Wykład 1
Prawo transportowe funkcjonuje w dwóch aspektach: w prawie wewnętrznym i międzynarodowym- one się zazębiają.
Transport- dział gospodarki narodowej zajmujący się przemieszczaniem osób lub rzeczy z miejsca na miejsce przy użyciu określonych środków transportu.
Prawo transportowe- ogół przepisów regulujących krajowe i międzynarodowe prawo transportowe.
W skład krajowego prawa transportowego wchodzą: prawo cywilne, prawo przewozowe (charakter nadrzędny).
Prawo transportowe ma charakter majątkowy, odpłatny, jest umową wzajemną tzn. obie strony są obowiązane umową: jedna strona zobowiązuje się do wykonania usługi, a druba za to zapłacić.
Stosunki w umowie transportowej SA wzajemnie majątkowe, zawarte między dwoma podmiotami: osobą fizyczną i osoba prawną.
Podmiot kwalifikowany- nie może nim być osoba fizyczna. Są to firmy kwalifikowane transportowe.
Usługa transportowe- zajęcie o charakterze profesjonalnym.
Początkowo transport był regulowany zarządzeniami. Trochę się to zmienia poprzez taryfy-by to zdemonopolizować.
Podział prawa transportowego:
1. wg używanego środka transportu: prawo kolejowe, lądowe, żeglugi śródlądowej, lotnicze.
Nie ma prawa morskiego bo nie transportujemy do portów krajowych. Jest prawo międzynarodowe (kodeks morski). Prawo morskie reguluje prawo transportowe w odniesieniu do żeglugi śródlądowej.
2. wg systematyki prawa: *transport pocztowy (dokonuje się przewozu przesyłek lub zbiorczych ładunków pocztowych przy pomocy samochodów, kolei, lotnictwa. Przesyłki pocztowe są to przesyłki drobne); *transport kombinowany (mieszany, łamany); *transport multimodalny (intermodalne, przy użyciu wielu środków transportu); *transport komunalny (to nie tylko przewozy osób ale i towarów przy dostawach np. do domu opieki jakiś towarów).
Taksówki są transportem miejskim- służą mieszkańcom danego miasta, obszaru w którym są zarejestrowane.
*transport tramwajowy i autobusowy też komunalny. Umową jest wejście do pojazdu i zajęcie miejsca; *transport rurowy (rurociągowy).
Proces transportowy reguluje: Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, Ustawy ubezpieczeniowe: pojazdu, ładunku (eargo).
Konosament- umowa w transporcie morskim. Jest jako papier wartościowy. Z tyłu znajduje się indos (przeniesienie prawa).
Unormowania:
*1980 - Konwencja Genewska- regulacja w zakresie pojedynczych środków transportu. Odnosi się do transportu multimodalnego towarów. Została podpisana, ale nie weszła w życie, bo nie uzyskała kworum.
W Polsce umowę może ratyfikować prezydent, jest najważniejszą osobą. Musi mieć do tego plenipotencję- pełnomocnictwo nadawane przez Sejm wchodzące w życie z dniem podpisania.
*konwencja Barcelońska 1921- proces tranzytu, kwestia wolności tranzytu.
„Prawo przewozowe” najważniejsza ustawa dotycząca transportu wewnętrznego z 15.11.1984r.
Tekst jednolity- marszałek sejmu tworzy z tekstu podstawowego i jego poprawek, stara ustawa i jej poprawki przestają obowiązywać. Takich zabiegów mogą dokonywać ministerstwa zainteresowane- tworząc teksty ujednolicone, ale one są pomocnicze. Skutek prawny wywołuje tekst jednolity.
Tekst jednolity „Prawa przewozowego” z 2001r. i do niego są zmiany.
Transport lotniczy reguluje p. przewozowe i p. lotnicze. Administracja opisana w ustawie „Prawo pocztowe” z 2003.
Ustawa „Prawo przewozowe” reguluje przewóz osób i rzeczy.
Regulaminy- prawo szczególne o charakterze normatywnym. Gdy nie możemy skorzystać z prawa przewozowego, gałęziowego czy kodeksu cywilnego. Lub stosuje się opłaty taryfowe, należy go często zmieniać.
Awizowanie- zobowiązuje się do informowania przez przewoźnika odbiorcę o tym że zaraz będzie na miejscu, by odbiorca mógł się przygotować do odbioru, pod względem logistycznym.
Przedawizacja- przewoźnik ma obowiązek poinformowania odbiorcę kilka dni wcześniej o tym że znajdzie się w umówionym miejscu i przed samym dojazdem poinformuje go że za chwile będzie. Po to by odbiorca się przygotował.
Kwestie awizacji i przed awizacji powinny być zawarte w umowie- bo chronią nadawcę i odbiorcę. Dla przewoźnika jest to niewygodne.
Przy spedycji obowiązuje zasada subsydiarności- wszyscy są odpowiedzialni.
Dozwolona samopomoc (stan wyższej konieczności, samoobrona).
Kodeks cywilny- w części szczególnej zobowiązań jest informacja o czynności przewozowej art. 774 itd. Występują tam uregulowania ogólne do rzeczy i osób lub uregulowania tylko do rzeczy lub tylko do osób.
Postępowania umowne mają pierwszeństwo przed ustawowymi.
Definicji przewoźnika nie ma w k.c. tylko w ustawach.
Przepisy juris kogentis- bezwzględnie obowiązujące, dotyczą każdego.
Przepisy uris dispozitiwis - względnie obowiązujące, dotyczą dwóch podmiotów. Wynikają stąd normy umowy.
Umowa o dzieło- umowa rezultatu, zapłata za wykonanie usługi. Gdy nie rozwiążemy naszego problemu w oparciu o umowę.
Terminy przedawnienia (art. 117)- przepisy szczególne do k.c., prawo przewozowe- w nim termin przedawnienia mija po roku. A w k.c. dla osób prawnych 3lata.
Posiedzenie sądu- sędzia jest po cywilnemu, bez stron.
Rozprawa- sędzia w todze, z udziałem stron postępowania.
Wykład 2
Prawo kolejowe- Międzynarodowa Konwencja Berneńska 1980r. o międzynarodowym przewozie kolejowym. Dz. Ust z 1985 34 poz. 158
Konwencja z 1950- Umowa Warszawska dotyczy transportu kolejowego w transporcie międzynarodowym w kontaktach z Europą Wschodnia i Azja.
Konwencja CRM o umowie drogowego transportu towarów 19.05.1956.
Regulacje krajowe dotyczące transportu kolejowego:
Ustawa o transporcie kolejowym z 2003 (dz. Ust. 2003 nr 86 poz. 789)
Ustawa o komercjalizacji, restrukturyzacji, prywatyzacji PKP (dz. Ust. 2000 nr 84 poz.948).
Transport drogowy Ustawa o transporcie drogowym z 2001
Transport lotniczy Prawo lotnicze (jak najwięcej portów regionalnych, dążenia UE)
Konwencja chicagowska na podstawie której funkcjonuje Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego- regulacja międzynarodowa tzw. CAO
W Polsce: Konwencja Warszawska
Żegluga Śródlądowa Ustawa o żegludze śródlądowej z 12.12.2000. kwestie eksploatacyjne nie są w niej uregulowane tylko w kodeksie morskim.
Ustawa o przystaniach w portach morskich.
W Polsce za transport odpowiada Ministerstwo Infrastruktury. To nie było dobre, bo nie można się wszystkim zajmować. Wiele projektów upadło np. Odra 2015, Autostrada A3.
Taryfy: W węższym zakresie taryfą jest cennik tj. tabela stawek za wykonanie określonej usługi transportowej. W szerszym zakresie jest to cennik plus zespół warunków na jakich przewoźnik podejmuje się wykonania usługi transportowej. Może zastępować umowę przewozową - ale tylko to szersze znaczenie.
Rodzaje taryf: 1.osobowe. 2.zeczowe (towarowe) - obie odnoszą się także do żeglugi śródlądowej. Regulowane ustawą prawo przewozowe.
Taryfy mają charakter normatywny- co nie jest dobre, bo ceny powinien regulować rynek.
Przy błędnie zastosowanej stawce taryfowej można dokonać zmian umowy. Gdy przewoźnik tego nie chce można wystąpić do sądu, ale będzie to trwało wieki.
Ustawa prawo przewozowe jest konstytucją prawa przewozowego. Kodeks cywilny ma charakter subsydiarny- gdy nie ma czegoś w prawie przewozowym korzystamy z kodeksu.
Umowa przewozu ma charakter kwalifikowany- tzn. stronami jej są podmioty prowadzące działalność gosp. (za wyjątkiem umowy o przewóz osób).
Przewoźnik z def.- osoba fizyczna lub osoba prawna prowadząca co najmniej działalność gospodarczą posiadająca wpis do ewidencji i prowadzić działalność w sposób ciągły.
Musi mięć status przewoźnika na mocy art. 4 o swobodzie dział gosp.
Umową przewozu jest zabranie kogoś na stopa- umowa nieodpłatna.
Przewoźnik-osoba prowadząca działalność zarobkową prowadząca ją w sposób profesjonalny.
Transport komunalny- komunikacja miejska, taksówki, riksz, bryczki.
Wyjazd taksówki w dalszą trasę też jest transportem komunalnym, a nie drogowym- wyjątek.
Wykroczenia szalbierstwa- przejazd bez biletu- więcej niż jedno wykroczenie do sądu grodzkiego. Niezapłacony bilet przedawnia się po dwóch latach.
Umowę przewozu: zawiera z jednej strony przewoźnik a z drugiej nadawca, pasażer, kontrahent. Umowa taka ma charakter zobowiązaniowy: przewoźnik zobowiązuje się do jej wykonania, a pasażer do zapłaty. Umowę tę kwalifikuje się do umów względnie obowiązujących- tylko dwóch stron dotyczy ta umowa i one są nią zobowiązane.
Ograniczona zdolność prawna może i nie może umożliwić lot do New York. To jest związane z tym że taki lot będzie znacząco obciążał budżet opiekuna prawnego i on za to nie zapłaci-wtedy nie może.
Umowa przewozu składa się (nie ma przewozu bez umowy). Trzy elementy: *elementy przedmiotowo istotne, *elementy naturalne (uboczne, postanowienia o charakterze ubocznym dotyczą typu danej formy prawnej np. przyjęte zwyczaje, ale istnienie ich nie powoduje nieważności umowy. Elementem ubocznym może być przygotowanie przesyłki do przewozu np. opakowanie, opisanie),* podmiotowo istotny (w formie warunku czyli zdarzenie przyszłe, niepewne oraz w formie terminu czyli zdarzenie przyszłe pewne).
Obowiązek przewozu wynika z samej umowy i z niczego innego wynikać nie może. Umowa zawiera wyznaczenie stron, stawkę i trasę przewozu.
List przewozowy jest wtórny w stosunku do umowy.
Wolność umów- można zawrzeć umowę na przewóz wszystkiego, byleby przewoźnik posiadał odpowiednie środki transportu do przewozu tych rzeczy w sposób bezpieczny. Umowa może by dowolna byle by była zgodna z ustawą, nie miała na celu obejścia przepisów ustawy i była zgodna z charakterem społecznym. W innym wypadku umowa z mocy prawa będzie nie ważna.
Obowiązek przewozu występuje wtedy: w transporcie osobowym- gdy informacje o przewozie zostały podane do publicznej widomości.
Przewóz można ograniczyć bądź wyłączyć.
Ze względu na skutki tego przewozu np. wieziemy chore osoby lub przewozimy materiał niebezpieczny.
Przewóz bagażu art. 778 k.c.
Rodzaje przewozu przy przewozie osób: 1. transport publiczny regulowany, 2. nieregulowany, 3. przewóz środkami wynajmowanymi, czarter i leasing. Różnią się osobą kierowcy, przy czarterze jest kierowca, 4. przewóz pracowników środkami transportowymi pracodawcy, 5. przewozy wojskowe, 6. przewozy okazyjne: nie odpłatne z grzeczności, osoba nie mająca statusu przewoźnika.
Cel umowy przewozu osób: przemieszczanie osoby z jednego miejsca na drugie; stronami i przewoźnik i pasażer (przy grupowych lider grupy- organizator przewozu, który posiada bilet, a członkowie grup kupon).
Elementy umowy przewozu osób: 1.przedmiot umowy przewozu, 2.trasę przewozu, 3.opłatę.
Zawarcie umowy odbywa się (w przewozie osób): złożenie oferty.
Dokument legitymizacyjny- bilet jest tym dokumentem. Pełni funkcję dokumentacyjną, uprawnia do przewozu. Wystawiany jednostronnie przez przewoźnika. Fakt akceptacji biletu przez pasażera skutkuje akceptacją warunków przewozu. Na bilecie: trasa przewozu, opłata za przewóz oraz inne dane podane przez podróżnego np. miejsce. Bilet nie jest papierem wartościowym, nie można go sprzedawać. Bilet jest dokumentem bezimiennym co do zasady. Tylko w transporcie lotniczym jest imienny. Ma jeszcze charakter imienny w komunikacji promowej, w komunikacji miejskiej przy bilecie miesięcznym.
Rozkład jazdy- art. 34 ust. prawo przewozowe. Muszą go zorganizować przewoźnicy przewozów regularnych, podać go do publicznej widomości 7 dni przed jego obowiązywaniem. Po to by podróżni mogli się do niego dostosować. Ma dostarczyć podróżnym określonych informacji: o zakresie świadczonych usług przez przewoźnika; terminach odjazdu i przyjazdu; wysokości opłat za przejazd (tego u nas nie ma). Rozkład jazdy jest rodzajem regulaminu.
Wykład 3
Prawa i obowiązki stron umowy przewozu.
obowiązek przewoźnika:
przemieszczanie danej osoby, rzeczy określoną trasą
zapewnienie przez przewoźnika odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny podróży
zapewnienie wygody podróżnemu. Przewoźnik powinien podejmować określone zamierzenia ułatwiające korzystanie ze środków komunikacji, odpowiednich punktów odpraw (w Polsce ich nie ma). Przystanki i perony przystosowane do osób niepełnosprawnych-szczególnie na wózkach inwalidzkich.
Do wyżej wymienionych obowiązków przewoźnik może, ale nie musi zmierzać.
Obowiązki podróżnego- on musi je spełniać!
uiszczanie opłaty za przejazd- z góry tzn. przed dokonaniem usługi w komunikacji regularnej, a w nieregularnej z dołu- czyli po dokonaniu usługi.
Uprawnienia podróżnego:
może dokonać zmiany umowy przewozu przez jednostronne oświadczenie woli, dotyczy to: *zmiany terminu przewozu; *odstąpić od umowy przewozu; *miejsca przeznaczenia; *klasy środka komunikacji- można z gorszego na lepsze, a z lepszego na gorsze nie!
Zmiana umowy może nastąpić przed rozpoczęciem podróży, w jej trakcie także ale w miejscach zatrzymania i tylko od tego miejsca.
W przypadku wolnych miejsc można dokonać zmiany umowy, inaczej nie.
Gdy przewóz nie może być wykonany przewoźnik musi podstawić środek zastępczy, klasy niezgorszej niż środek pierwotny.
Przewóz bagażu-za nadbagaż płacimy jak za osobną usługę.
Bagaż podręczny-przewożony nieodpłatnie. Gdy przekracza normy taryfy przewozowej uiszczamy opłatę. Bagaż podręczny jest pod opieką pasażera, on za niego odpowiada.
Przewóz zwierząt- jest możliwy gdy współpasażerowie wyrażą na to zgodę lub np. pies jest w kagańcu i na smyczy i jedzie na kolanach- bez zgody pasażerów. Trzeba mieć świadectwo zdrowia zwierzęcia. Bilet dla zwierzęcia powinno się kupić.
Przewóz broni i amunicji- poinformowanie kierownika składu lub kierowcy o tym przewozie. Trzeba mieć pozwolenie na broń i posługiwanie się nią.
Przesyłka bagażowa- dokonuje się w oparciu uiszczenia opłaty. Zawarcie umowy na podstawie umowy przewozu- najlepiej gdy ma ona formę pisemną.
Kwit bagażowy- dokument bezimienny, tylko jest nr przesyłki. Dokument uniwersalny, co zwalnia przewoźnika od udowodnienia że przyjął/wydał przesyłkę danej osobie.
Odpowiedzialność przewoźnika za życie i zdrowie podróżnego- czyny deliktowe- naprawa szkody przez osobę która ją wyrządziła. Przy przewozie trzeba udowodnić że szkoda wynika z działania osoby trzeciej, siły wyższej i winy własnej osoby podróżnej. Przewoźnik musi udowodnić jedną z wyżej wymienionych przyczyn.
Przy przewozie z grzeczności- sadzać autostopowiczów z przodu- szybciej udowodnimy swoją niewinność. Gdy siedzi z tyłu to wina w ryzyku i trzeba udowodnić jedną z wyżej wymienionych przesłanek.
Przy przewozie kolejowym maszynista i właściciel taboru odpowiadają solidarnie za szkodę.
Szkoda sensu largo- to co straciłem i zostałem obrzucony błotem.
Odpowiedzialność przewoźnika za opóźnienie przewozu-gdy wynika z tego szkoda (wina umyślna, rażące niedbalstwo) przewoźnik jest zobowiązany do jej naprawienia (domniemana wina przewoźnika).
Przewozy towarowe- przesyłka art. 351 (prawa przewozowego) rzeczy przyjęte do przewozu na podstawie jednego listu przewozowego lub innego dokumentu niż list przewozowy, w ustawodawstwie polskim.
Przesyłka towarowa wymaga doprecyzowania: określenie celu przemieszczania w miejscu nadania, miejsce przeznaczenia przesyłki towarowej.
Rodzaje przesyłek towarowych: według ciężaru lub objętości- to determinuje opłaty za te przesyłki-co uregulowane jest w cennikach lub taryfach. Taryfa może być umową, bo zawiera te same elementy co umowa przewozu.
Przesyłki towarowe dzielą się na dwa rodzaje:
drobne
masowe i cało-pojazdowe, -wagonowe, -całostatkowe.
Przesyłki dzielimy także na:
pojedyncze przesyłki
przesyłkę składającą się z wielu sztuk w ramach całopojazdowych.
Sztuka- pojedyncza rzecz (fizycznie i prawnie) lub też jednostka ładunkowa (kontener paleta)
Opakowanie- jest częścią przesyłki i dzieli jej los.
Przesyłka wg środka transportu: morska, kolejowa itd.
Przesyłka towarowa wg czasu dostawy: zwyczajna, pospieszna, ekspresowa.
Nie wszystkie rzeczy można przewozić (art. 36 prawa przewozowego)- tj. :
-materiały rozczepialne
-rozmiar, masa, właściwości, urządzenia, którymi dysponuje przewoźnik, warunki w jakich dokonywany jest transport- nie pozwalają na ich przewóz.
Można przewozić w/w wyłącznie, ale przy odpowiednich zezwoleniach, ekspertach itd. W warunkach szczególnych
Mogą być przewożone przesyłki szczególne tj.: zwłoki ludzkie, zwierzęta.
Wykład 4
Zawarcie umowy o przewóz przesyłki: umowa przewozu-konsensualna (art. 774 k.c.)- zgodne oświadczenie woli dwóch stron. Istotne by była zawarta w formie pisemnej-cele dowodowe.
Umowa realna ma z kolei charakter poza zgodnym oświadczeniem woli, występuje element przekazania rzeczy.
Gdy nie ma konieczności zawarcia umowy na piśmie to trzeba wydać dokument przewozowy.
List przewozowy: dowodzi zawarcia umowy i określa jej wejście, wystawienie listu ma charakter obligatoryjny. Listu nie trzeba do przesyłek bagażowych.
Co powinien zawierać list przewozowy- art. 38 prawa przewozowego!
Inne warunki danej umowy i sposobu przeznaczenia- np. w wypadku uszkodzenia. Protokół handlowy-przed oddaniem przesyłki uszkodzonej.
List przewozowy przede wszystkim pełni funkcję dowodową, tzn. stanowi dowód zawarcia umowy, jej treści jak i jej wykonania, tzn. list przewozowy jest dokumentem prywatnym. Stanowi dowód tego że osoba która podpisała list przewozowy złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Nie trzeba zawierać taryf w liście bo wówczas musi być ona załącznikiem do tego listu.
Dokumenty urzędowe- sporządzone przez powołane do tego celu organy władzy publicznej; stanowi dowód tego co zostało w nich zaświadczone. Różnią się od prywatnego zakresem podmiotowym.
List przewozowy stanowi dowód że zawarte w nim oświadczenia pochodzą od osoby uprawnionej. Wystawcą listu jest nadawca, który do podpisuje i to jest zasada.
Wzmianki: data przyjęcia do przewozu, sposób naliczania należności przewozowej-podpisuje do przewoźnik. Ma on także obowiązek sprawdzić stan przesyłki. Oryginał listu towarzyszy przesyłce i wydawany jest odbiorcy. Kopia-wtórnik pozostaje u nadawcy jako dowód nadania. Wartość dowodowa wtórnika- nie stanowi dowodu na wykonanie umowy przewozu. Kopia druga-listu- ceduła zostaje u przewoźnika na miejscu dostarczenia.
Do listu czasami dołączamy odpowiednią dokumentacje: do odpraw celnych, certyfikaty bezpieczeństwa (ard), certyfikaty fitosanitarne, certyfikaty zdrowotne zwierząt.
W liście wskazówki dla przewoźnika jaką trasą mogą wykonać przewóz- mogą ale nie muszą być dołączone. Jeśli ten dokument jest w liście to przewoźnik musi się do niego dostosować. Jeśli pojawią się przeszkody w przewozie-przewoźnik musi zgłosić się do nadawcy. Jeśli nadawca nie odpowiada przewoźnik może dokonać likwidacji przesyłki.
Likwidacja przesyłki- w formie sprzedaży (najczęściej przetarg, licytacja) z czego przewoźnik odbiera sobie należność za przewóz a resztę zwraca nadawcy.
Ustalenie wartości rzeczy do przewozu-na podstawie rachunku sprzedaży, lub deklaruje ich wartość nadawca.
Załadunek- art. 34 prawa przewozowego-nadawca lub odbiorca. Przesyłki drobne- tak jest w praktyce, przesyłki duże- nadawca tak jest w praktyce. Moment załadowania- moment przeniesienia przesyłki na środek transportowy- tak się uważa, inaczej chwila przejęcia przez przewoźnika-jest to termin od którego należy wykonywać umowę przewozu. Przy wagonach krytych moment załadunku to moment zaplombowania wagonu.
Załadunek to czynność dwustronna w której przewoźnik jest dzierżycielem rzeczy. Nie jest jej właścicielem a jest w jej posiadaniu zależnym.
Rodzaje przesyłek: drobne, masowe. W transporcie pocztowym- przesyłki do 20 kg, gdy jest ich więcej niż 1 mogą się stać masowymi- całopojazdowymi. Termin przesyłek w transporcie kolejowym i drogowym: przesyłki zwyczajne i pospieszne.
Niektóre przesyłki nie są dopuszczone do przewozu ze względu na ich cechy szczególne: rzeczy których przewóz jest zabroniony w przepisach szczególnych: alkohol w torebkach, materiały radioaktywne; rzeczy które z powodu rozmiarów, masy i innych właściwości, warunków drogowych, warunków przewoźnika nie nadają się do przewozu daną gałęzią transportu; niebezpieczne rzeczy, np. kwas solny, broń, materiały wybuchowe.
Przewóz zwłok- przewóz rzeczy, co wynika z przepisów k.c.. w k.c. człowiek żywy jest inaczej traktowany niż jego zwłoki.
Nota bukowania- dotyczy ładunków drobnych, czarteropartia -fracht w transporcie morskim nieregularnym, konosament-żegluga regularna.
W transporcie kolejowym list przewozowy składa się z 4 egzemplarzy: oryginał (podpisany przez nadawce), ceduła (na którym dokonywane są wzmianki i stanowi dowód zawarcia umowy), grzbiet (pozostaje na stacji nadania), wtórnik (pozostaje u nadawcy i stanowi dowód nadania).
Prawa i obowiązki wysyłającego
Przygotowanie i opakowanie przedmiotu przesyłki, jeśli tego nie zrobi żądać w liście przewozowym oświadczenia wysyłającego o stanie przesyłki lub wymiany uszkodzonych rzeczy
Oznaczenie przesyłki i poszczególnych jej sztuk
Wpisanie w dokumencie przewozowym ciężaru, wago przesyłki, jak i jej liczby.
Przewoźnik może wykonać czynności ładunkowe na podstawie odrębnej umowy a niżeli umowa przewozu i za dodatkową opłatą.
Czy wydawca może przekazać obowiązek zapłaty na odbiorcę?
Może, inne osoby też mogą zapłacić za przewóz pod warunkiem że przewożnik się na to zgodzi lub nadawca.
Nadawca może zmienić treść umowy, gdy:
Przewoźnik zwrócił przesyłkę w miejscu nadania
Wydał przesyłkę w miejscu innym niż miejsce nadania
Wydał przesyłkę innej osobie niż ta określona w liście przewozowym
Przewoźnik może żądać wskazówek od odbiorcy gdy nie ma ich w liście przewozowym.
Przy wtórniku ważne jest by nadawca określił co się z przesyłką ma dziać, przez jej okazania.
Przewoźnik musi udzielić informacji odbiorcy czy nadawcy, chyba że:
Samo w sobie jest niewykonalne
Spowoduje zakłócenia w eksploatacji środka transportu
Naruszałoby to obowiązujące przepisy prawa
Nie zachowano szczególnych warunków obowiązków w danej gałęzi transportu.
Koszty zmiany umowy ponosi ten kto tych zmian dokonał.
Wskazówki w liście przewozowym:
Dotyczą przeszkody w przewozie
Dotyczą przeszkód w wydaniu (powodujące niemożność wydania przesyłki w określonym miejscu- wtedy przewoźnik zgłasza się po wskazówki do nadawcy).
Prawa i obowiązki przewoźnika
Przemieszczanie przesyłki i wydanie jej w całości w stanie nie pogorszonym, we właściwym terminie, właściwej osobie.
Przygotowanie środka transportu
Zawiadomić adresata o dotarciu przesyłki na miejscu odbioru- awizacja (wyjątki: dostarczenie towaru na bocznicę- bez dodatkowych dokumentów).
Odbiorca może zrzec się awizowania ale przewoźnik nie ma takiego prawa.
Na wyraźne żądanie przewoźnik ma obowiązek przedawizowania.
Przewoźnik może zlecać przewóz innym przewoźnikom ale za powstałe szkody on odpowiada przed nadawcą.
Roszczenie regresowe przewoźnika w stosunku do podwykonawcy.
Podstawowe uprawnienia przewoźnika:
Wypłata przewoźnego
Pobieranie opłat dodatkowych np. konwojowanie
Żądanie zwrotu kosztów: przepakowania, zmiany umowy przewozu, składowych, celnych.
Zapłata z dołu za wykonanie usługi.
Prawo zastawu na towarach przewożonych, gdy zapłata nie nastąpiła (jest we władaniu rzeczy, ma dokumenty dotyczące tych rzeczy).
Likwidacja
Prawo wolnej ręki- kto da więcej, po 30dniach przewidywanego terminu odbioru
Nieodpłatnego przekazania, po 30dniach przewidywanego terminu odbioru
Zniszczenia- przy towarach wrażliwych np. owoce.
Nie wcześniej niż 10dni od daty zawiadomienia o możliwości likwidacji (30+10dni).
Likwidacje ustala specjalna komisja: przewoźnik plus przedstawicie samorządu terytorialnego.
Termin likwidacji:
* Żywe zwierzęta, łatwo psujące się rzeczy- niezwłocznie
* 30dni od dnia przybycia przesyłki do miejsca przeznaczenia.
Sytuacja odbiorcy przesyłki (adresata)- osoba uprawniona do jej odebrania. Przez sam fakt wskazania adresata nie nabywa on jeszcze żadnych praw. Jego prawem jest przystąpienie do umowy przewozu- o daje mu uprawnienie do odbioru przesyłki ale nie musi tego robić. Obowiązek można na niego nałożyć np. umowa sprzedaży na odległość.
Co do zasady po nadejściu przesyłki odbiorca ma prawo żądać wydania mu przesyłki wraz z listem przewozowym- oryginał.
Wydanie przesyłki uzależnione jest czasami od uiszczenia opłat. Gdy odbiorca ich nie uiści: można mieć zastaw na przesyłce lub żądać od nadawcy.
Umowa obrotu gospodarczego a umowa przewozu
W kontekście umów przewozowych mogą być zawierane następujące umowy gospodarcze:
Umowa sprzedaży- spełnienie świadczenia może nastąpić poprzez dowiezienie przesyłki do innego miejsca niż miejsce przeznaczenia. Na przewoźniku spoczywa szczególna odpowiedzialność za przesyłkę.przy nie wykonaniu tej umowy wina na zasadzie ryzyka- odpowiedzialność deliktowa- można się uwolnić od odpowiedzialności gdy się udowodni, że:*nie wykonanie umowy nastąpiło z winy osoby trzeciej; *w wynku stanu wyższej konieczności; *winy samego poszkodowanego.
Umowa ubezpieczenia ładunku- cargo ładunku- podział ryzyka na przewoźnika i ubezpieczyciela.
W transporcie kolejowym funkcjonują jeszcze inne rodzaje umów: można uzależnić skutki umowy od tego czy dostarczono przesyłkę na miejsce, w transporcie kolejowym są trzy takie miejsca: *loco- na miejscu magazyn sprzedawcy; *wagon franko- po załadowaniu stacja nadania; *loco- w miejscu magazynu odbiorcy.
W transporcie międzynarodowym kolejowym: wagon Franko stacja graniczna kraju przeznaczenia.
W transporcie samochodowym: skład do składu- uzależnienie wykonania umowy- dostarczenie do magazynu odbiorcy.
Reguły interpretacyjne INCOTRMS w 2000r 13 reguł- przepis szczególny do umowy międzynarodowej.
Umowa wynajmowania (czarterowania) środka transportu. Leasing różni się od umowy czarterowania- osobą kierowcy. Raty leasingowe można wpisać w koszty przedsiębiorstwa. Czarter- wynajmowanie środka transportu razem z kierowcą, paliwem itp. Na określony czas czy realizację zadania.
W żegludze śródlądowej obok umowy przewozu czarter na czas (wynajęcie środka transportu wraz z obsługą).
Umowa wycieczkowa zawierana z organizatorem wycieczki np. biuro turystyczne zawiera umowę z przewoźnikiem.
Wykonanie umowy przewozu
Powinno być dokonane w ściśle określonym terminie wynikającym z treści umowy- treść jest bardzo istotna. Gdy terminu nie ma w umowie stosujemy przepisu k.c. termin może być uzależniony od art. 455- przewóz należy zrealizować niezwłocznie we właściwym terminie, najczęściej 7dni. Gdy z winy przewoźnika termin się przedłuża to nie wlicza się go do terminu wykonania. Zależy to od charakteru tego wydłużenia np. gdy są złe warunki atmosferyczne czy święto narodowe wtedy oddalony termin wykonania umowy na te dni.
Inne przeszkody związane z niewykonaniem treści umowy to błędy w treści listu przewozowego- czas na jego sprawdzenie nie jest wliczany do terminu dostawy.
O wyżej wymienionych przesłankach należy powiadomić nadawcę a przede wszystkim odbiorcę i wskazać nowy termin dostawy.
Dni wolne od pracy a dni ustawowo wolne od pracy. Te pierwsze to dni sobotnie, a drugie to dni świąt państwowych, niedziele.
Art. 52 prawa przewozowego przesyłka utracona- to przesyłka która nie dotarła do miejsca przeznaczenia w ciągu 30 dni.
Szkody transportowe- powstałe w toku przewozu transportowego w samej przesyłce, są to:
Całkowita utrata przesyłki- przewoźnik mimo upływu terminu nie wydał nawet części przesyłki osobie uprawnionej.
Utrata częściowa- ubytek zachodzi gdy przy ustalaniu stanu przesyłki stwierdzony zostanie brak części przesyłki polegający na utracie masy, miary, liczbie sztuk.
Uszkodzenie- zmiana jakościowa przewożonego ładunku lub jego części która uniemożliwia korzystanie z ładunku w sposób zgodny z przeznaczeniem, bądź spowoduje obniżenie wartości użytkowej.
Zniszczenie- całkowite unicestwienie przewożonego ładunku, bądź takie jego uszkodzenie które czyni go niezdatnym do normalnego użytku bądź też nie wartym naprawy.
Szkody o charakterze mieszanym.
Odpowiedzialność przewoźnika z szkody:
Wyżej wymienione uszczerbki powodują wyrównanie szkody przez przewoźnika w procencie uszczerbku + utracone możliwości (przyszły zarobek właściciela).
Górna granica odszkodowania = górna wartość przewożonej przesyłki a ta nie jest równa zwykłej wartości przesyłki (przeciętna wartość rzeczywista obliczana wg cenników lub wartość rynkowa).
Przy odszkodowaniu nie bierze się pod uwagę jej wartości sentymentalnej.
Wartość deklarowana- nadana przez przysyłającego, wpisana w dokumencie przewozowym. Stwarza to domniemanie faktyczne że przesyłka ma wartość deklarowaną przez nadawcę- bez jej sprawdzania.
Przyczyny wyłączające odpowiedzialność przewoźnika wina ryzyka: po stronie nadawcy lub odbiorcy (wynika z właściwości ładunku, wskutek działania sił wyższych).
Ciężar udowodnienia w/w przyczyn spoczywa na przewoźniku.
Są też inne przyczyny wyłączające art. 653 p przew. - naturalne właściwości- samozapłon.
Na nadawcy ciąży obowiązek załadowania a na przewoźniku rozładowania w transporcie kolejowym.
Przewozy dozorowane- odpowiedzialność ponosi osoba będąca dozorcą-przy przesyłkach wartościowych.
Za utratę części przesyłki nie odpowiada przewoźnik, gdy jest o ubytek naturalny. Przy ładunkach wrażliwych zakłada się nawet takie ubytki 5-10%.
Przy przewozie rzeczy w kontenerze zawsze odpowiedzialność ponosi przewoźnik chyba że plomby są uszkodzone, zerwane.
Odpowiedzialność częściowa za przewoźników w procesie transportu- strona zawierająca umowę.
Za utratę papierów wartościowych, kosztowności winę ponosi przewoźnik, gdy udowodni mu się że wina leży w jego gestii lub nie dokonał należytej staranności by zapobiec stracie.
Odpowiedzialność z tytułu niedotrzymania terminu
Termin przewozu- okres w ciągu którego przewoźnik ma obowiązek dokonania przemieszczenia przesyłki i wydania jej wskazanemu odbiorcy w miejscy przeznaczenia. Wynika z właściwości zobowiązań.
Usługi spedycyjne związane z wykonywaniem dodatkowych czynności o charakterze pomocniczym, wykraczających poza normalny zakres działania przewoźnika. Czynności pomocnicze poprzedzają sam proces transportu, czasem są w trakcie lub już po wykonaniu przewozu.
Czynności pomocnicze to:
Fachowe poradnictwo
Przygotowanie przesyłki do przewozu (opakowanie, oznakowanie, sortowanie, ważenie)
Zamówienie odpowiedniego środka transportu
Dostarczenie odpowiedniej przesyłki na miejsce przewozu
Sporządzanie dokumentów
Zawarcie umowy przewozu
Dokonanie czynności ładunkowych
Ubezpieczenie przesyłki- zawsze trzeba ubezpieczyć (ubezpieczyć się od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej- gdy sami mamy firmę)
Konwojowanie
Zgłoszenie do odprawy celnej
Zmiana umowy przewozu
Przyjmowanie zawiadomień o nadejściu przesyłki- awizo
Odbieranie dokumentu przewozowego i przesyłki
Sprawdzenie stanu przesyłki
Żądanie sporządzenia protokołu o stanie przesyłki- przy tym musi być obecny
Czasowe składowanie, przechowywanie przesyłki
Odwiezienie przesyłki do magazynu odbiorcy.
Wykład 5
Usługi spedycyjne- podział na dwa elementy: sama usługa transportowa, przygotowanie do transportu.
Spedytor musi posiadać odpowiednie zaplecze by wykonywać usługi spedycyjne, poza tym odpowiednią kadrę która zajmie się: organizacją transportu, logistyką, znajomością prawa przewozowego, taryf celnych i ubezpieczeniowych, systemem walutowym i koszykiem walutowym oraz zwyczajami obrotu międzynarodowego.
Organizacja kompleksowej obsługi: wielu usług szerokiej gamy.
Spedycja w głównej mierze odnosi się do transportu drogowego, rzadko do transportu kolejowego przy transporcie kombinowanym.
Spedycja polega na: organizowaniu przewozów oraz wykonywaniu czynności faktycznych (opakowanie, kontenery) i prawnych.
Spedytor jest pełnomocnikiem (reprezentantem) swojego klienta w zakresie procesu transportowego. Łączy różne rodzaje przesyłek drobnych by zaoszczędzić na kosztach transportu i maksymalizować zyski.
Obowiązki, prawa i odpowiedzialność spedytora
Obowiązki spedytora:
*podejmowanie decyzji niezbędnych do uzyskania zwrotu nienależnie pobranych cen z tytułu opłat celnych oraz innych opłat związanych z procesem transportowym. Może być wypełniany poprzez: skontrolowanie dokonanych obliczeń, celne czy podatki przy przewozie międzynarodowym; zakwalifikowanie przesyłki do odpowiedniej klasy taryfowej; podniesienie we właściwym terminie zastrzeżeń do przesyłki dot. stanu art. 798 k.c.
*podjąć czynności niezbędne do zabezpieczenia praw dającego zlecenie lub innego przewoźnika czy spedytora- należyta staranność art. 472 k.c.- odpowiedzialność kontraktowa, długo powstaje, gdy staranność nie jest zachowana powstaje szkoda. Spedytor ma w takim przypadku obowiązek: wyboru optymalnego środka transportu dla danej przesyłki oraz dopilnować by ten środek był sprawny technicznie. Jeżeli przesyłka została uszkodzona w trakcie przewozu - to spedytor ma obowiązek sporządzić protokół ze stanu przesyłki, w ten sposób może się zwolnić z odpowiedzialności za stan przesyłki lub mieć roszczenie regresowe wobec zleceniodawcy.
Spedytor może ale nie musi sam wykonywać usługi, w ramach outsourcingu zleci te czynności innym podwykonawcom. Gdy sam wykonuje przewóz ma też prawo i obowiązki przewoźnika. Zleceniodawca może wykluczyć spedytora z wykonywania samego przewozu wskazać inną firmę.
Spedytor może występować:
*w imieniu własnym (zastępstwo pośrednie)- staje się podmiotem praw i obowiązków umowy, które wykonuje. Cesja praw- by zlecić wykonanie komuś innemu.
*w imieniu zleceniodawcy
Spedytor musi sam wykonywać czynności spedycyjne, chyba że strony umowy postanowią inaczej art. 789 k.c.
Wina w wyborze- wina kwalifikowana- spedytor ponosi winę bo jego wybrano.
Charakter umowy spedycyjnej: odpłatny za wynagrodzeniem, wzajemny i konsensualny.
Wynagrodzenie zależy od taryfy lub cennika uzgodnionego przez samego spedytora. Nie dotyczy to przesyłki nie typowej- wtedy cena ustalana w drodze negocjacji stron. Jeżeli jednak nie dojdą do porozumienia będzie naliczana opłata zryczałtowana. Przy ustalaniu płatności za czynności nietypowe ważne są płatności za czynności dodatkowe.
Spedycja różni się od umowy zlecenia tym, że jest umową rezultatu- po wykonaniu usługi należy się dopiero wynagrodzenie. Często dlatego korzystają z zaliczkowania ok. 30% wartości umowy.
Do wynagrodzenia spedytora wchodzą koszty rzeczywiste poniesione przez niego: ubezpieczenia, opłaty celne.
Gdy wynagrodzenie nie zostanie wniesione, spedytorowi przysługuje prawo zastawu do momentu gdy przesyłka jest w jego gestii lub dysponuje dokumentami tej przesyłki.
Spedytor może zabezpieczać roszczenia wszystkich uczestników procesu spedycji.
Odpowiedzialność spedytora za wypłatę wynagrodzenia ma charakter kontraktowy tzn. na podstawie umowy spedytor musi udowodnić winę zleceniobiorcy w sądzie tj. przewoźnikowi art. 64. Stąd nie może on zasłaniać się odpowiedzialnością podwykonawców. Ale ma roszczenie zwrotne (pracowników, podwykonawców).
Zakres odpowiedzialności spedytora zbieżny do odpowiedzialności przewoźnika tj.: odnosi się do odpowiedzialności za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki w czasie gdy pozostaje ona w gestii spedytora, a jej wartość nie może przekraczać wartości zwykłej przesyłki- górna granica odpowiedzialności spedytora tzn. zleceniodawca nie może się ubiegać o ubezpieczenie wyższe niż ta wartość.
Utrata, uszkodzenie kosztowności, papierów wartościowych- odpowiada spedytor gdy właściwości przesyłki zostały podane przy nadaniu.
Elementy czynności ładunkowych:
Mogą być wykonywane przez samego spedytora albo samego nadawcę lub odbiorcę lub inne podmioty. Jeżeli czynności ładunkowych dokonuje osoba nadawcy- on ponosi odpowiedzialność, gdy spedytor- on ponosi odpowiedzialność. Jeżeli czynności ładunkowych dokonuje sam przewoźnik- on odpowiada za stan przesyłki.
Czynności ładunkowe- charakter umowy o dzieło.
Przechowywanie przesyłek, składowanie przed procesem jak i po procesie transportowym.
Mamy tu do czynienia z 2 rodzajami umów: umowa przechowania art. 835, umowa składu art. 855.
Dowody na zawarcie umowy przechowania- wydanie pokwitowania, nie ma obowiązku formy pisemnej umowy.
Pokwitowanie znajduje się w nim: rodzaj; ilość; sposób oznakowani i opakowania towaru; ewentualnie istotne postanowienia umowy.
Łączenia w jedną przesyłkę kilku przesyłek- spedytor musi to zamieścić w dokumentach składowych, inaczej wina domniemana. To samo odnosi się do przedsiębiorcy składowego (że nie dokonał należytej staranności przy wykonywaniu umowy składu).
Odbiorca przy ukrytej szkodzie ponosi odpowiedzialność za szkodę gdy w ciągu tygodnia nie zgłosi tej szkody.
W takiej sytuacji można dokonać zabezpieczeń na poczet roszczeń i przedsiębiorstwo spedycyjne może wtedy zabezpieczyć kwoty składowe, żądać zwrotu poczynionych wydatków. Przed. składowe może dokonać zastawu na posiadanych rzeczach.
Domy składowe- przy umowie spedycji, uregulowane przez ustawę z 2000r. o domach składowych oraz zmianie k.c., postępowania cywilnego oraz zmianie innych ustaw.
Dom składowy może działać po uzyskaniu odpowiedniego zezwolenia ministra gospodarki. Jest uprawniony do wydawania dowodów składowych, które mają charakter papierów wartościowych (zastępnik środków finansowych, przedmiot obrotu giełdowego).
Dowód składowy składa się z dwóch części: *rewersu (składowego dowodu posiadania) - stwierdzającego posiadanie rzeczy złożonych na skład; *warrantu (składowego dowód zastawniczego) - stwierdzającego ustanowienie zastawu na rzeczach złożonych na skład.
Oba mogą być zbywane łącznie lub oddzielnie.
Przedawnienie roszczeń w transporcie: przedawnienia liczą się z tytułu (dot. przewoźnika): *odpowiedzialność za stan przesyłki, *odpowiedzialność niedotrzymania terminu, *nienależytego wykonania usług związanych z przewozem.
Roszczenia przewoźnika wobec klienta: *zapłacenia przewoźnego, zwrot sum złożonych w zastępstwie lub w interesie klienta.
Po upływie przedawnienia uprawniony (dłużnik) może zrzec się roszczenia.
Podnieść zarzut przedawnienia- by było ono dalej ważne.
Terminu przedawnienia nie można przedłużać na mocy umowy- bezwzględnie obowiązujący.
Odchylenia dla roszczeń 3 letnich wynikają z prawa przewozowego:
do 1 roku- muszą wynikać z umów przewozowych i wynikają z czynów deliktowych (niedozwolonych)
Wyjątki:
*roszczenia z tytułu opóźnienia przewozu przesyłki, które nie spowodowały szkód w nast. przesyłki- przedawniają się z upływem dwóch miesięcy od dnia wydania przesyłki
*roszczenia regresowe (przewoźników względem siebie)- 6 miesięcy od dnia w którym przewoźnik naprawił szkodę jaką poniósł usługobiorca, albo od dnia w którym wytoczono wobec niego powództwo art. 77 prawo przewozowe.
Wykład 6
Protokoły Art. 76 PP. Powinien być sporządzony protokół, który stanowi dowód na okoliczność stanu przesyłki. Są dwa rodzaje:
Art. 76 pkt.1 Protokół handlowy- sporządza przewoźnik, co do zasady powinien to robić z urzędu. Sporządza się przed podpisaniem listu przewozowego. Takim rygorem jest wstrzymanie się z odbiorem przesyłki. Jeśli nie ma takiego protokołu to potem nie można dochodzić pewnych roszczeń. Forma jest dowolna lepiej jednak pisemna dla celów dowodowych. Związany jest z domniemaniem faktycznym, gdzie szkoda powstała w procesie przewozu. Szkody których mimo staranności przewoźnika nie dało się zauważyć sporządza się protokół domowy. 7 dni od dnia odebrania przesyłki- konsolidacja roszczeń. Sporządza się go tam gdzie nastąpiła szkoda w przesyłce. W każdym przypadku utraty lub uszkodzenia musi być zawarta informacja w liście przewozowym.
Ubytki naturalne. Trzeba poinformować nadawcę oraz odbiorcę przesyłki.
Art. 74 pp. W trakcie trwania w każdym stadium przewozu sporządza się protokół przewozowy. Muszą być świadkowie przy jego sporządzaniu. Nie sporządza się protokołu w przypadku: opóźnienia w przewozie, zagubienia dokumentów, ubytków naturalnym w przesyłce.
W protokole domowym powinna być informacja:
dacie i terminie zgłoszenia żądania ustalenia
Miejsce i warunki w jakich znajdowała się przesyłka po odbiorze
Okoliczności ujawnienia szkody
W skrajnych przypadkach podać stan pogody.
Komisyjny protokół szkodowy- gdy nie sporządzono żadnego z wyżej wymienionych protokołów a odbiorca chce się uwolnić od odpowiedzialności za szkodę. Odbiorca musi udowodnić że to przewoźnik z własnej winy nie dopełnił obowiązku sporządzenia protokołu innego. Komisja sporządza taki protokół. Protokół komisyjny ma takie samo znaczenia dowodowe jak protokół domowy.
Protokół komisyjny dowodzi, że:
Szkoda była niejawna
Odbiorca wystąpił o sporządzenie p. domowego niezwłocznie
Szkoda nastąpiła z winy przewoźnika
Udowodnienie winy kogoś innego leży po stronie przewoźnika.
Art. 244 wszystkie protokoły mają formę dokumentu rządowego.
Postępowanie reklamacyjne- bezpośredni sądowy tryb dochodzenia roszczeń wobec przewoźnika.
Forma reklamacji do przewoźnika:
Funkcja fakultatywna- w prawie międzynarodowym; może ale nie musi. Głównie dot. Morskiego.
Funkcja obligatoryjna- w polskim prawie.
Art. 75 pp.
Transport samochodowy, kolejowy, komunalny.
Wyczerpanie drogo postępowania reklamacyjnego- reklamacja została przedstawiona przewoźnikowi w odpowiednim terminie. Została załatwiona w całości lub części. Na reklamacje przewoźnik nie odpowiedział w odp. Terminie.
Protokół winien być dołączony do pisma reklamacyjnego.
Forma reklamacji- powinna być złożona w formie pisemnej.
Właściwość miejscowa: *przyjęto przesyłkę do przewozu; *wydano lub miano wydać przesyłkę.
Reklamacja może zostać złożona w każdym oddziale firmy. Pismo reklamacyjne powinno zawierać:
Imię i nazwisko lub nazwę reklamodawcy
Miejsce zamieszkania lub siedzibę
Imię i nazwisko lub nazwę, numer regon przewoźnika
Miejsce zamieszkania lub adres reklamującego
Tytuł reklamacji wraz z uzasadnieniem
Kwotę roszczeń oddzielnie dla każdego dokumentu
Muszą być wskazane załączniki
Podpis reklamującego (faksymila- pieczątka)- bez podpisu dokument nie ma mocy prawnej, jest uważany za notatkę.
Powinien być dołączone oryginały i dokument potwierdzający wysokość roszczeń.
O uznaniu reklamacji przewoźnik musi poinformować reklamującego, ustalić kwotę zwrotu i sposób przekazania. A jak nie to podać podstawy. Potem przewoźnik musi zwrócić dokumenty reklamującemu. A jak w części to oryginały zatrzymać (dotyczy danej części), a kopię i resztę oryginałów zatrzymać.
Reklamacja przewoźnika w stosunku do nadawcy lub odbiorcy- wezwanie do zapłaty. Przewoźnik powinien określić: sposób i termin zapłaty oraz że przewóz został dokończony. Powinien przedstawić odpowiednie dokumenty.
Mogą być roszczenia:
Zwrot należności przewozowych lub ich części
Inne roszczenia np. szkody przy załadunku.
Przedawnienia w reklamacji: 1 rok ogólnie; 2 miesiące opóźnienia w przewozie.
Działalność ubezpieczeniowa
Regulowane przez cztery podstawowe ustawy:
Ustawa o działalności ubezpieczeniowej z 2003
Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych. O obowiązkowym funduszu gwarancyjnym i polskim biurze ubezpieczeń komunikacyjnych 2003
Ustawa o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym 2003
Ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym.
Wina kwalifikowana
Strony: ubezpieczyciel (zakłady ubezpieczeń, agent ubezpieczeniowy. Dla ochrony praw ubezpieczający korzysta z usług brokera ubezpieczających) i ubezpieczający.
Ubezpieczenia gospodarcze dzielą się na:
Obowiązkowe: *OC pojazdów mechanicznych- odpowiedzialność cywilna za szkody powstałe z ruchu tych pojazdów, odpowiedzialność deliktowa i wina kwalifikowana; *ubezpieczenia odp. Cywilnej rolników, budynki i inne zdarzenia losowe; *wynikające z innych umów ratyfikowanych przez RP.
Zakład musi umowę zawrzeć jeżeli ma dane bezp.. w ofercie usług.
Dobrowolne- powinny być zawarte w 14dni od złożenia oferty.