Wykład VI

Temat: Druga wojna światowa ( 1939 - 1945 )

Różnica z pierwszą wojną światową

1. O wiele większe straty ludności cywilnej

2. Przypadki masowego mordu jeńców wojennych ( Katyń)

3. Holokaust (zagłada Żydów )

4. Masowe przemieszczenia ludności

1939 r.

• 1.IX.1939 r atak Niemiec na Polskę - początek drugiej wojny światowej

• Niemcy zajęły 48,8 %, ZSRR - 51,2 % terytorium Polski

• ZR odstąpił Litwie Kraj Wileński -

• Niemcy oddały Słowacji polską część Orawy i Spiszu

• Po rozpoczęciu wojny niemicko-radzieckiej Niemcy wcieliły do Prus wschodnich okręg białostocki

• ZR zagarnął Galicję - nigdy nie należała do Rosji

• Deportacje : Polaków - z ziemi wcielonych do rzeczy do GG - 923 tyś; ZR do Syberii i Kazachstanu ok. 1,5 Polaków i innych obywateli II Rzeczpospolitej

• Siedmiogród W r. 1940 Niemcy i Włochy w wyniku tzw. drugiego arbitrażu wiedeńskiego zmusiły Rumunie oddać Węgrom północny Siedmiogród, Marmarosz i Krisznę

Wojna a stosunki narodowe

• Mniejszość niemiecka w Polsce - w większości poparła okupanta niem-go

• Ukraińcy, Białorusini, Żydzi walczyli w wojsku polskim

• Ziemie polskie stały się miejscem Holokaustu

• 1943 konferencja w Teheranie - wielka trójka uzgodniła granice Polski na wschodzie i rekompensatę kosztem Niemiec Na zachodzie

• Państwo słowackie naznaczone było piętnem hitleryzmu - powstanie i ideologia

• Słowacja wysłała wojska na front wschodni; wprowadziła ustawę antyżydowską - deportacje Żydów trwały od marca do października 1942 później zawieszone pod wpływem protestów biskupów słowackich i Watykanu

• Jugosławia okupywała przez wojska niemieckie włoskie węgierskie i bułgarskie

• 10.IV.1941 przy poparciu Włoch i Niemiec utworzono niezależne państwo chorwackie włączono od niego cła Bośnię i Hercegowinę

• Doszło do rzezi serbsko chorwackiej przede wszystkim w Bośnie

• Zapoczątkowali Chorwaci z muzułmanami przy poparciu niemieckim

Węgry

• „ niechętnym satelita” Podział Siedmiogrodu stwarzał stały potencjalny konflikt

• Wojna - wielkie ofiary w ludziach zwłaszcza na froncie wschodnim ( robicie armii pod Woroneżem w styczniu r. 1943 ) Starali się hamować represję antyżydowskie

Białoruś i Ukraina

• Białoruś - nacjonaliście próbowali utworzyć państwo białoruskie pod protektoratem Niemiec - w kwietniu 1944 Hitler zezwolił za późno

• Ukraina OUN podzielona na dwa odłamy ( zaciekłe się zwalczali) wokół wodza Andria Melnika ( M) - ugodowe i Stefana Bandery (B). Banderowcy proklamowali niepodległość Ukrainy - Bandera i inne kierownictwo ( ok. 80 % ) w obozach i więzieniach. Formuła banderowców „ ani Stalin, ani Hitler”

• „Ukraińska Armia Powstańcza (UPA) utworzona z różnych jednostek w 1943 - walczyła przeciwko wszystkim - Niemcom, partyzantom radzieckim i polskiemu podziemiu

• Z początkiem 1943 t. zw. Czystki etniczne organizowane przez UPA objęły Wołyń , a potem także Galicję Wschodnią, południowe Polesie i południowo - wschodnią Lubelszczyznę. Szybko przerodziły się w walki ukraińsko - polskie

• Powstanie warszawskie nie poprawiło sytuacji Polski

• Po paru tygodniach za warszawskim powstanie w Słowacji - uratować niezależność po wojnie. Rozpoczęło się przedwcześnie, krwawe stłumione, lecz zdjęło w jakimś stopniu odium kolaboracji z Rzeszą

• W maju 1945 r. powstanie w Pradze

• Na Węgrzech Niemcy przekazali władzę faszystom - orgia masowego mordowania Żydów