Andrzej Śliwka

I rok USM

Scenariusz lekcji geografii w III klasie liceum

Temat: Stan prawny i ochrona środowiska przyrodniczego w Polsce.

Cele lekcji:

Ogólny:

• Przedstawienie zagadnień związanych z ochroną środowiska przyrodniczego i aktami prawnymi w Polsce.

Szczegółowe:

• Przybliżenie problematyki ochrony przyrody w Polsce,

• Poznanie metod ochrony środowiska przyrodniczego,

• Przypomnienie definicji związanych z ochroną przyrody,

• Przypomnienie form ochrony przyrody.

• Poznanie regulacji prawnych obowiązujących w Polsce w celu ochrony przyrody.

• Zaprezentowanie obszarów chronionych w województwie łódzkim.

Metody: praca z kartą pracy, pogadanka, praca z tekstem, praca z mapą.

Formy pracy: praca w grupach, praca z całą klasą.

Środki dydaktyczne: mapki z podręcznika, atlas geograficzny, karta pracy.

Przebieg lekcji:

I Faza wstępna

1. sprawy organizacyjne.

2. wprowadzenie do bieżącej lekcji.

Konstytucja RP stanowi podstawę prawną ochrony środowiska w Polsce. Ponadto przepisy międzynarodowe gwarantują nam dostęp i prawo do korzystania z walorów środowiska przyrodniczego. Należy szczegółowiej przyjrzeć się tym aktom prawnym oraz skonfrontować je z rzeczywistością.

II Faza wykonawcza

1. Nauczyciel prosi o wymienienie wielokierunkowych działań w zakresie ochrony przyrody. Które z nich są najbardziej istotne?

2. Uczniowie wykonują zadania 1 i 3 z karty pracy.

3. Na podstawie tekstu z podręcznika uczniowie omawiają najważniejsze porozumienia międzynarodowe w sprawie ochrony przyrody. Wymieniają obszary chronione w Polsce, będące objętymi omawianymi umowami.

4. Nauczyciel rozpoczyna pogadankę na temat „Zielonych Płuc Polski”. Uczniowie mają za zadnie wymienić województwa na których znajduje się obszar „Zielonych Płuc Polski”. Czy uczniowie zgadzają się z tą ideą i czy można mówić o takim terenie w Polsce?

5. Na podstawnie ryc. 99.1 uczniowie wykonują zadnie 3 z karty pracy.

6. Uczniowie analizują ryc. 99.3. Z czego wynika taki podział wydatków?

7. Jakie działania może podejmować społeczność międzynarodowa w celu ochrony przyrody? Jakiej instytucji w ostatnim czasie Polska musi podporządkować swoje prawodawstwo również w kwestii ochrony środowiska? Uczniowie wykonują zadanie 4 z karty pracy.

III Faza podsumowująca

Nauczyciel rozpoczyna pogadankę co zrobić, zwiększać skuteczność ochrony przyrody w Polsce.

Praca domowa

Dokończenie zadań z karty pracy.

Po ukończeniu lekcji uczeń potrafi:

• Wyjaśnić podstawowe pojęcia z zakresu ochrony przyrody,

• Opisać działania społeczności międzynarodowej w celu ochrony przyrody,

• Wyjaśnić dlaczego niezbędne jest zachowanie różnorodności biologicznej,

• Wymienić parki krajobrazowe w województwie łódzkim,

• Zaproponować działania mające na celu zwiększenie skuteczności ochrony przyrody,

• Wyjaśnić słuszność regulacji prawnych dotyczących ochrony przyrody.

Karta Pracy

Zadanie 1

Wyjaśnij pojęcia:

Park narodowy ……………......................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Rezerwat…….……………........................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Użytek ekologiczny ……………...............................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Park krajobrazowy ……………................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 2

Korzystając z ryc. 99.1 z podręcznika zaznacz i podpisz na konturowej mapie Polski:

• Światowe Rezerwaty Biosfery UNESCO

• Obiekty przyrodnicze Światowego Dziedzictwa UNESCO

• Karki krajobrazowe w województwie łódzkim

Pamiętaj o sporządzeniu legendy do mapy.

Zadanie 3

Uzupełnij luki w tekście wpisując odpowiednie nazwy form ochrony.

………………………. obejmuje obecnie 230 gatunków roślin naczyniowych, ponad 500 gatunków zwierząt, a także wiele roślin i grzybów. Oprócz tego ochroną okresową obejmuje się również pewne gatunki ryb oraz zwierzyny łownej. Istnieją dwa sposoby prowadzenia ochrony gatunkowej: w miejscu występowania bądź w ogrodach botanicznych i zoologicznych. Specjalnymi dokumentami, które służą rejestracji gatunków wymarłych, zagrożonych wymarciem oraz rzadkich są tzw. czerwone księgi tworzone na szczeblu regionalnym, krajowym oraz światowym.

Bardzo popularną formą ochrony przyrody są ………………………………., za które uznaje się pojedyncze drzewa, grupy drzew, aleje, głazy narzutowe, skałki, groty, jaskinie. Warunkiem uznania danego elementu za pomnik są jego szczególne walory np. historyczne bądź estetyczne. W Polsce istnieje ponad 26 tysięcy tego typu obiektów.

……………………………… tworzone są dla zachowania takich elementów jak: formacje geologiczne, skupiska skamieniałości, nieczynne wyrobiska bądź ich części i inne elementy przyrody nieożywionej.

Zadanie 4

Wymień zasady dotyczące ochrony przyrody z Traktatu Unii Europejskiej:

1. ……………………………………………………………………….

2. ……………………………………………………………………….

3. ……………………………………………………………………….

4. ……………………………………………………………………….

Zadanie 5

Opisz krótko wybrany park krajobrazowy w województwie łódzkim.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 6

Jakie są negatywne konsekwencje dla człowieka w aspekcie ekonomicznym tworzenia obszarów chronionych.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4