Ziarnica złośliwa (lymphogranulomatosis maligna),

Chłoniak Hodgkina (Hodgkin lymphoma, morbus Hodgkin)

Grupa chorób nowotworowych tkanki limfoidalnej charakteryzująca się:

• występowaniem komórek Reed i Sternberga oraz komórek Hodgkina, otoczonych komórkami odczynowymi,

• rozwojem głównie w obrębie węzłów chłonnych,

• tendencja do szerzenia się początkowo przez ciągłość na inne węzły chłonne, a w bardziej zaawansowanych stadiach drogą naczyń krwionośnych

• w Polsce odnotowuje się 800-1000 nowych zachorowań rocznie

• dwa szczyty zachorowań: 25-30 lat i 50-55 lat

Etiologia nie jest znana, jako potencjalne czynniki etiologiczne bierze się pod uwagę:

• zakażenie wirusowe - EBV, HTLV-I, - HTLV-II, HHV-6, CMV,

• promieniowanie jonizujące,

• immunosupresje.

• Istnieje predyspozycja genetyczna (ryzyko zachorowania u rodzeństwa tej samej płci -10x, u bliźniąt monozygotycznych -100x częściej w porównaniu z populacja ogólna)

Obraz kliniczny:

• utrata masy ciała,

• gorączka,

• poty nocne,

• znaczne osłabienie,

• nietolerancja alkoholu,

• świąd skóry,

• duszność,

• kaszel,

• powiększenie węzłów chłonnych - szyjne, pachowe, śródpiersia, .

• powiększenie wątroby i śledziony (w zaawansowanym stadium choroby)

Klasyfikacja histopatologiczna chłoniaka Hodgkina:

1. HL klasyczny

• Stwardnienie guzkowe - nodular sclerosis (NS) - 70-80%

• Postać mieszana - mixed cellularity (MC) - ok. 20%

• Postać z zanikiem limfocytów - Iymphocyte depleted (LD)

• Postać bogata w limfocyty - lymphocyte rich (LR)

2. HL nieklasyczny

Kilka % przypadków, głównie u młodych mężczyzn, w węzłach chłonnych obwodowych, przebiega

powoli, dobrze poddaje się leczeniu.

• Guzkowy z przewagą limfocytów - nodular lymphocyte predominant (NLP)

Warianty komórek RS (Reed - Sternberga)

• Podobne, ale mniejsze komórki o jednopłatowych jądrach

• Komórki lakunarne - typowe dla postaci NS, leżą tak jakby w jamkach - jaśniejszych, przejaśnionych

• Silnie polimorficzne, często wręcz dziwaczne

• Komórki przypominające prażoną kukurydzę, inaczej komórki „L and H”

	CD15	CD30	LCA wszystkie leukocyty	CD20 komórki B	EMA
Klasyczne HL	+	+	-	-	-
Nieklasyczne HL	-	-	+	+	+

Chłoniaki nieziarnicze (NHL)

Grupa chorób nowotworowych charakteryzująca się klonalnym rozrostem komórek limfoidalnych odpowiadających różnym stadiom zróżnicowania limfocytów B, T lub naturalnych komórek cytotoksycznych - NK. Etiologia większości chłoniaków nie jest znana.

Do czynników o udowodnionym związku przyczynowym z zachorowaniem na NHL należą:

• czynniki środowiskowe

• infekcyjne

• immunologiczne

• jatrogenne (szkodliwe działanie leków)

• istotna role odgrywa predyspozycja genetyczna

Czynniki środowiskowe - większa zachorowalność u:

• pracowników przemysłu chemicznego - gumowy, petrochemiczny,

• rolników - pestycydy, herbicydy,

• osób narażonych na kontakt z azbestem, benzenem i promieniowaniem jonizującym,

• osób mających kontakt z farbami do włosów.

Zakażenia wirusowe:

• ludzki wirus limfocytotropowy - HTLV-l - białaczka lub chłoniak T -komórkowy dorosłych,

• EBV- chłoniak Burkitta,

• HHV-8 - pierwotny chłoniak wysiękowy, chłoniak wielkokomórkowy B - postać plazmablastyczna,

• HCV - chłoniak limfoplazmocytowy, chłoniak strefy brzeżnej śledziony

Zakażenia bakteryjne: chłoniaki strefy brzeżnej - MZL, rozwijające się w tkance limfatycznej błon śluzowych przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, i skóry

• Helicobacter pylori - chłoniak żołądkowy MALT,

• Campylobacter jejuni - chłoniaki jelita,

• Chlamydia psittaci - chłoniaki oczodołu,

• Borrelia burgdoferi - chłoniaki skórne MZL

Choroby autoimmunologiczne: chłoniaki MALT - (mucosa associated Iymphoid tissue) .

• u chorych na przewlekle autoimmunologiczne zapalenie tarczycy - struma Hashimoto

• toczeń układowy

• reumatoidalne zapalenie stawów

Stany upośledzonej odporności wrodzone lub nabyte:

• zespół ataksja - teleangiektazja

• zespół Wiskotta - Aldricha

• chemioterapia

• radioterapia

• leczenie immunosupresyjne po przeszczepie nerki - x 50, po przeszczepie serca -x 60

• AIDS - 100x częściej

Chłoniaki nieziarnicze

1. Prekursorowa B - limfoblastyczna białaczka lub chłoniak (B-ALL/LBL)

2. Przewlekła białaczka limfatyczna lub chłoniak z małych limfocytów CLL/SLL

3. Białaczka wlochatokomórkowa

4. Szpiczak plazmocytowy

5. Chłoniak strefy brzeżnej układu MALT

6. Chłoniak grudkowy

7. Chłoniak z komórek płaszcza

8. Chłoniak Burkitta

9. Chłoniak rozlany wielkokomórkowy z komórek B

1. Prekursorowa T - limfoblastyczna białaczka lub chłoniak (T-ALL/LBL)

2. Białaczka / chłoniak T - komórkowy dorosłych

3. Białaczka z dużych ziarnistych limfocytów - podtyp z komórek T

4. Białaczka z dużych ziarnistych limfocytów - podtyp z komórek NK

5. Pozawęzłowy chłoniak NK/T komórkowy nosowy

6. Enteropatyczny chłoniak T - komórkowy

7. Ziarniniak grzybiasty / zespól Sezary'ego

8. Anaplastyczny chłoniak wielkokomórkowy

9. Angioimmunoblastyczny chłoniak T - komórkowy

Chłoniak z małych limfocytów SLL/CLL (small lymphocytic lymphoma / chronic lymhocytic leukemia)

• Głównie u starszych - średnia wieku ok. 65 lat

• U większości choroba rozpoznawana w postaci białaczkowej (CLL)

• Rzadziej występuje postać chłoniakowa (SLL) przebiegająca z uogólnionym powiększeniem węzłów chłonnych, wątroby, śledziony, niekiedy tez z zajęciem narządów pozawęzłowych

• Skłonność do zakażeń, niedokrwistość, gorączka, utrata masy ciała, osłabienie, poty nocne

• Rokowanie dość dobre, przeżycie może sięgać 10-20 lat (mniej niż 30%), w niektórych przypadkach przebieg agresywny doprowadza do zgonu w ciągu 2-3 lat, lub po fazie łagodnego przebiegu kończy się okresem ciężkich powikłań i zgonem w ciągu 5-10 lat

• Nowotworowe limfocyty CLL/SLL nieznacznie przekraczają rozmiarami erytrocyty. Mają małe bardzo regularne, kuliste jadro zawierające silne skondensowana chromatynę, na ogół brak jąderek rąbek cytoplazmy bardzo wąski. Mitoz na ogół nie stwierdza się

Chłoniak Burkitta i białaczka Burkitta

• nowotwór o najwyższej frakcji proliferacyjne wśród wszystkich nowotworów człowieka,

• o niezwykle agresywnym naturalnym przebiegu -ponad 99% komórek nowotworowych znajduje się w cyklu komórkowym

• nieleczony doprowadza do zgonu w ciągu kilku tygodni

• postać endemiczna - Afryka równikowa, Papua/Nowa Gwinea, Ameryka Płd. (dzieci, zwłaszcza chłopcy)

• postać sporadyczna - rozpoznawana na całym świecie, dwa szczyty zachorowań: dzieciństwo i wiek podeszły, przewaga mężczyzn, typowe zajęcie przewodu pokarmowego

• choroba limfoproliferacyjna związana z głęboką immunosupresją (HIV- ośrodkowy układ nerwowy)

• w początkowej fazie choroby jedynie u ok. 1/10 chorych stwierdza się zajęcie szpiku, jeszcze rzadziej spotyka się białaczkowy obraz krwi obwodowej, który jest typowy dla schyłkowej fazy

• Morfologia: komórki średniej wielkości (2-3 x większe od erytrocyta), bez polimorfizmu, bardzo liczne mitozy, jadra owalne lub okrągłe z wyraźnymi jąderkami, wyraźny, ale niezbyt szeroki pas cytoplazmy, dość liczne komórki nowotworu obumierają- resztki fagocytowane przez makrofagi - obraz "gwiaździstego nieba"

• KIonalną infekcje wirusem EBV stwierdza się praktycznie we wszystkich przypadkach endemicznych, 20% sporadycznych, w połowie przypadków związanych z immunosupresja

• Wyniki leczenia u dzieci są bardzo dobre (przypadki w stadium I/I I- 90% trwałych wyleczeń

• Nieco gorsze rokowanie u dorosłych, ale lepsze niż w innych podobnych morfologicznie chłoniakach B komórkowych

Pozawęzłowy chłoniak strefy brzeżnej układu MALT

• Więcej niż połowa przypadków lokalizuje się w żołądku, rzadziej w jelitach, płucach, tarczycy, gruczołach łzowych, śliniance lub skórze

• Występuje głównie u osób starszych - średnia wieku 61 lat

• Zwykle jest poprzedzony długotrwałą choroba zapalną, często o podłożu autoimmunologicznym

• Komórki chłoniakowe naciekające strefę brzeżną grudek chłonnych przypominają małe limfocyty lub komórki monocytoidalne lub immunoblasty i centroblasty

Chłoniak grudkowy

• Jest choroba głównie wieku średniego i podeszłego, jednakowo często chorują kobiety i mężczyźni.

• Objawy początkowe - niebolesne powiększenie węzłów chłonnych

• W trakcje rozpoznania choroby większość pacjentów ma już zaawansowaną chorobę nowotworową

• Są to nowotwory komórek ośrodków rozmnażania, wykazujące przynajmniej częściowo grudkowy typ wzrostu

• Komórki nowotworowe to centrocyty i centroblasty (przewaga centrocytów), oraz domieszka komórek z różnicowaniem plazmatycznokomórkowym

• Od nienowotworowych komórek B ośrodków rozmnażania limfocyty chłoniaków grudkowych odróżnia ekspresja białka BCL2 (białko o działaniu antyapoptotycznym, translokacja - t(14;18) w około 80-90%)

• Często w węźle spotyka się martwice, naciekowi nowotworowemu towarzyszyć może włóknienie w śródpiersiu lub przestrzeni zaotrzewnowej

• Przeżywalność zależy od stopnia złośliwości histologicznej (G1, G2, G3)- w stadium G3 krzywa przeżycia wynosi ok. 60%

Szpiczak mnogi - myeloma multiplex, plazmacytoma (poza szpikiem)

• zapadalność na szpiczaka mnogiego: 3 -9 przypadków na 100 000 ludności na rok,

• różnice pomiędzy poszczególnymi obszarami geograficznymi: od < 1 w Chinach, do około 9 na zachodzie USA (częściej wśród murzynów amerykańskich).

• MM stanowi od około 1-2% wszystkich nowotworów w hematoonkologii i jest odpowiedzialny za blisko 20% zgonów z powodu nowotworów hematologicznych.

• wśród chorych stwierdza się niewielką przewagę mężczyzn (3:2)

• częstość zachorowania wzrasta z wiekiem - najwięcej nowych przypadków miedzy 50 a 70 rokiem życia.

• przyczyny choroby pozostają wciąż nieznane, bierze się pod uwagę bliżej nie zbadane czynniki genetyczne oraz czynniki środowiskowe. Prawdopodobnymi czynnikami etiologicznymi są promieniowanie jonizujące i narażenie na benzen, azbest. Od kilku lat postuluje się również współudział wirusów w patogenezie choroby (HHV-8).

• rozwój szpiczaka jest najprawdopodobniej kilkuetapowy, u części chorych pierwszym etapem jest MGUS,

• charakterystyczną właściwością komórek szpiczakowych jest wytwarzanie i uwalnianie białka monoklonalnego do krwi i/lub moczu.

• białko monoklonalne jest immunoglobuliną lub składnikiem/ fragmentem immunoglobuliny.

• w komórkach szpiczakowych nastąpiła jedna lub więcej mutacji genów odpowiedzialnych za wytwarzanie immunoglobulin. W związku z tym sekwencja aminokwasowi i struktura cząsteczki białka są nieprawidłowe.

• typowo następuje utrata prawidłowej funkcji immunoglobuliny, jako przeciwciała i nieprawidłowa struktura cząsteczki.

Przewlekła białaczka szpikowa z obecnością chromosomu Philadelphia (Ph1) i/ lub translokacją t(9;22)(q34;q11), BCR/ABL (Chronic myelogenous leukemia) CML

• W przewlekłej białaczce szpikowej ("mieloidalnej") widoczne są wielokierunkowe możliwości różnicowania komórki nowotworowej.

• Nowotworowe komórki krwiotwórcze stopniowo akumulują się w układzie krwiotwórczym, wypierając swoje prawidłowe odpowiedniki, zarówno w szpiku, jak i we krwi.

• Potomstwo nowotworowej komórki pnia w CML obejmuje linie mieloidalną (neutrofile, eozynofile i bazofile), prekursory erytrocyta, megakariocyty, monocyty/ makrofagi, część limfocytów B, przypuszczalnie komórki tuczne oraz w części przypadków także i subpopulacje limfocytów T.

• CML występuje z częstością około 1/100000 osób/ rok.

• Szczyt zachorowalności przypada na piątą - siódmą dekadę życia, tylko wyjątkowo stwierdza się u dzieci.

• Nieznacznie częściej chorują mężczyźni.

• Etiologia większości przypadków CML jest nieznana. Czynnikiem ryzyka obecnym w wywiadzie u znikomej mniejszości chorych jest narażenie na duże dawki promieniowania jonizującego

• W przebiegu CML wyróżnia się fazę przewlekłą oraz fazy zaawansowane. Rozpoznanie w przeważającej większości (~85%) stawiane jest u pacjentów znajdujących się w fazie przewlekłej, która bywa tez określana nieco mylącym mianem "stabilnej”

• We wszystkich przypadkach, w których nie podjęto leczenia przeszczepem, faza stabilna, trwająca przeciętnie 3-5 lat, nieuchronnie zmierza ku fazie zaawansowanej.

• Objawy fazy przewlekłej to: męczliwość, utrata wagi ciała, oznaki skazy krwotocznej o typie płytkowo-naczyniowym, wzmożona potliwość i rozpieranie w lewym podbrzuszu.

• Przebieg początkowy często jest bezobjawowy i do wykrycia choroby dochodzi przypadkowo w następstwie rutynowych badań okresowych

• Anomalią cytogenetyczną, definiującą CML, jest obecność markera chromosomalnego określonego od miejsca odkrycia w latach sześćdziesiątych, mianem "chromosomu Philadelphia" (Ph1).

• Jest to skrócony chromosom 22, będący jednym z efektów wzajemnej translokacji pomiędzy chromosomem 9 a 22.

• W wyniku translokacji t(9;22)(q34;q11) dochodzi do przemieszczenia większości onkogenu ABL z chromosomu 9 w obręb genu BCR, który zawdzięcza swą nazwę temu właśnie zjawisku ("Breakpoint Cluster Region").

• Translacja hybrydowego mRNA doprowadza do powstania nieprawidłowego białka p210bcr-abl, o silnej i konstytutywnej (niereceptorowej) aktywności kinazy tyrozynowej.

• Białko p210bcr-abl jest wystarczające do transformacji nowotworowej komórek krwiotwórczych w modelach zwierzęcych, choć szczegóły tego procesu nie są jeszcze poznane

• Chromosom Ph1 stwierdza się u 95% chorych na CML.

Ostre białaczki szpikowe (Acute Myeloid Leukemias) (AML).

W rozrostach nowotworowych określanych mianem ostrych białaczek szpikowych (mieloidalnych, nielimfoblastycznych) dochodzi do nowotworowej proliferacji bardzo wczesnych komórek prekursorowych (blastów) linii mieloidalnej (granulocytarnej), erytroidalnej, megakariocytarnej i monocytarnej. W odróżnieniu od przewlekłych chorób mieloproliferacyjnych, możliwości różnicowania nowotworowych blastów w AML są zwykle bardzo ograniczone. W populacji nowotworowej przeważają zwykle blasty (np. mieloblasty czy monoblasty), ze zmienna domieszką komórek nieco starszych (np. promonocytów czy promielocytów) i zupełnie znikomą ilością komórek dojrzałych.

Uważa się, że ostre białaczki szpikowe w przeważającej większości, jeśli nie zawsze, powstają w szpiku kostnym. Etiologia przeważającej większości przypadków jest nieznana. U nielicznych chorych identyfikuje się narażenie na dobrze zdefiniowane środowiskowe czynniki ryzyka, a wiec promieniowanie jonizujące lub chemioterapeutyki przeciwnowotworowe. Osobną kategorie stanowią ostre białaczki wywodzące się z zespołów mielodysplastycznych lub przewlekłych chorób mieloproliferacyjnych. W grupach tych dochodzi do rozwoju białaczek o nieco odrębnym obrazie genetycznym, morfologicznym i klinicznym. Minimalny odsetek białaczek powstaje na podłożu dziedzicznych chorób, które oznaczają wysokie ryzyko rozwoju nowotworu układu krwiotwórczego, ale które zarazem są bardzo rzadkie.

W odróżnieniu od ostrych białaczek limfoblaslycznych, na ostre białaczki szpikowe chorują głównie, ale nie wyłącznie dorośli. U dzieci poniżej 5 roku życia AML są ponad dziesięciokrotnie rzadsze niż ALL, co jednak oznacza, ze AML stanowią dość znaczną, kilkuprocentową grupę nowotworów złośliwych wieku dziecięcego.

1. Objawy wynikające z uszkodzenia szpiku kostnego przez naciek białaczkowy i z następczych cytopenii krwi ("niewydolność szpiku kostnego"):

• łatwa męczliwość,

• skłonność do infekcji,

• gorączka o niejasnym pochodzeniu,

• małopłytkowa skaza krwotoczna.

2. Objawy wiążące się z pozaszpikowymi naciekami nowotworowymi:

• splenomegalia,

• hepatomegalia,

• rzadziej powiększenie węzłów chłonnych,

• nacieki skórne,

• bóle kostne

• oznaki zajęcia ośrodkowego układu nerwowego.

3. Objawy będące następstwem leukostazy, która typowo wikła przypadki z hiperleukocytozą (ponad 100*10^9/L). Są to:

• powikłania zatorowo-zakrzepowe, w tym zaburzenia widzenia i niedokrwienne zaburzenia funkcji ośrodkowego układu nerwowego.

Należy podkreślić, ze choć u większości pacjentów z AML w początkowym okresie choroby obserwuje się wzrost ilości leukocytów w krwi, u około 1/5 mamy do czynienia z pozorna norma lub wręcz z leukopenia.

4. Objawy metaboliczne, związane z hiperkatabolizmem, w tym rozpadem nadmiernej ilości komórek

• hiperkalcemia,

• wtórna skaza moczanowa

Z możliwych odchyleń w rutynowym badaniu krwi znaczna małopłytkowość (szczególnie poniżej 50*10^9/L) jest chyba najbardziej niepokojąca, oznaczając zawsze bezpośrednie zagrożenie życia, a zwykle ostrą białaczkę. Zlecanie "morfologii bez płytek" nie powinno mięć miejsca.

Pojęcia "chłoniak" (lymphoma) i "białaczka" (leukemia) częściowo się nakładają.

• Mianem chłoniaków określamy nowotwory pochodzenia limfocytarnego zajmujące pierwotnie narządy pozaszpikowe. Najczęściej są to narządy limfatyczne, takie jak węzły chłonne, utkanie chłonne przewodu pokarmowego czy grasica. Nierzadko powstają one w narządach dość skąpo wyposażonych w limfocyty (np. skóra), bądź wręcz niemal pozbawionych własnego utkania chłonnego (centralny system nerwowy, jadra).

• Jako białaczki traktujemy te nowotwory limfocytarne, które pierwotnie zajmują w sposób rozlany szpik kostny. W większości przypadków masywnemu zajęciu szpiku towarzyszy obecność komórek nowotworowych we krwi.

• W przebiegu nieleczonych lub nieskutecznie leczonych chłoniaków bardzo często pojawia się faza białaczkowa, a zaawansowane białaczki limfocytarne mogą także manifestować się litymi guzami pozaszpikowymi.

Przewlekła białaczka limfocytarna z komórek B / chłoniak z drobnych limfocytów B (B-cell chronic lymphocytic leukemia / Small lymphocytic Iymphoma) (CLL I SLL).

Morfologicznie, klinicznie i immunologicznie zbliżone jednostki chorobowe, określane w klasyfikacji WHO jako CLL / SLL wraz ze zbliżoną do nich białaczką B - prolimfocytarną (PLL) stanowią najczęstszą grupę wśród łącznie traktowanych białaczek i chłoniaków u dorosłych.

Nowotwory B - komórkowe złożone z małych lub średnich limfocytów o regularnych obrysach jader są około 50-krotnie częstsze od chłoniaków T - komórkowych o podobnym obrazie cytologicznym (przewlekła prolimfocytarna z komórek T).

Stosunkowo rzadkie przypadki z normalną limfocytozą krwi są z definicji określane mianem "chłoniaka" , podczas gdy miano "białaczki" zarezerwowane dla częściej spotykanych przypadków, w których w momencie diagnozy limfocytoza przekraczała 4000/uL.

W miarę postępu choroba przybiera charakter wielonarządowy, liczba komórek nowotworowych krążących we krwi wzrasta i rozróżnienie pomiędzy "białaczką" a "chłoniakiem" staje się kwestia arbitralna. .

• Roczna zapadalność na przewlekłą białaczkę limfocytarną z komórek B / chłoniaka z drobnych limfocytów B wynosi około 3 przypadków/ 100 000 osób.

• Przewlekłą białaczkę limfocytarna sporadycznie rozpoznaje się już u dwudziestolatków, jednakże większość pacjentów stanowią osoby w wieku podeszłym.

• Około dwukrotnie częściej chorują mężczyźni.

• W niewielkim odsetku przypadków obserwuje się rodzinne występowanie CLL, przy czym typowo do zachorowania dochodzi wówczas około 20 lat wcześniej, niż przeciętnie.

• Azjaci i Afrykanie chorują znacznie rzadziej niż Europejczycy, ale rasa nie wpływa na przebieg choroby. Czynniki środowiskowe nie odgrywają przypuszczalnie istotnej roli etiologicznej, ponieważ emigranci i ich potomstwo odznaczają się zachorowalnością typowa dla swojej grupy etnicznej, a nie dla przeciętnej kraju osiedlenia.

Utrzymująca się długo limfocytoza powyżej 4000/Ul u dorosłego sugeruje rozpoznanie CLL, a powyżej 15 000 jest niemal patognomoniczna.

Podejrzenie CLL jest bezwzględnym wskazaniem do diagnostyki specjalistycznej. Ostateczne rozpoznanie jest ustalane w oparciu o immunofenotypowanie krwi obwodowej lub szpiku. Poza limfocytozą, wyniki badań laboratoryjnych wykazują często anemie i hipogammaglobulinemie. Możliwa jest trombocytopenia i neutropenia.

Nowotworowe limfocyty CLL / SLL nieznacznie przekraczają rozmiarami erytrocyty. Bardzo regularne, niemal kuliste jadro zawiera jednolicie ciemną (silnie skondensowaną) chromatynę, na ogół pozbawioną jąderek i otoczone jest bardzo wąskim rąbkiem cytoplazmy. Izolowana komórka CLL / SLL w rutynowej ocenie morfologicznej nie sprawia wrażenia limfocytu nowotworowego. W przypadkach CLL szpik kostny jest najczęściej masywnie zajęty,

Ostra białaczka limfoblastyczna

Jest najczęstszym nowotworem złośliwym u dzieci poniżej 5 roku życia, stanowiąc w tym wieku około 1/3 chorób nowotworowych. Szczyt zachorowań przypada na 3 i 4 rok życia, kiedy to białaczki limfoblastyczne są około dziesięciokrotnie częstsze niż mieloidalne. Spośród osób poniżej 15 roku życia jedna na około 2500 - 3000 zachoruje na ostrą białaczkę limfoblastyczną. Następnie zapadalność gwałtownie spada, osiągając minimum u młodych dorosłych i po 40 roku życia ponownie i stale rośnie, nie zbliżając się jednak do poziomu wczesnodziecięcego i pozostając daleko w tyle za zachorowalnością na ostre białaczki mieloidalne w tym wieku. Dla ogółu populacji zachorowalność na ostrą białaczkę limfoblastyczną wynosi około 2 przypadków / 100 000/rok, a wiec jest porównywalna z przewlekłą białaczką limfocytarna. W postaciach białaczkowych zachorowalność u obydwu płci jest zbliżona lub podaje się nieznaczną przewagę mężczyzn, czy raczej chłopców. Zdecydowanie przeważają białaczki z limfoblasta B, podczas gdy nowotwory T- komórkowe stanowią wedle różnych statystyk od 5 do 20% przypadków.

Typowa symptomatologia, poza zespołem "objawów B" może obejmować następstwa wyparcia szpiku przez utkanie nowotworu w postaci:

• małopłytkowej skazy krwotocznej

• skłonności do infekcji (zwłaszcza długotrwała "grypa" u dziecka)

• bóle kostno-stawowe mogą naśladować klinicznie dziecięcą postać reumatoidalnego zapalenia stawów.

Badania immunohistochemiczne stanowią niezbędny składnik diagnostyki chłoniaków

limfoblastycznych.

Zasadniczym markerem definiującym limfoblasta jest końcowa transferaz deoksynukleotydylowa (TdT), spotykana zarówno w komórkach nowotworowych, jak i w młodych limfocytach nienowotworowych. Ekspresję TdT można wykazać immunohistochemiczne niemal we wszystkich przypadkach chłoniaków / białaczek z limfocytów prekursorowych.

Wyniki leczenia białaczek / chłoniaków limfoblastycznych są stosunkowo dobre i znaczna cześć nowotworów z tej grupy jest potencjalnie całkowicie wyleczalna. Trwale wyleczenia udaje się obecnie uzyskać w 60-70% przypadków.

---