MIKROBIOLOGIA

1. Rodzaje promieniowców

• Streptomyces

• Nocardia

• Actinoplanes

• Micromonospora

• Actinomyces

• Geodermatophilus

Bakteriofagi zbudowane są z: DNA i osłonki białkowej (kapsyd)

Miejscem rozmnażania się bakteriofagów są:

• Komórki żywiciela

• W procesie katabolizmu rozkład związków chemicznych może przebiegać w procesie: dysymilacji gdzie akceptorami elektronów są związki: organiczne i nieorganiczne i prekursory do biosyntezy masy kom

• Przykłady procesów fermentacji cukrów:

• Fementacja mlekowa (Lactobacillus casei, Lactobacillus brevis, Streptococcus thermophilus, Lactococcus lactis)

• Fermentacja alkoholowa (etanolowa) (Drożdże fermentacji górnej Saccharomyces cerevisiae prowadzą proces w wyższej temperaturze niż drożdże fermentacji dolnej, (Saccharomyces carlsbergensis - obecnie Saccharomyces uvarum)

• Fermentacja masłowa (Clostridium pasterianum, Clostri­dium butylicum, Clostridium amyloliticum, Clostridium saccharoacetobutylicum, Clostridium pectinovorum, Clostridium felsineum, Bacillus polimyxa)

• Fermentacja propionowa

• Systemy współzależności między mikroorganizmami:

Oddziaływanie bezpośrednie:

• Komensalizm (jednostronna korzyść)

• Konkurencja (obaj partnerzy walczą o składnik pokarmowy, np.światło, wodę)

• Neutralizm

• Protokooperacja (pośrednia symbioza) (wszystkie powiązane ze sobą mikroorganizmy odnoszą korzyść)

• Antagonizm (amensalizm) (metabolity produkowane przez partnera hamują rozwój drugiego)

Oddziaływanie pośrednie poprzez środowisko

• Drapieżnictwo (odżywianie się jednych mikroorganizmów innymi)

• Pasożytnictwo (pasożyt osiąga korzyść, gospodarz ponosi szkodę)

• Symbioza (mutualizm) (rozwijają się dobrze przy obecności partnera)

• Źródła azotu:

• Białka

• Kwasy nukleinowe

• Azotany

• Azotyny

• Sole amonowe

• Azot atmosferyczny

• Aminokwasy

• Aminy

• Enzyma­tyczne hydrolizaty kazeiny

• Pepton

• Żelatyna

• Surowica i krew.

• Procentowa zawartość białka

• Bakterie 12-87%

• Drożdże 32-75%

• Pleśnie 14-52%

• Drobnoustroje zbudowane są z pierwiastków:

• Węgiel, wodór, tlen, azot, fosfor, siarka

• W małej ilości zawierają: sód, potas, magnez, wapń, chlor, żelazo

• W mikro-ilościach zawieraja: miedź, bor, krzem, mangan, fluor, jod

• substancje zapasowe to:

• w postaci ziarnistości (wolutyna, glikogen, granuloza)

• kryształków (siarka)

• kropelek tłuszczu (kwas -hydroksymasłowy)

• Psychotrofy (wzrost w temp 0ºC, a optymalna 20-40ºC, mniejsza wrażliwość na wahania temp w porównaniu do psychrofilli)

• Pseudomonas

• Vibrio

• Aeromonas

• Micrococcus

• Bacillus

• Candida

• Pichia

• Debaryomyces

• Alcaligenes

12. Jeżeli metabolity produkowane przez partnera hamują rozwój drugiego to taką współzależność nazywamy: amensalizm (antagonizm)

13. Przemiany związków azotowych i mikroorganizmami w nich uczestniczące

I Denitryfikacja

- całkowita (redukcja azotanów do N₂ lub NH₃)

- częściowa (redukcja azotanów do azotynów)

- Eschericha Coli

- Pseudomonas fluorescens

- Bacillus subtilis

- Micrococcus flavus

II Nitryfikacja

Amoniak → Azotany (III) nitryfikacja I faza (Nitrosomonas)

Azotany (III) → Azotany (V) nitryfikacja II faza (Nitrobacter)

III Proteoliza

14. Mikroflora autochtoniczna w wodzie: (te drobnoustroje dla których woda jest normalnym środowiskiem bytowania i rozwoju)

• Bakterie fotosyntetyzujące i chemosyntetyzujące

• Bakterie siarkowe: Beggiatoa, Thiothrix, Chromatium, Chlorobium

• Bakterie żelaziste: Leptothrix, Crenothrix, Gallionella

• Bakterie heterotroficzne: Vibrio, Pseudomonas, Achromobacter, Spirillum, Spirocheta

• Z grzybów: Mucom

Mikroflora allochtoniczna w wodzie:

• Bacillus

• Mikroflora przewodu pokarmowego ludzi i zwierząt:

- Escherichia coli

- Streptococcus faecalis

- Clostridium perfingens

- Bacillus subtilis

15. Krzywa wzrostu drobnoustrojów. Wymienić fazy:

• I faza adaptacji

• II faza logarytmicznego wzrostu

• III faza zwolnionego wzrostu

• IV faza stacjonarna

• V faza zwolnionego zamierania

• VI faza logarytmicznego zamierania

16. W optymalnych warunkach najszybciej rosną:(od najszybszego)

• bakterie

• drożdże

• pleśnie

17. Bakterie mają w ścianie komórkowej

• A) do 30% lipidów - bakterie Gram „-”

• B) do 85% peptydoglikanu - bakterie Gram „+”

• Bakterie Gram (+ / -)

Bakterie Gram” +”:

• Bacillus cereus

• Campylobacter jejuni

• Clostridium perfringens

• Staphylococcus aureus

• Yersinia entercolitica

Bakterie Gram”- „

• Aeromonas

• Alcaligenes

• Enterobacter

• Escherichia

• Pseudomonas

• Jakie bakterie i ile mogą wytwarzać endospor?

• Bacillus

• Clostridium

• Desulfotomaculum

• Sporosarcina

• Czym się charakteryzują przetrwalniki bakterii:

• Odporne na wysuszenie

• Odporne na temperaturę (121⁰C, 20 minut niszczy endospory)

• Odporne na promieniowanie UV

• Mała ilość wody 15%

• Obecność Ca-kwasu dwupikolinowego

• Zdolność ruchu mają: bakterie

• Sposoby ruchu. Bakterie poruszające się i nie (po 4 rodzje)

• Wirujący

• Postępowy

• Szybki

• Wolny

• Przez zmianę kształtu ciała

• Ruch Browna (bierny)

Poruszające się:

• Beggiato

• Escherichia col

• Bacillus cereus

• Bacillus subtilis

Nie poruszające się:

• Lactococcus lactis

• Micrococcus flavus

• Streptococcus thermophilus

• Enterococcus

• Plazmoliza (roztwór hipertoniczny)(susza fizjologiczna) C.zew >C.wew.

Plazmoptyza (roztwór hipotoniczny) C.zew.< C.wew.

24. Co oznacza D? (czas decymalnej redukcji jest miarą ciepłoodporności i wyznacza czas potrzebny w danej temp. do redukcji żywych komórek w populacji o 90%)

25. Co to są barofile? Mikroorganizmy rosnące przy wysokim ciśnieniu

26. Jakie mikroorganizmy wykorzystują promieniowce? Bakterie

27. Do królestwa Eucariota należą: drożdże, grzyby

28. Klasy drożdży:

• Ascomycetes

• Deuteromycetes

• Basidiomycetes

29. Drożdże tworzące zarodniki należą do klasy (4nazwy): Ascomycetes

• Saccharomyces cerevisiae

• Pichia Ohmeri

• Yarrowia lipolitica

• Deboromyces hansenii

30. Jak może pączkować komórka:

• Wielostronnie

• Biegunowo: monopolarnie i bipolarnie

31. Podstawowe kształty drożdży:

• Okrągły lub eliptyczny

• Ostrołukowe

• Cytrynkowate - Kloeckera

• Trójkątne

• Sierpowate

• Włókienkowate lub cylindryczne - Schizosaccharomyces

• Butelkowate Pityrosporum

32. Ściana komórkowa pleśni zbudowana jest z:

• Wielocukry: chityna, chitozan, mannan, glukan

• Białka

• Lipidy

33. Na pożywkach zestalonych powierzchnia drożdży może być:

• Gładka (S-smooth), z kraterem, płaska, płaska wyniesiona na środku

• Szorstka (R-rough), płaska, z cymelium wrastającym w pożywkę

• Śluzowata (M-mucous), wydzielane heteropolisacharydy odpowiadają za mazistość

• Kształt zarodników drożdży

• Kuliste

• Elipsoidalne

• Nerkowate

• Półkuliste

• Kapeluszowate

• Soczewkowate z kroplą tłuszczu

• Z otoczką w kształcie Saturna

• W kształcie igły

35. Kształt worków:

• Okrągłe

• Owalne

• Romboidalne

• Wydłużone

• Wielosporowe

• Jako wypustka macierzystej komórki

• Z wypustkami

• Długi worek z igiełkowatymi zarodnikami

36. Komórka zwana komórczakiem tworzą grzyby z klasy: Zygomycetes

37. Co to jest protoplast? Komórka bez ściany komórkowej

38. W klasie Deuteromycetes zgromadzone są pleśnie, które nie mają uzdolnień do (4 rodzaje): rozmnażania płciowego

• Cladosporium

• Fusarium

• Aspergillus

• Penicillum

39. Podział mikrobiologii

• Ogólna

• Gleby

• Przemysłowa

• Lekarska

• Weterynaryjna

40. Do królestwa Procariota należą:

• Bakterie właściwe

• Promieniowce

• Kształty bakterii + przykłady:

• Kuliste

-ziarniaki (Coccus) Micrococcus flavus

• Cylindryczne

-pałeczki (bacterium)

-laseczki (bacillus) Bacillus cereus

-maczugowce

• Spiralno-śrubowate

-przecinkowce (Vibrio)

-śrubowce (Spiryllom)

-krętki (Spirocheta)

42. Zmiana kształtu komórek pod wpływem środowiska (podać formy)

• Inwolucyjne - długie nici, komórki stare, zmiany degradacyjne

• Sztywna ściana komórkowa u bakterii

• Zawiera peptydoglikan (glikopeptyd, mukopeptyd, mureina) zbudowany z N-acetyloglukozaminy, kw.N-acetylomurainowego i tetrapeptydu (L-alanina, kw.D-glutaminowy, kw.mezo-dwuaminopimelinowy (DAP) u bak.Gram- i nielicznych Gram+, D-alanina lub L-lizyna)

• Kwas tejchowy wystepuje u Gram „+”, nie występują u Gram „-”

• Cytoplazma

• Wodny koloidalny roztwór białek enzymatycznych, węglowodanów, lipidów, soli mineralnych, witamin, aa, zw.wysokoenergetycznych ATP,ADP. W niej są zawieszone: nukleoid, plazmidy, mezosomy i rybosomy, a także ziarnistości - subst zapasowe.

• Rodzaje hodowli drobnoustrojów

• Hodowla okresowa (stacjonarna, periodyczna)

• Hodowla półciągła

• Hodowla ciągła

• Hodowle okresowe płynne

• Hodowle na skosach agarowych

• Hodowle w słupkach agarowych

• Hodowle półpłynne

• Hodowle płytkowe

- płytki mazane

- płytki rysowe

- płytki lane

47. Czynniki warunkujące jakoś mikrobiologiczną surowców

• Skład chemiczny

- białka

- tłuszcze

- węglowodany

- kwasy organiczne

- witaminy

• Czynniki środowiska

- aktywność wody

- temp

- tlen

- wilgotność powietrza

• Wzajemne oddziaływanie między drobnoustrojami

- bezpośrednie

- pośrednie

48. Jaka mikroflora uczestniczy w kiszeniu kapusty

• Bakterie fermentacji mlekowej

• Bakterie z grupy Coli

• Heterofermentatywne pałeczki, paciorkowce i pałeczki mlekowe

Lactobacillus plantanum

Lactobacillus brevis

Pediococcus

Leuconostoc mesenteroides

49. Patogeny w żywności

• Bacillus cereus,

• Salmonella

• Clostridium perfringens

• Campylobacter jejuni

• Clostridium botulinum

• Escherichia coli

• Shigella

• Toksyny produkowane przez pleśnie (4 rodzaje)

• Aflatoksyna

- Aspergillus flavus

- Aspergillus awamori

- Penicilium expansum

• Ochratoksyna

- Asp.ochraceus

- P.viridiatum

• Patulina

- Penicilium expansum

- P.patulum

• Zearalenon

- Alternaria alternata

- Fusarium culvorum

- Fusarium moniliforme

51. Drobnoustrój wytwarzający jad kiełbasiany

• Clostridium botulinum

• Procesy w przemianach białek

• Gnicie

• Degradacje białek

• Przemiany aa w żywności:

• Deaminacji (dezaminazy)

• Dekarboksylacji (dekarboksylazy)

• Specyficzny rozkład

• Aminy biogenne:

• Histydyna

• Tyrozyna

• Tryptofan

• Lizyna

• Arginina

• Zawiesina mułu w której żyją bakterie: bentos

• Zatrucia pokarmowe wywołują drobnoustroje (8 przykładów):

Zatrucie pokarmowe to ostre zachorowanie połączone z zaburzeniami przewodu pokarmowego, spowodowane spożyciem produktów zawierających substancje szkodliwe dla zdrowia.

• Clostridium botulinum - jad kiełbasiany

• Staphylococcus aureus - enterotoksyna gronkowca

• Salmonella sp

• Shigiella sp

• E.coli

• Klebsiella

• Vibrio parahaemolyticus

• B.cereus

• Plesiomonas shigelloides

• Yersinia

• Związki konserwujące:

• SO₂

• Kw.benzoesowy i jego sól sodowa

• Kw.mrówkowy

• Kw.sorbowy

• Kw.propionowy

• Azotan sodu i potasu

• Azotyn sodu

• Antybiotyki

• Estry kw.p-hydroksybenzoesowego

• Kw.organiczne

- kw.mlekowy

- kw.cytrynowy

- kw.winowy

- kw.octowy

58. Jakie związki anty-drobnoustrojowe produkują bakterie fermentacji mlekowej?

• H₂O₂

• bakteriocyny

• etanol

• kw.organiczne

• kw.mlekowy

• Nazwy rodzajowe bakterii właściwej fermentacji mlekowej:

• Lactobacillus

• Lactococcus

• Leuconostoc

• Pedicoccus

• Streptococcus

• Enterococcus

• Bakterie probiotyczne:

• Lactobacillus delbruecki ssp. Bulgaricus

• Lactobacillus casei

• Lactobacillus acidophilus

• Bifidobacterium animalis

• Streptococcus thermophilus

• Właściwości bakterii probiotycznych

• Antagonizm w stosunku do drobnoustrojów chorobotwórczych

• Zdolność do obniżenia cholesterolu we krwi

• Poprawa wartości odżywczych i dielektrycznych żywności

• Asymilacja lub unieczynnianie zw.toksycznych i rakotwórczych

• Tworzenie lub rekonstrukcja mikroflory autochtonicznej człowieka

• Wzrost odporności człowieka na kolonizację mikroflory chorobotwórczej

• Nazwy rodzajowe bakterii gnilnych

• Bacillus

• Pseudomonas fluorescens

• Clostridium welchi

• Escherichia coli

• Bakterie psychofilne rozwijające się w produktach mięsnych

• Pseudomonas

• Alkaligenes

• Escherichia

• Bacillus

• Clostridium

• Organizmy uczestniczące w tworzeniu jogurtu i kefiru:

• Lactobacillus delbrueckii ssp. bulgaricus

• Lactobacillus delbrueckii ssp. lactis

• Lactobacillus Helvetius

• Lactobacillus acidophilus

• Streptococcus thermophilus

• Jaki proces fermentacji może zajść w pasteryzowanej miazdze z ziemniaka lub marchwi?

• Fermentacja mlekowa

• Minimum cukrowe przy fermentacji mlekowej

• Niezbędna ilość cukru, powodująca obniżenie pH<4,5 przez wytworzony kw.mlekowy

• Co odpowiada za ciepłoodporność przetrwalnika? Kwas dwupikolinowy

• Sposób ułożenia rzesek:

• Bezrzęse (atrichalne) -nie posiadają rzęsek

• Jednorzędne (monotrichalne)- jedna biegunowa rzęska

• Dwurzęsne (ditrichalne) -po jednej rzęsce na biegunach

• Czuborzęsne (lophotrichalne) - pęczek rzęsek na jednym biegunie

• Czuborzęsne (amfitrichalne) - pęczek rzęsek na obu biegunach

• Okołorzęsne (peritrichalne) - rzęski na całej powierzchni

• Co to jest Z :

• Współczynnik ciepłoodporności określa wpływ temperatury na czas niszczenia komórek, określa on wzrost temperatury potrzebny do obniżenia czasu decymalnej redukcji o 90%

70. Co to jest n:

• Liczba podziałów n=(logN-logN₀) / (log2)

71. Podaj rodzaj bezwzględnych beztlenowców:

• Clostridium

72. Podaj gatunek względnych beztlenowców:

• Saccharomyces cerevisiae

• Escherichia coli

73. Podaj rodzaj tlenowców:

• Pseudomonas

• Bacillus

• Aspergillus

• Penicilium

74. Co to jest intoksykacja? Zatrucie przez toksyny

75. Typy wzrostu drożdży w pożywce płynnej:

• Zmętnienie i sedymentacja

• Pierścień na powierzchni

• Wysepki na powierzchni

• Błonka wspinająca się po powierzchni

• Kożuszek

• Czynniki zewnętrzne działające na mikroorganizmy:

• Temp

• Promieniowanie

• Ciśnienie hydrostatyczne

• Potencjał oksydacyjno-redukcyjny

• pH środowiska

• Aktywność wody

• Zawartość tlenu

• Zawartość związków rozpuszczalnych typu soli

1