Wiertarstwo

Wiercenie i powiercanie.

Wierceniem nazywamy sposób obróbki skrawaniem, polegający na wykonywaniu otworów jedno- lub dwuostrzowymi narzędziami, nazywamy wiertłami. Podczas wiercenia proces skrawania zachodzi dzięki dwóm ruchom: głównemu- obrotowemu i pomocniczemu- prostoliniowemu.

Dwie kinematyczne odmiany wiercenia:

1. wiercenie z obracającym się narzędziem- wiertło wykonuje równocześnie ruch obrotowy i posuwowy, przy nieruchomym przedmiocie obrabianym. Stosowana w wiertarkach.

2. wiercenie z obracającym się przedmiotem- narzędzie wykonuje tylko ruch posuwowy prostoliniowy, równoległy do osi obrotu przedmiotu, a ruch główny obrotowy wykonuje przedmiot obrabiany. Stosowana do długich otworów na wiertarkach poziomych, a także stosuje się ją na tokarkach.

Innym kryterium podziału wiercenia na odmiany technologiczne jest kształt wierconego otworu. Rozróżnia się wiercenie otworów walcowych i wiercenie otworów kształtowych.

Rys. a) wiercenie z obracającym się narzędziem; b) z obracającym się przedmiotem

Rozróżnia się też wiercenie przelotowe, gdy wiertło przechodzi przez cały materiał obrabiany, oraz wiercenie nieprzelotowe, gdy wiertło kończy pracę w materiale obrabianym.

Ze względu na to, czy skrawają całe krawędzie skrawające, czy tylko ich części rozróżniamy:

1. wiercenie w pełnym materiale, zwane wierceniem;

2. powiercanie.

Wiertło kręte- dwie zasadnicze części:

• roboczą A (wykonana ze stali narzędziowej lub szybkotnącej);

• chwytową B (stal konstrukcyjna).

Części te łączy szyjka C.

W części skrawającej wyróżniamy powierzchnie:

1. dwie powierzchnie natarcia, które są jednocześnie powierzchniami rowków wiórowych,

2. dwie główne powierzchnie przyłożenia;

3. dwie pomocnicze powierzchnie przyłożenia zwane łysinkami.

Rys. wiertła kręte z węglików spiekanych; a) do otworów płytkich, b) do otworów głębokich

W wyniku przecięcia powierzchni, wyróżniamy krawędzie:

1. dwie główne krawędzie skrawające wynikające z przecięcia się powierzchni natarcia i głównych powierzchni przyłożenia;

2. dwie pomocnicze krawędzie skrawające wynikające z przecięcia się powierzchni natarcia i pomocniczych powierzchni przyłożenia;

3. poprzeczną krawędź skrawającą zwaną ścinem, będącą wynikiem przecięcia się obu głównych powierzchni przyłożenia.

Geometrię ostrza można rozpatrywać w różnych układach odniesienia. Największe znaczenie ma tzw. układ narzędzia, gdyż stanowi bazę do wymiarowania na rys wykonawczych oraz do kontroli geometrii.

W układzie tym wyróżnione są tzw. płaszczyzny wymiarowania. Najważniejsze z nich:

1. płaszczyzna podstawowa Pr;

2. płaszczyzna przekroju głównego Po;

3. płaszczyzna boczna Pf;

4. płaszczyzna styczna Ps;

---