Hydrosfera
Hydrosfera powłoka wodna Ziemi, obejmująca wody podziemne, wody powierzchniowe z rzekami, jeziorami, lodowcami, oceany i morza oraz parę wodną w atmosferze.
Obieg wody w przyrodzie:
Obieg mały, to lokalna cyrkulacja wody nie wpływająca znacząco na globalny bilans wody.
Obieg duży rozumie się procesy zachodzące w skali globalnej i mające wpływ na ogólny bilans wody
TRANSPIRACJA - czynne parowanie wody z nadziemnych części roślin.
KONDENSACJA PARY WODNEJ - proces polegający na przejściu znajdującej się w powietrzu pary wodnej ze stanu gazowego w ciekły (skraplanie)
INFILTRACJA - wsiąkanie wody w glebę i skały powodujące zasilenie wód podziemnych
RETENCJA - naturalne zjawisko okresowego magazynowania wody opadowej, opóźniające jej odpływ z danego terenu.
retencja wodną powierzchniowa, czyli zatrzymanie wody w dolinach rzek, jeziorach, zbiornikach retencyjnych, bagnach, a także w postaci lodu i śniegu.
retencja wodną podziemna, czyli występującą w skałach podłoża, gdzie tworzą się zbiorniki wody podziemnej, które sprzyjają powstawaniu wód mineralnych, gdyż woda uwięziona w podłożu, często przez wiele lat, podlega mineralizacji, rozpuszczając skały, w których krąży.
Woda dostaje się do atmosfery w skutek parowania powieszeni wodnych, infiltracji i transpiracji. Źródłem wody w atmosferze może by również działalność wulkaniczna.
W miarę ochładzania się powietrza para przechodzi w stan nasycenia i zachodzi do kondensacji pary wodnej, tworzą się kropelki wody i kryształki lodu, jeżeli już są dostatecznie duże spadają na Ziemię pod postacią opadu.
Woda może wtedy:
Trafić do zbiornika wodnego
Zostać pobrana przez korzenie roślin i ulec transpiracji
Dostać się do rzek i z nimi ruszyć w dalszą podróż
Infiltrować by wydostać się na powierzchnię jako źródło
Podlec retencji
Systemy wodne na lądzie:
CIEKI WODNE - wody śródlądowe płynące stale własnym korytem np. rzeki, potoki, strumienie.
DORZECZE - obszar po którym przepływa rzeka główna i jej dopływy.
DZIAŁ WODNY - linia oddzielająca sąsiednie dorzecza lub zlewiska.
ZLEWISKO - zespół dorzeczy, których wody spływają do jednego morza lub oceanu.
OBSZAR BEZPŁYWOWY - obszar nie posiadający łączności wodnej z oceanami(obszar, którego cieki wodne nie wpływają do morza lub oceanu, lecz kończą swój bieg w pozbawionych odpływu jeziorach lub bagnach albo wysychają po drodze.
Charakterystyka wód podziemnych:
wody przypowierzchniowe (zaskórne), występujące płytko pod powierzchnią ziemi, najczęściej na terenach podmokłych, zwykle nie nadające się do spożycia z uwagi na duże zanieczyszczenie,
wody gruntowe, występujące głębiej, pełniąca rolę filtra dla zasilających te wody opadów atmosferycznych, wykorzystywane głównie w rolnictwie, a także do celów komunalnych,
wody wgłębne, znajdujące się w warstwie wodonośnej, nad którą zalega warstwa nieprzepuszczalna, zasilane przez opady tylko na wychodniach warstw wodonośnych (tzn. tam, gdzie te warstwy odsłaniają się na powierzchni ziemi), ich odmianą są wody artezyjskie.
wody szczelinowe, tworzące sieć żył wodnych w szczelinach i spękaniach masywnych skał, wody krasowe, występujące w próżniach i kanałach powstałych wskutek procesów krasowych. Inne podziały wód podziemnych uwzględniają ich skład chemiczny (mineralne wody), dostępność dla roślin, temperatura, pochodzenie
wody głębinowe, znajdujące się głęboko pod powierzchnią ziemi i izolowane od niej całkowicie wieloma kompleksami utworów nieprzepuszczalnych, nie odnawiane i nie zasilane, często silnie mineralizowane, bez większego znaczenia gospodarczego,
Źródło:
Źródło jest miejscem naturalnego wypływu wody na powierzchnię, daje ono początek rzeką i potokom.
Gejzery:
Źródła powstające na terenach wulkanicznych, ciepło z wnętrza ziemi podgrzewa źródło do temperatury 120oC. Doprowadza wodę do wrzenia, tworząca się para wodna pod ciśnieniem wyrzuca słup wody na wysokość kilkudziesięciu metrów. Fontanny te są wyrzucane w regularnych odstępach czasu.
Obszary gejzerów to:
Islandia
Japonia
Nowa Zelandia
Kamczatka
Góry skaliste
Park Yellowstone
KONDENSACJA
nasycenie pary wodnej
Parowanie
opad
ZBIORNIK WODNY
Schemat niecki artezyjskiej:
1. Warstwa wodonośna
2. Warstwa nieprzepuszczalna
3. Obszar zasilania
4. Studnia artezyjska
5. Poziom równowagi hydrostatycznej (linia ciśnień piezometrycznych)
6. Studnia subartezyjska
7. Źródło artezyjskie