Zakony

Zakony

Zakon - organizacja, której członkowie oddają się w sposób szczególny wypełnianiu zasad danej religii. Członkowie zakonu (mężczyźni - mnisi, zakonnicy, bracia; kobiety - zakonnice, mniszki, siostry) zwykle nie są postrzegani ani jako świeccy, ani jako członkowie kleru, choć np. w Kościele katolickim możliwe jest łączenie członkostwa w zakonie ze święceniami kapłańskimi (osobie takiej przysługuje tytuł „ojca”).

Zjawisko istnienia zakonów (monastycyzm) jest spotykane w większości religii, choć niektóre wyznania (np. większość protestanckich) je odrzucają.

W chrześcijaństwie zakon ma zatwierdzoną przez Kościół regułę. Jego członkowie składają uroczyste śluby ubóstwa, czystości i posłuszeństwa. Wśród zakonów chrześcijańskich wyróżnia się zakony mnisze (np. benedyktyni, cystersi, trapiści), żebrzące (franciszkanie, dominikanie), kleryckie (jezuici, pijarzy) i rycerskie (Krzyżacy, templariusze, joannici). W odróżnieniu od członków zakonów, osoby wstępujący do zgromadzeń zakonnych składają tylko śluby proste.

Swoistą świecką odmianą zakonu są stowarzyszenia wolnomularskie, w których występują ryty, system wtajemniczeń oraz rozbudowana symbolika.

Zakonnik - człowiek, który wybrał życie w jakiejś wspólnocie religijnej. Kapłana zakonnika często nazywa się ojcem (pater), a zakonników nie-kapłanów braćmi (frater).

Zakonnicy określani są formalnie jako "osoby konsekrowane", "prowadzący życie konsekrowane".

W zakonach franciszkańskich słowo "brat" często stosuje się również w odniesieniu do zakonników kapłanów.

Zakonnica - wg kan. 207 § 2. spośród duchownych i świeckich osób wywodzą się wierni, którzy profesją rad ewangelicznych, przez śluby lub inne święte więzy, przez Kościół uznane i zatwierdzone, w sposób szczególny poświęcają się Bogu a także pomagają w zbawczej misji Kościoła. Ich stan, choć nie odnosi się do hierarchicznej struktury Kościoła, jednak należy do jego życia i świętości.

Zakonnice opierają życie we wspólnotach na konstytucjach i dyrektoriach generalnych, które stanowią o sposobach ich życia, działaniach, celach.

W Kościele rzymskokatolickim każde zgromadzenie zakonne posiada swój charyzmat, ale zadaniem każdego jest prowadzenie życia w zjednoczeniu z Bogiem, szczególnie poprzez nauczanie i wychowanie dzieci i młodzieży. W Polsce żyje ok. 30 tysięcy zakonnic.