1. SYSTEM OPIEKI ZDROWOTNEJ to- zorganizowany i skoordynowany zespół działań, którego celem jest realizacja świadczeń i usług profilaktyczno - leczniczych i rehabilitacyjnych, mających na celu zabezpieczenie i poprawę zdrowia jednostki;

2 Zagwarantowanie powszechnej opieki zdrowotnej na minimalnym poziomie jest założeniem w modelu opieki zdrowotnej: opartym na zasadzie pomocy publicznej;

3 Podstawą oceny realizacji danego standardu są: kryteria

4 która ze stref mających wpływ na poziom jakości zakłada dostosowanie do oczekiwań odbiorców?: strefa marketingu;

5 System DySSSy to: wszystkie prawidłowe;

6 Procesy doskonalenie jakości jest: ciągły i dynamiczny;

7 Zarządzanie jakością, to sposób zarządzania, w którym podmiotem jest: pacjent;

8 Głównym celem systemu akredytacji jest: wymuszanie podnoszenia jakości w opiece zdrowotnej;

9 Uczestnictwo w programie akredytacji jest: fakultatywne;

10 Dobrowolnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają: cudzoziemcy - studenci;

11 które świadczenie zdrowotne finansują budżet państwa: wysokospecjalistyczne świadczenia zdrowotnego, leczenie za granicą;

12 Wymień który rodzaj świadczeń nie wymaga skierowania: do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;

13 Związek między paleniem tytoniu, a rozwojem nowotworu jest najsilniejszy w przypadku: raka krtani;

14 Wybierz prawidłową kolejność faz rozwoju alkoholizmu według Jellinka: faza wstępna, faza zwiastunów, faza krytyczna, faza chroniczna;

15 Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka sutka to

1 wczesne występowanie I miesiączki;

2 późne występowanie I miesiączki;

3 wczesne występowanie menopauzy;

4 wczesna I ciąża;

5 rak piersi u matki pacjentki;

6 przebyty rak piersi;

: 1, 5, 6;

16 Wysokie spożycie tłuszczów, tłuszczów w tym szczególnie nasyconych zwiększa ryzyko zachorowania na: raka przełyki;

17 jakie konsekwencje dla płodu niesie palenie tytoniu przez kobietę ciężarną:

*ryzyko zgonu noworodka;

*waga urodzeniowa noworodka jest mniejsza i posiada mniejsze rozmiary ciała ( jest o 250g mniejsza);

*dzieci wykazują wolniejszy rozwój fizyczny i psychiczny;

*występują u dzieci wady wrodzone serca oraz rozszczep wargi i podniebienia;

*nikotyna występuje w mleku matek karmiących w stężeniu 0,5 mg/l;

18 Wymień czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy:

*nie wykonywanie regularnych badań cytologicznych, ginekologicnych;

* nie wykonywanie rozmazu z tarczycy i kanału szyjki macicy;

* niski poziom higieny osobistej u partnerów;

* liczne ciąże i porody;

*wcześnie rozpoczęte życie seksualne;

19 Jakie badania przesiewowe zaleca się w profilaktyce raka jelita grubego:

*badania przez odbyt;

*badania na krew utajoną w kale raz na rok;

*sigmoidoskopia co 3-5 lat;

*kolanoskopia ok. 60r życia, zwłaszcza w grupie wysokiego ryzyk;

20 Która z zasad ubezpieczenia zdrowotnego nie uzależnia wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne od ilości i rodzaju świadczeń zdrowotnych: solidarności społecznej;

21 Zakażenie wirusem HIV następuje: drogą płciową, drogą parenteralną, drogą wertykalną;

22 przez Patologię życia rodzinnego rozumiemy dysfunkcjonalość rodziny w której głównymi czynnikami są: rozbicie podstawowego ukł. struktury rodziny; choroba przewlekła członka rodziny; uzależnienia; przemoc w rodzinie;

Są to wszelkie działania wywierające niekorzystny wpływ na strukturę rodziny, prowadzące do jej rozbicia;

23 Uzależnienia to: stan psychiczny, a niekiedy także i fizyczny wynikający z interakcji pomiędzy organizmem a środkiem odurzającym;

24 ZALEŻNOŚĆ FIZYCZNA (tkankowa) to przystosowanie się organizmu do substancji, zostaje on wciągnięty do metabolizmu komórkowego organizmu, niedobór powoduje głód;

25 Zapobieganie uzależnieniom może być realizowane na poziomie profilaktyki: profilaktyki pierwszo-, drugo-, trzeciorzędowej;

26 Wymień 3 główne czynniki ryzyka choroby niedokrwiennej serca, które są uwzględniane we wszystkich programach prewencyjnych realizowanych na świcie: cechy indywidualne, nie poddające się modyfikacji; cechy biochemiczne i fizjologiczne poddające się modyfikacji, styl życia;

27 Kategorie przemocy wobec dzieci to: krzywdzenie fizyczne, krzywdzenie psychiczne, wykorzystywanie seksualne, zaniedbania bytowe i wychowawcze;

28 Główne czynniki dysfunkcjonalności rodziny: rozbicie podstawowego ukł. struktury rodziny; choroba przewlekła członka rodziny; uzależnienia; przemoc w rodzinie;

29 4 modele funkcjonowanie kobiet maltretowanych: pułapki psychicznej; pułapki sytuacyjnej; pułapki lęku, wyuczonej bezradności;

30 Etapy wychowania zdrowotnego w rodzinie w zależności od wieku wg Demela: heteroedukacja, heteroedukacja odwrócona, dutoedukacja

FINANSOWWANIE OPIEKI ZDROWOTNEJ

1.Finansowanie opieki zdrowotnej wyłącznie z własnych funduszy pacjentów.

- Pacjent płaci bezpośrednio świadczącemu usługi zdrowotne lub za leki; ceny usług i leków są znane i określają wielkość popytu na usługi zdrowotne; pacjent sam decyduje o nabywaniu usług zdrowotnych i leków w zależności od ilości pieniędzy jakimi dysponuje, cen usług substytucyjnych, cen usług komplementarnych, swoich preferencji oraz skuteczności lekarzy wpływających na decyzje pacjentów o korzystaniu z

Akredytacja jest systemem zewnętrznej oceny jakości stworzonym dla potrzeb ochrony zdrowia. Dotyczy zakładów opieki zdrowotnej dobrowolnie poddających się ocenie według określonych standardów.

Cele:

*stymulowanie poprawy jakości opieki zdrowotnej;

*promocja najlepszych zakładów opieki zdrowotnej;

*popularyzacja dobrych wzorów organizacyjnych;

*edukacja personelu;

*aktywizacja działania zespołowego;

*zwiększenie motywacji personelu medycznego;

Standardy akredytacji dotyczą następujących dziedzin: zarządzanie ogólne; zarządzanie zasobami ludzkimi; zarządzanie informacją; kontrola zakażeń szpitalnych; prawa pacjenta; ocena stanu pacjenta; opieka nad pacjentem; anestezjologia; leki; odżywianie; ciągłość opieki; poprawa jakości; laboratorium;

Polski program akredytacji zakłada 3 możliwości decyzji dotyczącej akredytacji:

*przyznanie akredytacji - gdy szpital całkowicie lub w większości spełnia wymagane standardy jakości;

*akredytację warunkową - gdy szpital nie spełnia niektórych standardów. Jednak istnieje szansa ich poprawy w ciągu 6 miesięcy;

*odmowę akredytacji - gry znaczna niezgodność ze standardami nie gwarantuje poprawy w okresie 6 miesięcy, stwierdzono niewystarczającą poprawę po akredytacji warunkowej lub gdy stwierdzono fałszowanie dokumentacji przedstawionej w procesie akredytacji.

Uzyskanie certyfikatu akredytacyjnego podnosi:

*prestiż zakładu opieki zdrowotnej;

*upewnia organy nadzorujące, finansujące oraz samych usługobiorców o wysokiej jakości usług świadczonych w nim;

*jest zakładem konkurencyjnym na ryku usług medycznych;

System Opieki Zdrowotnej to zorganizowany i skoordynowany zespół działań, którego celem jest zabezpieczenie i realizacja świadczeń i usług profilaktyczno - leczniczych i rehabilitacyjnych mające na celu poprawę stanu zdrowia jednostki i zbiorowości.

Cele systemu opieki zdrowotnej:

1Zabezpiezenie i dostarczenie całej populacji możliwości pełnego zakresu świadczeń medycznych, których ona wymaga, bez względu na różnicujące je kryteria ekonomiczne, społeczne, kulturowe i geograficzne - dostępność opieki zdrowotnej;

2 Jakość opieki medycznej z uwzględnieniem zasady jej ciągłości i globalnego podejścia - zapewnienie usług i świadczeń profilaktyczno - leczniczych i rehabilitacyjnych na możliwie najwyższym poziomie;

kompleksowość - pełne zintegrowanie działań promocyjnych zdrowia, prewencyjnych, usług leczniczych, rehabilitacyjnych oraz działań w sferze opieki terminalnej;

ciągłość - to systematyczne kontynuowanie koniecznych i niezbędnych działań prewencyjnych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacji we wszystkich fazach życia i okresach rozwoju od wczesnego stadium prenatalnego do późnej starości;

3 Efektywność opieki zdrowotnej - produktywność, racjonalność i skuteczność = organizowanie opieki w możliwie najlepszy sposób, tak aby zapewnić optymalne wykorzystanie istniejących zasobów materialnych, finansowych i osobowych - bazy służb zdrowia;

4Systematyczne wdrażanie działań doskonalących system -dynamika systemu oraz umożliwiających satysfakcje użytkowników systemu - biorców świadczeń medycznych, jak i personelu realizującego usługi i świadczenia medyczne;

Dostępność opieki zdrowotnej wiąże się z 2 gr. czynników:

*charakterystyka systemu= rozmieszczenie zakładów opieki zdrowotnej, oddalenie od miejsca zamieszkania, czas oczekiwania na wizytę i porady lekarskie;

*charakterystyka użytkowników sytemu - zróżnicowanie społeczne i ekonomiczne, różnice kulturowe, determinujące reakcje w przypadku choroby, brak lub uświadomienie sobie potrzeb zdrowotnych, Prozdrowotnych, styl życia i działania promujące zdrowie;

Podst. kryteria efektywności:

*dostępność opieki;

*kompleksowość opieki;

*ciągłość opieki;

*skuteczność i jakość opieki;

*produktywność systemu;

*dynamika sytemu i jego zdolność do akceptacji;

Systemy Opieki Zdrowotnej WHO

1oparty o zasady pomocy publicznej;

*oparty o system ubezpieczeń chorobowych;

*model Narodowej Służby zdrowia w wersji:

-brytyjskiej Beweridge'a

-radzieckiej Siemaszki;

*oparty o ubezpieczenia prywatne, finansowane przez pracodawców lub ubezpieczonych;

Ad 1

*zdecydowana większość obywateli państwa ma zagwarantowaną opiekę zdrowotną, ale jest ona ograniczona do minimum;

*baza szpitalna skupia się w dużych miastach;

*na terenach słabiej zaludnionych wyst. Rażące braki finansowe, kadrowe;

Ad 2 ukształtował się XIX i XXw. W Niemczech:

*finansowanie opieki zdrowotnej z ubezp. Obowiązkowego, ze składek pracowników i pracodawców;

*funduszami ubezp. Zarządzają instytucje niezależne od administracji państwowej, posiadające samodzielność prawną i finansową;

*instytucje te zawierają kontakty z zakładami opieki zdrowotnej, lekarzami i pozostałym personelem na wykonywanie usług medycznych dla osób objętych ubezp. Honoraria wypłacane są z bezpośrednim udziałem, lub bez udziału pacjenta;

*ubezp. Obejmuje większość czynnych zawodów oraz członków ich rodzin;

*zakres przedmiotowy świadczeń obejmuje opieką ambulatoryjną i szpitalną, a także zaopatrzenie w leki i inne art. Medyczne;

*zakłada się istnienie sektorów- publicznego i niepublicznego, które ze sobą konkurują w świadczeniu usług zdrowotnych;

usług zdrowotnych; brak jest systemu zabezpieczenia dla grup biednych i wysokiego ryzyka.

2.Finansowanie opieki zdrowotnej z własnych funduszy pacjentów z następującym refinansowaniem poniesionych szkód.

- Pacjent kupuje usługi zdrowotne lub leki, instytucja ubezpieczeniowa, w której pacjent jest ubezpieczony refinansuje mu w całości lub w części poniesione koszty.

- Główne cechy tego modelu to: znajomość cen usług i leków przez pacjenta oraz ograniczony dostęp do opieki zdrowotnej z powodu konieczności dysponowania w momencie nabywania usług zdrowotnych całą gotówką.

3.Optymalny model systemu opieki zdrowotnej:

Opieka przedpodstawowa (rodzina 1-10) - opieka podstawowa (dzielnica, wieś 2000- 10000) - opieka specjalistyczna, szpital, przychodnia (województwo 50000 - 500000) - opieka wysokospecjalistyczna (region 500000- 5mln)

4.Finansowanie opieki zdrowotnej z funduszy ubezpieczeniowych.

- Pacjent korzysta z opieki zdrowotnej lub dostaje leki, nie płacąc nic w momencie ich nabywania. Instytucja ubezpieczeniowa, w której pacjent jest ubezpieczony finansuje instytucje świadczącą usługi zdrowotne lub dostarczającą leki pokrywające koszty leczenia swojego podopiecznego.

5.Finansowanie opieki zdrowotnej z budżetu państwa (system państwowy).

- Państwo zapewnia finansowanie opieki zdrowotnej z budżetu centralnego lub władz lokalnych.

- „zerowa” cena dla pacjenta w momencie nabywania usługi

- brak bezpośredniej współzależności między rozmiarem płaconych przez pacjenta podatków i ilością nabywanych przez niego usług zdrowotnych

- nadmiar popytu nad podażą usług zdrowotnych powodujący długie oczekiwanie na specjalistyczne usługi medyczne i potrzebę ich racjonalizowania

6.Finansowanie praktyki lekarza rodzinnego.

Model finansowania lekarza rodzinnego powinien uwzględnić specyficzne cechy rynku usług zdrowotnych, takie jak:

- pacjent zwykle nie ma wystarczającej informacji o chorobie i jej przebiegu, potrzebnej do podjęcia decyzji o korzystaniu z opieki zdrowotnej

- lekarz odgrywa role pośrednika kształtującego popyt w imieniu pacjenta - pacjent deleguje prawo do podejmowania decyzji o nabywaniu usług lekarzowi

- istnieje potencjalne niebezpieczeństwo nadkonsumpcji - generowanie zbytecznego popytu na usługi zdrowotne w celu osiągnięcia wysokich dochodów i w konsekwencji podrożenia opieki zdrowotnej

PODSTAWOWE ZASADY FINANSOWANIA SZPITALI

1. Na świecie znane są następujące, podstawowe zasady finansowania szpitali:

- retrospektywna - finansowanie na zasadzie zwrotu poniesionych kosztów szpitala

*szpitale nie są zainteresowane w obniżaniu kosztów

*konkurencja o pacjenta opiera się na wysokiej jakości świadczonych usług

*wysoki poziom świadczonych usług powoduje wysokie koszty opieki szpitalnej

*realizują więcej usług w przeliczeniu na jednego pacjenta

*realizują więcej bardziej skomplikowanych i droższych usług

- prospektywna - finansowanie na podstawie wcześniej określonych opłat

*za osobodni

*za dokonane usługi wg poszczególnych rodzajów

*za ilość przyjęć

*za przypadek

OKREŚLENIE METODY WYCENIANIA DZIAŁALNOŚCI PRAKTYKI LEKARZA RODZINNEGO

1.Według ilości uprawnionych pacjentów na liście lekarza rodzinnego, zasada „za osobę” (per capita) - jest to wynagrodzenie podstawowe i stałe, zależące od ilości pacjentów zapisanych na liście lekarza rodzinnego. Praktyk dostaje stałą kwotę za każdego pacjenta znajdującego się na jego liście, bez znaczenia czy pacjent był u lekarza czy nie, korzystał z jego usług czy nie.

2.Według ilości zrealizowanych usług zdrowotnych; zasada „za usługę” (for serwice) - jest to wynagrodzenie zmienne i zazwyczaj dodatkowe, zależące od ilości zrealizowanych usług.

3.Według przypadków - w ocenie działalności praktyki lekarza rodzinnego uwzględnia się leczenie danych jednostek chorobowych, czyli wg zasady „za przypadek” (per case) - metoda ta pozwala opisać działalność praktyki lekarza rodzinnego przy pomocy jednostek uwzględniających przebieg leczenia choroby i jego kosztów.

4.Stała pensja lekarza jako podstawowa jednostka opłacania lekarza rodzinnego w praktyce (fixe salary) - jest to wynagrodzenie stałe w zależności od ilości i rodzaju zatrudnionego w praktyce personelu

MODEL FINANSOWANIA PRAKTYKI LEKARZA RODZINNEGO W POLSCE.

1.Części kawitacyjnej - kwoty wyliczonej według ilości zarejestrowanych pacjentów znajdujących się na liście praktyki lekarza rodzinnego - wg zasady „za osobę” z uwzględnieniem niektórych czynników obciążających.

- czynniki obciążające to:

*pacjenci powyżej 60z.ż.

*samotne starsze osoby

*pacjenci alkoholicy

*pacjenci z chorobami układu pokarmowego

*pacjenci z chorobami układu oddechowego

*pacjenci z chorobami układu mięśniowo - kostnego

* dzieci w wieku poniżej 6r.ż.
*choroby układu krążenia

2.Części za usługi specjalne - kwoty wyliczonej wg ilości świadczonych usług specyficznych, znajdujących się na liście - „za usługę”

UBEZPIECZENIA ZDROWOTNE

Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym z dn.6lutego 1997 weszła w życie 1 stycznia 1999roku.

1.Zasady ubezpieczenia zdrowotnego:

- solidarności społecznej - wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne nie ma wpływu na ilość, jakość i rodzaj otrzymywanych świadczeń

Ad 3 Siemaszka:

*finansowanie opieki zdrowotnej wyłącznie z centralnego budżetu państwa;

*centralne planowanie działalności interwencyjnej i leczniczej;

*kontrola rządu przez zbiurokratyzowany, jednolity system, obowiązujący na terenie całego kraju, nie rzadko bez uwzględnienie specyfiki i rzeczywistych potrzeb regionalnych;

*powszechny i bezpłatny dostęp do opieki zdrowotnej (przy ograniczonym udziale zainteresowanych);

*całkowity brak sektora prywatnego, ściśle limitowana prywatna praktyka lekarska;

*potraktowanie sektora opieki zdrowotnej jako sfery nieproduktywnej;

*ograniczenie zakł. Opieki zdrowotnej autonomii prawnej, organizacyjnej i finansowej.

Ad 3 Beweridge

*dominuje państwowa forma własności, zakładów opieki zdrowotnej;

*ograniczony jest sektor nie publiczny;

*opieka zdrowotna finansowana jest wyłącznie z budżetu państwa;

*system opieki zdrowotnej pozostaje pod kontrolą państwa;

*zakłady opieki zdrowotnej posiadają znaczną autonomię;

*władze centralne formułują politykę zdrowotną;

*ustalają ogólne standardy, przepisy;

*wywierają bezpośredni wpływ na politykę zdrowotną i zarządzanie zakładami polityki zdrowotnej na swoim terenie;

*obowiązuje równy dostęp do świadczeń zdrowotnych chociaż niektóre gr. mogą korzystać pewnych przywilejów:

-kobiety ciężarne; dzieci; chorzy terminalnie; chorzy przewlekle - mogą być zwolnieni z płacenia za niektóre usługi;

Ad 4

*ubez. Są wykupywane przez zainteresowanych oraz ich pracodawców u rożnych konkurencyjnych instytucji ubezpieczeniowych. Anglia, Holandia

*w państwach UE wyróżnia się 2 modele ochrony zdrowia:

+Narodowy System Ochrony Zdrowia;

+System oparty o ubezp. Zdrowotne;

Optymalny model Systemu Opieki Zdrowotnej:

*region (500,00 - 5 mln) opieka wysokospcjalistyczna;

*województwo (50,000 - 500,000) opieka specjalistyczna; szpital, przychodnia;

* dzielnica, wieś (2,000- 10,000) podstawowa opieka;

*rodzina (1-10) opieka przedpodstawowa, samopomoc;

Finansowanie Opieki Zdrowotnej - Ubezp. Zdrowotne;

Ustawa o powszechnym ubezp. Z 2004r. wprowadzono nowy system finansowanie usług zdrowotnych;

1 NFZ jest głównym płatnikiem świadczeń zdrowotnych;

2 Ministerstwa zdrowia finansowane są wysokospecjalistyczne usługi zdrowotne, leki, lecznicze środki zdrowotne, leczenie za granicą;

3 Ministerstwo zdrowia finansuje programy zawarte w Narodowym Programie Zdrowia.

Art.2 o ust. powszechnych Ubezp. Zdrowotnych mówi, że osobami ubezpieczonymi w Polsce są: *osoby posiadające obywatelstwo polskie i zamieszkujące na terytorium RP, na podstawie wizy pobytowej z prawem do pracy, karty stałego lub czasowego pobytu;

Jeżeli te osoby podlegają obowiązkowemu ubezp. Zdrowotnemu ubezpieczają się dobrowolnie .

Członkowie rodziny osoby ubezpieczonej, którzy mogą być ubezpieczeni:

Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione, do ukończenia 18 roku życia, jeżeli kształci się do 26 roku życia, jeżeli jest dziecko niepełnosprawne w znacznym stopniu do końca życia, małżonka, krewnych wstępnych zamieszkujących e wspólnym gospodarstwie;

Świadczenia finansowane z ubezp. Zdrowotnych:

* świadczenia lekarza medycyny pracy;

*orzeczenie o prowadzenie pojazdów;

*świadczenia zdrowotne w sanatoriach uzdrowiskowych;

*szczepienia ochronne zaliczone przez Ministra Zdrowia;

*ponadstandardowe usługi medyczne - operacja plastyczne;

Świadczenia usług medycznych nie wymaga:

*sytuacja związana z zatruciem, wypadkiem, urazem, stanem zagrożenia życia i porodem;

*do lekarzy specjalistów: dermatolog, okulista, ginekolog, psychiatra, onkolog, leczenie odwykowe i inwalidów wojennych;

CUKRZYCA

Chorobowość w Polsce - 1,5%

Chorzy z cukrzycą insulinoniezależną typu II stanowią ok. 85% populacji cukrzyków.

Do działań prewencyjnych w zakresie cukrzycy typu I zalecanych przez WHO należą:

* eliminacja mleka krowiego w okresie noworodkowym i wczesnoniemowlęcym;

* u krewnych chorych z cukrzycą typu I wykazujących obecność przeciwciał przeciwwyspowych i przeciwinsulinowych: podawanie nikotynamidu, rozwijanie tolerancji immunologicznej przez wczesną insulinoterapię lub doustne podawanie antygenu (insuliny, GAD), immunosupresja lub immunomodulacja.

Interwencja profilaktyczna w zakresie cukrzycy typu II- insulinozależnej jest możliwa i opłacalna:

* skąpoobjawowy początek cukrzycy typu II powoduje zbyt późne jej rozpoznanie i wdrożenie właściwego leczenia ;

* wysokie koszty lecenia powikłań;

* wczesne wykrywanie i leczenie cukrzycy u kobiet ciężarnych;

Prewencja cukrzycy typu II (nie ma możliwości ograniczenia częstości cukrzycy insulinozależnej):

*zmniejszenie częstości otyłości;

*prewencja wtórna wczesna IIrzędowa -zwiększenie wykrywalności cukrzycy;

*prewencja wtórna późna IIIrzędowa- to ograniczenie występowanie powikłań cukrzycy: wyeliminowanie śpiączki cukrzycowej, niewydolności nerek, amputacji kończyn, choroby niedokrwiennej serca;

Upośledzenie tolerancji glukozy:

*niska aktywność fizyczna;

zdrowotnych

- samorządności - która jest podstawą funkcjonowania instytucji ubezpieczenia zdrowotnego, jakim jest NFZ

- zasada samofinansowania - brak rozdziału pomiędzy funkcją płatnika od organizatora świadczeń zdrowotnych

- prawa wolnego wyboru świadczeniodawcy i NFZ - odejście od tzw.”rejonizacji”

- zasada równego dostępu do świadczeń - każda osoba ubezpieczona ma zapewnione prawo do świadczeń zdrowotnych na tym samym poziomie

- zasada działania nie dla zysku - dochody są przeznaczone na finansowanie świadczeń zdrowotnych, do których uprawnieni są ubezpieczeni

- zasada gospodarności i celowości działania - zawieranie umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych po uprzednim przeprowadzeniu konkursu ofert

Art.56.Wybór lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej świadczeniobiorca potwierdza pisemnym oświadczeniem woli, zwanym dalej „deklaracją wyboru”

I.Deklaracja wyboru zawiera:

1.dane dotyczące świadczeniobiorcy

- imię i nazwisko

- nazwisko rodowe

- datę urodzenia

- płeć

- numer PESEL

- miejsce nauki - w przypadku uczniów i studentów, adres zamieszkania, numer telefonu

2.Określenie, który raz w ciągu roku dokonywany jest wybór

3.numer karty ubezpieczenia

4.kod oddziału wojewódzkiego funduszu

5.dane dotyczące lekarza, pielęgniarki, położnej podstawowej opieki zdrowotnej:

- imię i nazwisko

- siedzibę świadczeniodawcy

- miejsce udzielana świadczeń

6.datę dokonania wyboru

7.podpis świadczeniobiorcy lub jego opiekuna prawnego

8.podpis osoby przyjmującej deklarację wyboru

II.Wzór deklaracji określa Prezes Funduszu

III.Świadczeniodawca zobowiązany jest:

- udostępnić świadczeniobiorcy deklarację wyboru i sprawdzić poprawność jej wypełnienia

- przed przyjęciem deklaracji wyboru sprawdzić uprawnienia do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej określonych w ustawie.

IV.Wypełnione deklaracje wyboru świadczeniodawca przechowuje w swojej siedzibie i zapewnia ochronę danych osobowych.

DEFINICJE JAKOŚCI:

1.Stopien doskonałości, znakomitości, atrybut (Oksfordzki słownik języka angielskiego)

2.Zespół cech stanowiących o tym, że dany przedmiot jest tym przedmiotem a nie innym (słownik języka polskiego)

3.Spełnienie określonych wymagań klienta (wg E.J.Gauchera i R.J.Coffeya)

4.Stopień, do którego opieka zdrowotna nad jednostkami i populacją podwyższa możliwość uzyskania pożądanych wyników zdrowotnych i jest zgodna z aktualną wiedzą medyczną (wg K.Lohr)

5.Społeczny konstrukt reprezentujący nasze koncepcje i wartości zdrowia, nasze oczekiwania co do relacji pomiędzy świadczącymi opiekę a odbiorcami oraz nasz punkt widzenia na funkcję i rolę systemu zdrowia (A.Donebadian)

TRZY PERSPEKTYWY SPOJRZENIA NA JAKOŚĆ OPIEKI

1.perspektywa korzystających z opieki - użytkowników systemu, a więc ludzi zdrowych, chorych i ich rodzin - jakość klientów

2.perspektywa świadczących opiekę - usługodawców - pracowników fachowych opieki zdrowotnej - profesjonalna jakość opieki

3.perspektywa administratorów - organizatorów opieki zdrowotnej odpowiedzialnych za zapewnienie opieki - jakość opieki menadżerów

MAXWELL(1984)-zdefiniował jakość opieki jako sześć wzajemnie ze sobą powiązanych elementów, które powinny być ze sobą w równowadze

1.Efektywność - działania nastawione na osiągnięcie określonego celu korzystnego zarówno dla jednostki, jak i populacji

2.skuteczność i wydajność - skuteczne wykorzystanie dostępnych źródeł, opieka musi się opłacać

3.równość - w dostępie do usług medycznych

4.dostępność - do usług bez względu na czas i odległość

5. akceptowanie - świadczenia są zadowalające , zgodne z oczekiwaniami odbiorców

6.trafność do potrzeb - świadczenia są adekwatne do potrzeb

Zapewnienie odpowiedniego poziomu jakości oferowanych usług medycznych wymaga zgodnej z ustalonymi standardami realizacji działań placówki medycznej w kilku podstawowych strefach. Wszystkie strefy tworzenia jakości powinny być ze sobą ściśle powiązane.

1.strefa profesjonalna - przestrzeganie prawidłowości przeprowadzonych zabiegów i procedur odpowiednich do potrzeb zdrowotnych pacjentów zgodnych z najnowszą wiedzą medyczną.

2.strefa informacyjna - działanie w tej sferze powinno likwidować bariery w komunikacji między pacjentem a personelem medycznym

3.strefa techniczna - poziom techniczny sprzętu stosowanego w trakcie leczenia jest dla pacjenta materialnym dowodem jakości usługi medycznej

4.strefa zarządzania i strefa administracyjno - ekonomiczna - oddziaływanie na pracowników oraz efektywne wykorzystanie zasobów w ramach limitów i dyrektyw ustanowionych przekupujących usługi i władze administracyjne

5.strefa marketingu - marketing w usługach jest sposobem dostosowania organizacji do oczekiwań odbiorców

OPIEKA DOBREJ JAKOŚCI

1.wg pacjentów i ich rodzin to taka, która w kategorii:

- wyników leczenia i opieki uwolniła od bólu, leczyła choroby, nie powodowała: powikłań, odleżyn, zakażeń wewnątrzszpitalnych

- postaw pracowników: cechowała się przyjaznym

*wysokie spożywanie sodu a niskie potasu;

*palenie papierosów;

*dodani wywiad rodzinny w kierunku nadciśnienia tętniczego;

*nadmierne spożywanie alkoholu;

*stres, pośpiech, brak wypoczynku;

Czynniki ryzyka udaru mózgu:

*nadciśnienie tętnicze;

*okres menopauzy u kobiet;

*choroby serca;

*podwyższony hematokryt;

*zażywanie narkotyków;

*zżywanie niektórych leków;

Do chorób cywilizacyjnych zaliczamy:

*choroby ukł. krążenia-miażdżyca tętnic, choroba niedokrwienna serca, udary mózgu;

*nowotwory złośliwe - rak szyjki macicy, piersi, jelita grubego, gruczołu krokowego;

*nieswoiste choroby ukł. oddechowego - POChP, dychawica oskrzelowa;

*choroby przemiany materii - cukrzyca;

*choroby przewodu pokarmowego związane z błędami odżywiania i nadmiernym piciem alkoholu - marskość wątroby;

*choroby reumatyczne;

*choroby psychiczne - zaburzenia psychosomatyczne, nerwice, depresje, uzależnienia;

Choroby ukł. krążenia - strategia chorób ukł. krążenia jest IIIstopniowa:

1 strategia zorientowana na całą ludzkość, której celem jest główne zmiana stylu życia prowadząca do eliminacji y ograniczenia czynników ryzyka chorób ukł. krążenia;

2 strategia zorientowana na osoby o wysokim ryzyku zachorowania na choroby ukł. krążenia polega na zapewnieniu tym osobom opieki prewencyjnej;

3 strategia wtórnej prewencji ma na celu ograniczenie możliwości nawrotu choroby i zahamowania jej postępu u osób chorych.

RAK MACICY

*należy wykonywać badanie cytologiczne rozmazu z tarczy i z kanału szyjki macicy i kobiet, które były lub są aktywne seksualne lub ukończyły 18 lat, jeśli kolejne badania wykonywane w odstępie roku są prawidłowe, to można następne przeprowadzać co 2-3 lata.

RAK JELITA GRUBEGO

*osoby z grupy wysokiego ryzyka wykonują badania od 40 roku życia, a pozostałe od 50 roku życia;

*testy przesiewowe w kierunku raka jelita grubego to:

1badania przez odbyt;

2badania na krew utajoną w kale raz na rok;

3sigmoidoskopia co 3-5 lat;

4kolanoskopia ok. 60r życia, zwłaszcza w grupie wysokiego ryzyk;

RAK GUCZOŁU KROKOWEGO

*badanie rozpoczyna się po 50 roku życia lub po 40 roku życia u mężczyzn z wysokim ryzykiem zachorowania;

*testy przesiewowe to:

1badania przez odbyt;

2badania stężenia PSA - specyficznego antygenu sterczowego w surowicy;

3USG przezodbytnicze;

4 w przyszłości genetyczne badania przesiewowe;

POChP

Przewlekła Obturacyjna choroba płuc - choruje na nią 5,1% populacji czyli ok. 2 min osób- jest to czwarta co do częstości przyczyna śmierci Polaków.

Przyczyny powstania POChP:

*palenie tytoniu, bierne palenie w dzieciństwie;

*zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego;

*częste infekcje ukł. oddechowego, nawracające infekcje oskrzelowo-płucne;

*uwarunkowania genetyczne;

Narodowy Program Wczesnego Rozpoznawania i Wtórnej Profilaktyki POChP - 2000r.

*celem tego programu jest wczesne wykrywanie POChP wśród palaczy, a także nakłanianie ich do zaprzestania palenia, aby uchronić ich przed dalszym rozwojem choroby. Program jest realizowany przez Ministerstwo zdrowia, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc, poradnie chorób płuc;

DYCHAWICA OSKRZELOWA(astma)

Prewencja pierwotna - zapobieganie powstaniu choroby alergicznej:

*poród dziecka powinien odbywać się poza okresem pylenia roślin, zarodnikowaniem pleśni, okresem wzmożonego rozwoju roztoczy,

*matka nie powinna palić papierosów w czasie ciąży i okresie karmienia;

*dziecko powinno być karmione piersią najdłużej jak to możliwe;

*w domu nie powinno się hodować zwierząt;

*mieszkanie powinno być urządzone w sposób hipoalergiczny - bez dywanów, zasłon;

Prewencja wtórna - to zapobieganie napadom astmy, kiedy już doszło do jej ujawnienia:

*eliminacja czynnika wywołującego napady astmatyczne (alergen, związek chemiczny);

*niedopuszczenie do wzrostu nadreaktywności oskrzeli - należy stosować leki zmniejszające nadreaktywność oskrzeli;

*niedopuszczenie do infekcji ukł. oddechowego.

stosunkiem do pacjentów, życzliwością, uprzejmością i rozwagą

- czasu poświęconego pacjentom: odznaczała się tym, iż lekarze mieli czas na udzielanie informacji, a pielęgniarki szybko reagowały na prośby o pomoc

- kształtowania otoczenia pacjent w szpitalu zapewniała prywatność, czystą pościel, smaczne pożywienie, wygodne łóżko i spokojny sen w nocy

2.Dla profesjonalistów opieki zdrowotnej dominujące kryteria jakości opieki to:

- stałe zapewnienie wystarczającego poziomu obsad tak pod względem liczby, jak i kompetencji

- wdrożenie bezpiecznych praktyk do systemu świadczeń opieki

- zagwarantowanie pacjentów poufnego charakteru opieki

- skuteczność leczenia w połączeniu z diagnozą

- jakość żywienia

- dostępność usług wspierających

3.Dla organizatorów opieki zdrowotnej jakość to:

- świadczenie efektywnej opieki zdrowotnej przy użyciu ograniczonej liczby zasobów

- zmniejszenie lub ograniczenie wydatków na opiekę zdrowotną

PROCES DOSKONALENIA JAKOŚCI

Proces doskonalenia jakości nigdy się nie kończy.

1.Definicja Palmersa - określa ciągłe doskonalenie jakości jako - „wytwarzanie ulepszonych świadczeń zdrowotnych większą satysfakcję ich odbiorców w warunkach wymuszonych posiadaną technologią, zasobami oraz warunkami konsumentów”.

2.Wskazowki WHO, Ljubliańska Karta Reformowania Opieki Zdrowotnej - to podstawa formułowania programów podnoszenia i zapewniania jakości:

- identyfikacja najlepszych wyników

- jasne i precyzyjne określenie celów

- profesjonalna samoocena i samoregulacja jakości

- włączenie pacjentów do procesu doskonalenia jakości opieki zdrowotnej

3.Cykl zapewnienia jakości - „Koło Deminga” - jest sekwencją ciągle powtarzających się kroków:

1.wyboru obszarów opieki, w których występują problemy wymagające rozwiązania

2.opracowywania standardów postępowania (najważniejszy etap)

3.monitorowania i oceny jakości

4.wprowadzania zmian niezbędnych do przybliżenia praktyki do ustalonego standardu oraz ponowna ocena

ISO- federacja krajowych organizacji normalizujących z ok.130 krajów.

1.Filozofia zarządzania jakością:

Skuteczność = zdolność do osiągania wyznaczonych celów

Efektywność = osiągnięte efekty/ poniesione nakłady

2.Filozofia zarządzania jakością:

- to co chcemy

- to czego chce klient

- to co spełnia wymagania klienta i daje zyski

- to co możemy

3.Koło Deminga:

- doskonal (działaj)

- planuj

- działaj

- weryfikuj (analizuj)

4.Filozofia zarządzania jakością - 8 zasad zarządzania jakością:

- organizacja skupiająca się na kliencie

- przywództwo

- zaangażowanie ludzi

- podejście procesowe

- podejście systemowe do zarządzania

- ciągłe doskonalenie

- rzeczowe podejście do podejmowania decyzji

- wzajemne korzystne relacje z dostawcą

Jak rozpoznać ISO:

-kupić normę (książka w której zawarte są standardy, które trzeba spełnić);

-powołać pełnoprawnie do spr. jakości (poinformować pracowników o wprowadzeniu);

System zarządzania jakością:

-wybór firmy konsultingowej;

-szkolenie pracowników;

Procedury wymagane przez normy:

*nadzór nad dokumentami;

*nadzór nad zapisami;

*audit wewnętrzny;

*nadzór nad wyrobem niezgodnym;

*działanie korygujące i zapobiegawcze;

Co nam daje ISO i akredytacja:

*podnoszenie poziomu świadczeń i bezp. pacjenta;

*element rankingujący w konkursie NFZ;

*ułatwia zawieranie kontaktów, zwiększa konkurencje placówek;

*czynnik brany pod uwagę przez ubezpieczycieli;

JAKOŚĆ W OPIECE ZDROWOTNEJ

1.Jakość wg.Collins Diktionary:

- cecha, atrybut, wyróżniająca charakterystyka

- stopień albo standard doskonałości

2.Def.wg.słownika jakości:

Jakość to zespół cech produktu lub usługi, które wpływają na ich zdolność do zaspokojenia określonej potrzeby.

3.W ochronie zdrowia jakość definiowana jest jako stopień, w jakim każda usługa świadczona pacjentowi, dostarcza zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, podnosi prawdopodobieństwo uzyskania pożądanego wyniku opieki i redukuje prawdopodobieństwo niepożądanych rezultatów.

4.Donabedian (1966)- zidentyfikował trzy wymiary jakości opieki:

- techniczny - wymiar ten odnosi się do możliwości osiągnięcia jak najlepszych wyników w opiece zdrowotnej

- interpersonalny - wymiar ten skoncentrowany jest na relacjach pacjenta z osobami świadczącymi opiekę

- organizacyjny - wymiar ten odnosi się do zewnętrznej oprawy udzielonej opieki

AUDIT - systematyczna, krytyczna analiza jakości

opieki medycznej (lekarsko-pielegniarskiej), zawierająca ocenę wykorzystania środków leczenia, wyników oraz dalszego życia pacjenta

Rodzaje auditów:

- audit pierwszej strony - my auditujemy nasz własny system (audit wewnętrzny)

- audit drugiej strony - my auditujemy naszego dostawcę (audit zewnętrzny)

- audit trzeciej strony - my jesteśmy auditowani przez jednostkę certyfikującą (audio zewnętrzny)

Certyfikacja systemu zarządzania jakością - sposób zapewnienia, że organizacja jest zdolna dostarczyć

wyroby, usługi, które spełniają określone wymagania.

Zarządzanie przez jakość - TQM - to wprowadzenie wymagań jakości do wszystkich funkcji zarządzania: planowania, organizowania oraz kontrolowania, wyrażone w określeniu i wprowadzaniu polityki jakości.

1.To sposób zarządzania zmierzający do stałej współpracy członków organizacji w doskonaleniu jakości w celu zaspokojenia potrzeb, oczekiwań klienta (pacjenta).

Z koncepcją TMQ wiąże się:

- usprawnienie organizacji pracy

- obniżenie kosztów działania

- racjonalne wykorzystanie zasobów

- zwiększenie zadowolenia klienta (pacjenta)

- ograniczenie ryzyka popełnienia błędów

- zwiększenie zaangażowania pracowników

- zapobieganie konfliktom

- zwiększenie konkurencyjności

Cechy charakterystyczne zarządzania jakością:

- orientacja na klienta, pacjenta

- filozofia organizacji - pracownicy chcą wykonywać swoją pracę jak najlepiej

- umiejętności interpersonalne - zaangażowanie wszystkich pracowników na rzecz jakości

- struktura organizacji

- umiejętności techniczne i analityczne

- kultura organizacji - zbiór dominujących wartości, norm postępowania, przekonań

- przywództwo - rodzaj społecznego wpływu, autorytet

U podstaw zarządzania jakością leży przekonanie, że zawsze można swoją pracę wykonywać lepiej, nie popełniając błędów.

BUDOWA STANDADU

1 temat - obszar opieki, którego standard dotyczy;

2 grupa opieki - krótka charakterystyka grupy pacjentów, których standard dotyczy;

3 oświadczenie standardowe - informacja określająca cele standardu, które ukierunkowują kryteria standardu odnoszące się zarówno do procesu, jak i do wyniku, który spodziewamy się osiągnąć dzięki realizacji standardu;

4 kryteria - wskaźniki zawierające informacje, jak osiągnąć standard, czyli mierniki służące za podstawę oceny;

5 narzędzia oceny - listy kontrolne, kwestionariusze, ankiety, testy zawierające mierniki oceny stopnia wdrażania standardu i jakości opieki;

6 temat standardu - określa obszar opisywany w standardzie.

Zasady zapisu kryteriów:

*obiektywność- oparte na faktach, pozbawione uprzedzeń;

*wymierność - widoczne, słyszalne, możliwe do oceny;

*niezawodność;

*odpowiedzialność sformułowania;

*osiągalność;

*szczegółowość;

*zwięzłość;

*zrozumiałość;

*częstotliwość;

*ograniczenia czasowe;

*wszechstronność;

Appelman sformułował 5 takich cech pod nazwą RUMBA:

*rewelant - trafny;

*understable - zrozumiały;

*measurable - mierzalny;

*behavioural - odnoszący się do zachowań ludzi;

*achievable - osiągalny;

RODZINA jest podstawową i pierwotną grupą społeczną istniejąca w każdej kulturze. Złożona jest z małżeństwa i dzieci oraz ogółu krewnych, którzy tworzą wspólnotę biologiczno- społeczną. Ma swoje charakterystyczne cechy, które rozróżniają ją od innych grup społecznych, ma swój wewnętrzny, intymny, niepowtarzalny świat, różniący jedną rodzinę od drugiej. Jest grupą otwartą, nawiązującą kontakty z otoczeniem, podlegająca wpływom świata zewnętrznego i dostosowującą się do zmian.

STUKTURA RODZINY:

*wyznacza określoną organizacja ról jej członków;

*podział władzy i pracy;

*wyznacza określone wzory życia rodzinnego, swoiste dla poszczególnych członków rodziny.

RODZAJE WIĘZI RODZINNYCH:

*więzi krwi, ekonomiczna, seksualna, kontrolna, klasowa, kulturalna, towarzyska;

ZADANIA RODZINY:

*zapewnianie pełnego i prawidłowego rozwoju fizycznego dziecka;

*zaspokojenie potrzeb psychicznych, emocjonalnych;

*wprowadzenie świat kultury i sztuki;

*wyrabianie aktywnego stosunku do pracy;

*rozwijanie potrzeb kontaktów międzyludzkich;

KONCEPCJE ZDROWIA RODZINY

*model kliniczny - znajduje zastosowanie wtedy,

kiedy niedostatki zdrowia rodziny spowodowane są oczywistą chorobą: fizyczną , umysłową lub społeczną albo występuje pogorszenie lub dysfunkcja systemu rodziny. Zdrowie jest tu rozumiane jako rak choroby.

*model wywiązywania się ról - określa zdolność systemu rodzinnego do efektywnego, skutecznego funkcjonowania i osiąganie zadań wynikających z rozwoju rodziny. W modelu tym do zdefiniowania zdrowia wykorzystano teorię rodzinnego cyklu życia, podzielnego na fazy i którym odpowiadają określone zadania.

*model adaptacji- zdrowie rodziny charakteryzowane jest jak skuteczne i produktywne interakcje z fizycznym i społecznym środowiskiem;

*model eudajmoniczny - rodzina dostarcza zachowań zabezpieczających zasoby oraz udziela wsparcia dla osiągnięcia maksimum dobrostanu i potencjału przez cały czas rwania rodziny. Zdrowie przedstawione jest jako samorealizacja do osiągnięcia..

Czynniki wewnątrz rodzinne warunkujące prawidłowe funkcjonowanie to:

*komunikacja - umiejętność efektywnego porozumienia się pomiędzy członkami;

*homeostaza - zdolność rodziny do zachowania równowagi. Jest podstawowym mechanizmem stojącym na straży tożsamości i stabilności rodziny.

*kultura rodziny - tworzona jest czynniki etniczne, religijne, etyczne i klasowe. Na swoistą kulturę rodziny składają się:

+wartości wyniesione ze swoich rodzin generacyjnych;

+percepcja i prezentacja swoich rodziców i dzieci;

*zasoby osobiste poszczególnych członków rodziny - czyli wiedza i umiejętności, cechy osobowości, stan zdrowia psychicznego, poczucie własnej wartości;

*zdolności adaptacyjne- to umiejętność przetrwania zachowania spójności rodziny wobec zmieniających się warunków wewnątrz i zewnątrzrodzinnych, które zależą od wypracowany mechanizmów regulujących. Ważne są tutaj zdolności dostosowawcze i zasoby rodzinne.

Zasoby rodzinne:

*zasoby rodziny jako całości czyli spójności rodziny, umiejętności komunikacyjne;

*społeczność, w jakiej żyje dana rodzina - poczucie społecznego wsparcia przez osoby indywidualne, znajomych, sąsiadów, przyjaciół, dające wsparcie i pomoc w trudnych sytuacjach życiowych;

PATOLOGIA ŻYCIA W RODZINIE

Główne czynniki dysfunkcjonalności rodzin to:

* rozbicie podstawowego ukł. struktury rodziny- patologia ma charakter pierwotny lub wtórny;

*choroba przewlekła członka rodziny (ograniczenie sprawności fizycznej lub psychicznej są źródłem społecznego piętna i wywołują reakcje nietolerancji ze względu na zakaźności choroby);

*uzależnienia;

*przemoc w rodzinie;

Przemoc wobec kobiet w rodzinie - wyróżnia się 4 modle funkcjonowania kobiet maltretowanych:

1.model pułapki psychicznej - kobieta czuje się odpowiedzialna za jakość i utrzymywanie związku. Niska samoocena jest związana z podtrzymywaniem i ciągłym naprawianiem swoich relacji z partnerem.

2.model pułapki sytuacyjnej - kobieta czuje, że znajduje się w sytuacji bez wyjścia, brak jej alternatyw życiowych;

3.model pułapki lęki - kobieta ma nierealne wyobrażenia na temat tego, co się stanie gdy odejdzie;

4. model wyuczonej bezradności - kobieta traci umiejętność przewidywania lub podejmowania działań, które mogłyby zmienić zaistniałą sytuacja;