1 Ograniczenie prawa rzeczowego wg przepisów o wywłaszczeniu

1. przeprowadzenie robót ziemnych w celu instalacji uzbrojenia terenu:

• przedsiębiorstwo wysyłkowe prowadzi negocjacje (starosta nie musi o tym wiedzieć);

• w przypadku gdy właściciel się nie zgadza - wniosek do starosty;

• zgoda starosty w formie decyzji administracyjnej;

• grunt ma być uprzątnięty do 6 m-cy.

poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja kopalin stanowiących własność:

• jednostka posiadająca koncesję górniczą prowadzi negocjacje z właścicielem o udostępnienie nieruchomości i cenę jej udostępnienia;

• w przypadku gdy właściciel się nie zgadza - wniosek do starosty;

• zgoda starosty w formie decyzji administracyjnej;

• decyzja obowiązuje maksymalnie 12 m-cy. Na dłużej ustanawia się użytkowanie.

• zdarzenia z gatunku siły wyższej (siły nadprzyrodzone, zagrożenie życia, zdrowia, mienia).

Przesłanki zwrotu wywłaszczonej nieruchomości:

1. cel publiczny na który wywłaszczono nieruchomość nie został zrealizowany w ciągu 7 lat;

2. wygasła decyzja o WZiZT;

3. Zmiana celu publicznego jedynie za zgodą byłego właściciela;

4. Można ubiegać się o zwrot niewykorzystanej pod inwestycję części nieruchomości;

Zwrot wywłaszczonych nieruchomości odbywa się w postępowaniu administracyjnym na wniosek byłego właściciela lub jego spadkobierców - decyzja o zwrocie i o rozliczeniach

2 Umowa o roboty geodezyjne

Regulowane przez art. 43. pkt. 1 i 4

Zwyczajowa, związana wyłącznie z inwestycją - nie zawiera się takiej umowy o np. aktualizację mapy zasadniczej, ale zawiera się o wykonanie mapy terenu pod inwestycję.

Geodeta na budowie - wykonuje mapę terenu budowy dla projektanta, wytycza obiekt w terenie, nadzoruje wznoszenie obiektu, robi inwentaryzację uzbrojenia przed zasypaniem, bada odkształcenia.

Przez umowę o roboty g-k uprawniony geodeta zobowiązuje się do wykonania zlecenie zgodnie z: projektem, umową, aktualną wiedzą. Zamawiający natomiast do: udostępnienia terenu (obiektu), dostarczenia dokumentów, odbioru robót, wypłaty wynagrodzenia.

Zgłoszenia do ODGiK nie wymaga: tyczenie, obliczanie objętości mas ziemnych, inwentaryzacja, geoid. obsługa inwestycji. Chyba że wykryjemy, że mapy z których korzystamy są nieaktualne. Każdy pomiar którego zakładamy osnowę należy zgłosić.

Geodeta na planie budowy podporządkowany jest kierownikowi budowy i to najczęściej z nim podpisuje umowę.

3 Zwrot wywłaszczonych nieruchomości

Przesłanki zwrotu wywłaszczonej nieruchomości:

5. cel publiczny na który wywłaszczono nieruchomość nie został zrealizowany w ciągu 7 lat;

6. wygasła decyzja o WZiZT;

7. Zmiana celu publicznego jedynie za zgodą byłego właściciela;

8. Można ubiegać się o zwrot niewykorzystanej pod inwestycję części nieruchomości;

Zwrot wywłaszczonych nieruchomości odbywa się w postępowaniu administracyjnym na wniosek byłego właściciela lub jego spadkobierców - decyzja o zwrocie i o rozliczeniach.

4 Współwłasność w częściach ułamkowych

.Współwłasnośc to odmiana własności polegająca na tym, że rzecz jest przedmiotem własności więcej niż jednej osoby. Może być współwłasność łączna i w częściach ułamkowych

1. współwłasnośc w częściach ułamkowych jest udziałowa i samoistna, nie powstaje w skutek żadnego zdarzenia prawnego, istnieje sama dla siebie. Powstaje w sposób:

a) przymusowy. Pewne osoby do pewnych rzeczy potrzebują mieć współwłasność. Dotyczy to wspólnot gruntowych i wspólnot nieruchomości wspólnej dla wspólnoty mieszkańców.

Wspólnota gruntowa to relikt przeszłości z czasów feudalnych. Wg ówczesnych przepisów nie można było rozparcelować ziemi pośród chłopów. W 1963 wprowadzono przepisy regulujące wspólnoty. Każdy chłop otrzymał swój udział (ziemię), ale nie może jej dowolnie sprzedać ani podzielić. Wynika to z prawa administracyjnego. W pierwszej oklejności może sprzedać osobie ze wspólnoty, a w drugiej komuś ze wsi. Nad tym czuwa starosta, a decyzję zatweirdzają gminy. Wspólnoty nie mają założonej KW, więc ich stan prawny jest nieuregulowany. W 1993 wprowadzono przepisy ułatwiające likwidację wspólnot - gdy nie ma chętnych, to prawo pierwokupu ma gmina.

Nieruchomość wspólna dla wspólnoty mieszkańców wynika z ustawy o własności lokali (94). Właściciele nieruchmosci lokalowych wyodrębnionych w budynku tworzą wspólnotę mieszkańców, tzn mają udziały w części wspólnej, która nie należy od nikogo (klatka schodowa, poddasze). Udział określony jest ułamkiem lokal/pow wspólna. Współwłasnośc ta istnieje dopóki istnieją odrębne własności lokali.

b) z umowy np. dwie osoby coś kupują, albo jest darowizna na rzecz 2 osób

1. orzeczenie sądu. Przez połączenie lub pomieszanie. Np. jeśli ktoś zbudował budynek na czyimś gruntem to może być ustanowiona współwłasność budynek + grunt

przedmiotem współwłasności może być: nieruchomość, rzecz ruchoma, prawo użytkowania wieczystego, ograniczone prawa rzeczowe (oprócz hipoteki i zastawu)

korzystanie: czynności zwykłego zarządu za zgodą większości, czynności przekraczający zwykły zarząd - za zgodą wszystkich

KC traktuje współwłasność w częściach ułamkowych jako tymczasową i ułatwia jej zniesienie:

1. każdy może rozporządzać swoim udziałem bez pytania o zdanie osób trzecich

każdy może zażądać zniesienia współwłasności i to prawo nie może być ograniczone ani odebrane. Wyjątek stanowią nieruchomości - współwłaściciele mogą zawiesić takie żądania na okres 5 lat (wpis do działu III KW)

5 Uż. Wieczyste

• prawo rzeczowe dotyczące wyłącznie gruntów SKP lub samorządów terytorialnych udostępnionych innym na okres 40 - 99 lat; nie funkcjonuje samodzielnie → zawsze z własnością budynku; prawo do gruntów SKP lub JST

• sposoby powstania UW:

• z mocy prawa (uwłaszczenie państwowych i samorządowych op po 5.12.1990)

• decyzją organu administracyjnego (niektóre przypadki uwłaszczeń i przekształcenia prawa użytkowania w prawo własności na mocy ustawy z 1997 i 2001

• w drodze umowy w formie aktu notarialnego (najpowszechniejszy

• procedura nabycia prawa:

• uchwala rady gminy lub powiatu, sejmiku województwa lub zarządzenie wojewody wykazujące zgode na oddanie w UW

• wójt / burmistrz / pr. miasta, starosta, zarząd powiatu, zarząd województwa wywiesza wykaz nieruchomości przeznaczonych do oddania w UW → wisi 21 dni. Jeśli wartość nieruchomości przekracza 50 tys. zł. inf. musi być zamieszczona w prasie

• inf. o formie udostępnienia

• przetarg

• bez przetargu

• jeśli przetarg nie rozstrzygnięty w pierwszym podejściu, odbywa się 2 przetarg. Jeżeli w 2 też nie ma rozstrzygnięcia odbywają się negocjacje i nie ma kolejnego przetargu

Z kodeksu cywilnego:

Użytkowanie wieczyste - Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i osobom prawnym.

• W granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać.

• Budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

• Oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste następuje na okres dziewięćdziesięciu dziewięciu lat. W wypadkach wyjątkowych, gdy cel gospodarczy użytkowania wieczystego nie wymaga oddania gruntu na dziewięćdziesiąt dziewięć lat, dopuszczalne jest oddanie gruntu na okres krótszy, co najmniej jednak na lat czterdzieści.

• Wieczysty użytkownik uiszcza przez czas trwania swego prawa opłatę roczną.

• Sposób korzystania z gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika powinien być określony w umowie.

• Umowa o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste może ulec rozwiązaniu przed upływem określonego w niej terminu, jeżeli wieczysty użytkownik korzysta z gruntu w sposób oczywiście sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie, w szczególności jeżeli wbrew umowie użytkownik nie wzniósł określonych w niej budynków lub urządzeń.

6 Wywłaszczenie

Wywłaszczenie - odjęcie lub ograniczenie w drodze decyzji administracyjnej prawa własności, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego do nieruchomości. Dotoczy tylko nieruchomości. W sensie etymologicznym oznacza pozbawienie kogoś prawa własności.

Założenia wywłaszczenia:

1. dotyczy tylko nieruchomości;

2. na drodze decyzji administracyjnej;

3. na rzecz SP lub jednostek samorządu terytorialnego;

4. na cele publiczne wyraźnie określone w art. 6 ustawy o gosp. nieruchomościami;

5. przed wywłaszczeniem obowiązkowe negocjacje z właścicielem (jeżeli jest to możliwe to proponuje się nieruchomość zamienną);

6. tylko jeżeli celu nie da się zrealizować na innym gruncie należącym do SP.

Przebieg postępowania:

1. etap negocjacji (cywilno - prawny):

musi być wydana decyzja o WZiZT. Z nią geodeta udaje się do właściciela. Proponuje jakąś kwotę lub grunt zamienny. Cena - rzeczoznawca majątkowy szacuje wartość nieruchomości aby móc zaproponować pewną sumę za wywłaszczenie. Cena ta podlega dyskusji między właścicielem nieruchomości a organem uprawnionym do jej wykupu. Jeżeli w ciągu 2 m-cy (od zakończenia negocjacji; w przypadku autostrad płatnych od początku) właściciel nie zdecyduje się na sprzedaż przystępuje się do II etapu.

Jeżeli właściciel zgadza się sporządza się protokół z negocjacji, umowę kupna-sprzedaży w formie aktu notarialnego, wypłaca się zaoferowaną kwotę i wpisuje do dz. II jako właściciela KW SP lub JST.

2. etap postępowania administracyjnego (administracyjno - prawny):

przeprowadzany tylko w przypadku kiedy właściciel nie zgadza się na sprzedaż nieruchomości. Z urzędu (gdy wywłaszcza się na rzecz SP) lub na wniosek JST (wniosek: zawiera cel, dowód, że we wskazanym miejscu można budować - decyzja o WZiZT, dane o działce - wyciąg z EGiB poparty wypisem z KW, wykaz wszystkich podmiotów w sprawie i nieruchomości wywłaszczanych oraz protokół z negocjacji). Postępowanie wszczyna się postanowieniem starosty na terenie którego znajduje się nieruchomość. Starosta ma obowiązek przeprowadzenia postępowania administracyjnego - składa wniosek do sądu rejonowego o wpis do dz. III KW, że w sprawie danej nieruchomości toczy się postępowanie wywłaszczeniowe, porozumiewa się z właścicielem w sprawie odszkodowania. Przeprowadza się rozprawę administracyjną, którą kończy wydanie decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości i wysokości odszkodowania, wskazującą cel publiczny na który wywłaszczono nieruchomość. Decyzja może ustanowić służebność nieruchomości wywłaszczanej na rzecz n. sąsiednich. Od decyzji tej można się odwołać. Jeżeli nie skorzysta się z tej możliwości d. staje się ostateczna i można ja sądzić jedynie do NSA, ale inwestycja będzie w tym czasie realizowana. Decyzja ostateczna powoduje przejście prawa własności na SP lub JST - wpis w dz. II KW nowego właściciela. Odszkodowanie wypłaca się w ciągu 2 tygodni. Obecnie w Polsce bardzo rzadko zdarza się konieczność przeprowadzenia etapu II.

Postępowanie gdy nieruchomość nie ma uregulowanego stanu prawnego, czyli nie istnieje KW, zbiór dokumentów, dane z ewidencji ani żadne inne dokumenty na podstawie których można ustalić osoby które mają prawa rzeczowe do nieruchomości:

1. Nie ma negocjacji;

2. Ogłoszenie o poszukiwaniu osób mających prawa rzeczowe do nieruchomości (np. w prasie); na zgłoszenie jest 2 miesiące; jeśli się nikt nie zgłosi, to wszczynane kest postępowanie; jeśli się zgłosi - negocjacje itd.;

3. Wszczęcie postępowania o wywłaszczenie;

4. Nie ma rozprawy administracyjnej (bo nie ma właściciela);

5. Decyzja ogłaszana jest na tej samej zasadzie co poszukiwanie osób mających prawa do nieruchomości;

6. Odszkodowanie jest wypłacane, trafia do depozytu i jest tam przez 10 lat.