 | Pobierz cały dokument 9.poezja.mlodej.polski.lektury.mloda.polska.doc Rozmiar 115 KB |
9. Poezja Młodej Polski, oprac. M. Jastruń,
Wstęp
Poprzednicy
Wielu z poetów których zaliczamy dzisiaj do najwybitniejszych twórców swojej epoki, tylko w części mogą być uznawani za przedstawicieli danego nurtu. Bowiem prawda jest taka, iż chociaż Asnyka i Konopnicką uważamy za pozytywistów, to ich poezja nie była niczym innym jak kontynuacją romantyzmu. Ta para poetów tworzyła coś co było letnie, złagodzone, próbowała połączyć geniusz romantyzmu z wyznacznikami pozytywizmu, ich dzieła nie były przez to tak wybitne jak romantyków. Oboje do nowego nadchodzącego ruchu- modernizmu odnosili się bardzo negatywnie i z rezerwą, Asnyk napisał wiersz w którym dał temu wyraz- Szkic do współczesnego obrazu. Młodopolscy literaci jak ich poprzednicy czerpali z twórczości wybitnych poetów romantyzmu, ze Słowackiego i jego Króla Ducha- Asnyk, Miciński, Wyspiański. Każdy z wymienionych twórców naśladował wieszcza w bardzo różny sposób:
Asnyk, w wierszu Nad głębiami- czerpie obrazy refleksji, z Króla Ducha,
Konopnicka, próbuje naśladować lekkość oktawy z Beniowskiego, niestety niezbyt udanie.
Cel wymienionych powyżej twórców łączył ich z wieszczami romantyzmu, pragnęli oni wzruszać, zagrzewać do walki, uczyć. Tyle tylko, że to patetyczne pojęcie wiesza zaczęło przybierać odcienia śmieszności, sceptycyzmu, ba nawet ironii. Cele zostały, zmieniły się tylko środki dochodzenia do nich, wymagały tego czasy. Dobrym przykładem jest tutaj tłumaczone przez Konopnicką dzieło Wojna Luise Ackermana w oryginale jest to żarliwy poemat przeciw wojnie jako środkowi rozstrzygania spraw życia i śmierci narodów. W przekładzie poetki romantyka boju straciła cały powab, siłę, bo straciła dla niej sens. Zmiany dotyczyły również bohatera jakim nie był już szlachecki syn, pan Tadeusz Soplica, lecz prosty syn chłopski , który walczy o przetrwanie dla znalezienia pracy emigruje na drugą półkulę.
Bunt modernizmu
Modernizm polski zaczął się od sprzeciwu, od buntu przeciw ideałom tradycyjnego wychowania, od drwin z pozytywistycznych haseł. Jednak we wczesnej twórczości niektórych poetów możemy odnaleźć podobieństwa w przekonaniach głoszonych przez obie generacje. Przykładowo Tetmajer, w swojej wczesnej twórczości odnosi się z niechęciom do zbyt pospolitego życia kupców, rajców, przypomina to stosunki społeczne opisane w Lalce- Wokulski nie akceptowany przez grupę społeczną- szlachtę. Nie zmienia się też nobilitacja chłopa obecna w obu okresach, cieszy się on sympatią, za swoją pierwotność, bliskość ziemi i gór, na które padł neoromantyczny mit.
 | Pobierz cały dokument 9.poezja.mlodej.polski.lektury.mloda.polska.doc rozmiar 115 KB |