Prawa kompensacji:

Kinezyterapia - metoda terapeutyczna polegająca na wprowadzaniu i wykonywaniu odpowiednio dobranych ćwiczeń fizycznych w celu usprawnienia wydolności organizmu.

Wpływ ćwiczeń na układ / narządy:

◦ zwiększenie / utrzymanie zakresu ruchu w stawach

◦ kształtowanie powierzchni stawowych

◦ poprawa uwapnienia kości

◦ zwiększenie długości, siły i masy mięśni

◦ zwiększenie reakcji na bodziec (przez nerwy)

◦ zwiększenie krążenia krwi obwodowej, ułatwienie odpływu chłonki

◦ lepszy dopływ krwi tętniczej

◦ usuwanie produktów przemiany materii

◦ b. dobry bodziec

◦ ćw. bierne bodziec propioreceptywny

◦ ćw. czynne pobudzenie centr. ukł. nerw. rozwój pamięci ruchowej, łatwość w odbiorze bodźców zewn.

◦ ćw. specjalne koordynacja ruchowa + równowaga

◦ uelastycznienie tkanki płucnej i mięśni oddechowych

◦ zwiększenie pojemności życiowej płuc

◦ lepsze utlenienie krwi krążącej

◦ kształtowanie klatki piersiowej (pośrednio postawy)

◦ zwiększenie wydolności układu

◦ zwiększenie ukrwienia obwodowego

◦ lepsza sprawność mięśni gładkich

◦ poprawa perystaltyki

◦ zwiększenie wydolności wątroby i nerek

Kinezyterapia jako środek leczniczy

◦ zastosowanie dawkowego wysiłku miejscowego i ogólnego przy odp. doborze tempa / ilości ćwiczeń

◦ opracowanie programu ćwiczeń przyspieszenie regeneracji

◦ dobór ćwiczeń indywidualnych z uwzgl. ćw. izolowanych

◦ opracowanie treningu ruchowego utrwalenie wytworzonej kompensacji

◦ opracowanie indywidualnych pomocy

Podział ćwiczeń:

albo:

albo:

do kinezyterapii należy też:

Ćwiczenia bierne (wykonuje terapeuta)

◦ pozycje izolowane (leżące, siedząc; odcinek bliższy stawu na podłożu + stabilizacja (trzymać, albo przywiązać); odcinek dalszy stawu ująć jedną lub dwoma rękami.

◦ być wykonywany w pełnym zakresie

◦ delikatny, płynny, bezbolesny

◦ objąć wszystkie ruchy w poszczególnym stawie

◦ wykonywany w kilku powtórzeniach

◦ porażenia wiotkie i spastyczne mięśni

◦ znaczne niedowłady mięśni

◦ jako ćwiczenia wstępne po długotrwałym unieruchomieniu

◦ ostry stan zapalny stawu lub tkanek miękkich wokół stawu

◦ ciężki ogólny stan chorego (czasem długotrwały stan podgorączkowy nie jest przeciwwskazaniem)

Ćwiczenia bierne redresyjne wykonywane z użyciem pewnej siły

◦ zaburzenia w bilansie mięśniowym (np. porażenia, osłabienia jednej grupy mięśni grupa antagonistyczna sprawna)

◦ zmiany zapalne stawu (ważnym czynnikiem ból)

◦ długotrwałe unieruchomienie + zmiany urazowe

Stopnie siły mięśnia (wg Lovetta):

Ćwiczenia czynne (wykonuje pacjent pod kontrolą / przy pomocy terapeuty, źródłem bodźców układ nerwowy pacjenta)

◦ czynne w odciążeniu

◦ czynne wolne / właściwe

◦ czynne z oporem

Ćwiczenia czynne w odciążeniu

◦ przez kinezyterapeutę

◦ przez zawieszenie na taśmach

◦ przez zmniejszenie tarcia podłoża (np.: posypanie stołu talkiem)

◦ przez zmianę kąta nachylenia płaszczyzny

◦ przez zanurzenie w wodzie

Ćwiczenia czynne wolne / właściwe

◦ pozycja wyjściowa

◦ skurcz i ruch w pełnym zakresie

◦ rozkurcz i powrót do poz. wyjściowej

◦ odpoczynek - przerwa

Ćwiczenia czynne z oporem

◦ stawiany ręką kinezyterapeuty

◦ zwiększenie tarcia podłoża

◦ zmiana kąta nachylenia płaszczyzny

◦ rozciąganie sprężyny

◦ ciężarki na bloczkach

◦ obciążenie nieco mniejsze od maksymalnego

◦ obciążenie wzrasta „z seta na set”

◦ liczba powtórzeń wzrasta z obciążeniem

◦ oparte na skurczu izometrycznym (napięcie bez zmiany długości)

◦ oparte na skurczu izotonicznym (zmiana długości bez zmiany napięcia)

Reedukacja mięśni

◦ przygotowanie i ułożenie pacjenta

◦ objaśnienie choremu i pokazanie ruchu + przy sile 0 prośba o usiłowanie wykonania ruchu (czyli o wysłanie bodźca)

◦ lekkie bierne rozciągnięcie mięśnia (bodziec proprioceptywny)

◦ ruch bierny w pełnym zakresie przy współudziale pacjenta (ma myśleć, jakby to robił)

◦ przerwa - odpoczynek

◦ 2 - 3 razy dziennie, max 15 min.

◦ w miarę wzrostu siły mięśnia od chorego wymaga się coraz bardziej czynnego udziału w ćwiczeniach

◦ ćwiczenia prowadzone przez terapeutów (bez sprzętu!)

◦ podstawowym ćwiczeniem we wczesnym okresie choroby - stymulacja

◦ stymulacja - ruch bierny + drgania i wibracje naśladujące skurcz mięśnia drażnienie głębokiego czucia mięśniowego bodziec proprioceptywny

◦ stymuluje się poszczególne mięśnie, w niepełnym zakresie ruchu

◦ opiera się na założeniu, że ruchy stosowane w powszechnych metodach reedukacji nie są zgodne z naturalną codzienną pracą mięśni oraz, że ruchy dowolne mają charakter diagonalny i spiralny

◦ podstawą metody - wzory ruchu (osobne dla różnych części ciała), naśladujące ruchy z życia codziennego

◦ nazwa wzoru określona przez ruch, który odbywa się w proksymalnym stawie kończyny

Metoda Bobath

◦ hamujących nieprawidłowe odruchy

◦ ułatwiających wykształcenie prawidłowych odruchów postawy i dowolnych

◦ regulujące położenie ciała i kończyn w stosunku do głowy i szyi za pomocą ruchów głowy lub obręczy kończyny górnej

◦ regulujące ułożenie głowy w przestrzeni oraz w stosunku do tułowia za pomocą ruchów tułowia

Ćwiczenia oddechowe

◦ wdech - faza czynna - zwiększenie objętości kl. piersiowej; m. międzyżebrowe zewnętrzne, pochyłe szyi, przepona, ewentualnie sutkowo - mostkowo - obojczykowe

◦ wydech - faza bierna; siły sprężyste + ewentualnie m. międzyżebrowe wewnętrzne

Ćwiczenia rozluźniające / relaksacyjne

Ćwiczenia poranno - higieniczne

Ćwiczenia synergistyczne

◦ bezwzględne - wrodzone (każdy je posiada); przykład: w leżeniu tyłem zgięcie grzbietowe stopy napięcie m. czworogłowego uda, w leżeniu tyłem uniesienie głowy napięcie m. prostego brzucha, w leżeniu przodem uniesienie głowy napięcie m. pośladkowego wielkiego

◦ względne - niezależne od bezwzględnych, u różnych osób w innym stopniu

◦ kontrlateralne (w trakcie unieruchomienia chory ćwiczy zdrową kończynę)

◦ psilateralne (niepełne unieruchomienie chory ćwiczy odsłonięte odcinki)