zawartości azotu i jego związków. Oznaczanie dwutlenku azotu (ditlenku azotu) w powietrzu atmosferycznym (imisja) z odczynnikiem Saltzmana.

Poprawki 1 BI 5/91 poz. 34. Zmiany 1 BI 9/93 poz. 60

PN-74/Z-04009.07

Ochrona czystości powietrza. Badania mikrobiologiczne. Badanie zawartości azotu i jego związków. Oznaczanie kwasu azotowego oraz sumy kwasu azotowego i tlenków azotu na stanowiskach pracy metodą kolorymetryczną z kwasem fenolodwusulfonowym (fenolodisulfonowym).

PN-61/Z-04075

Szybka metoda oznaczania zawartości tlenków azotu w powietrzu.

Poprawki 1 BI 6-7/80 poz,38

9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

9.1

Masa cząsteczkowa: 63,01 g/mol

9.2

Postać fizyczna, barwa, zapach: Kwas azotowy(V) rozcieńczony jest w warunkach normalnych bezbarwną cieczą o specyficznym zapachu. Z wilgocią tworzy kwaśną mgłę.

9.3

Temperatura topnienia: do -24oC

9.4

Temperatura wrzenia: do 118oC

9.5

Gęstość: do 1,30 g/cm3 (20oC)

9.6

Gęstość par względem powietrza: 2,18

9.7

Temperatura zapłonu: Substancja niepalna

9.8

Mieszalność z wodą; rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: Kwas azotowy(V) rozcieńczony miesza się z wodą we wszystkich stosunkach, a ponadto rozpuszcza się w eterze. Rozkłada się w alkoholu etylowym.

9.9

Stopień zagrożenia wód: mały

9.10

Wartość pH (20oC): <1

10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ

Reaktywność:

Kwas azotowy(V) rozcieńczony jest mocnym kwasem, substancją niepalną. Pary kwasu azotowego(V) nie tworzą mieszanin wybuchowych z powietrzem. Rozpuszcza większość metali. Z wodą reaguje energicznie z wydzieleniem dużej ilości ciepła.

Stabilność:

W czasie przechowywania kwas azotowy(V) rozcieńczony powoli rozkłada się i ciemnieje. Reakcję rozkładu przyspiesza światło i ogrzewanie.

11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Drogi narażenia człowieka: Wdychanie, spożycie, kontakt ze skórą, kontakt z oczami.

Drogi narażenia:

Oczy

tak

Skóra

tak

Spożycie

tak

Wdychanie

tak

Działanie miejscowe (skóra, oczy, błony śluzowe):

Wdychanie: Pary kwasu azotowego(V) rozcieńczonego wywołują stany zapalne dróg oddechowych, a pary kwasu oraz tlenków azotu w powietrzu mogą powodować podrażnienie spojówek oczu oraz błon śluzowych, górnych dróg oddechowych, stany zapalne oskrzeli i płuc, a nawet utratę przytomności i uszkodzenie tkanki płuc. Kwas azotowy(V) rozcieńczony, znajdujący się w powietrzu w postaci mgły, często wywołuje nadżerki na błonie śluzowej nosa.

Kontakt ze skórą: Kwas azotowy(V) rozcieńczony powoduje ścinanie substancji białkowej i uszkodzenie skóry. Zmiany płytkie i mało rozległe, rzędu 1-2% całkowitej powierzchni ciała, wywołują tylko efekty miejscowe. W stanach zapalnych bardziej rozległych ujawniają się po pewnym czasie wpływy resorpcji produktów rozkładu tkanki skórnej, które są źródłem ogólnego zatrucia organizmu. Dochodzą do tego efekty wyłączenia fizjologicznych funkcji większej powierzchni skóry. W zapaleniach toksycznych rozległość przekraczająca 15% powierzchni ciała stanowi zagrożenie dla życia.

Kontakt z oczami: W przypadku łagodnego kontaktu z kwasem azotowym(V) rozcieńczonym wystąpi podrażnienie, pieczenie, zaczerwienienie i łzawienie. W kontakcie z gałką oczną mieszaniny polerującej następuje odwodnienie i ścinanie białka nabłonka rogówki i spojówki.

Spożycie: W przypadku spożycia kwasu azotowego(V) rozcieńczonego śmierć następuje w następstwie przebicia ścian żołądka lub jelit i w wyniku ich perforacji, również innych organów wewnętrznych.

Skutki zdrowotne narażenia przewlekłego: Osoby zawodowo stykające się (w dłuższym okresie czasu) z kwasem azotowym(V) rozcieńczonym mogą skarżyć się na choroby zębów, które stają się łamliwe w następstwie dużego odwapnienia szkliwa. Mogą nastąpić zakłócenia w pracy nerek i upośledzenia funkcji kręgosłupa.

Powikłania: Obrzęk krtani, zapalenie śródpiersia, zapalenie płuc, mocznica.

Przeliczeniowa doustna dawka śmiertelna: Dawka trująca wprowadzona do organizmu człowieka wynosi ok. 15 g, dawka śmiertelna wynosi ok. 35 g.

Dane toksykologiczne dotyczące niebezpiecznych składników kwasu azotowego(V):

Kwas azotowy(V): TDLO (doustnie, szczur) = 5275 mg/kg,

Ditlenek azotu: LC5O (inhalacyjnie, szczur) = 88 ppm/4 godz.

12. INFORMACJE EKOLOGICZNE

Kwas azotowy(V) rozcieńczony szybko wchodzi w reakcję ze składnikami środowiska, ulegając stosunkowo szybkiej biodegradacji z wydzieleniem różnych substancji. W kontakcie z wszelkimi formami życia kwas azotowy(V) rozcieńczony działa na nie żrąco bądź utleniająco.

Stopień zagrożenia dla życia wodnego: mały

13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI

Metody unieszkodliwiania:

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).

Zawartość opakowania wg:

rodzaju 06 01 05 - kwas azotowy(V)

Sposób likwidacji B4: - na drodze chemicznej - proces zobojętniania.

Opakowania wg:

rodzaju 15 01 02 - opakowania z tworzyw sztucznych,

rodzaju 15 01 07 - opakowania ze szkła.

14. INFORMACJE O TRANSPORCIE

14.1

Numer ONZ:

2031

14.2

Klasa RID/ADR/IMO:

8

14.3

Kod klasyfikacyjny:

CO1

14.4

Kategoria transportowa:

2

14.5

Ilości ograniczone:

LQ2

14.6

Grupa opakowań:

II

14.7

Numer rozpoznawczy zagrożenia:

80

14.8

Numer indeksowy (EC):

007-004-00-1

14.9

Symbole niebezpieczeństwa (R):

35

14.10

Symbole bezpieczeństwa (S):

1/2-23-26-36/37/39-45

14.11

Nalepka ostrzegawcza Nr 8

wg. RID/ADR:

0x01 graphic

15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH

Na etykietach należy zamieścić następujące informacje:

Symbole ostrzegawcze na opakowaniach jednostkowych:

0x08 graphic

Napis ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych:

„Substancja żrąca.”

Symbole zagrożenia

R 34

Wywołuje oparzenia.

Symbole bezpieczeństwa

S 1/2

Przechowywać w zamknięciu i chronić przed dziećmi.

S 23

Nie wdychać pary/rozpylonej cieczy.

S 26

Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza.

S 36/37/39

Nosić odpowiednią odzież ochronną, odpowiednie rękawice ochronne i okulary lub ochronę twarzy.

S 45

W przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - jeżeli to możliwe, pokaż etykietę.

16. INNE INFORMACJE

  1. Chemiczne określenie produktu:

Kwas azotowy(V) rozcieńczony do 20 %

16.2 Znaczenie symboli:

Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych

C

Substancja żrąca.

Numer rozpoznawczy zagrożenia

80

Materiał żrący.

Znaczenie oznaczeń transportowych

Klasa RID/ADR: 8-II

Materiał żrący - niebezpieczny.

Numer ONZ: 2031

Kwas azotowy zawierający do 70% kwasu.

Telefon awaryjny: (042) 631 47 24 (informacja toksykologiczna w Polsce)

Uwaga: Użytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacje zawarte w powyższej karcie stanowią opis wymogów bezpieczeństwa użytkowania substancji. Użytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do konkretnych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy użytkownika. Karta charakterystyki nie może być traktowana jako gwarancja właściwości substancji.

* * * * *

Według rozporządzenia MZ z dnia 3 lipca 2002 r., PN-ISO 11014-1 i Dyrektywy 91/155/EEC

KARTA CHARAKTERYSTYKI

NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI

Wydanie: I

Data wydania 10.04.03

Strona/stron 8/8

Nazwa:

KWAS AZOTOWY(V) DO 20%

Kwas azotowy(V) do 20%



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
KWAS AZOTOWY(V), BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
kwas borowy, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS SULFANILOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS FLUOROWODOROWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS SOLNY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS ASKORBINOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS OCTOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS MASLOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS SALICYLOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS SZCZAWIOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS ACETYLOSALICYLOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
kwas aminooctowy, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS FOSFOROWY(V), BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS MROWKOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
kwas mlekowy, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS 2-CHLOROBENZOESOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS CHLOROWY(VII), BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS OCTOWY LODOWATY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS SIARKOWY(VI), BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ

więcej podobnych podstron