Obowiązek podatkowy
Zasady ogólne
Zasadą jest, że obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT powstaje z chwilą wydania (dostarczenia), przekazania, zamiany, darowizny towaru lub wykonania usługi, a więc z chwilą utraty swobodnego dysponowania towarem przez sprzedawcę. Jeżeli jednak sprzedaż powinna być potwierdzona fakturą, obowiązek podatkowy powstaje wówczas z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu od dnia wydania towaru (wykonania usługi).
Warto zaznaczyć, iż otrzymanie - jednorazowo lub w ratach - zaliczki w wysokości co najmniej 50% ceny towaru lub usługi, powoduje powstanie obowiązku podatkowego z chwilą przyjęcia zapłaty. Jednak nie zawsze stosujemy tą zasadę. Ustawa wprowadza wyjątki, do których należy m.in. sprzedaż lokali i budynków.
W przypadku sprzedaży lokali i budynków - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia od daty wydania.
W eksporcie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą potwierdzenia przez graniczny urząd celny wywozu towaru poza państwową granicę Rzeczypospolitej Polskiej.
W imporcie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powstania długu celnego, jednak w przypadku objęcia towarów procedurą celną: uszlachetniania czynnego, odprawy czasowej, przetwarzania pod kontrolą celną, obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą objęcia towarów tą procedurą.
Wyjątki, czyli szczególny moment powstania obowiązku podatkowego
W ustawie VAT znajdują się również regulacje dot. szczególnego momentu powstawania obowiązku podatkowego. W niektórych bowiem sytuacjach obowiązek podatkowy powstaje w innym momencie, niż wynikałoby to z przedstawionych powyżej zasad.
By trafnie orzec w którym momencie powstaje obowiązek podatkowy, należy dokładnie przestudiować ustawę i sprawdzić, czy przy dokonaniu określonej czynności podlegającej VAT ustawodawca określił szczególny moment powstawania obowiązku podatkowego, czy też do wspomnianej czynności należy stosować zasady ogólne.
Poniżej przedstawiamy przykłady szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego:
upływ terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu:
a) dostaw energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego,
b) świadczenia usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych, z zastrzeżeniem, że w przypadku, gdy usługa jest realizowana za pomocą żetonów i kart - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sprzedaży żetonów i kart telefonicznych,
c) świadczenia usług w zakresie rozprowadzania wody,
d) świadczenia usług w zakresie odprowadzania, oczyszczania i likwidacji ścieków,
e) świadczenia usług w zakresie opróżniania szamb - z wyłączeniem usług szaletów publicznych,
f) świadczenia usług w zakresie wywozu i zagospodarowywania śmieci i odpadów,
g) świadczenia usług oczyszczania dróg kołowych, ulic, placów i innych terenów, usuwanie śniegu i lodu,otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia od dnia wykonania usług:
a) przewozu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami,
b) spedycyjnych i przeładunkowych,
c) w portach morskich i handlowych,
d) budowlanych lub budowlano-montażowych,wystawienia faktury lub otrzymania całości lub części zapłaty - z tytułu sprzedaży gazet, magazynów, czasopism (PKWiU 22.12 i 22.13) oraz książek (PKWiU ex 22.11) - z wyłączeniem książek adresowych o zasięgu krajowym, regionalnym i lokal-nym, książek telefonicznych, teleksów i telefaksów (PKWiU 22.11.20-60.10), nut, map i ulotek - nie wcześniej jednak niż w dniu wydania i nie później niż 60 dnia od dnia wydania tych towarów; jeżeli jednak umowa sprzedaży przewiduje rozliczenie zwrotów wydawnictw, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury dokumentującej faktyczną sprzedaż, nie później niż po upływie 120 dni od pierwszego dnia przekazania do sprzedaży tych wydawnictw,
otrzymania zapłaty - w przypadku sprzedaży wysyłkowej dokonywanej za zaliczeniem pocztowym,
Podstawa opodatkowania
Zasady ustalania podstawy
Podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest obrót.
Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę VAT od tej sprzedaży. Jest to zatem wartość netto towaru, tzn. bez podatku VAT.
zaliczki, raty
W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę należnego podatku.należność w naturze
Jeżeli należność określona jest w naturze, podstawą opodatkowania jest wartość świadczenia obliczona na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku w dniu wykonania świadczenia, zmniejszonych o podatek. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.zamiana
Podstawą opodatkowania jest wartość towarów lub usług obliczona według cen sprzedaży stosowanych w obrotach z głównym odbiorcą (odbiorcami), a w przypadku braku odbiorcy - według przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku z dnia przekazania, zamiany lub darowizny, zmniejszona o kwotę należnego podatku.rabaty, zwrot towaru, korekty
Obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, upustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów oraz zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur. Rabaty pomniejszają obrót, gdy zostały przyznane w ciągu roku od dnia wydania towaru lub świadczenia usługi. Rabaty udzielone z tytułu i w okresie gwarancji lub rękojmi pomniejszają obrót, nawet gdy zostały przyznane po upływie roku od dnia wydania towaru lub świadczenia usługi.nieruchomości
W przypadku sprzedaży budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania wyłącza się wartość gruntu.
Import
Podstawą opodatkowania w imporcie towarów jest wartość celna powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o należne cło i podatek akcyzowy.
uszlachetnianie bierne
W przypadku towarów objętych procedurą uszlachetniania biernego, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością towarów wywiezionych czasowo a wartością celną produktów kompensacyjnych dopuszczonych do obrotu, powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu w ramach uszlachetniania biernego są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością towarów wywiezionych czasowo a wartością celną produktów kompensacyjnych dopuszczonych do obrotu, powiększona o należne cło i podatek akcyzowy.odprawa czasowa, procedura przetwarzania
Podstawą opodatkowania w imporcie towarów objętych procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od cła oraz procedurą przetwarzania pod kontrolą celną jest wartość celna powiększona o cło, które byłoby należne, gdyby towary te były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu. Jeżeli przedmiotem importu w ramach procedury odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od cła lub procedury przetwarzania pod kontrolą celną są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o cło, które byłoby należne, gdyby towary te były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu, i podatek akcyzowy.dodatkowe koszty
Podstawa opodatkowania przy imporcie towarów obejmuje, o ile elementy te nie zostały do niej włączone: prowizję, opakowania, transport i koszty ubezpieczenia, które zostały już poniesione albo będą poniesione do pierwszego miejsca przeznaczenia w kraju. Przez pierwsze miejsce przeznaczenia rozumie się miejsce wymienione w dokumencie przewozowym lub innym dokumencie, na podstawie którego towary są importowane.
Do podstawy dolicza się także określone w odrębnych przepisach opłaty oraz inne należności, jeżeli organy celne mają obowiązek pobierać te należności z tytułu importu towarów. Chodzi tu m.in. o opłaty celne pobierane w związku z ochroną przed nadmiernym przywozem towarów na polski obszar celny oraz opłaty wyrównawcze pobierane od niektórych towarów.
import usług
Podstawą opodatkowania w imporcie usług jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić, z tym że w przypadku usług turystyki wyjazdowej podstawę opodatkowania ustala się wg zasad opisanych na początku tej stony.
Pośrednictwo
Podstawę opodatkowania czynności maklerskich, czynności wynikających z zarządzania funduszami powierniczymi, czynności wynikających z umowy agencyjnej lub zlecenia, pośrednictwa, umowy komisu lub innych usług o podobnym charakterze stanowi:
dla zleceniodawcy lub komitenta - kwota należna z tytułu sprzedaży lub umowy komisu, zmniejszona o kwotę podatku,
dla prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami powierniczymi, agenta, zleceniobiorcy, komisanta lub innej osoby świadczącej usługi o podobnym charakterze - kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonanie usługi, zmniejszona o kwotę podatku, z zastrzeżeniem:
w przypadku gdy ww. usługi świadczone są na rzecz podmiotów mających miejsce zamieszkania lub siedzibę za granicą i dotyczą usług turystyki, a zleceniodawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i nie zapłacił podatku od tych usług lub jest zarejestrowanym podatnikiem, ale nie zapłacił należnego podatku - podstawą opodatkowania jest kwota należna od całej wartości usługi turystyki, pomniejszona o kwotę należnego podatku.
Więcej w art. 15 Ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym
Zwolnienia podmiotowe od VAT
Limit obrotów a zwolnienie od VAT
Od podatku od towarów i usług zwolnieni są podatnicy, u których wartość sprzedaży towarów a także wartość eksportu towarów lub usług nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie 10.000 EURO (w 2003 roku: 40.900 PLN).
Jest to tzw. zwolnienie podmiotowe od podatku VAT.
Podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego są zwolnieni z podatku z mocy prawa.
By zrezygnować ze zwolnienia i prowadzić działalność od razu jako VAT'owiec - należy przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu VAT złożyć we właściwym urzędzie skarbowym pisemne zawiadomienie o swojej rezygnacji.
Przekroczenie limitu
Podatnicy, którzy korzystali ze zwolnienia VAT i przekroczyli limit obrotu 10.000 EURO (40.900 zł) - automatycznie tracą zwolnienie podatkowe. Jednocześnie wraz z przekroczeniem ww. kwoty powstaje u nich obowiązek podatkowy. W tym przypadku opodatkowaniu podlega jedynie nadwyżka przychodu ponad kwotę limitu.
Za zgodą właściwego urzędu skarbowego podatnik może zmniejszyć podatek należny o podatek naliczony, wynikający z dokumentów celnych oraz z faktur dokumentujących zakupy dokonane przed dniem utraty zwolnienia, pod warunkiem:
sporządzenia spisu z natury zapasów tych towarów posiadanych w dniu, w którym nastąpiło przekroczenie limitu oraz
przedłożenia w urzędzie skarbowym ww. spisu najpóźniej w ciągu 14 dni od dnia utraty zwolnienia.
Kwotę podatku naliczonego stanowi iloczyn ilości towarów objętych spisem z natury i kwoty podatku naliczonego przypadającej na jednostkę towaru, z podziałem na poszczególne stawki podatkowe.
Po 3 latach można ponownie wybrać zwolnienie
Ostatnie nowelizacje Ustawy VAT dały możliwość ponownego wyboru zwolnienia VAT tym podatnikom, którzy wcześniej z niego zrezygnowali bądź utracili zwolnienie w wyniku przekroczenia limitu obrotów.
Zgodnie z art. 14 ust. 7a podatnik, który utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może dopiero po upływie 3 lat, licząc od końca miesiąca, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać z omawianego zwolnienia.
Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają następujące czynności:
sprzedaż towarów (rzeczy ruchomych, jak również wszelkich postaci energii, budynków, budowli lub ich części, będących przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu VAT, które wymienione są w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej), na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
odpłatne świadczenie usług (usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce państwowej, robót budowlano-montażowych, sprzedaży praw lub udzielanie licencji i sublicencji w rozumieniu przepisów prawa własności przemysłowej, oddania do używania wspólnego znaku towarowego albo wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego w rozumieniu przepisów prawa własności przemysłowej, udzielanie licencji lub upoważnienie do korzystania z licencji oraz przeniesienie autorskiego prawa majątkowego w rozumieniu przepisów prawa autorskiego - w odniesieniu do programu komputerowego) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
eksport towarów - potwierdzony przez graniczny urząd celny wywóz towarów z polskiego obszaru celnego,
eksport usług - usługi wykonywane przez podatnika poza państwową granicą RP,
import towarów - przywóz towarów na polski obszar celny,
import usług - usługi świadczone na terytorium RP, za których wykonanie należność jest przekazywana osobie lub jednostce mającej siedzibę bądź miejsce zamieszkania za granicą, a także usługi turystyki wyjazdowej,
świadczenie usług oraz przekazanie lub zużycie towarów na potrzeby reprezentacji albo reklamy,
przekazanie przez podatnika towarów oraz świadczenie usług na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także zatrudnionych przez niego pracowników oraz byłych pracowników,
zamiana towarów, zamiana usług oraz zamiana usługi na towar i towaru na usługę,
wydanie towarów lub świadczenie usług w zamian za wierzytelności,
wydanie towarów lub świadczenie usług w miejsce świadczenia pieniężnego,
dostarczanie produktów rolnych na podstawie umowy kontraktacji,
darowizny towarów,
świadczenie odpłatnych usług bez pobrania należności,
wydanie towarów lub świadczenie usług w zamian za czynności nie podlegające opodatkowaniu.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają również towary własnej produkcji oraz towary, które po nabyciu nie zostały odsprzedane, w przypadku:
rozwiązania spółki prawa cywilnego lub handlowego nie mającej osobowości prawnej albo
zaprzestania przez podatnika będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego do zawiadomienia właściwego organu o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej.
Wymienione w ustępie pierwszym czynności podlegają opodatkowaniu, gdy wykonywane są w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób częstotliwy, nawet jeśli zostały wykonane jednorazowo, a także wówczas, gdy czynności te podlegają na jednorazowej sprzedaży rzeczy w tym celu nabytej. Przesłanka ta nie dotyczy importu towarów i usług oraz pośrednictwa, komisu, agencji i umów o podobnym charakterze - czynności te bowiem podlegają opodatkowaniu nawet przy jednorazowym ich wykonywaniu bez konieczności wykazywania zamiary częstotliwości.
Wyłączenia z opodatkowania VAT
Z opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyłączono:
sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans,
wydanie towarów na podstawie umowy użyczenia,
działalność w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych i gier na automatach, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach określonych w odrębnej ustawie,
czynność, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.
Nie podlegają również opodatkowaniu czynności wymienione w art. 2 ustawy, których przedmiotem nie są towary lub usługi w rozumieniu ustawy, np.: sprzedaż bonów towarowych.
I odwrotnie: nie podlegają opodatkowaniu czynności które nie zostały wymienione w art. 2 choć ich przedmiotem są towary lub usługi w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, na przykład: ustanowienie użytkowania wieczystego, zniesienie współwłasności w spółce prawa cywilnego, przekazanie towarów na własne inwestycje, zastawu.
Obniżenie podatku należnego
Podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, związanych ze sprzedażą opodatkowaną.
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach stwierdzających nabycie towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów, a w przypadku importu - suma kwot podatku wynikająca z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji w sprawie sprostowania obliczenia podatku lub uznania nieistnienia obowiązku podatkowego oraz w sprawie zwrotu niesłusznie pobranej kwoty.
Kwotę podatku naliczonego stanowi również kwota podatku należnego od importu usług, z wyjątkiem podatku od usług: turystyki wyjazdowej, związanych ze sprzedażą zwolnioną od podatku, z czynnościami nie podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.
Terminy obniżenia podatku
Obniżenie kwoty podatku należnego następuje:
nie wcześniej niż w rozliczeniu za miesiąc, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, i nie później niż w rozliczeniu za miesiąc następny (inne terminy określono dla rolników ryczałtowych, którzy zrezygnowali ze zwolnienia z podatku oraz dla małych podatników, którzy wybrali kasową metodę rozliczeń lub kwartalny system składania deklaracji podatkowej),
w przypadku nabycia towarów i usług od małego podatnika, udokumentowanych "fakturą VAT-MP", podatnik może obniżyć podatek należny o podatek naliczony określony w tej fakturze, w rozliczeniu za miesiąc, w którym:
dokonano części zapłaty w przypadku wystawienia faktury dokumentującej częściową zapłatę,
w całości uregulowano należność,
przypada 90 dzień od dnia otrzymania towaru lub wykonania usługi, w przypadkach innych niż określone w pkt 1 i 2
w przypadku importu usług - w rozliczeniu za miesiąc następujący po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu usług, z tym że u podatników będących Zakładami Pracy Chronionej lub aktywności zawodowej - w miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu tych usług,
w przypadku dokonania spisu z natury w związku z rezygnacją lub utratą prawa do zwolnienia podmiotowego - najpóźniej w rozliczeniu za miesiąc następujący po miesiącu, w którym dokonano tego spisu,
w przypadku stosowania w imporcie towarów procedury uproszczonej - nie wcześniej niż w rozliczeniu za miesiąc, w którym podatnik dokonał wpisu do rejestru, i nie później niż w rozliczeniu za miesiąc następny. Obniżenie kwoty podatku należnego następuje pod warunkiem dokonania przez podatnika zapłaty podatku wykazanego w tym rejestrze.
nie zostało wobec podatnika wszczęte postępowanie podatkowe lub postępowanie kontrolne przez urząd skarbowy lub organ kontroli skarbowej za okres, którego dotyczy korekta,
w całości została uregulowana należność obejmująca kwotę podatku z tytułu zakupionych towarów i usług, a w przypadku podatku od importu towarów - kwota podatku wynikająca z dokumentów celnych lub decyzji ustalającej podatek w prawidłowej wysokości.
sezonowością produkcji rolnej, w tym również sezonowością zakupu produktów rolnych i sezonowością produkcji rolno - spożywczej
odliczaną od podatku kwotą akcyzy naliczoną przy nabyciu lub imporcie wyrobów akcyzowych, jeżeli należność obejmująca kwotę akcyzy została uregulowana.
faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone bezpośrednio podatnikowi będącemu wystawcą faktury,
dokumentów celnych oraz decyzji ustalającej podatek w prawidłowej wysokości, i zostały przez podatnika zapłacone.
imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy,
NIP lub numery tymczasowe sprzedawcy i nabywcy,
dzień, miesiąc, rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży, datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT", podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży w przypadku sprzedaży towarów o charakterze ciągłym,
nazwę towaru lub usługi,
jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług,
cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto),
wartość sprzedanych towarów lub wykonanych usług bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto),
stawki podatku,
sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatkowe i zwolnionych od podatku,
kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług) z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatkowych,
wartość sprzedaży towarów lub wykonanych usług wraz z kwotą podatku (wartość sprzedaży brutto), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatkowych lub zwolnionych od podatku,
kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem, wyrażoną cyframi i słownie,
czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawiania i otrzymywania faktur lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.
Faktury dokumentujące sprzedaż paliw silnikowych benzynowych, oleju napędowego oraz gazu, wlewanych do baku samochodu - powinny zawierać numer rejestracyjny tego samochodu;
Faktury i faktury korygujące są wystawiane co najmniej w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię zatrzymuje sprzedawca;
Jeżeli oryginał faktury lub faktury korygującej ulegnie zniszczeniu albo zaginie, sprzedawca na wniosek nabywcy ponownie wystawia fakturę zgodnie z danymi zawartymi w kopii tej faktury. Faktura wystawiona ponownie musi zawierać wyraz DUPLIKAT oraz datę jej wystawienia. Duplikat faktury powinien być wystawiony w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię zatrzymuje sprzedawca;
Faktury korygujące powinny zawierać wyraz KOREKTA albo wyrazy FAKTURA KORYGUJĄCA;
Kwoty wykazywane na fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza;
Faktury wystawiane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych mogą nie zawierać numeru NIP (PESEL, REGON);
Jeżeli nabywca złoży sprzedawcy pisemne oświadczenie, w którym upoważni go do wystawiania faktur bez podpisu osoby uprawnionej do otrzymywania faktury, faktura nie musi zawierać podpisu tejże osoby;
Nie ma też obowiązku opatrzenia faktury VAT pieczęcią firmową sprzedawcy;
Jeżeli otrzymaliśmy zaliczkę w wysokości co najmniej 50 % ceny brutto - należy wystawić fakturę w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaliczki;
Oryginały, kopie faktur (faktur korygujących), not korygujących oraz duplikaty ww. dokumentów należy przechowywać przez 5 lat, licząc od końca roku, w którym wystawiono te dokumenty.
Zasada ta nie odnosi się jednak do małych podatników, którzy wybrali metodę kasową bądź rozliczają się kwartalnie.
Obniżenie kwoty podatku należnego o podatek naliczony nie może nastąpić jednak wcześniej niż w miesiącu otrzymania przez nabywcę towaru lub wykonania usługi albo otrzymania faktury potwierdzającej dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty) podlegającej opodatkowaniu.
Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w określonych powyżej terminach, może obniżyć kwotę podatku należnego przez DOKONANIE KOREKTY deklaracji dla podatku od towarów i usług za te okresy.
Tego rodzaju korekty mogą być dokonane w przypadku, gdy spełnione są łącznie następujące przesłanki:
Termin na dokonanie korekty jest ściśle określony. Otóż w tym przypadku korekty deklaracji można dokonać nie później niż w ciągu roku, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik nabył prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Jeżeli w opisanych wyżej terminach obniżenia podatku - podatnik nie wykonał czynności podlegającej opodatkowaniu, podatek naliczony za ten okres podlega rozliczeniu w najbliższym okresie, w którym czynności te zostaną wykonane, nie później jednak niż w ciągu 36 miesięcy od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
Zasady obniżenia podatku
Podatnik dokonujący sprzedaży towarów opodatkowanych i zwolnionych od podatku obowiązany jest do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego, związanych ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną.
Podatnik może zmniejszyć podatek należny o kwotę podatku naliczonego, związaną ze sprzedażą opodatkowaną.
Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot ze sprzedaży towarów opodatkowanych i zwolnionych, podatnik może także zmniejszyć podatek należny o taką część podatku naliczonego, która odpowiada procentowemu udziałowi wartości sprzedaży towarów opodatkowanych podatkiem w wartości sprzedaży ogółem.
Przy ustalaniu wartości sprzedaży nie uwzględnia się kwot podatku.
Gdy nabywamy wyłącznie towary opodatkowane stawką 22 %, procentowy udział wartości sprzedaży towarów opodatkowanych w wartości sprzedaży ogółem oblicza się na podstawie sprzedaży z ostatnich 6 miesięcy. Tu również nie uwzględnia się kwot podatku.
Zwrot różnicy podatku VAT
W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę podatku należnego za następne okresy.
W dwóch przypadkach podatnik ma prawo do bezpośredniego zwrotu różnicy podatku przez urząd skarbowy:
1. stawka podatku niższa niż 22 %
Podatnikom dokonującym sprzedaży towarów opodatkowanych w całości lub w części, stawką niższą niż 22 %, przysługuje prawo do zwrotu z urzędu skarbowego nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, pod pewnymi jednak warunkami.
Otóż kwota zwrotu różnicy podatku nie może być wyższa od kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur, z których należności zostały w całości uregulowane, oraz z dokumentów celnych, jeżeli podatek z nich wynikający został zapłacony.
Ponadto w przypadku gdy kwota nadwyżki podatku naliczonego u podatnika dokonującego sprzedaży towarów opodatkowanych stawkami niższymi niż 22 % przekracza kwotę wynoszącą 22% całości obrotu opodatkowanego stawkami niższymi, zwrotowi na rachunek bankowy podlega nadwyżka do wysokości tej kwoty. Pozostała cześć nadwyżki będzie przenoszona do rozliczenia na następne miesiące.
Oba ww. ograniczenia zwrotu podatku nie mają zastosowania, gdy wysokość zwrotu różnicy podatku jest uzasadniona nabyciem towarów i usług zaliczanych przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Drugie z ww. ograniczeń nie ma również zastosowania, gdy podatnik wraz z deklaracją złoży umotywowany wniosek, uzasadniając wysokość zwrotu podatku:
zakup środków trwałych, wartości niematerialne i prawne
Podatnikom dokonującym sprzedaży towarów opodatkowanych wyłącznie stawką 22%, u których podatek naliczony jest wyższy od podatku należnego, przysługuje zwrot różnicy podatku z urzędu skarbowego w kwocie nie wyższej od kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, które na podstawie odrębnych przepisów zaliczane są przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Zakres bezpośredniego zwrotu różnicy podatku może zostać rozszerzony przez urząd skarbowy, na umotywowany wniosek podatnika, na całość lub część nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, jeżeli wysokość tej nadwyżki wynika ze specyfiki prowadzonej działalności, związanej z wykonywaniem różnych czynności nałożonych przepisami ustaw.
Rozszerzenie to może być dokonane w przypadku gdy nie ma żadnych rokowań, aby rozliczenie tej nadwyżki w opisanych powyżej trybach nastąpiło w najbliższych 6 miesiącach.
Procedura zwrotu bezpośredniego
Zwrot różnicy podatku następuje na rachunek bankowy podatnika w ciągu 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego sprawdzenia, urząd skarbowy może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego.
Jeżeli przeprowadzone postępowanie wykaże zasadność zwrotu - urząd skarbowy wypłaca podatnikowi należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia terminu płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.
Na wniosek podatnika urząd skarbowy jest obowiązany zwrócić różnicę podatku w ciągu 25 dni od dnia złożenia rozliczenia, gdy kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji, wynikają z:
W przypadku gdy podatnik otrzymał zwrot różnicy podatku z tytułu eksportu towarów i następnie całość lub część tego towaru powróciła do podatnika, a czynność ta powoduje powrót towaru do kraju, podatnik obowiązany jest zwrócić całość lub odpowiednią część otrzymanego zwrotu w ciągu 14 dni od dnia przekroczenia towaru przez państwową granicę Rzeczypospolitej Polskiej. Podatnik może zwiększyć o tę kwotę podatek naliczony, począwszy od najbliższego okresu rozliczeniowego.
Faktura VAT
Od 1 stycznia 2000 roku wszyscy podatnicy VAT dokumentują swoją sprzedaż towarów i usług jedynie fakturami (nie ma już rachunków uproszczonych), które wystawiają wszystkim swoim nabywcom. Osobom fizycznym nie prowadzącym działalności gospodarczej wystawia się fakturę na ich żądanie.
Dane na fakturze
Faktura powinna zawierać co najmniej:
Faktury wystawiane przez małych podatników, którzy wybrali kasową metodę rozliczeń, zawierają dodatkowo:
1) oznaczenie "FAKTURA VAT - MP",
2) termin płatności należności określonej w fakturze.
W przypadku gdy podatnik sprzedaje w kraju towary lub usługi objęte stawką niższą niż 22% oraz towary lub usługi zwolnione od podatku - ma obowiązek wykazywać na fakturze symbol towaru lub usługi, określony w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej (PKWiU, PKOB), chyba że ustawa lub przepisy wykonawcze do ustawy nie powołują tego symbolu.
WAŻNE:
DEKLARACJA VAT-7, VAT-7K
Wszyscy podatnicy podatku VAT są obowiązani do składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej VAT-7 , za wyjątkiem podatników, którzy korzystają ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT (art. 14) lub wykonują czynności objęte zwolnieniem przedmiotowym. Dla podatników składających deklarację za okresy kwartalne zastosowanie ma inny druk, o czym poniżej.
Podatnicy są obowiązani bez wezwania przez urząd skarbowy do składania deklaracji podatkowej dla podatku VAT za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe VAT-7K - za okresy kwartalne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Mali podatnicy, którzy nie wybrali metody kasowej, mogą również składać deklaracje VAT-7K za okresy kwartalne, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu urzędu skarbowego, w terminie do końca kwartału poprzedzającego kwartał, za który będzie po raz pierwszy składana deklaracja kwartalna.
Jeżeli 25 dzień miesiąca wypada w sobotę lub w dzień ustawowo wolny od pracy - termin złożenia deklaracji przesuwa się na pierwszy, kolejny dzień roboczy po dniu lub dniach wolnych od pracy.
Wszystkie wartości określone w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K muszą być wyrażone jedynie w pełnych złotych, a więc końcówki groszowe mają być eliminowane i to niezależnie od ich wielkości. Po prostu odcinamy końcówkę, zapisując kwoty w pełnych złotych.
Zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku lub kwotę zwrotu podatku naliczonego przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że urząd skarbowy lub organ kontroli skarbowej określi je w innej wysokości.
Podatnicy są obowiązani bez wezwania przez urząd skarbowy do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu (za okresy kwartalne - w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale) w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek właściwego urzędu skarbowego.
Wyszukiwarka