SPRAWOZDANIE
Maciej Krawczyk 7.11.2011
Pon. 915
ĆWICZENIE NR 88
POMIAR NATURALNEJ AKTYWNOŚCI OPTYCZNEJ
1. Wstęp
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie zdolności skręcającej kwarcu o różnych grubościach dla danej długości fali świetlnej.
Skręcalność właściwa to wartość charakteryzująca substancję aktywną optycznie. Jest to stosunek wartości skręcenia płaszczyzny światła spolaryzowanego (![]()
) do długości pokonanej przez światło w badanej substancji (d). Skręcalność właściwą wyraża się wzorem ![]()
. Światło spolaryzowane to takie o uporządkowanym kierunku drgań. Światło spolaryzowane można otrzymać min. podczas załamania wiązki światła w kryształach posiadających właściwości dwójłomności. Wiązka padającego światła rozdziela się na składowe zwyczajną i niezwyczajną spolaryzowane liniowo w płaszczyznach do siebie prostopadłych.
Grubości badanych próbek kwarcu oznaczono dodatnimi i ujemnymi znakami. Ujemna grubość próbki oznacza próbkę lewoskrętną, natomiast dodatnia grubość oznacza próbkę prawoskrętną. Umieszczamy badaną próbkę w sacharymetrze i oświetlamy światłem monochromatycznym o długości λ. Odczytujemy położenie kątomierza w momencie, gdy dwie połówki pola widzenia w sacharymetrze są jednakowo zaciemnione.
Schemat układu pomiarowego:
3. Opracowanie wyników pomiarów
![]()
a) Odczyt położenia analizatora α0 dla grubości próbki d=0mm
Numer odczytu |
Położenie analizatora α0 |
Uśredniona wartość α0śr |
Δα0 |
Niepewność pomiarowa σ |
1 |
154,80º |
155,842º |
1,042º |
0,183387º |
2 |
155,35º |
|
0,492º |
|
3 |
155,45º |
|
0,392º |
|
4 |
156,26º |
|
-0,418º |
|
5 |
156,10º |
|
-0,258º |
|
6 |
156,06º |
|
-0,218º |
|
7 |
156,20º |
|
-0,358º |
|
8 |
156,49º |
|
-0,648º |
|
9 |
156,45º |
|
-0,608º |
|
10 |
155,26º |
|
0,582º |
|
Obliczanie wartości średniej α0:
![]()
Obliczanie niepewności Δα0:
![]()
Obliczanie niepewności pomiarowej:

b) Odczyt położenia analizatora dla próbek kwarcu
Numer próbki |
Grubość próbki d[mm] |
Położenie analizatora αd |
Korekta odczytu położenia analizatora αd |
Niepewność pomiarowa σ |
d1 |
-1,0 |
143,02º |
-216,98º |
0,183387º |
d2 |
-2,0 |
293,28º |
-426,72º |
|
d3 |
+1,5 |
7,38º |
367,38º |
|
d12 |
-3,0 |
102,65º |
-617,35 |
|
d13 |
+0,5 |
167,34º |
167,34 |
|
d23 |
-0,5 |
326,40º |
-33,60 |
|
d123 |
-1,5 |
116,62º |
-617,35º |
|
Ujemna grubość próbki oznacza próbkę lewoskrętną, dodatnia grubość oznacza próbkę prawoskrętną.
Korekta odczytu położenia analizatora αd:
![]()
3.1 Wykresy
Wykres zależności kąta skręcenia płaszczyzny polaryzacji od grubości próbki
4. Obliczenie wyników końcowych
Współczynnik kierunkowy prostej na wykresie został wyliczony metodą regresji liniowej.
![]()
![]()
![]()
![]()
Skrętność właściwa ![]()
jest współczynnikiem kierunkowym prostej.
![]()
![]()
5. Wyniki końcowe
Skrętność właściwa badanych próbek kwarcu wynosi: ![]()
.
6. Wnioski
a) Kolejność ustawienia próbek w sacharymetrze nie wpływa na wyniki.
b) Wpływ na otrzymany wynik mogą wywierać możliwe zanieczyszczenia badanych próbek kwarcu.