Zestaw 30

70. Jakie znaczenie - w Twoim rozumieniu - ma filozofia ? Czy dla współczesnego człowieka ma ona praktyczne znaczenie, czy też nie ? Czym jest filozofia dla Ciebie ? Czy uważasz, że filozofia powinna być wykładana na kierunkach humanistycznych szkół wyższych ?

• Wiedza filozoficzna pozwala lepiej zrozumieć zjawiska społeczno-kulturowe.

• Pozwala dostrzec relacje między stylem życia, dominującą kulturą intelektualną i dążeniami elit społecznych.

• Zajęcia z estetyki i filozofii kultury wyrabiają wrażliwość, wskazują drogę powiązania systemów normatywnych, określających życie społeczne : prawa, moralności i religii.

• Logika i semiotyka uczy kultury myślenia i dyskusji.

• Filozofia poszerza horyzonty.

• Rozwija sprawności intelektualne, inteligencję, rozbudza wyobraźnie.

• Ułatwia stworzenie konsekwentnego ogólnego obrazu świata.

• Ułatwia określenie istotnych celów ludzkiego życia.

• Pytania, które stawia filozofia są ponadczasowe, bardzo aktualne współcześnie.

Czy powinna być wykładana na kierunkach humanistycznych szkół wyższych ?

TAK !

Bo daje ogólne humanistyczne wykształcenie. Jest dobrą podstawą, fundamentem, do dalszych studiów.

71. Przedstaw poglądy głównych przedstawicieli Oświecenia francuskiego. Wskaż na zasadnicze różnice między racjonalizmem a empiryzmem.

- La Mettrie

- Człowiek nie ma duszy (jeśli dusza ma poruszać ciałem, sama musi być ciałem)

- Materia obdarzona wrażliwością, więc CIAŁO MYŚLI, a umysł da się wytłumaczyć MATERIALNIE.

- Codillac „Traktat o wrażeniach”

-Sensualizm

-Umysł - Zbiór śladów po wrażeniach zmysłowych, treść umysłu jest wynikiem wrażeń

-Żeby zrozumieć świat, życie NIE TRZEBA odwoływać się do rzeczywistości duchowej

- POSĄG CODILLAC'A : dajemy mu tylko jeden zmysł - WĘCH - na podstawie wrażeń z jednego zmysłu, STANIE SIĘ CZŁOWIEKIEM.

Np. czuję zapach róży - zostaje po nim ślad w umyśle (tworzy się PAMIĘĆ), gdy poczuje kolejny zapach, tworzy się PORÓWNANIE, czyli zaczyna MYŚLEĆ, może sobie ten zapach PRZYPOMNIEĆ.

- Helwecjusz „O umyśle”

- Dobrem jest to, co użyteczne - UTYLITARYZM

- Zło jest wynikiem ZŁEGO WYCHOWANIA - przestępca to człowiek chory, trzeba go leczyć

- Wszystkie zdolności umysłu są NABYTE, dlatego człowieka można wychowywać (nagradzając przez przyjemność i karząc przez cierpienie).

- Polityka - krytykuje władzę królewską, broni ludu.

- Holbach „System natury”

- Chce opisać wszelkie zasady funkcjonowania przyrody.

- MATERIA - jedyna substancja, wewnętrznie posiada ruch mechaniczny.

- DETERMINIZM

- d' Alambert

- matematyk, członek Akademii Francuskiej

- Voltaire

- KRYTERIUM PRAWDZIWOŚCI JEST LUDZKI ROZUM (to jest prawdą, co ja zrozumiałem)

- DOŚWIADCZENIE - rozum uformowany na drodze doświadczenia, jest władzą wszechstronną i niezawodną.

- ROZUM jest JEDNAKOWY u wszystkich i we wszystkich czasach.

- DEISTA

- „Nie mogę pojąć, by ten zegar mógł istnieć, a nie było zegarmistrza” - dowód na istnienie Boga.

„Gdyby Bóg nie istniał, to trzeba by go wynaleźć” - świat ma sens tylko, jeśli istnieje Bóg.

- Nurt plebejski

- Mably \

---- Prekomunistyczni, atakują instytucje własności prywatnej

-Moredly /

- Fizjokratyzm - władza natury

- Quesney, Turgot - doradcy królewscy

- Zagadnienie ekonomiczne

- Wartość produktu pochodzi z ziemi (wspieranie rolnictwa, przemysłu wydobywczego)

- Człowiek powinien żyć zgodnie z naturą (to byłoby gwarancją moralności)

- Jan Jakub Rousseau (1712-1778)

- Trzeba kierować się UCZUCIEM - „Myślący jest zwierzęciem zwyrodniałym”

- Własne odczucia miarą wszystkiego

- Podział na :

NATURĘ (świat z przed kultury, jest dobra)

KULTURĘ (degeneracja natury i człowieka)

- Człowiek z natury powinien być SAMOTNY, rodzina jest wymysłem

- Pierwotne stosunki między ludźmi są DOBRE, późniejsze podziały społeczno-polityczne niszczą człowieka, powodują konkurencję

- WSZYSCY SĄ RÓWNI (w stanie natury)

- UMOWA SPOŁECZNA - między ludźmi jest konkurencja, bogatsi dominują - Kultura zabija równość - POTRZEBNA NORMALIZACJA stosunków społecznych;

NIE MOŻNA powrócić do natury, trzeba starać się POPRAWIĆ OBECNE STOSUNKI

- PAŃSTWO - mają w nim rządzić ROZUMNI, oni decydują i oświecają, nawet siłę - NALEŻY PRZYMUSZAĆ DO WOLNOŚĆI.

RACJONALIZM (od starożytności, np. Arystoteles)	EMPIRYZM (od starożytności, a w nowożytności np. Locke)
Pokreślenie znaczenia ROZUMU. Na rozumie opiera się poznanie.	Znaczenie ZMYSŁÓW Poznanie opiera się na zmysłach, „tabula rasa”.
W kwestiach uzasadniania interesuje się odróżnianiem wiedzy fałszywej od prawdziwej. W kwestiach etycznych przeciwstawiany uczuciu.	Należy odbierać sygnały jakie daje nam świat za pomocą zmysłów.