METODY PRACY Z DZIECKIEM W WIEKU PRZEDSZKOLNYM WYKORZYSTUJĄCE  TERAPEUTYCZNE ZNACZENIE RUCHU:

METODA RUCHU ROZWIJAJĄCEGO V. SHERBORNE
    Opiera się na założeniach, że:
- doświadczenia ruchowe mają podstawowe znaczenie dla rozwoju wszystkich dzieci; w szczególności istotne są dla dzieci ze specjalnymi potrzebami, które często mają trudności w kontaktach „z własnym ciałem” oraz innymi ludźmi,
- intensywność i ciągłość doświadczeń ruchowych jest ważniejsza dla dzieci ze specjalnymi potrzebami niż w przypadku dzieci o prawidłowym rozwoju.
Metoda wykorzystuje ruch a także dotyk oraz wzajemne relacje fizyczne, emocjonalne i społeczne do rozszerzania świadomości samego siebie (świadomość kolan, bioder, tułowia, świadomość środka ciała) i pogłębiania kontaktu z innymi ludźmi.
Rozwijanie wzajemnych kontaktów następuje podczas zabaw, w których występują 3 typy relacji:
1)    Relacja opiekuńcza, czyli „z”: kołysanie: „kołyska”, „koń na biegunach”, turlanie, ciągnięcie, balansowanie.
2)    Relacja „razem”: zabawy „wiosłowanie”, „wahadło”.
3)    Relacja „przeciwko”: zabawy „skała”, „plecy-w-plecy”, „więzienie”
Metodę tę charakteryzuje naturalność, prostota. Można ją stosować zarówno w pracy z dziećmi zdrowymi jak i osobami o różnych zaburzeniach rozwojowych.

KINEZJOLOGIA EDUKACYJNA DENNISONA
Najogólniej mówiąc istotą tej metody jest pobudzenie za pomocą prostych ukierunkowanych ćwiczeń ruchowych różnych obszarów naszego mózgu. W efekcie ma powstać jak najwięcej połączeń między neuronami, co przyczyni się do większej plastyczności mózgu i zwiększenia możliwości uczenia się.
By rozpocząć pracę z dziećmi potrzebne są ćwiczenia wstępne wprowadzane rytmicznie (picie wody, masowanie punktów na myślenie, wykonywanie ćwiczeń naprzemiennych, „pozycja Dennisona”). Po wykonaniu ćwiczeń wstępnych możemy wykonywać wiele innych bardzo atrakcyjnych dla dzieci ćwiczeń jak np: leniwe ósemki
( inaczej znak nieskończoności) lub „symetryczne bazgranie”. Dennison wyróżnia też ćwiczenia, które wspomagają słyszenie i pamięć to: kapturek myśliciela, słoń oraz ćwiczenie rozciągające takie, jak: aktywna ręka.

METODA KNILLÓW
Programy aktywności Knillów noszą tytuły: "Świadomość ciała"; "Kontakt i Komunikacja" . Są to programy aktywności przeznaczone do indywidualnej pracy z dzieckiem, wzbogacone płytami ze specjalnie skomponowaną muzyką, która towarzyszy wszystkim czynnościom.
Celem metody jest pomoc  dzieciom z zaburzeniami w rozwoju w  uzyskaniu  wiedzy  dotyczącej:
- ciała  jako  całości,
- poszczególnych  części  ciała  i  ich  powiązań  z  innymi  częściami,
- faktu, że  różne  części  ciała  mogą  być  używane  w  różny  sposób.

METODA DOBREGO STARTU M. BOGDANOWICZ
Metoda dobrego startu to system ćwiczeń oddziałujących na procesy percepcyjne i motoryczne. Zasadniczą rolę odgrywają w tej metodzie trzy elementy: wzrokowy (wzory graficzne), słuchowy (piosenka) i motoryczny (wykonywanie ruchów zorganizowanych w czasie i przestrzeni, odtwarzanie wzorów graficznych, zharmonizowanych z rytmem piosenki).
Celem metody jest jednoczesne usprawnienie czynności analizatorów: wzrokowego, słuchowego i kinestetyczno-ruchowego, kształcenie lateralizacji, orientacji w schemacie ciała i przestrzeni. W jej założeniach leży więc integrowanie funkcji wzrokowo-słuchowo-ruchowych, a także harmonizowanie wszystkich funkcji psychomotorycznych. Zespołowa forma prowadzenia zajęć ułatwia nawiązanie kontaktów społecznych i uczy współdziałania dzieci
mające trudności w przystosowaniu się lub zaburzone emocjonalnie. Obecnie metoda ma trzy różne formy:
- „Piosenki do rysowania" — dla dzieci w wieku od 4 lat (Bogdanowicz, Szlagowska),
- „Piosenki i znaki" — dla dzieci od 6 lat (Bogdanowicz 1985),
- „Piosenki na literki" — dla dzieci od 7 lat (Bogdanowicz, Tomaszewska 1994).
Ćwiczenia metodą dobrego startu składają się z trzech zasadniczych grup: ćwiczeń ruchowych, ruchowo-słuchowych, ruchowo-słuchowo-wzrokowych. Wszystkie trzy rodzaje ćwiczeń występują w każdym zajęciu, stanowiąc jego kolejne etapy. Zajęcia prowadzone metodą dobrego startu, z punktu widzenia organizacji zajęć, przebiegają zawsze zgodnie ze stałym schematem. Zależnie od wieku dzieci i przyjętej formy tej metody zmieniają się proporcje poszczególnych części struktury zajęć. W każdym seansie występują:
1.    Zajęcia wprowadzające.
2.    Zajęcia właściwe:
A.    ćwiczenia ruchowe,
B.    ćwiczenia ruchowo-słuchowe,
C.    ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe.
3.    Zajęcia końcowe.    

PEDAGOGIKA ZABAWY
Pedagogika zabawy jest symboliczną nazwą poszukiwań metodycznych, ułatwiających proces uczenia.
Celem pedagogiki zabawy jest dostarczenie kierownikowi grupy rozmaitych pomysłów, umożliwiających mu świadomą, kreatywną, pobudzającą do twórczych rozwiązań pracę z uczestnikami grupy.
Pedagogika zabawy preferuje dużą aktywność członków grupy, jednocześnie wdraża ich do stosowania określonych zasad:
- dobrowolność uczestnictwa
- uwzględnienie różnych poziomów komunikowania
- przeżycie jako wartość sama w sobie
- wykorzystywanie różnorodnych środków wyrazu - taniec , gest, dotyk , pantomima, malowanie wspólnego obrazu.
Pedagogika zabawy wykorzystuje urozmaicony zestaw propozycji, które mogą ożywić tradycyjne nauczanie. Można wyodrębnić następujące rodzaje zabaw, stosowanych w pedagogice zabawy:
•    zabawy ułatwiające wejście w grupę, poznanie nowego otoczenia, poznanie imion, powierzchownych cech osób, z którymi rozpoczynamy naukę,
•    zabawy rozluźniające, odprężające, wykorzystujące ruch, taniec, gest, likwidujące napięcie mięśni i napięcie psychiczne,
•    zabawy ułatwiające wprowadzenie tematu, pozwalające poznać odczucia, doświadczenia, potrzeby i oczekiwania poszczególnych członków grupy,
•    metody określane czasami jako gry dydaktyczne, a polegające na sposobie przedstawienia danych treści w formie zagadkowego problemu i poszukiwania rozwiązań według proponowanych reguł,
•    metody wymiany myśli, gry dyskusyjne, analizowanie danego problemu z różnych stron, z włączeniem doświadczenia i dotychczasowej wiedzy uczestników,
•    metody ułatwiające przekaz informacji zwrotnej, sygnalizujące indywidualną reakcję i odczucia poszczególnych uczestników,
•    drama - polegająca na wykorzystaniu gry z podziałem na role jako wstęp do omówienia problemu,
•    zabawy umożliwiające samoocenę, poznanie własnej hierarchii wartości, własnych spontanicznych zachowań,
•    zabawy integrujące dużą grupę, umożliwiające wszystkim wspólną, aktywną zabawę, bez podziału na bawiących się i obserwatorów, bez ośmieszającej rywalizacji, przypadkowych wygranych i kilku zwycięzców.

Metoda ruchowej ekspresji twórczej R.Labana

U podstaw tej metody leży naturalna ruchliwość i naturalny styl motoryki dziecka. Pozwala ona na posługiwanie się różnymi formami ruchu i ekspresji jak: ćwiczenia muzyczno ruchowe, zabawy, taniec, opowieść ruchowa, inscenizacja, improwizacja ruchowa, groteska, pantomima, sceny dramatyczne itp. W metodzie uwzględnia się łącznie ruchu z muzyką i rytmem i dlatego często przy realizacji zadań wykorzystuje się instrumenty perkusyjne. Każdy ćwiczący wykonuje zadanie ruchowe na swój sposób i wobec tego pokaz wykonania jest niezbędny, schodzi na dalszy plan. Należy tylko ćwiczącym wyjaśnić, co mają robić, natomiast sposób wykonania będzie zależał od ich inwencji twórczej, pomysłowości, fantazji oraz doświadczeń ruchowych.
R. Laban zebrał materiał ćwiczebność uwzględniając 16 generalnych tematów, z których każdy posiada inny charakter ruchu bądź różnorodne kombinacje czynności. Tematyka ćwiczeń dla dzieci w wieku przedszkolnego powinna wywodzić się z pięciu najprostszych tematów.
W zajęciach ruchowych metoda gimnastyki ekspresyjnej wprowadzana jest w formie wstawek lub małych fragmentów zajęć (wyczucia własnego ciała, ciężaru siły), przestrzeni, rozwijania wyczucia płynności ruchów i ciężaru ciała w przestrzeni i czasie, współdziałanie z partnerem lub grupą.

Metoda C. Orffa

Orff wyszedł z założenia, iż kulturą fizyczną dziecka należy rozwijać w ścisłej korelacji z kulturą rytmiczno- muzyczną oraz z kulturą słowa. Dlatego nawiązuje on do tradycyjnych, zanikających we współczesnych czasach form zabaw, ćwiczeń, tańców, muzyki, porzekadeł, legend, baśni, poezji, prozy itp. Te właśnie ginące formy ruchowo-muzyczno- słownych zainteresowań dzieci znalazły się u podstaw nowej metody, której głównym celem i zadaniem jest wyzwolenie u dzieci tendencji samo ekspresji i rozwijania inwencji twórczej zwłaszcza powiązanie muzyki z ruchem stanowi bardzo charakterystyczny rys omawianej metody. Szeroko rozbudowany repertuar ćwiczeń i zabaw daje możliwość rozwijania inwencji zarówno dzieciom wysoko uzdolnionym, jak i zaniedbanym, które mają okazję wyrównać swoje braki. Zarówno muzyka, jak i ruch oraz żywe słowo przenikają się wzajemnie, przy czym w konkretnych ćwiczeniach dominuje zwykle jeden z wymienionych elementów, gdy inne spełniają roję towarzyszącą lub podrzędną.

Metoda Weroniki Sherbone- jest prosta, naturalna i możliwa do zastosowania w każdych warunkach, bez konieczności używania przyrządów. Ćwiczymy boso, w niekrępujących ruchy strojach, na podłodze, w niskich bezpiecznych pozycjach, (jak kto może) i bez elementów współzawodnictwa. Po bardziej intensywnym wysiłku stosujemy odpoczynek i relaks. Metoda ta nawiązuje do „języka ciała”, czyli ćwiczenia stanowią formę naszego komunikowania się z innymi. Tuląc się do siebie, głaszcząc, patrząc na siebie możemy wiele powiedzieć drugiej osobie, że ją kochamy, lubimy, akceptujemy. Nasz kontakt staje się głębszy, żywy i emocjonalny. Są to raczej nasze doświadczenia ruchowe, cielesne i emocjonalne niż normalne ćwiczenia. Ze względu na swą prostotę, naturalność i możliwość stosowania jej w każdych warunkach, jest to metoda dla każdego. Każdy może w niej uczestniczyć w takim zakresie, w jakim jest to dla niego możliwe. Nie ma słabych, gorszych, czy smutnych. Wszyscy są aktywni, radośni i zwycięscy. Każdemu coś się uda, każdy zostanie pochwalony i zachęcony do dalszych wysiłków. Stosować ją można wszędzie: w żłobkach, przedszkolach, szkołach, sanatoriach, na obozach, koloniach, czyli wszędzie tam, gdzie znajdują się grupki chętnych, którzy chcieliby zniżyć się do parteru, położyć na podłodze i mieć ochotę na uczestnictwo w dobrej zabawie, które jest jednocześnie połączeniem przyjemnego z pożytecznym.
Bawić się mogą wszyscy: dzieci, młodzież, dorośli. Partnerzy ćwiczą parami, trójkami, czwórkami, bądź w większych grupach np. dziecko- dziecko w tym samym wieku, dziecko- dziecko starsze: dziecko- dorosły.
Metoda ruchu rozwijającego wspiera i stymuluje rozwój dziecka, młodzieży, dorosłych, zarówno zdrowych, jak i z zaburzeniami psychofizycznymi, mikro uszkodzeniami centralnego układu nerwowego, a także z zaburzeniami psychofizycznymi, mikro uszkodzeniami centralnego układu nerwowego, a także z zaburzeniami emocjonalnymi. Celem tej metody jest doświadczenie ruchu, kontaktu emocjonalnego, fizycznego, społecznego, poznanie własnego ciała. Stosując tę metodę dążymy do rozwoju świadomości schematu ciała, orientacji w czasie i przestrzeni w środowisku zewnętrznym, poczucia bezpieczeństwa, zaufania do siebie i partnera, współdziałanie partnerstwa, emocji, opanowanie ich, własnej inwencji, pewności siebie, inicjatywy, spontaniczności ruchu i zachowań, sprawności ruchowej, wyobraźni, koncentracji uwagi sposobu komunikowania się, a także do integracji środowiska, w którym jesteśmy oraz umiejętności rozluźniania się po okresie napięcia i koncentracji.
W czasie doświadczeń ruchowych występują trzy relacje:
Relacja opiekuńcza, czyli ”Z”
- obejmowanie partnera, głaskanie, bujanie (na boki, w przód, w tył)
- podrzucanie partnera, turlanie, pociąganie za ręce i nogi
- mosty w parach i czwórkach aż do utworzenia tunelu
- jazda na koniku
- wspólne skakanie, chodzenie w różny sposób
- bagaż- dziecko uczepione partnera
Relacje „Przeciwko”
Relacje „Razem”

Metoda E. Gruszczyk- Kolczyńskiej do nauki matematyki

w edukacji matematycznej przedszkolaków najważniejsze są osobiste doświadczenia dziecka. Stanowią one budulec, z którego dziecko tworzy pojęcia i i umiejętności. Jeżeli doświadczenia są specjalnie dobrane, przyczyniają się także do rozwoju myślenia i hartowania dziecięcej odporności.
Program edukacji matematycznej wg. E. Gruszczyk- Kolczyńskiej obejmuje następujące kręgi tematyczne: orientacja przestrzenna, rytmy, kształtowanie umiejętności liczenia, a także dodawania i odejmowania, wspomaganie rozwoju operacyjnego rozumowania; rozwijanie umiejętności mierzenia długości, klasyfikacja, układanie i rozwiązywanie zadań arytmetycznych, zapoznanie dzieci z wagą i sensem ważenia, mierzenie płynów, intuicja geometryczna, kształtowanie gier przez dzieci, zapisywanie czynności matematycznych. Dwanaście wymienionych kręgów tematycznych trzeba zrealizować w podanej kolejności, uwzględnia ona, bowiem nie tylko stopniowane trudności, ale także prawidłowości rozwoju dziecka. Zajęcia należy najlepiej prowadzić każdego dnia. Może to być jednak nierealne. Dla uzyskania dobrych efektów zajęcia muszą być prowadzone, co najmniej trzy razy w tygodniu. Zajęcia należy prowadzić dotąd, dopóki sprawiają dziecku przyjemność. Do prowadzenia zajęć z dziećmi potrzebne są specjalne dobrane przedmioty (pomoce): Miś- pacynka, liczmany- kółka, trójkąty, kwadraty, liczydełka, kartoniki z cyframi i znakami arytmicznymi, seria obrazków, domino, geoplan (płytka z otworkami do przewlekania sznurowadła)- służy do konstruowania figur geometrycznych, figury geometryczne, karty logiczne, kostka i obrazki. Do prowadzenia zajęć potrzebne są jeszcze inne przedmioty (nasiona dużej fasoli, kasztany, kolorowe guziki, klamerki do przypinania bielizny, frotki, kapsle).


Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz

Założeniem Metody Dobrego Startu jest jednocześnie rozwijanie funkcji językowych, funkcji spostrzeżeniowych: wzrokowych, słuchowych, dotykowych, kinetycznych (czucie ruchu) i motorycznych oraz współdziałania między tymi funkcjami, czyli integracji percepcyjno- motorycznej. Są to funkcje, które leżą u podstaw złożonych czynności czytania i pisania. Usprawniane w tym zakresie, jak również kształtowanie lateralizacji (ćwiczenia ustalania ręki dominującej) i orientacji w prawej i lewej stronie ciała jest wskazana dla dzieci przygotowujących się do nauki czytania i pisania, natomiast jest niezbędne dla dzieci, u których występują opóźnienie rozwoju tych funkcji.
Ćwiczenia prowadzą do większej harmonii psychoruchowego: wyższego poziomu rozwoju i współdziałania funkcji intelektualnych (mowy, myślenia) i instrumentalnych ( spostrzeżeniowo- ruchowych). Dzięki temu dochodzi do prawidłowego wykonywania czynności ruchowych we właściwym czasie i przestrzeni, w harmonii z czynnościami poznawczymi, w tym językowymi. Doskonalenie integracji percepcyjno- motorycznej i kompetencji językowych ułatwia naukę czytania i pisania wszystkim dzieciom. Natomiast wyrównanie dysharmonii rozwojowych w przypadku dzieci dysleksji może skutecznie zapobiegać powstawaniu niepowodzeń szkolnych. W przypadku opóźnionych w rozwoju, udział w ćwiczeniach służy rehabilitacji zaburzeń rozwoju psychomotorycznego i pomaga im zmniejszać trudności w opanowaniu skomplikowanych umiejętności szkolnych. W ciągu trzydziestu lat pracy nad rozwijaniem tej metody powstały trzy podstawowe jej formy. W każdej z nich znajdują się propozycje różnych programów do wyboru, zależnie do potrzeb dzieci, z którymi pracujemy.
1. Piosenki i rysunki (proste wzory i piosenki)- dla najmłodszych dzieci wspierania rozwoju, a w szczególności:
- dla dzieci od czwartego roku życia oraz dzieci starszych opóźnionych w rozwoju
2. Piosenki i znaki (złożone wzory, kształty litero podobne i piosenki)
- dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym w celu przygotowania do nauki czytania i pisania
3. Piosenki i litery (litery z alfabetu łacińskiego i litery specyficzne polskie oraz piosenki)- dla uczniów rozpoczynających naukę czytania i pisania w klasie „0” oraz uczniów dyslekcyjnych.

Metoda I. Majchrzak

O czytaniu decyduje umysł i wzrok. Wzrok zdolny do rozpoznawania każdej litery. I. Majchrzak jako pierwsze słowo do poznania. Proponuje własne imię, ponieważ ze względu na swoje subiektywne odczuwanie ważność staje się również subiektywnie łatwiejsze.
I. Majchrzak z wykształcenia socjolog, pracuje w Meksyku, zetknęła się z Simoną, która miała osiem lat, chodziła do drugiej klasy, ale nie umiała czytać. Jakkolwiek znała doskonale wszystkie litery z alfabetu i umiała je rozróżnić i nazwać, to jednak nie była w stanie złożyć ich w słowa. Wtedy autorka napisała imię „Simona” na kartce papieru i spostrzegła w nagłym uśmiechu. Simona po raz pierwszy ujrzała słowo, które miało dla niej znaczenie. To spotkanie z Simoną było narodzeniem pomysłu.
Obserwując zachowanie małych uczniów w ich pierwszym kontakcie z własnym jako słowem pisanym, wczuwa się taki wielki ładunek wzruszenia i powagi, że „wręczenie imion” można traktować jako akt inicjacji to magiczny gest wprowadzający drogę do ksiąg i wiedzy. Akt inicjacji- ważny obrzęd otwierające drogę do ksiąg i wiedzy. Dziecko odbiera przekaz, że ono samo może być „napisane i przeczytane”, że ono samo nie jako składa się z liter.
I. Majchrzak opracowała propozycję dydaktyczną, którą nazwała „ściana pełna liter”. Jest to system ćwiczeń wizualnych wiodących, dziecko od rozpoznawania swojego imienia do umiejętności czytania. Pierwszy etap tej metody, to akt inicjacji. Każde dziecko dostaje wizytówkę z napisanym swoim imieniem, w brzmieniu, jakim sobie ono samo życzy np.: Julia, Juka czy Juleńka. Gdy wszyscy mają już swoje wizytówki i gdy obejrzy sobie do woli, dzieci szukają miejsc w sali gdzie chcą je ulokować. Równocześnie też powinna być zawieszona długa taśma ze wszystkimi literami alfabetu. Dzieci dostają nowy komplet wizytówek, które będą służyły do poznawania kolejnych liter alfabetu w alfabetycznym porządku. Będą poznawały codziennie jedną literę małą i wielką. Na swoich wizytówkach zaznaczą każdą kolejną poznaną literę. Kolejny etap to nazwany przez I.Majchrzak „Targ liter”. Gdy już dzieci poznają cały alfabet dostają kopertę z literami swojego imienia. Układają swoje imię najpierw śledząc napis na kopercie, później już z pamięci. Następnie szukają ukrytych w imieniu słów. Np. Małgosia mogłaby odkryć słowa „mała”, „miła”, „mało”, „siła”. Następnie dzieci wymieniają się literami tak aby mogły skompletować cały alfabet. Wynikiem tego „targu liter” będzie Taśma papieru z naklejonymi w odpowiednim porządku alfabetem.
Kolejny etap to „Gra w Sylaby”.
Dajemy dzieciom sylaby i proponujemy, aby próbowały ułożyć je w słowa. Wygrywa ten, komu sylaby ułożą się w słowa. W karty sylabowe można też wpisywać małe jedno sylabowe rzeczowniki tj. kot, koń, pies, rak, las, rok, nos. Po pewnym okresie ćwiczeń w własnym imieniem i po poznaniu brzmienia wszystkich liter, dziecko jest w stanie przeczytać to znaczy odcyfrować i zrozumieć inne pojedyncze słowa. Następny etap nauki czytania to ćwiczenie „nazywane świata”. To ćwiczenia polega na przyporządkowaniu odpowiedniej nazwy do wszystkiego, co znajduje się wokół nas, czyli przedmiotów w sali, nazw ciała i części garderoby. Będzie to również układanka słowno- obrazkowa. Zdaniem dzieci będzie odnajdywanie właściwego obrazka do odczytywania słowa. Następnie dzieci czytają już zdania i podpisują nimi obrazek. Autorka zwraca uwagę, że niekonieczne jest odcyfrowanie wszystkich liter by zrozumieć słowo, ani wszystkich słów by zrozumieć sens zdania. Gdy nawet dziecko źle coś odgadnie, pozostanie na końcu ze słowem, które w sposób ewidentny nie pasuje do obrazka, zrozumie, że trzeba wrócić i zacząć od nowa. Metodę tę autora opisała w książce „Wyprowadzenie dziecka w świat pisma”.

metody podające (przyswajanie): opowiadanie, pogadanka, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z tekstem.
2. metody problemowe (odkrywanie): gry dydaktyczne, giełda pomysłów, czyli "Burza mózgów", inscenizacja.
3. metody aktywizujące (przeżywanie): drama, wystawa (ekspozycja), pokaz.
4. metody praktyczne (działanie): ćwiczenia.

Twórcze metody aktywności ruchowej i tańca

Metoda opowieści ruchowej J. C. Thulin
Metoda ta polega na tym, że nauczyciel przez odpowiedni dobór tematu wymyślonego przez siebie opowiadania, działa na wyobraźnię dziecka, skłaniając je odtwarzania ruchem treści opowiadania, przedstawiania różnych sytuacji, zdarzeń, sposobów poruszania się zwierząt, itp. Opowiadanie musi opierać się na zasadach wszechstronności ruchu, stopniowania wysiłku i zmienności pracy mięśniowej. Można zaproponować tematykę opowiadania: zwiedzamy ZOO, jeden dzień z życia Smurfów itp.

Metoda ruchu rozwijającego W. Sherborne.
Metoda tejże autorki, prezentuje ruch rozwijający jako metodę, szczególnie przydatną w pracy z dziećmi nadpobudliwymi, agresywnymi, lękliwymi oraz w przypadkach głębszych zaburzeń rozwojowych. Ideą metody jest posługiwanie się ruchem rozwijającym świadomość własnego ciała, świadomość przestrzeni i działania w niej, a także umiejętność i potrzebę dzielenia jej z innymi ludźmi, prowadzącą do nawiązywania z nimi bliskiego kontaktu. Warunkiem prowadzenia terapii jest zabawowa, radosna atmosfera, możliwość osiągania sukcesu w każdym ćwiczeniu i wspólna satysfakcja z pokonywania trudności.

Metoda gimnastyki twórczej (ekspresyjnej) R. Labana
Metoda ta, nazywana jest także metodą improwizacji ruchowej. Ważną rolę odgrywać tu będzie inwencja twórcza ćwiczących, ich pomysłowość, fantazja doświadczenie ruchowe. W metodzie tej posługujemy się różnymi formami ruchu, takimi jak: odkrywanie, naśladowanie, inscenizacja, pantomima, gimnastyka wykorzystująca ruch naturalny, ćwiczenia muzyczno-ruchowe, taniec opowieść ruchowa, itp. .Nauczyciel staje się współuczestnikiem i współpartnerem zabaw. Metoda ruchowa ekspresji twórczej daje możliwość rozwijania się w zakresie między innymi: wyczucia własnego ciała, wyczucia przestrzeni, wyczucia ciężaru ciała (siły), doskonaleniu płynności ruchu, w zakresie kształtowania umiejętności współdziałania z partnerem lub grupą.

Praca szkolna K. Orffa.
Twórca tej metody wyszedł z założenia, iż ćwiczenie gimnastyczne należy rozwijać w ścisłej korelacji z kulturą rytmiczne- muzyczną oraz kulturą słowa. Głównym celem i zadaniem metody jest wyzwolenie u dzieci tendencji do samoekspresji i rozwijania inwencji twórczej (zwłaszcza z powiązania muzyki z ruchem) Zarówno muzyka jak i ruch, oraz żywe słowo przenikają się wzajemnie, przy czym w konkretnych ćwiczeniach dominuje zwykle jeden z wymienionych elementów.

Gimnastyka rytmiczna A.i M. Kniessów
W metodzie tej eksponuje się naturalne formy ruchowe, z wyłączeniem baletu i technik sportowych, chociaż może być stosowana ich interpretacja w formach taneczne- rytmicznych. Główny tok zajęć polega na naśladownictwie ruchu prowadzącego, który nie tylko demonstruje ruch, ale jest również współćwiczącym, jest często osobą wiodącą, ale w miarę zaawansowania ruchowego grupy, pozostawia jej wiele swobody. Metoda Kniessów ma tę zaletę, iż stosuje się w niej nietypowe przybory, stosowane również jako instrumenty perkusyjne (bijak obustronny, łuski orzecha kokosowego, dzwoneczki, itp.)

Techniki parateatralne

Technika zmiany ról
Technika ta polega na tym, że rola jaką ma odegrać dziecko powinna mu umożliwić zdobywanie nowych doświadczeń. Na przykład: dziecku z objawami lęku w interakcjach społecznych, nieśmiałemu organizujemy zabawę, w której ono gra rolę nauczyciela, a nauczyciel przyjmuje na siebie rolę dziecka. Zawsze jednak rozpoczynamy od stworzenia takiej sytuacji zabawowej, w której tkwią warunki sprzyjające wyzwalaniu u dziecka niezależnego zachowania się.

Drama
W grupie pracującej metodą dramy dzieci uczą się współpracy, bycia ze sobą wzajemnej akceptacji, znika wstydliwość, a w jej miejsce pojawia się otwartość, szczerość, pewność siebie, umiejętność dzielenia się i pomaga sobie. Drama polega na zaangażowania się w fikcyjną sytuację, "wczucie się" w postać, rzecz, bycie nią i działanie jako ona. Nie chodzi tu o wyreżyserowane popisy aktorskie. W dramie każdy odnosi sukces, nie ma tu, bowiem nieważnych ról, nie jest to teatr, więc nie ma tu ról źle zagranych.

Pantomima
Połączenie ruchu, gestu, mimiki - właściwie każdą sytuację można wyrazić ruchem , dlatego pantomima jest bardzo przydatną metodą już w pracy z dziećmi młodszymi. Pozwala na ujawnianie swoich uczuć, emocji, stwarza sytuacje, w których wyobraźnia uaktywnia się jednocześnie u osoby prezentującej pantomimę w różnych sytuacjach, jak u odbiorcy.

Teatr palcowy
Teatr, w którym dziecko samodzielnie na palcach swojej ręki rysuje główki różnych postaci. Przedstawia różne sytuacje np. występujące w domu, na podwórku, w przedszkolu, także bajki lub wymyślane przez siebie opowiadania

Teatrzyk kukiełkowy, pacynkowy
To taki teatrzyk, w którym dzieci samodzielnie wykonuj ą kukiełki, pacynki stosowane potem do różnych sytuacji. Stają się wtedy reżyserami, scenografami, scenarzystami. Często sytuacje teatralne dają nam okazję do rozmów o uczuciach, emocjach, motywach działania, wyzwalają u dzieci aktywność twórczą, przełamuj ą barierę lęku, nieśmiałości.

Teatrzyk wyboru
Tu nauczyciel po uprzednim wspólnym z dziećmi ustaleniu tematu, wybiera jedno dziecko i określa jego rolę. Dziecko samo dobiera sobie współaktorów i przydziela im role. Dzieci same dokonują podziału ról, a przebieg zabawy wypływa od nich samych, co bardzo integruje grupę, daje możliwość współpracy w zespole, poznawania siebie nawzajem.

Metoda twórczego myślenia J. Osborne - Burza mózgów
Metoda ta jest szczególnie polecana podczas rozwiązywania problemów. Wszyscy uczestnicy mają prawo zgłaszać swoje pomysły, pomysły te nie podlegają ocenie ( co jest bardzo istotne w pracy z dziećmi).Ważna jest duża ilość pomysłów, nie jest istotne, kto jest autorem pomysłów. Po zakończeniu zgłoszeń można przystąpić do oceny pomysłów pod kątem przydatności w pracy. Polecamy tę metodę codziennej pracy z dziećmi, która bardzo wpływa na integrację grupy.

Teatr skojarzeń
Nasuwa skojarzenia: Coś co jest przyjemne, coś co wyzwala spontaniczność, coś co daje radość. Repertuar zabaw zapewnia dobrowolność uczestnictwa, uwzględnia wszystkie poziomy komunikowania się, posługuje się różnorodnymi środkami wyrazu, uznaje niwelowanie lęku a wzmacnianie motywacji do wysiłku. Oznacza to, zabawę z doświadczaniem różnorodności własnych zmysłów, możliwości wyrażania i kontaktowania się: czucie ciała, ruch, granie ról, malowanie twarzy szminkami, śpiewanie na głosy, uczestniczenie w rozmowach itp.

Metoda malowania dziesięcioma palcami (FINGER - PAINTING)
Autorka zaobserwowała, że malowanie dziesięcioma palcami, ma wiele wspólnego z naturalną skłonnością do paćkania się w substancjach o konsystencji błota. Wykorzystanie tej skłonności okazało się przydatne w terapii. Walory tej metody to: pomoc w pokonywaniu lęków, uwalnianie się od zahamowań, wzmacnianie wiary we własne siły, pobudzanie ekspresji fantastycznej oraz wartości diagnostyczne. Malowanie palcami jest wykorzystywane do nadania swobody wzorcom ruchowym, do uzyskiwania płynności ruchów. Metoda wymaga tylko przygotowania farb o sześciu kolorach oraz papieru.

Metoda Dobrego Startu opracowana przez M.Bogdanowicz
Istotną rolę w Metodzie Dobrego Startu pełnią trzy elementy:
- wzrokowy (znak graficzny)
- słuchowy (piosenka)
- i motoryczny (odtwarzanie znaków graficznych zgodnie z rytmem piosenki).

Ćwiczenia zawarte w metodzie usprawniają jednocześnie analizatory:
- wzrokowy
- słuchowy
- kinestetyczno - ruchowy.

Kształtują lateralizację i orientację w schemacie własnego ciała, oddziaływują na procesy emocjonalne i zachowania społeczne oraz twórczą aktywność.
Dzieci mogą tworzyć własne wzory do piosenek oraz teksty i muzykę.

• Metoda M. Ch. Knillów - są to programy aktywności opracowane przez Mariannę i Christophera Knillów. Towarzyszy im poparta wiedzą i praktyką WIARA w to, że każde dziecko, nawet najbardziej pasywne, można zachęcić do przejawiania własnej inicjatywy i aktywności. Programy są wzbogacone kasetami ze specjalnie skomponowaną muzyką. Wykorzystujemy ją do stymulowania u dziecka świadomości istnienia własnego ciała, jego możliwości ruchowych, a co za tym idzie, podejmowania „celowej aktywności ruchowej”.

Programy Aktywności. Świadomość Ciała, Kontakt i Komunikacja. Podręcznik
Autor: Marianne Knill, Christopher Knill
Rok wydania: 1997

Dotyk i Komunikacja. Podręcznik
Autor: Christopher Knill
Rok wydania: 1997

SPRZEDAŻ
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
00-644 Warszawa, ul. Polna 46a (wejście od ulicy Jaworzyńskiej)
Telefon:(0 prefix 22) 825 44 51 w. 103
Tel./fax [phone]
www.cmppp.edu.pl
Wyszukiwarka