

♦ Rośliny stale bytujące w wodzie lub w środowisku wodno - lądowym: rośliny podwodne, z liśćmi pływającymi, lub częściowo zanurzone, ♦ Niektóre np. ramiennice potrafią pobierać dwutlenek węgla z węglany wapnia, ♦ Cytoplazma ich jest bardzo wrażliwa na odwodnienie, ♦ Wchłaniają wodę osmotycznie cała powierzchnią, ⇒ Przy niewielkiej utracie wody szybko obumiera, ⇒ HYDROMORFIZM: ♦ Korzenie słabo wykształcone, bez włośników ,ze względu ma rodzaj podłoża, pełni funkcję statecznika, lub ich zupełny brak (np. pływacz - swobodnie unosi się po c wodzie), ⇒ Korzeń nie pobiera wody i soli mineralnych, a jego funkcję mocownicze przejmuje często kłącze np. u grążela białego, grzybienia białego, ♦ Łodygi są cienkie, giętkie, wiotkie, podatne na prądy, pobierają także wodę, ⇒ Słabe wykształcenie tkanek mechanicznych i przewodzących, ♦ Słaby rozwój epidermy na organach zanurzonych, gdzie brak włosków i aparatów szparkowych, a silny na pływających -wynurzonych, komórki skórki są zaopatrzone w aparaty w aparaty szparkowe, ♦ Liście cienkie, tylko z miękiszem gąbczastym, giętkie, silnie rozczłonkowane pobierają wodę, nie stawiają jej oporu, podwodne często o dużej powierzchni, u ziemnowodnych gatunków zjawisko różnolistności (heterofilia), ♦ Brak kutykuli (na liściach podwodnych, na pływających tylko po stronie wynurzonej) i aparatów szparkowych (u pływających po spodniej stronie blaszki liściowej, na wzniesionych liściach po obu stronach lub wzniesione na słupie żywych komórek), ♦ Aerenchyma - tj. tkanka przewietrzająca, ma duże przestwory komórkowe wypełnione powietrzem, zapewni transport tlenu - system wentylacyjny, ♦ Niskie ciśnienie osmotyczne komórek - dochodzi 8 atmosfer, ♦ Większość hydrofitów kwiatowych wytwarza kwiaty nad powierzchnią wody, a zapylenie odbywa się za jej pośrednictwem, ♦ Owoce i nasiona hydrofitów maja urządzenia ułatwiające unoszenie się przez dłuższy czas na powierzchni;

--

Rośliny wodne, otoczone ze wszystkich stron wodą, w której rozpuszczone są związki mineralne potrzebne do życia, mogą je pobierać całą powierzchnią ciała, a nie jak lądowe - korzeniami z ziemi. W konsekwencji, wiele roślin wolno pływających w wodzie utraciło całkowicie system korzeniowy, inne mają korzenie pocięte nitkowato, zawierające chlorofil i pełniące funkcje liści. Tylko nieliczne, i to pływające, wytwarzają włośniki np. żabiściek pływający. Kłącza zaś i rozłogi są u wielu roślin wodnych doskonale rozwinięte, np. u grążela żółtego, grzybieni białych i służą im do gromadzenia substancji pokarmowych oraz przytwierdzania się.

Rośliny wodne mają niektóre organy, np. liście przystosowane do specyficznych warunków fotosyntezy poprzez zwiększenie powierzchni organów asymilacyjnych, umożliwiających roślinie jak najlepsze wykorzystanie światła. U organizmów roślinnych środowiska wodnego zaobserwować możemy wszelkie przejścia ulistnienia: od typowo wodnego przez wodno - powietrzne (wodno - lądowe), do powietrznego. Poza tym są to rośliny, posiadające wielką plastyczność i umiejętność przystosowania się do zmieniających się warunków przez zdolność do tworzenia form głębinowych czy lądowych. Grążel żółty, np. ma zwykłe liście pływające, ciemne, lśniące, skórzaste, a na głębokich wodach zanurzone, jasne, wiotkie, cienkie i pomarszczone.

Z kolei jeżogłówka gałęzista, rosnąca w wodzie przy brzegu, ma liście lancetowate, sztywne, prosto wzniesione, a w głębokiej wodzie - narażonej na falowanie - wiotkie, przybierające postać wąskich taśm, swobodnie unoszących się w toni wodnej.

Cechą bardzo charakterystyczną dla gatunków wodnych jest silny rozwój przestrzeni międzykomórkowych we wszystkich częściach rośliny: w liściach, łodygach, korzeniach i innych organach. Dzięki temu bardzo ułatwione jest dostawanie się wody z rozpuszczonymi w niej solami i gazami do wewnętrznych komórek. Wypełnienie tych przestrzeni wodą z zawartymi w niej gazami powoduje lekkość narządów i zdolność unoszenia się i pływania po wodzie. Ciekawą cechą roślin wodnych jest to, że potrafią zmniejszyć lub zwiększyć ilość gazów znajdujących się w przestrzeniach międzykomórkowych, co umożliwia opadanie lub podnoszenie się roślin w wodzie. Ta właściwość ma wielkie znaczenie w życiu rośliny, pozwala jej bowiem na przemieszczanie się, w danym okresie, w warunkach dla niej dogodnych.

Roślinność o liściach pływających po powierzchni wody rozwija się w miejscach wypłyconych (zamulonych), osłoniętych pasem trzcin i oczeretów. Najczęściej spotykanymi roślinami są: grążel żółty, rdestnica pływająca, wywłóczniki, rzęsa drobna, trójrowkowa, spirodela wielokorzeniowa i inne.

Roślinność nadwodna rozwija się w Jeziorze Charzykowskim w postaci wąskiego i nieregularnego pasa wokół jego linii brzegowej. W przebiegu tego pasa występują, na niektórych jego odcinkach, dość znaczne przerwy, wywołane zupełnym brakiem roślinności nadwodnej. Zanik tej roślinności stoi w niektórych partiach jeziora w ścisłej korelacji z występowaniem zjawisk erozyjnych na jego brzegach. Najsilniejszy rozwój tego typu roślinności stwierdzić można w obrębie odcinków brzeżnych, gdzie występują procesy torfotwórcze.
Zespół roślinności nadwodnej nie posiada tutaj wewnetrznej struktury. Wyróżnić można kilka wyraźnych zespołów roślinnych występujących prawie w jednogatunkowychagregacjach. Do najczęściej spotykanych zespołów tej roślinności w Jeziorze Charzykowskim należą: szuwar trzcinowy, szuwar pałki wąskolistnej, szuwar z manną mielec, szuwar oczeretowy, szuwar pałki szerokolistnej, szuwar skrzypu bagiennego i inne.

Roślinność łąkowa i pastwiskowa wykształca się dość rzadko w bezpośredniej zlewni Jeziora Charzykowskiego. Największe powierzchnie łąk i pastwisk spotkać można w okolicach Strugi Jarcewskiej i Strugi Czerwonej, mniejsze płaty przy odlesionych brzegach jeziora w okolicy Funki i Bachorza. Łąki mają charakter zbiorowisk antropogenicznych, tzn. że wykształciły się pod wpływem gospodarczej działalności człowieka. Czynnikiem decydującym o tworzeniu zbiorowisk łąkowych jest koszenie lub wypasanie, które eliminuje rozwój drzew. Nad Jeziorem Charzykowskim spotykamy najczęściej łąki świeże i łąki wilgotne lub podmokłe.

Częstym zbiorowiskiem łąk świeżych jest łąka ostrożeniowa. Łąka ta najczęściej występuje na wilgotnych glebach mineralnych, zajmując tereny wyższe, nadzalewowe. Oprócz traw pastewnych: wyczyńca łąkowego, kupkówki pospolitej, wiechliny zwyczajnej, owsicy omszonej, występują masowo: ostrożeń warzywny, rdest wężownik W wyższych partiach licznie zakwitają dzwonek rozpierzchły i złocień właściwy.
Łąki wilgotne lub podmokłe charakteryzują się silnymi wahaniami wody gruntowej i jej wyższym poziomem niż w łąkach świeżych. Są to ukwiecone, które dzięki dużemu bogactwu bylin stanowią interesujący składnik krajobrazu. Na wiosnę kwitnie rzeżucha łąkowa, nadając łąkom białe zabarwienie. Nieco później łąki złocą się od kwitnących jaskrów: ostrego i rozłogowego, różowią się od masowo kwitnącej firletki lub przyjmują brunatne zabarwienie od kwitnącego kuklika zwisłego. Tu też możemy spotkać chronionego storczyka błotnego.

Niektóre fragmenty łąk wilgotnych i podmokłych były od dawna osuszane bądź wypasane. Nic dziwnego, że są one zdominowane przez kępy śmiałka darniowego bądź, chociaż rzadziej, situ rozpierzchłego. Jedynie w miejscach stale potopionych rozprzestrzenia się trzęślica modra, która występuje tu łanowo. Na obrzeżu łąk w miejscach wyższych, najczęściej w kontakcie z zalesionymi fragmentami wydm śródlądowych, występują płaty piaskowej murawy z zawciągiem oraz takimi gatunkami, jak szczaw polny, a niekiedy, pięknie kwitnący goździk kropkowany.

---