Medycyna ratunkowa W

10.12.2005

Obrażenia narządów jamy brzusznej

Polska:

• Stanowią 1,7% wszystkich obrażeń ciała

• 45% poszkodowanych z obrażeniami jamy brzusznej

• Obrażenia brzucha ma 20% poszkodowanych z mnogimi obrażeniami ciała

• Obrażenia narządów jamy brzusznej obarczone są 5 -10% śmiertelnością

Urazy jamy brzusznej

następstwa

obrażenia obrażenia

narządów miąższowych narządów jamistych

75% 25%

wątroba, śledziona, nerki jelito cienkie, grube,

pęcherz moczowy

krwotok wewnętrzny zapalenie otrzewnej

do jamy otrzewnowej chemiczne

objawy hemodynamiczne objaw otrzewnowe;

chory septyczny

Objaw Kehra - gromadzi się krew w jamie otrzewnowej, drażni okolice przepony.

Badanie fizykalne:

• Brzuch twardy, bolesny - uszkodzenie w przewodzie, zapalenie otrzewnej

• Brzuch miękki i tkliwy - krwotok wewnętrzny

• O rozpoznaniu krwotoku wewnętrznego decydują głównie objawy hemodynamiczne.

• Objawy ostrego brzucha występują w następstwie obrażeń narządów jamistych.

Szczegółowy wywiad, dokładne badania fizykalne i specjalistyczne badania dodatkowe trąca sens w sytuacjach jednoznacznych → wstrząs hemodynamiczny → laparotomia.

W sytuacji bezpośredniego zagrodzenia życia po urazie jamy brzusznej jako pierwszą czynność należy ocenić grupę krwi.

• Urazy jamy brzusznej

urazy tępe urazy przenikające

80% 20%

• Tępe urazy jamy brzusznej

Najczęstsze przyczyny:

• Wypadki komunikacyjne

• Upadki z wysokości

• Urazy tępe

uraz bezpośredni uraz pośredni

uraz deceleracyjny

(mechanizm z wyhamowania

najczęściej uszkodzone:

kreska, poprzecznica, esica,

jelito cienkie)

• W tępych razach jamy brzusznej najczęściej dochodzi do obrażeń wątroby i śledziony.

• 60% powierzchownych obrażeń wątroby goi się samoistnie

• Wątroba - samoistne hamowanie krwotoków, należy przyjąć postawę wyczekującą

• Śledziona - tu nie można na to liczyć nie ma tendencji do samogojenia

• Pęknięcie śledziony

jednoczasowe dwuczasowe

(pęka miąższ ale nie pęka torebka

tworzy się krwiak,

nie ma krwotoku wewnętrznego

- wtórny uraz

może spowodować

pęknięcie śledziony)

• W obrażeniach śledziony należy dążyć do zachowania przynajmniej części narządu, zwłaszcza u dzieci.

• Krwotok do jamy otrzewnej najczęściej jest skutkiem uszkodzenia narządów miąższowych.

• U poszkodowanego z krwotokiem wewnętrznym odroczenie zabiegu w celu wyrównania stanu hemodynamicznego jest błędem w sztuce.

• Podstawą badania diagnostycznego w uszkodzeniu jamy brzusznej jest TK

Zespół pasa bezpieczeństwa

Uszkodzeniu najczęściej ulegają: trzustka, dwunastnica, przepona (najczęściej po stronie lewej 75%)

Diagnostyczne płukanie jamy otrzewnej (badanie nieswoiste).

U nieprzytomnego u których podejrzewamy krwotok

TK - badanie bardziej swoiste.

2