Techniki komunikacyjne - wykład 3
Komunikowanie
Do XVI wieku „:dzielenie się”
Po wieku XVI „transmisja przekaz”
To drugie znaczenie nabralo szczególnej wagi w wieku XIX i XX ze względu na pojawienie się srodkow komunikowania służących do:
Przemieszczania ludzi i p rzedmiotow w przestrzeni (pociag itd.)
Przekazu informacji na odległość (telegraf, telefon)
DEFINICJE KOMUNKOWNAIA
R. Merton w latach 50. naliczyc ich ok. 160 a do dzis powstalo kilka razy wiecej
Charles Cooley - jeden z prekursorów tego obszaru badan, określił komunikowanie jako swego rodzaju mechanizm, dzieki któremu stosunki międzyludzkie istnieja i rozwijaja się a wytworzone przez ludzki umysl symbole SA przekazywane w przestrzeni i zachowywane w czasie
On jako pierwszy wprowadzil do literatury pojecie „komunikowanie się” i dostrzegl, ze obejmuje ono także wyraz twarzy, gesty, postawe, tonacje glosu, slowa, pismo, druk itd.
W. Schramm: nazwal komunikowanie narzędziem, które pozwala społeczeństwom egzystowac i ze względu na swój charakter wyroznia ludzi od innych istot żywych
CECHY KOMUNIKOWANIA:
Komunikowanie jest procesem społecznym
Komunikowanie zachodzi w określonym kontekście społecznym
Komunikowanie jest procesem kreatywnym (możemy się dopasowac)
Komunikowanie ma charakter dynamiczny
Komunikowanie jest procesem symbolicznym
Komunikowanie jest procesem interakcyjnym
Komunikowanie jest zasadniczo celowe i świadome
Komunikowanie jest nieuchronne (nie możemy się nie komunikować)
Komunikowanie jest procesem złożonym
Komunikowanie jest procesem nieodwracalnym (zawsze jest odebrany)
Komunikowanie jest procesem porozumiewania się jednostek, grup lub instytucji. Jego celem jest wymiana msli, dzielenie się wiedza, informacjami, ideami. Proces ten odbywa się na roznych poziomach przy uzyciu zróżnicowanych srodkow i wywoluje określone skutki.
ELEMENTY PROCESU KOMUNIKOWANIA… notatki
POZIOMY PROCESU KOMUNIKOWANIA
Komunikowanie interpersonalne
powstało na skutek podjęcia przez ludzi pierwotnych próby łączenia się w grupie
początkowo jednostki, nim powstała mowa, porozumiewały się za pomocą sygnałów
Komunikowanie werbalne wzbogaciło prymitywne formy porozumiewania się
Komunikowanie grupowe
Życie jednostki w grupie np. rodzinie, plemieniu dało podstawy do wykreowania tego poziomy komunikowania
Na tym poziomie zaczęły się wykształcać formy i wzory ludzkich interakcji, pojawił się problem powiązań, kontroli i hierarchi
W komunikowaniu grupowym zaczęły obowiązywać normy
Ten poziom komunikowania tak jak komunikowanie interpersonalne wiążą się z bezpośrednimi kontaktami i interakcjami uczestników procesu komunikowania
Komunikowanie międzygrupowe
Powstało na skutek pojawiania się pierwszych struktur społecznych
Nie wszyscy członkowie maja bezpośrednie, osobiste kontakty
Np. Wspólnoty lokalne, stowarzyszenia, zrzeszenia
Pojawia się tu kwestia struktury
Komunikowanie instytucjonalne
Powstało na skutek pojawiania się władzy politycznej i jej formalnych struktur
Procesy sformalizowane, władza i kontrola jasno zdefiniowane, role uczestników jednoznacznie określone w przeciwieństwie do niższych poziomów komunikowania
Komunikowanie masowe
Najmłodszy sposób komunikowania się ludzi
Powstało w chwili powstania pierwszego środka masowego: drukowanej ksiązki. Następnie prasa, radio, kino, TV, a także nowe media
Najszerszy sposób komunikowania się ludzi - bierze w nim udział najwieksza liczba ludzi
Ten rodzaj komunikowania zabiera najwięcej czasu
SPOSOBY POROZUMIEWANIA SIĘ LUDZI
Komunikowanie bezpośrednie - interpersonalne (prowadzi do porozumienia: 1.poziom fatyczny, 2.p. instrumetalny 3.p. afektywny [dobre porozumienie zawiera te 3 poziomy… np. dzien dobry (poz.fatyczny - bez emocjonalny), jak chcemy obciac wlosy, chcemy uzyskac informacje (poz.instrumentalny), zadowolenie z obcięcia wlosów (poz. Afektywny - emocjonalny)
„proces przekazywania i odbierania informacji między dwiema osobami lub małą grupa ludzi, wywołujący określone skutki i rodzaje sprzężeń zwrotnych”
-niezbędna jest obecność uczestników procesu komunikowania, komunikowanie twarza w twarz
-najprostszy i podstawowy proces społeczny, kontynuujący wszelkie dzialania ludzi w społeczeństwie
-komunikowanie interaktywne - co najmniej 2 jednostki wchodza we wzajemne interakcje
-wystepuje natychmiastowe sprzężęnie zwrotne w formie znaków werbalnych i niewerbalnych
-ma charakter dwustronny
Komunikowanie pośrednie - masowe
Nowoczesny:
Komunikowanie interpersonalne - masowe
Specyficzna forma komunikowania interpersonalnego, w którym uczestnicy pozbawieni są bezpośredniego kontaktu fizycznego
Rozwijał się i rozwija wraz z konstrukcja kolejnych srodkow komunikowania na odległość
Pierwszy z nich telefon, dzis cale sieci telefoniczne
Ma interpersonalny charakter - miedzy nadawca a odbiorca nie ma zadnych bezpośrednich styczności. Odbiorca dla nadawcy jest anonimowy
Liczba zaangażowanych zmysłow zostaje zredukowana do dwóch
Sprzężenie zwrotne jest opóźnione
Nadawca w komunikowaniu masowym jest sformalizowana grupa ludzi
Nadawca jest profesjonalny
Odbiorca jest anonimowa rzesza ludzi - publiczność
Przebiegaja w określonym kontekście społecznym i policzynym
Rysunek
Proces emisji komunikatow od nadawcy medialnego (komunikatora masowego) do publiczności środków masowego przekazu za pośrednictwem mass mediów
Miedzy nadawca pierwotnym A i odbiorca B wystepuje pośrednik C, który wystepuje w roli nadawcy wtórnego
FORMY KOMUNIKOWANIA
Komunikowanie werbalne
Język jest podstawowym środkiem komunikowania werbalnego
Dzięki niemu wyrażane są znaczenia komunikowanych uczuć i idei
Pozwala na komunikowanie znaczen, na kreowanie i podtrzymywanie i zmienianie środowiska. Dzięki językowi można udzielić komuś informacji lub też samemu jej poszukiwać.
Język pozwala być ludziom jednoznacznym lub dwuznacznym
Problem denotacji (znaczenie słownikowe) i konotacji
Jest zdeterminowane przez płeć i kulturę
Forma pisemna tego typu komunikowania się częściej ma charakter formalny (listy). Zaletą jest trwałość, możliwość starannego przygotowania, wadą - formalny i zamknięty charakter oraz brak możliwości bezpośredniego sprzęzenia zwrotnego
Komunikowanie niewerbalne
Duże znaczenie sygnałów niewerbalnych w komunikowaniu interpersonalnym
Uzupełnienie i wzmocnienie komunikowania werbalnego
Rodzaje sygnałów niewerbalnych
Kinezjetyka, czyli mowa ciała, mimika twarzy, gestykulacja, ruchy ciała, spojrzenie
Paralistyka/Prajęzyk, ton, barwa, wysokość, natężenie głosu
Samoprezentacja, czyli wygląd fizyczny człowieka
Dotyk, np. ucisk dłoni
Proksemika, czyli zastowoanie w procesach porozumiewania się dystansu interpersonalnego i relacji przestrzennych między komunikującymi się osobami
Chronemika, wykorzystująca czas jako sygnał komunikacyjny, np. punktualność
Elementy otoczenia - temperatura, oświetlenie, kolor, mogą wpływać na zachowania ludzi
Różnice między komunikowaniem werbalnym i niewerbalnym
Komunikowanie niewerbalne jest bardziej dwuznaczne
Komunikowanie niewerbalne ma charakter ciągły
Komunikowanie niewerbalne odbywa się za pomocą wielu kanałów i angażuje wszystkie zmysły
Komunikowanie niewerbalne nie ma struktury albo jest słabo zarysowana
Komunikowanie niewerbalne ma charakter pozalingwistyczny
Komunikowanie niewerbalne daje wgląd w stany emocjonalne
Znaczenie komunikowania niewerbalnego jest zdeterminowane kulturowo
Komunikologia
Nauke o komunikowaniu należy rozumieć jako systematyczne studia obejmujące wszystkie elementy, fazy i aspekty społecznego procesu komunikowania, zarówno bezpośredniego jak i pośredniego, dokunującego się zapomoga srodkow masowego przekazu
Wiedza o komunikowaniu, zwłaszcza masowym, rozwijała się wraz z pojawieniem się i upowszechnieniem kolejnych srodkow przekazu w tzw. epoce medialnej
BARIERY KOMUNIKACYJNE
To wszystkie czynniki, które utrudniają zrozumienie przekazu zawartego w wypowiedzi. Można wyodrębnić bariery o charakterze fizycznym i psychologicznym
Bariery Komunikacyjne:
Roznice kulturowe
Brak umiejętności decentracji
Utrudnienia precepcyjne
Stereotypy
Wybiórczość uwagi
Samopoczucie
Techniki aktywnego słuchania:
Odzwierciedlanie
Parafrazowanie
Klaryfikacja
Potwierdzenie