POLITECHNIKA LUBELSKA

Wydział Mechaniczny

Ćwiczenie nr 4

Temat: Pomiary kątów i stożków zewnętrznych.

MD 203.2a

08.12.1999

LABORATORIUM METROLOGII

Kamil Walaszek

Szymon Wieczorek

Ocena:

  1. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z przyrządami do pomiaru kątów i zapoznanie z techniką pomiaru tymi przyrządami.

  1. Teoria

Pomiar kątomierzem polega na przyłożeniu bez szczelin, obu ramion kątomierza do boków mierzonego kąta. Wskazania kątomierzy optycznych odczytuje się z podziałki kreskowej przez wbudowaną w przyrząd lupę, a w kątomierzach uniwersalnych bezpośrednio z podziałki.

Pomiar kąta liniałem sinusowym wymaga użycia oprócz liniału również płytek wzorcowych, czujnika na statywie oraz płyty pomiarowej. Przedmiot mierzony mocuje się na liniale sinusowym ustawionym na płycie pomiarowej. Pod jeden z wałeczków liniału należy podstawić taki stos płytek wzorcowych, aby różnica wskazań czujnika dotykającego końcówką pomiarową boku mierzonego klina, przy przesuwaniu czujnika wraz ze statywem po płytce pomiarowej była równa zeru. Dobranie odpowiedniego stosu płytek wymaga przeprowadzenia kilku prób. Gdy bok mierzonego klina zostanie ustawiony równolegle do płaszczyzny płyty pomiarowej przyjmuje się, że mierzony kąt klina jest równy kątowi nachylenia liniału sinusowego.

Kąt α oblicza się ze wzoru:

0x01 graphic

gdzie: h - długość stosu płytek wzorcowych,

L - długość liniału sinusowego (100 lub 200 mm).

  1. Pomiar kątomierzem uniwersalnym

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

I II III

α= 84o35' 87o30' 87o30'

β= 87o40' 87o35' 87o40'

δ= 90o10' 90o05' 90o05'

γ= 96o25' 96o20' 96o25'

  1. Pomiar poziomicą optyczną

Mierzony kąt oblicza się ze wzoru:

0x01 graphic

gdzie β - wskazanie kątomierza

χ - kąt nachylenia płyty pomiarowej

χ=3o

β=7o10'

α=7o10'-3o

α=4o10'

  1. Pomiar liniałem sinusowym

Kąt α oblicza się ze wzoru:

0x01 graphic

gdzie: h - długość stosu płytek wzorcowych,

L - długość liniału sinusowego

h=12,45 mm

L=101 mm

0x01 graphic

α=7o

  1. Wnioski

Przy pomiarze kątomierzami niepewność pomiaru ep wynosi ±(5÷10′).