SEKCJA I PLUTON RATOWNICTWA CHEMICZNEGO
Organizowanie i prowadzenie akcji ratownictwa chemicznego jest obecnie jednym z podstawowych zadań Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.
Uwzględniając wyposażenie SRChem podczas akcji ratowniczej można:
podejmować próby identyfikacji nieznanych substancji chemicznych,
określać stężenia znanych substancji palnych, wybuchowych i toksycznych,
wyznaczać zasięg strefy skażonej,
określać stężenie tlenu w danej atmosferze,
ustalać miejsca przecieków substancji chemicznych,
prowadzić stały monitoring na obrzeżach strefy skażonej,
rozpoznawać zagrożenia bez udziału ratownika,
zbierać i magazynować w odpowiednich workach gazy niebezpieczne,
określać kierunek i prędkość wiatru na miejscu zdarzenia,
prowadzić ewakuację rannych z miejsc skażonych,
udzielać pierwszej pomocy przedmedycznej,
realizować zadania z zakresu oświetlenia,
oznakowywać strefy skażone oraz prowadzić ich ciągłe zabezpieczenie,
utrzymywać łączność bezprzewodową pomiędzy ratownikami ubranymi w odzież pełnej ochrony osobistej i pracującymi w strefie skażonej a wyznaczonym ratownikiem odpowiedzialnym za łączność w strefie czystej,
stosować systemy nagłośnienia,
uszczelniać,
przepompowywać substancje niebezpieczne z uszkodzonych opakowań do opakowań rezerwowych,
prowadzić działania neutralizująco-wiążące,
zabezpieczać wszelkiego rodzaju studzienki kanalizacyjne przed substancjami niebezpiecznymi,
wykorzystywać zbiorniki chemiczne do przepompowywania, magazynowania okresowego i bezpośredniego zabezpieczania środowiska przed skażeniem substancją niebezpieczną,
ukierunkowywać obłok substancji niebezpiecznej lub zabezpieczać jego rozprzestrzenianie się,
odsysać po zakończonej akcji pozostałości substancji niebezpiecznej z różnych powierzchni,
przygotowywać wymagane roztwory neutralizujące,
prowadzić dekontaminację ratowników i sprzętu oraz dokumentować jej przebieg,
oznakowywać pojemniki i zbiorniki z zebranymi substancjami niebezpiecznymi,
przechowywać zebrane substancje niebezpieczne w zamkniętych zbiornikach chemicznych,
prowadzić prace demontażowo-naprawcze w atmosferze wybuchowej,
prowadzić likwidację rozlewów substancji ropopochodnych na akwenach i gruntach.
Podstawową jednostką organizacyjną realizującą zadania z zakresu ratownictwa chemicznego jest sekcja.
Sekcja ratownictwa chemicznego
Podczas akcji ratowniczych teren działań podzielony zostaje najogólniej rzecz biorąc na dwie strefy:
Strefa I - niebezpieczne (zniszczenia, skażenia, poszkodowani, możliwość wejścia tylko w specjalnym zabezpieczeniu),
Strefa II - bezpieczna (ochronna, czysta, miejsce pomocy przedmedycznej, zabezpieczenie realizacji działań w I strefie).
Uwzględniając wyposażenie sprzętowe SRChem, na terenie akcji ratownictwa chemicznego powinno się:
zapewnić pełną ochronę ratownikom,
przeprowadzić ewakuację i udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym,
rozpoznać występujące substancje i wykonać niezbędne pomiary,
oznakować strefę I i II,
ugasić pożar lub nie dopuścić do jego powstania, zapobiec wybuchom,
zapewnić energię elektryczną i oświetlenie,
uszczelnić zbiorniki, beczki, cysterny itp. lub przepompować ciecz niebezpieczną,
zabezpieczyć teren przed rozprzestrzenianiem się medium,
zapewnić wszystkie rodzaje łączności,
przeprowadzić dekontaminację ratowników, sprzętu i środowiska,
wykonywać inne czynności wynikające z możliwości posiadanego sprzętu.
Wymienionych zadań, które są realizowane w większym lub mniejszym zakresie podczas akcji, nie może wykonać 2,4-osobowa załoga SRChem. Ma je realizować sekcja. Składa się ona z 13-16 ratowników oraz sprzętu przewożonego w samochodach ratownictwa chemicznego, technicznego i gaśniczego. Zestaw sprzętowy może być uzupełniony o inne niezbędne przy akcji samochody (np. dźwig).
Standardowy podział zadań w sekcji ratownictwa chemicznego przedstawia się następująco:
Zastęp SRChem - 4 osoby
- dowódca SRChem - powinien być kierownikiem akcji ratowniczej (KAR) lub dowódcą wyznaczonego odcinka bojowego;
- rota SRChem - 2 osoby wykonują funkcje robotników pracujących bezpośrednio w strefie I. To oni, w pełnej ochronie. muszą w zależności od sytuacji realizować rozpoznanie, pomiary, ewakuację, uszczelnianie i szereg innych niezbędnych prac do wykonania. Na podstawie ich meldunków KAR będzie podejmował decyzje taktyczne. Praca w strefie I, w zależności od różnych uwarunkowań kończy się po 20-25 minutach;
- kierowca SRChem - spełnia rolę magazyniera w stosunku do sprzętu stanowiącego wyposażenie samochodu SRChem. Kierowca, znając doskonale wyposażenie, przygotowuje je w zależności od potrzeb, kompletuje, łączy i dobiera - opierając się na doświadczeniu, poleceniach dowódcy, a także uwzględniając rodzaj występującego medium.
Uwaga - w przypadku, gdy zastęp liczy 2 lub 3 osoby, następuje inny podział ról i zadań w sekcji.
Zastęp SRT - 3 osoby
- dowódca SRT - tzw. meldunkowy. Spełnia rolę szefa sztabu akcji. Zakres jego czynności jest następujący:
analiza danych pozwalających ustalić rodzaj medium, a także określenie metod i zasad postępowania,
zbieranie danych od osób dokonujących pomiarów i ich bieżąca analiza,
przewidywanie rozwoju sytuacji,
stała obserwacja strefy I,
dokumentowanie przebiegu akcji;
- przodownik roty SRT - ten funkcyjny wraz z przodownikiem I roty GBAPr stanowi zabezpieczenie dla ratowników pracujących w strefie I. Oni dyżurują przy meldunkowym. Są zawsze gotowi do prawie natychmiastowego wejście do strefy I. Ich wejście poprzedza jedynie zaciągnięcie zamka CUG i podłączenie maski aparatu. Wyłączeni z prac fizycznych w strefie II, śledząc przebieg akcji, mając nasłuch radiowy, znając na bieżąco zakres i miejsce zadań wykonywanych przez ratowników w strefie I - stanowią dla nich gwarancję bezpieczeństwa. Oni też, po upływie ustalonego czasu pobytu w strefie I, jako pierwsi zastępują wycofanych ratowników, by kontynuować rozpoczęte prace;
- kierowca SRT - obsługa samochodu.
Zastęp GBAPr (GBA) - 6 osób
- dowódca GBAPr - dla niego przewidziano zadanie stałego dokonywania pomiarów po zewnętrznej stronie strefy I;
- przodownik I roty GBAPr - wykonuje takie same zadania, jak przodownik roty SRT;
- pomocnik przodownika I roty GBAPr - ten funkcyjny w oparciu o dokonywane pomiary, ustalenia meldunkowego i rozkazy KAR dokonuje oznakowania terenu strefy I, a w razie potrzeby i strefy II. Zapewnia ład, porządek w strefie II, a także jest odpowiedzialny za organizację ruchu drogowego, zwłaszcza do czasu przybycia policji;
- II rota GBAPr - realizuje kompleksowo zadania związane z neutralizacją ratowników wychodzących ze strefy I i sprzętu, a także zabezpieczeniem przeciwpożarowym;
- kierowca GBAPr - obsługa samochodu..
Pluton ratownictwa chemicznego
Podczas zdarzeń chemiczno-ekologicznych wymagających większych sił i środków niż sekcja do akcji jest dysponowany pluton ratownictwa chemicznego (18 ratowników). W jego skład wchodzą:
- Samochód ratownictwa chemicznego,
- Samochód ratownictwa technicznego,
- Samochód dowodzenia i łączności,
- Średni samochód gaśniczy,
- Ciężki samochód gaśniczy,
- w zależności od potrzeb sprzęt uzupełniający (SDz, SBM, SH)
Standardowy podział zadań w plutonie ratownictwa chemicznego przedstawia się następująco:
PLUTON CHEMICZNY
Samochód gaśniczy nr I (GBA)
Samochód ratownictwa chemicznego (SRChem)
Samochód gaśniczy nr II (GCBA)
Samochód ratownictwa technicznego (SRT)
Samochód dowodzenia i łączności (SDŁ lub SOp)
Samochód gaśniczy nr I.
1) Kierowca
- obsługuje autopompę i sprzęt.
2) I rota
- jest to rota asekuracyjna,
- po wycofaniu roty ze strefy I wchodzi ona do akcji lako II rota,
- jest w największej gotowości.
3) Dowódca zastępu i II rota
- prowadzi pomiary.
Samochód ratownictwa chemicznego
1) Kierowca
- pomaga przy zakładaniu ubrań ochronnych,
- pomaga przy zakładaniu urządzeń łączności,
- wydaje sprzęt z samochodu,
- przygotowuje sprzęt do akcji,
- przebywa ciągle w pobliżu samochodu.
2) Rota
- jest to pierwsza rota ratownicza wchodząca do strefy I
Zadania:
a) ratowanie zagrożonych ludzi,
b) przeprowadzenie rozpoznania wstępnego,
c) przeprowadzenie czynności doraźnych w miejscu zdarzenia.
Samochód gaśniczy nr II
1) Kierowca
- obsługuje autopompę i sprzęt.
2) Dowódca zastępu i rota
- buduje zaopatrzenie wodne,
- organizuje zabezpieczenie przeciwpożarowe miejsca akcji,
- urządza punkt dekontaminacji na miejscu akcji.
Samochód ratownictwa technicznego
1) Kierowca
- przygotowuje sprzęt do akcji,
- buduje oświetlenie miejsca akcji i zasilanie w energię elektryczną,
- dokonuje przeglądu sprawności wydawanego do akcji sprzętu.
2) Rota
- jest to rota transportowa,
- donosi sprzęt od samochodów (strefa II) do granicy strefy I,
- przygotowuje sprzęt i pompy do użycia,
- pracuje w zależności od sytuacji w ubraniach pełnej ochrony chemicznej.
Samochód dowodzenia i łączności
1) Dowódca
- jest kierownikiem akcji ratowniczej (KAR).
2) Kierowca
- jest do ciągłej dyspozycji KAR,
- przekazuje polecenia i wiadomości.
6
1