Pojęcie promocji zdrowia


0x08 graphic

Pojęcie promocji zdrowia oraz jej idee znane są od dawna. Jej początki sięgają setki lat wstecz, lecz ujęcie jej w konkretne zalecenia i uporządkowane wdrażanie rozpoczęły się w 1968 roku.
Lecz zadajmy sobie pytanie:, Co to właściwie jest promocja zdrowia? Dlaczego powstała?
W Słowniku Wyrazów Obcych wydanego przez PWN pod hasłem "promocja” czytamy między innymi: jest to: "działanie zmierzające do zwiększenia popularności czegoś lub kogoś, lansowanie, protegowanie, upowszechnianie czegoś". Inne przedstawione tam znaczenia tego słowa nie będą nas interesować. W temacie tej pracy pada również słowo "zdrowie". W tym samym Słowniku Języka Polskiego czytamy: "jest to stan żywego organizmu, w którym wszystkie funkcje przebiegają prawidłowo; pełna sprawność i dobre samopoczucie fizyczne i psychiczne". Kiedy połączymy znaczenia tych dwóch terminów to jak bardzo prosta wydaje się odpowiedź na zadane powyżej pytanie. A więc jest to działanie zmierzające do protegowania i popularyzowania jak i upowszechniania prawidłowo przebiegających funkcji życiowych i jak bardzo związanego z tym dobrego samopoczucia i w konsekwencji dłuższego życia.
Potrzeba długiego życia i w dobrym samopoczuciu to nie tylko marzenia nas współcześnie zamieszkujących wszystkie zakątki ziemi. Należy sądzić, że były to marzenia wszystkiej poprzedzających nas pokoleń niezależnie od okresu historycznego, w którym żyli. Jednakże badając zachowania ludzkie w zależności od okresu historycznego, w jakim przyszło im żyć, jakże różne były postępowania i zabiegi, aby przedłużyć sobie życie, tak, aby być jak najdłużej pełnosprawnym, potrzebnym, interesującym, szczęśliwym człowiekiem. W tym przypadku cele człowieka żyjącego kilka tysięcy lat temu i żyjącego obecnie są takie same. Zmienił się jedynie sposób, aby te cele osiągnąć. Dwa tysiące lat temu Platon nawoływał do doskonalenia życia przez kultywowanie odpowiedniej diety, zaś stoicy na plan pierwszy wysuwali harmonię umysłową, nie zwracając uwagi na wartości życia fizycznego. Inni np. Hipokrates podkreślali znaczenie współzależności między wpływami atmosferycznymi, a indywidualnym sposobem życia. Średniowiecze podkreśla wpływ mikro- i makrokosmosu. Paracelsus twierdził, że życie powinno być zdobywane. W kulturach południowo-amerykańskich ceniono sobie w miarę leniwe i spokojne życie.
Przykładów można by mnożyć wiele, ale nie jest to przedmiotem pracy, aby omawiać historię dochodzenia do życia szczęśliwego w różnych poprzedzających wiekach. Wydaje się jednak pewne, że wraz z historycznym rozwojem człowieka w czasie celem stawało się zdobywanie coraz więcej dóbr materialnych, ponieważ okazała się, że można żyć coraz bardziej wygodniej, szybciej, a w ostatnich czasach coraz bardziej zwariowanie. Stała się rzecz, której uniknięcie stało się niemożliwe. Ceną ciągłej pogoni za fortuną dla siebie, za pracą na fortunę dla kogoś, chociażby do osiągnięcia tego celu prowadziły sytuacje skrajnie wycieńczające, stres, chęć imponowania, czy władzy itd. itd.. doprowadziły prawie do zupełnego nie liczenia się ze swoim zdrowiem. Aby do przodu, aby się nie dać. Oczywiście sytuacje takie muszą doprowadzić wcześniej czy później do zdrowotnego załamania się coraz większej rzeszy ludzkiej populacji i w konsekwencji do problemów społeczno ekonomicznych poszczególnych państw. Oczywiście problem ten nie stał się tylko problemem państw wysokorozwiniętych. Ignorowanie, wykorzystywanie, jak i lekceważenie czy zobojętnienie dla innych regionów z różnych powodów słabszych, uderzyło zdrowotnie jeszcze bardziej zamieszkałych w biedniejszych częściach świata. Wynikiem tego stan zdrowotny ludności całego świata pogarsza się, a czynniki zagrażające zdrowiu wydają się być w stałym natarciu.
Można by przewrotnie powiedzieć, że opisywana przeze mnie sytuacja powodująca straty ekonomiczne państw w końcu doprowadziła do przebudzenia i zorientowania się w przyczynach regresji ekonomicznej, więc należało coś zrobić, aby taką sytuację zatrzymać, coś zrobić, aby ponownie ruszyć pełną parą do przodu, ( z jakimi późniejszymi skutkami trudno przewidzieć).
Taką nienormalną sytuację nie można było zauważyć obserwując ją z boku. Kanada w 40% uzależniona od Stanów Zjednoczonych, z ogromnym przemysłem wydobywczym, w tym wielkiej ilości kopalin bardzo szkodliwych dla zdrowia (np. ołów) i przemysłem przetwórczym, a z drugiej strony z idealnymi warunkami środowiska naturalnego. Dlatego też problem ten został dostrzeżony tam po raz pierwszy. Może tak diametralne warunki życia w Kanadzie dały mnóstwo obserwacji i idących z nich wniosków do tego, że stała się prekursorem walki o warunki zapobiegające zachorowaniom. Może w wyniku tego w 1974 roku Marc Lalonde przedłożył parlamentowi kanadyjskiemu dokument pod nazwą "Nowa perspektywa dla zdrowia Kanadyjczyków". Cóż zawierał ten dokument? Zawierał odpowiedź na najprostsze pytanie: jak postąpić, aby poprawić stan zdrowia, lub nie dopuścić do częstych zachorowań metodą najprostszą i oczywiście tańszą niż działanie lecznicze. Oczywiście była to sprawa dla ekonomii państwa, które ponosiło z racji częstych zachorowań znaczne straty. Dlatego też sprawa ta została pochwycona przez ministrów finansów i zdrowia bardzo szybko rozpowszechniając się. Jak się okazało był to strzał w "dziesiątkę". Bardzo szybko tezy zawarte we wspomnianym dokumencie przyniosły niespodziewane rezultaty. W ten sposób powstała idea zapoczątkowująca propagowanie zdrowia. Jeszcze w tym samym roku dokonywano pierwszych prób szczegółowego upowszechniania tego zagadnienia. Próbowano je ubrać w ramy konstruktywnie opisywanego działania. Próbę tę podjęto w odległej Mongolii (Ałma Ata). Dowodzi to tego, jak szybko idea Marcina Lalonda zaczynała zyskiwać uznanie w całym świecie.
Następuje rok 1977. Wtedy to po raz pierwszy podczas Światowego Zgromadzenia Zdrowia zostaje użyty termin "promocja zdrowia". Niestety po tym okresie zapada cisza. W prawdzie w Europie w 1984 roku ukazała się dokument opublikowany przez Regionalne Biuro ŚOZ w Kopenhadze jako "Dokument dyskusyjny", lecz zamieszania polityczne w Europie potraktowały go oględnie, a koncepcje wynikające z tej dyskusji miały raczej charakter teoretyczny niż praktyczny. W tej sytuacji ponownie na arenę propagowania zdrowia wchodzi Kanada. Wydarzeniem zdecydowanie przyspieszającym dalsze prace była zwołana w Ottawie w 1986 roku Międzynarodowa Konferencja na ten temat. Ponownie pada na niej nazwa "promocja zdrowia", która zostaje zdefiniowana jako proces umożliwiający każdemu człowiekowi zwiększenie oddziaływania na własne zdrowie w sensie jego utrzymania i poprawy. Od tego czasu obserwuje się nagły dynamiczny wzrost zainteresowania problematyką zdrowia. Promocja zdrowia staje się dyscypliną naukową. Okazało się jednak, ze dyscyplina ta nie może być samą w sobie, odizolowaną. Staje się jasne, że bez takich dyscyplin, jak socjologia, psychologia, antropologia, ekonomia czy ekologia propagowanie zdrowia skazane jest na niepowodzenie.
W ten sposób powstaje pierwszy i najważniejszy dokument formujący zadania promocji zdrowia. Ze względu na miejsce powstania nazywany jest Kartą Ottawską. Powstaje 17-21 listopada 1986 roku.
Po konferencji w Ottawie powstaje szereg konferencji dotyczących promocji zdrowia na różnych kontynentach świata od Meksyku poprzez Indonezję do Australii. Każda z nich była uzupełniającą zadania tej najważniejszej Ottawskiej. Miały one raczej rodzaj zabiegów kosmetycznych. O ważności tej Karty świadczy żywe zainteresowanie od początku lat 1992 Traktatu z Maastricht. Tak, więc Karta dotarła do Unii Europejskiej, która w tej sprawie wydała 23 września 2002 roku Decyzję Nr 1786/02/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Europy, która przyjmuje program działania wspólnoty w zakresie zdrowia publicznego na lata 2003 - 2008.
W ten sposób Polska chcąc nie chcąc musi podporządkować się tej decyzji.
O promocji zdrowia mówi się w ostatnich latach coraz więcej, lecz dla wielu pojęcie te nie stanowi nic więcej aniżeli nowe hasło, które ma zastąpić dotychczasową profilaktykę. Tymczasem zapobieganie chorobom, czyli profilaktyka, to działanie głównie medyczne, przeciwko określonej chorobie lub grupie chorób. Promocja zdrowia to problem podejmowania decyzji w sprawach ludzkiego zdrowia i opiera się przede wszystkim na aktywności środowisk lokalnych i współpracy międzysektorowej. Tak, więc zdrowie i jego promocja stanowią zagadnienie bardziej złożone i znacznie wykraczające poza problematykę i działalność ściśle medyczną. W celu lepszego zrozumienia tego faktu, niezbędne wydaje się postawienie pytania: Gdzie tworzy się zdrowie? - Najprostszą odpowiedzią jest stwierdzenia, że zdrowie tworzy się tam, gdzie człowiek żyje, pracuje i odpoczywa.. Oczywiście również ważne jest jak żyje, a więc uogólniając, można powiedzieć, że zdrowie tworzy się od warunków i sposobów życia.
Zarówno w ŚOZ, jak i w UE promocję zdrowia określa się jako jednolity proces działań zmierzających do poprawy i utrzymania ludzkiego zdrowia, który składa się z trzech ściśle związanych ze sobą elementów, tj. edukacji zdrowotnej. Zapobiegania chorobom i ochrony zdrowia, a wyrażanej przede wszystkim przez lokalną politykę zdrowotną.

Edukacja zdrowotna (health education) stanowi podstawowy element promocji zdrowia i ma prowadzić do zapoznania się z celami działań na rzecz zdrowia pozytywnego oraz zapobiegania chorobom poprzez wpływ na zachowania osobnicze, postawy i wykazanie korzyści z ochrony zdrowia. Tradycyjna edukacja zdrowotna dostarczała wiedzy, dążyła do zmiany postaw oraz zmiany zachowań. Nowe podejście polega nie tylko na dostarczaniu wiedzy, lecz także na uczestnictwie we wspólnym działaniu, dwukierunkowym porozumiewaniu się oraz na podkreślaniu czynników społecznych, ekonomicznych, fizycznych i politycznych, których podstawą jest dokonywanie wolnego wyboru. Edukacja zdrowotna ma dostarczyć informacji i wiedzy na temat zdrowia, przekonywać oraz zapewniać wpływ na tworzenie zdrowotnej polityki społecznej.

Zapobieganie chorobom (disease prevention) może odbywać się na trzech poziomach i określa się jako profilaktykę pierwotną, wtórną i profilaktykę trzeciego stopnia lub poziomu.
Profilaktyka pierwotna polega na zapobieganiu chorób poprzez zmiany środowiska, w jakich człowiek przebywa; zmianę stanu zdrowia gospodarza oraz zmianę zachowań z niszczących na wspierających zdrowie.
Profilaktyka wtórna polega na powstrzymaniu możliwości powstania i rozwoju choroby poprzez wczesne wykrywanie i diagnozowanie oraz natychmiastowe i skuteczne leczenie.
Natomiast profilaktyka trzeciego stopnia polega na zapobieganiu możliwości nawrotu choroby, minimalizacji powikłań i niepełnosprawności, jakie mogą powstać w wyniku choroby poprzez dbałość o zapewnienie właściwej jakości życia.

Ochrona zdrowia(health protection) oznacza zbiór działań, w tym głównie politykę zdrowotną, która ma wpływać na ułatwienie dokonywania indywidualnego wyboru tego, co lepsze z punktu widzenia poprawy i zachowania zdrowia, na dokonywanie zmian w środowisku życia, nauki i pracy, zmian w zakresie indywidualnego ryzyka zdrowia i odporności na czynniki szkodliwe dla zdrowia oraz na rozwijanie technologii nieszkodliwych dla zdrowia. Wymienione cele ochrony zdrowia to cele polityki zdrowotnej, które powinny opierać się na określonych mechanizmach, do których należy zaliczyć ustanawianie prawa i wspierających zdrowie przepisów fiskalnych, ustalenia zasad tworzenia polityki ukierunkowanej na zdrowie pozytywne i zapobieganie chorobom. Do przeszkód w dziedzinie ochrony zdrowia należy zaliczyć zaniedbania lub całkowite pomijanie znaczenia innych elementów polityki społecznej dla spraw zdrowia, sprzeczność interesów (np. dochody ze sprzedaży papierosów) oraz nienaruszalne prawa rolniczej produkcji żywności i używek.
Dokonując oceny działań promocyjnych dla zdrowia w oparciu o różnorodne wskaźniki niezbędne jest zwrócenie uwagi na proces, metody i system promowania zdrowia, na struktury organizacyjne i zasoby, na bezpośrednie skutki ich oddziaływania na uczestników działań i politykę zdrowotną oraz na skutki odległe o długoterminowym znaczeniu dla zdrowia. Do oceny ilościowej i jakościowej tych zasad zwykle angażuje się metody epidemiologiczne, socjologiczne, psychologiczne.
Dążąc do uzyskania konkretnych wyników dotyczących promocji i poprawy zdrowia ŚOZ opracowała i rozpowszechniła szereg projektów, które zostały szybko przyjęte i zaadaptowane do warunków istniejących w poszczególnych krajach oraz włączyły jednostki i społeczności lokalne, a także określone siedliska do działań na rzecz zdrowia, rozwijając równolegle działania na rzecz środowiska. Do takich projektów należą "Zdrowie miasta", "Zdrowe miejsce pracy", "szkoła promująca zdrowie", "Szpital promujący zdrowie", oraz projekty pokrewne jak "CINDI", "Szpital przyjazny dziecku" i inne.
Również w Polsce od początku lat 90 pojęcie promocji zdrowia uzyskało obywatelstwo i zakorzeniło się szeroko, ulegając stałemu rozwojowi dzięki zaangażowaniu ludzi pochodzących z różnych środowisk naukowych i zawodowych przy stale rosnącym zaangażowaniu takich partnerów, jak sektor zdrowia, edukacji i środowiska.
Na zakończenie należy jeszcze przypomnieć, że promocja zdrowia zajmuje się nie tylko samym zdrowiem, co przede wszystkim jego uwarunkowaniem.

NIEKTÓRE DEFINICJE PROMOCJI ZDROWIA:

Promocja zdrowia to proces umożliwiający każdemu człowiekowi zwiększenie oddziaływania na własne zdrowie w sensie jego poprawy i utrzymania.

Promocja zdrowia to proces skupiający jednostki, społeczności lokalne i sektory życia społeczno- gospodarczego, które mają wpływ na zdrowie oraz zmierzają wspólnie do określenia i realizacji polityki zdrowotnej.

Promocja zdrowia jest połączeniem działań edukacyjnych oraz różnego rodzaju wsparcia środowiskowego, społecznego i politycznego, prawnego i taktycznego- sprzyjających zdrowiu.

Promocja zdrowia określa proces skierowany na osoby zdrowe, ale obejmujący, obok działań podnoszących i umacniających zdrowie, także prewencje pierwszego stopnia.

Dokumenty dotyczące promocji zdrowia.



Od momentu ustanowienia Karty Ottawskiej w roku 1986 roku rozpoczęła się intensywna dyskusja na całym świecie na temat programu promocji zdrowia. Odbywało się i odbywa szereg spotkań, które uzupełniają dokument zasadniczy. Uzupełnienia te zawarte są w różnych dokumentach, które w mniejszym, lub większym stopniu korygują lub wprowadzają nowe elementy. W ten sposób każdy międzynarodowy zjazd kończy się uchwaleniem stosownego dokumentu. Tytuły najważniejszych dokumentów dotyczących promocji zdrowia.
Poniżej przedstawiam najważniejsze z nich wg kolejności powstania:


Karta Ottawska. Jak wiemy jest to pierwszy dokument oficjalny, który został uchwalony podczas I Konferencji Międzynarodowej nt. Promocji Zdrowia w Kanadzie w Ottawie w dniu 17 - 21 listopada 1986 roku.
Składa się z następujących rozdziałów:

  1. Promocja zdrowia;

  2. Wstępne warunki utrzymania zdrowia;

  3. Obrona spraw zdrowia;

  4. Umożliwianie zwiększanie potencjału zdrowotnego;

  5. Mediacje na rzecz zdrowia;

Promocja zdrowia jest procesem umożliwiającym każdemu człowiekowi zwiększenie oddziaływania ma jego zdrowie w sensie jego poprawy i utrzymania. W celu osiągnięcia w pełni dobrego stanu fizycznego, psychicznego i społecznego zarówno jednostka, jak i grupa społeczna muszą umieć określać i urzeczywistniać swoje aspiracje, zaspakajając swoje potrzeby, radzić sobie z wyzwaniami swojego środowiska w jego istniejącym stanie lub dokonując w nim odpowiednich zmian. Dlatego zdrowie należy rozpatrywać w kategoriach zasobu, na którym człowiek się opiera w swoim codziennym życiu, a nie jedynie jako cel, do, którego zmierza. Zdrowie to koncepcja pozytywna kładąca nacisk zarówno na pełną sprawność fizyczną, jak i sprawność życiową w wymiarze jednostkowym i społecznym. W związku z tym, odpowiedzialność za rozwinięcie działań promocyjnych dla zdrowia spada nie tylko na i wyłącznie na opiekę zdrowotną, lecz spoczywa ona również na tych wszystkich dziedzinach aktywności społecznej, które wywierają swój wpływ na zdrowy styl życia i dobre samopoczucie.

Wstępne warunki utrzymania zdrowia. Do podstawowych zasobów i warunków niezbędnych dla zdrowia zalicza się: pokój, zapewnienie schronienia, środków do życia oraz dostępu do edukacji, zaopatrzenie w żywność i wodę, zapewnienie odtwarzania zasobów i utrzymania równowagi w systemie ekologicznym i wreszcie zagwarantowanie sprawiedliwości społecznej oraz równości szans życiowych. Wszystkie te niezbędne warunki dla zapewnienia zdrowia współtworzą bezpieczny fundament dla zachowania i poprawy stanu zdrowia.

Obrona spraw zdrowia. Dobry stan zdrowia obywateli jest jednym z głównych bogactw naturalnych kraju, warunkujący rozwój społeczny, gospodarczy lub osobniczy. Stanowi on, zatem ważny wymiar jakości życia. Czynniki polityczne, gospodarcze, społeczne, kulturowe, środowiskowe, biologiczne oraz zachowania, wreszcie - styl życia człowieka mogą albo sprzyjać zdrowiu, albo mu szkodzić. Działania promocji zdrowia zmierzają do tego, aby angażując się aktywnie w obronę interesów zdrowia, kształtować uwarunkowania zdrowia w sposób korzystny.

Umożliwianie zwiększanie potencjału zdrowotnego. Promocja zdrowia zmierza do zapewnienia równości na polu zdrowia. Aktywna realizacja tego rodzaju działań zdąża do zredukowania istniejących różnic w poziomie zdrowia, a także do zapewnienia jednakowej dla wszystkich szansy dostępu do środków i możliwości utrzymania zdrowia tak, aby wszyscy mieli możność rozwijania pełnego potencjału zdrowotnego. Oznacza to zapewnienie: sprzyjających warunków środowiskowych, dostępu do informacji, kształtowanie praktycznych umiejętności życiowych, a także stworzenie dogodnych warunków do podejmowania właściwych decyzji dotyczących zdrowia. Człowiek, bowiem może rozwijać w pełni swój potencjał zdrowotny tylko wówczas, jeśli mu będzie dana możliwość wywierania wpływu na czynniki warunkujące jego zdrowie. Dotyczy to w równej mierze mężczyzn, jak i kobiet.

Reorientację opieki zdrowotnej. Odpowiedzialność za promowanie zdrowia spoczywa na jednostkach, grupach społecznych, profesjonalistach opieki zdrowotnej, zakładach opieki zdrowotnej i rządach. Muszą one działać wspólnie w celu doprowadzenia do uczestnictwa systemu opieki zdrowotnej w działaniu na rzecz zdrowia. W roli, jaka opieka zdrowotna ma do spełnienia, musi, bowiem nastąpić przesunięcie punktu ciężkości na promocję zdrowia, co oznacza wyjście daleko poza dotychczasową odpowiedzialność za dostarczanie świadczeń lekarskich. Zachodzi, zatem konieczność znacznego rozszerzenia zakresu działalności opieki zdrowotnej, która w nowych warunkach zadaniowych musi być uwrażliwiona na wymagania kulturowe określonej społeczności i respektować je w jak najszerszym zakresie. Mandat opieki zdrowotnej jest w takich warunkach równoznaczny ze wspomaganiem jednostek i społeczności lokalnych w ich dążeniu do zdrowszego życia, a także nawiązaniem szerszej współpracy pomiędzy sektorem zdrowia a innymi znaczącymi uczestnikami życia społecznego, politycznego, gospodarczego oraz środowiskiem fizycznym. Dokonując reorientacji świadczeń opieki zdrowotnych, które zwrócą ponownie uwagę na całokształt potrzeb człowieka postrzeganego jako niepodzielna całość.

Uczestnicy konferencji uchwalili również wiele spraw dotyczących rozwiązywaniu problemów promocji zdrowia, które należy podjąć, aby skutecznie zmierzać ku przyszłości. Biorąc to pod uwagę zobowiązali się do czynnego zaangażowania się w dziedzinie zdrowotnej polityki publicznej, przeciwstawiania się wszelkim naciskom ze strony wytwórców produktów szkodliwych dla zdrowia, a także wszystkim poczynaniom, w efekcie, których dochodzi do wyczerpywania się zasobów przyrodniczych ich dewastacji, pogarszania się jakości pożywienia itp. Postanowiono niwelować różnice w stanie zdrowia oraz w poziomie do dostępu do opieki zdrowotnej, reorientacji opieki zdrowotnej i jej zasobów ku proponowaniu zdrowia oraz współdziałania z innymi sektorami i dyscyplinami i co najważniejsze z samymi ludźmi. Uznawanie stanu zdrowia i jego utrzymanie w dobrym stanie za główna inwestycję społeczną i naczelne wyzwanie oraz zajęcia się całościowo wyzwaniami ekologicznymi, jakie powstały w wyniku naszego życia.
Uczestnicy Konferencji wzywają Światową Organizację Zdrowia i inne organizacje międzynarodowe, aby popierały dzieło promocji zdrowia na każdym możliwym forum i udzielały pomocy krajom w opracowywaniu odpowiednich strategii i programów promocji zdrowia.
Są to główne założenia Karty Ottawskiej. Kilka zdań poświęcę jeszcze dwóm dokumentom: "Zdrowie 21" i Światowej Deklaracji Zdrowia. Pozostałe dokumenty są tylko kosmetyką wymienionych wyżej, które mają większe znaczenie dla profesjonalistów zajmujących się tym zagadnieniem.
"Zdrowie 21." Dokument ten został opracowany przez ŚOZ w 1988 roku. Zawiera on następujące główne założenia:
1. Solidarność dla zdrowia miedzy krajami członkowskimi Regionu Europejskiego;
2.Równość w zdrowiu;
3.Zdrowy start życiowy;
4.Zdrowie młodych ludzi;
5.Zdrowie ludzi starszych;
6.Poprawa zdrowia psychicznego;
7.Redukcja chorób zakaźnych;
8.Redukcja chorób nie zakaźnych;
9.Redukcja chorób powstałych w wyniku wypadków i przemocy;
10.Zdrowe i bezpieczne środowisko;
11.Zdrowy tryb życia;
12.Redukcja negatywnych skutków spożywania alkoholu, narkotyków i tytoniu;
13.Tworzenie siedlisk zdrowotnych;
15.Zintegrowanie sektoru zdrowia;
16.Zarządzanie jakością w opiece zdrowotnej;
17.Finansowanie świadczeń zdrowotnych i alokacja środków;
18.Rozwój zasobów ludzkich w opiece zdrowotnej;
19.Wiedza i badania naukowe na rzecz zdrowia;
20.Pozyskiwanie partnerów dla zdrowia;
21.Polityka i strategia zdrowia dla wszystkich.

Zadania te postanowiono zrealizować najpóźniej do 2010 roku.

Światowa Deklaracja Zdrowia. Przyjęta została na XXI Światowym Zgromadzeniu Zdrowia w 1998 roku.
Światowa Organizacja zdrowia określiła następujące cele i zadania w skali globalnej do realizacji do 2020 roku:
1.Wzrost równości w zdrowiu i zastosowanie odpowiednich ich równości;
2.Uzyskanie poprawy jakości życia i średniej oczekiwanej długości życia;
3.Likwidacja i wykorzystanie niektórych chorób (odry, filariozy, jaglicy, choroby z niedoboru jodu i witaminy A;

Należy podkreślić, że również Polska ma swój udział w pracach nam rzecz działania promocji zdrowia. Według zaleceń ŚOZ została zobowiązana do podjęcia w tej sprawie stosownego stanowiska. I tak w dniach 22 - 23 marca 2002 roku odbyła się w Warszawie Krajowa Konferencja Naukowa, na której powstał dokument o nazwie: "Wyzwania i zagrożenia zdrowotne w świetle procesu integracji". Na Konferencji podjęto stanowisko określające niezbędne działania na rzecz ochrony zdrowia ogółu ludzkości. Działania te określono w następujących punktach:

Ocena sytuacji zdrowotnej kraju na tle porównań międzynarodowych, analiza wyzwań i zagrożeń wynikających z procesów integracji. Miejsce i rola kraju w pracach ŚOZ i innych międzynarodowych organizacji działających na rzecz zdrowia.

Piśmiennictwo:

0x01 graphic


Wyszukiwarka