PROBLEMY ROZWOJU I BEZPIECZEŃSTWA W AFRYCE

• na kontynencie afrykańskim proces dekolonizacji miał swe początki w latach 50-tych XX wieku; między 1955 a 1965 rokiem liczba niepodległych państw wzrosła z 4 do 35

• 2 III 1956 niepodległość uzyskało Maroko, a 15 VI 1956 - Tunezja

Imperium francuskie - Kwestia Algierii

• oddzielną kwestię stanowiła Algieria, od lat podporządkowana i będąca częścią Francji kolonia, w której prywatne interesy miało 1,1 mln kolonistów francuskich

• za reprezentanta interesów 8 milionów arabsko-berberyjskich muzułmanów był Front Wyzwolenia Narodowego Ahmeda Ben Bella ( FLN Front de Liberation Nationale ), który w sierpniu 1956 roku za główny cel postawił sobie powstanie niepodległej republiki demokratycznej

• walki niepodległościowe Algierczyków były utrudnione wobec faktu zwiększenia kontyngentu wojsk francuskich jak również w związku z faktem odkrycia poważnych złóż ropy naftowej na Saharze

• milowym krokiem do niepodległości Algierii była wydana 16 II 1957 rezolucja Zgromadzenia Ogólnego NZ domagająca się „rozwiązania pokojowego i demokratycznego”

• 22 X 1957 miało dojść do spotkania Ben Bella z sułtanem Maroka i prezydentem Tunezji w Tunisie, jednak samolot, którym leciał został porwany przez wywiad francuski; późniejsze aresztowanie Ben Bella wywołało sporo kontrowersji, jak również zbombardowanie 8 II 1958 przez Francuzów tunezyjskiego miasteczka Sakiet Sidi Youssef pod pretekstem rozbicia koncentrujących się tam oddziałów Armii Wyzwolenia Narodowego

• 18 IX 1958 proklamowano Republikę Algierską i powstał Rząd Tymczasowy uznany przez wiele państw

• krokiem do niepodległości była proklamowana przez gen de Gaulle'a zasada samostanowienia, Generał nie proponował jednak zawieszenia broni

• 18 V 1961 w Evian rozpoczynają się rokowania

• 18 III 1962 dochodzi do porozumienia na mocy którego Francja uznała niepodległość Algierii łącznie z Saharą; Algieria miała pozostać związana z Francją gospodarczo, gwarantowano również kolonistom prawa własności

• kolejna we Francji i w Algierii odbywają się referenda w sprawie niepodległości Algierii i porozumień z Evian, pozytywne ich rozstrzygnięcia doprowadzają do proklamowania przez Algierię niepodległości 1 VII 1962 roku

• nowe państwo nazwano Algierską Ludową Republiką Demokratyczną - 25 IX 1962

Dekolonizacja Czarnej Afryki

• ustawa parlamentu francuskiego dot. Niepodzielności Republiki z zapewnieniem posunięć decentralizacyjnych - 23 VI 1956

• konstytucja V Republiki z 28 IX 1958 zmienia Unię Francuską we Wspólnotę Francuską

• za udziałem we Wspólnocie głosują wszystkie terytoria francuskie w Czarnej Afryce i Madagaskar z wyjątkiem Gwinei ( kampania Sekou Toure: „lepsza jest nędza na wolności niż bogactwo w niewoli” )

• zdaniem de Gaulle'a utrzymywanie kolonii, a w związku z tym licznego kontyngentu wojskowego nie sprzyjało ani prestiżowi Francji ani modernizacji jej armii

• de Gaulle'a wprowadza do konstytucji V Republiki prawo terytoriów afrykańskich do samostanowienia

• w Senacie Wspólnoty Francuskiej znalazło się 98 delegatów terytoriów zależnych i 186 delegatów francuskich

• konstytucja z 1958 dawała członkom Wspólnoty prawo do wystąpienia z niej z czego skwapliwie skorzystało wiele terytoriów - w 1960 15 byłych kolonii francuskich miało już niepodległość polityczną co podważało koncepcję Wspólnoty Francuskiej

Dekolonizacja Imperium Brytyjskiego

• usamodzielnianie się kolonii brytyjskich miało przebieg fragmentaryczny; 6 III 1957 dawne Złote Wybrzeże przyjęło nazwę Ghany

• inicjatorem przemian w Ghanie był Kwame Nkrumaha lider CPP ( Convention People Party ), który wzywał do walki z imperializmem oraz postulował zorganizowanie federacji państw afrykańskich

• za przykładem Ghany poszła Nigeria i Sierra Leone - niepodległość kolejno w 1960 i 1961 roku, następnie Tanganika, Kenia, Zanzibar

• w Afryce Południowo-Wschodniej w 1963 upada Federacja Afryki Środkowej zdominowana przez białych; w 1964 powstaje Republika Malawi, w tym samym roku Zambii

• Związek Południowej Afryki opiera się na Apertheidzie czyli: „oddzielny i równoległy rozwój każdej rasy w przyznanej jej strefie geograficznej”; tłoczono kolorowych do tzw. bantustanów przeciwko czemu wystąpił African National Congress pod przewodnictwem Johna Luthuli oraz Pan African Congress Roberta Subukwe

• W 1960 w Sharpeville policja morduje 69 demonstrantów, ZPA występuje ze Wspólnoty Brytyjskiej, a ludność w referendum opowiada się za niepodległością Republiki Południowej Afryki

Kryzys kongijski

• Kongo Belgijskie na mocy konstytucji Belgii z 1955 roku było terytorium narodowym Belgii. Z powodu bardzo bogatych złóż surowcowych 100 tys. białych, głównie Belgów miało wiele do stracenia pozwalając na działania ruchów niepodległościowych. Chciano odseparować Kongo Belgijskie od wpływów reszty kontynentu, a o emancypacji politycznej Konga miało się mówić dopiero za ok. 30 lat.

• Ruch niepodległościowy w Kongo był pod wpływem niepodległości Gwinei i Konga-Brazzaville; dochodzi do wieców solidarności z tymi państwami, a następnie do starć demonstrantów z Policją czego skutkiem jest zabicie setki Kongijczyków

• Przebieg wydarzeń zmusza Belgów do zwołania brukselskiej „konferencji okrągłego stołu” z udziałem przedstawicieli 14 partii - żądania natychmiastowej niepodległości ze strony afrykańskiej

• 19 V 1960 Kongo, na mocy ustawy zasadniczej wydanej przez parlament belgijski, otrzymuje konstytucję parlamentarną, a 30 VI 1960 król Baudouin proklamował niepodległość Konga

• 11 lipca secesji dokonuje najbogatsza prowincja Katanga po buncie Kongijczyków spowodowanym chęcią odesłania belgijskich oficerów, a następnie pacyfikacji buntu przez brytyjską piechotę morską

• 14 IX 1960 zamachu stanu dokonuje pułkownik Joseph Mobutu, dotychczasowy szef sztabu i nowy dowódca armii kongijskiej, zawiesił działalność prezydenta, premiera i obu izb parlamentu; premier Lulumba zostaje aresztowany, przewieziony do Katangi i zamordowany w styczniu 1961 roku pozostając symbolem walki Afryki o niezależność

• w 1961 w Kongu działa aż 15 rządów, II ofensywa przeciw Katandze kładzie kres rozbiciu Konga 21 XII 1962

• w listopadzie 1965 w miejsce Kasavubu prezydentem został gen. Joseph Mobutu, który utrwalił jedność Konga oraz jego związki z kapitałem zachodnim

Współpraca międzynarodowa państw afrykańskich

• IV 1958 dochodzi do pierwszej konferencji państw afrykańskich w Akrze; w przyjętej 22 IV deklaracji jej uczestnicy podkreślili przywiązanie do celów ONZ i zasad Bandungu oraz wolę obrony wolności i niezależności; skierowali też apel do wielkich mocarstw o zaprzestanie produkcji broni jądrowej i wyścigu zbrojeń

• 14-24 VI 1960 dochodzi do drugiej konferencji niepodległych państw afrykańskich w Addis-Abebie; proklamowano uroczyście Rok Afryki; uchwalono 16 rezolucji, głównie dotyczących współpracy gospodarczej i politycznej państw afrykańskich pod hasłem wyzwolenia i jedności całego kontynentu

• w roku 1961 10 państw afrykańskich na forum ONZ uchwaliło rezolucję w sprawie przekształcenia kontynentu w strefę bezatomową

• Grupa Casablanki - Maroko, ZRA, Algier i Libia - jednolita polityka wobec wojny algierskiej oraz interwencji w Kongo; sprawa pełnego wyzwolenia kontynentu afrykańskiego oraz sprawa palestyńska

• Grupa Brazzaville - 12 państw frankofońskich deklarujących swój związek z Francją oraz rezerwę w stosunku do haseł jedności afrykańskiej

• Grupa Monrowii - akcentuje potrzebę przyspieszenia postępu gospodarczego i społecznego państw afrykańskich oraz koordynacji ich działalności politycznej

• 25 V 1963 - w Addis-Abebie uchwalono Kartę Organizacji Jedności Afrykańskiej (OJA); karta zobowiązała sygnatariuszy do umacniania jedności i solidarności państw afrykańskich oraz do poszanowania ogólnodemokratycznych zasad stosunków międzynarodowych i praw człowieka; miała być tez ochroną przed neokolonializmem

• OJA powołuje złożony z 9 państw Komitet Wyzwolenia w celu wsparcia dążeń niepodległościowych, pozostających wciąż pod jarzmem kolonializmu, 15% obszaru Afryki

• Państwa OJA wywierają presję dyplomatyczną, a następnie zrywają stosunki z Portugalią i RPA z ich represji w stosunku do Afrykańczyków

• Działania OJA napotykały wiele przeszkód ze względu na przeszkody stawiane przez Zachód nie chcący pogodzić się z postępującymi zmianami i utratą wpływów, a z drugiej strony z powodu braku wśród działaczy OJA odpowiedniej, doświadczonej kadry i wpływowych przywódców co tym bardziej motywowało członków organizacji do jedności i solidarności

• Pomimo postępującej dekolonizacji wciąż próbowano zachować, a nawet utworzyć państwa o rasistowskim podziale władzy i społeczeństwa; w roku 1965 premier Rodezji Południowej Ian Smith ogłosił „jednostronną deklarację niepodległości”, która miała zapewnić 240 tys. białych panowanie nad 5 milionami Murzynów; państwa tego nie uznano, zastosowano bojkot na dostawę ropy dla Rodezji (łamany), dlatego reżim Smitha czuł się pewnie, więc postanowiono 2 III 1970 proklamować Republikę Rodezji

• Politykę rasistowską prowadziła również RPA wobec sąsiadów, głównie Namibii gdzie utworzyła wspomniane już wcześniej bantustany ( Namibia uzyskała niepodległość dopiero w 1990 )

• W latach 60-tych OJA utworzyła wiele związków gospodarczych: Afrykański Instytut Rozwoju Gospodarczego w Dakarze, Afrykański Bank Rozwoju w Chartumie, wiążąc obie instytucje z Afrykańską Komisją Gospodarczą ONZ; Wspólnota Afryki Wschodniej, Unia Celna i Gospodarcza Afryki Środkowej, Unia Celna i Gospodarcza Afryki Zachodniej

Współpraca państw afrykańskich na forum ONZ

• pod koniec lat 60-tych państwa afrykańskie stanowią już 1/3 tej organizacji

• 11 X 1965 Zgromadzenie Ogólne NZ uchwaliło rezolucję o współpracy między ONZ a OJA; działania OJA wpłynęły na likwidacje proamerykańskiej maszyny do głosowania, część organów ONZ miała swe siedziby w Afryce

• pierwszą kością niezgody w OJA był stosunek do konfliktu izraelsko-arabskiego. Izrael wspierał ekonomicznie i technicznie państwa afrykańskie, jednak wspólnego stanowiska nie udawało się osiągnąć z powodu podziału na „białych” muzułmanów popierających Arabów i „czarnych” chrześcijan; w końcu 22 XI 1967 na mocy 242 rezolucji Rady Bezpieczeństwa, wezwano Izrael do wycofania się z zajętych w czasie wojny terytoriów

• od roku 1964 OJA zajmuje również wygodne stanowiska zalecające jej członkom politykę niezaangażowania

→ Jaunde I (1963)i Jaunde II (1969) - konwencje o stowarzyszeniu OJA z EWG podpisane przez 18 państw, które miały na celu zapewnienie na kontynencie stabilizacji i pokoju

• OJA ingerowała w konflikty i kryzysy za pośrednictwem Komisji Mediacji, Koncyliacji i Arbitrażu, jak i poprzez debaty swych organów głównych

• W trakcie III konfliktu kongijskiego OJA IX 1967 potępiła wykorzystywanie najemników w Kongu oraz wezwała państwa członkowskie do udzielenia wszelkiej pomocy jego legalnemu rządowi

• Integralność terytorialna to dla OJA nienaruszalność granic; w 1963 udało się jej doprowadzić do kompromisu w sporze granicznym między Algierią a Marokiem

• OJA prowadziła mediacje w trakcie kryzysu w Nigerii ( konflikt biafrański, 1966-1970), w którym doszło do rozczłonkowania niepodległego państwa - rząd centralny wspólnie z OJA był za jednolitością Nigerii, jednak dochodzi do proklamowania 30 V 1967 Republiki Biafry popieranej przez niektóre państwa afrykańskie jak i propagandę zachodnią i chińską; wszystkie te działania godziły w sens istnienia OJA; ostatecznie po niepotwierdzeniu się pogłosek o ludobójstwie dokonanych przez wojska federalne, wzmocniła się pozycja Lagos w rozmowach na temat utrzymania jedności państwowej Nigerii, co przyniosło skutek 14 I 1970 w postaci podpisania aktu kapitulacji przez secesjonistów

Lata 70-te i rozpad resztek systemu kolonialnego

• rok 1974 to upadek faszyzującego reżimu w Portugalii („rewolucja goździków”) co przyczynia się do upadku jej systemu kolonialnego w Afryce; niepodległość proklamują Gwinea-Bissau, Mozambik, Wyspy Zielonego Przylądka, Wyspy Tomasza i Książęca

Angola

• W sierpniu 1974 rząd Portugalii ogłasza przyznanie niepodległości Angoli w ciągu 2 lat; ponieważ 3 ruchy narodowowyzwoleńcze uzgodniły wspólne stanowisko, Lizbona wyznaczyła datę proklamowania niepodległości Angoli już na 11 XI 1975; niestety dochodzi do rozłamu i zaczyna się walka przeciw rządowi 2 wchodzących wcześniej w skład koalicji ugrupowań

• OJA próbowała przeciwdziałać zaostrzaniu się konfliktu; kiedy 11 XI powstała Ludowa Republika Angoli, wystąpiła sprzeczność co do tego czy uznać i przyjąć do OJA popierane przez ZSRR państwo, ale ostatecznie przyjęto Angolę do OJA 12 lutego 1976

• Pod wpływem wydarzeń w Angoli oraz po przepychankach ze stroną francuską, 27 VI 1977 nie podległość ogłasza Republika Dżibuti

• w Rodezji wciąż rządzi reżim Smitha, ze względu na negatywny stosunek większości Rodezyjczyków do reżimu, Brytyjczycy nie uznają go; z powodu izolacji reżimu najwięcej ucierpiała Zambia, która eksportowała miedź koleją przez Rodezję; dzięki ofercie Chińczyków zlikwidowano ten problem i zbudowano tzw. „Tanzan” czyli linię kolejową, która miała w połowie lat 70-tych połączyć Zambię z tanzańskim portem Dar es-Salaam

• tymczasem w obliczu wzrastających antagonizmów powstaje Zjednoczony Front Rodezyjskiego Ruchu Narodowego , który prowadzi rozmowy z rządem i W. Brytanią na temat doprowadzenia do rządów większości

• X-XII 1976 w Genewie dochodzi do konferencji „okrągłego stołu” czego skutkiem jest powołanie dwuizbowego parlamentu; 1 VI 1979 ogłoszono niepodległość Zimbabwe-Rodezji; w końcu po trwającej 14 lat rebelii 18 V 1980 powstaje niepodległa Republika Zimbabwe

Sahara Zachodnia

• zainteresowanie tym regionem Afryki wzmogło się po odkryciu w 1963 roku złóż fosforytów, a później rud żelaza, miedzi uranu i gazu

• Sahara Zachodnia, skolonizowana przez Hiszpanów pod koniec XIX wieku stała się „języczkiem u wagi” Maroka, Mauretanii, Algierii

• W 1967 powstał Front Wyzwolenia Sahary, od 1973 miejsce FLS zajmuje Front Wyzwolenia Sakia el Hamra i Rio de Oro (Polisario) dążący do zdobycia niepodległości walką zbrojną ( w dużej mierze dzięki wsparciu Algierii, która na forum ONZ i OJA proponowała rezolucje popierające prawo Sahary Zachodniej do samostanowienia

• 14 XI 1975 - porozumienie hiszpańsko - marokańsko - mauretańskie - Hiszpania godzi się na dekolonizację, wycofując urzędników i wojsko, administracja w okresie przejściowym miała być przekazywana Maroku i Mauretanii, kopalnie fosforytów miały przejść pod kontrolę Maroka, Hiszpania mogła zachować bazy wojskowe w El Ajun i Villa Cisneiros, Maroko zobowiązało się do czasu odzyskania przez Hiszpanię Gibraltaru nie żądać zwrotu Ceuty i Melilli; 12 I 1976 Saharę Zachodnią opuszczają ostatni żołnierze hiszpańscy

• Polisario proklamowało 27 II 1976 utworzenie Saharyjskiej Arabskiej Republiki Demokratycznej, oddziały Polisario atakują Mauretanię, później południowe krańce Maroka; 5 VIII 1979 przedstawiciele Polisario i Komitetu Wojskowego Ocalenia Narodowego Mauretanii podpisali w Algierze ostateczne porozumienie pokojowe rezygnując z wzajemnych roszczeń.

• 23 III 1975 obalenie cesarza i proklamacja Etiopskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej, która obiera proradziecki kurs

OJA w latach 70-tych

• OJA odgrywa coraz większą rolę zarówno w Afryce jak i na świecie; z jej inicjatywy i przy jej poparciu uchwalono wiele rezolucji na forum NZ oraz ruchu państw niezaangażowanych

• OJA przeciwstawia się współpracy kolonialnych i rasistowskich sił w Afryce z Izraelem

• 25 V 1973 OJA uchwaliła Afrykańską deklarację o współpracy, rozwoju i niezależności gospodarczej; chciano wyrównać różnice rozwojowe pomiędzy państwami Afryki, jak również zwiększyć gospodarcze znaczenie Afryki na świecie

• państwa afrykańskie negocjowały porozumienia Lome I i Lome II dotyczące współpracy z EWG (1974); dzięki możliwości bezcłowego wwozu towarów z EWG państwa afrykańskie zapewniły sobie pewne korzyści

Początek lat 80-tych w Afryce

• przyczynami konfliktów w Afryce lat 80-tych były pozostałości kolonializmu i neokolonializmu

• XI 1981 - wkroczenie wojsk RPA na terytorium Angoli ( prowincja Cunene )

• 19 VII 1982 nowa ofensywa wojsk RPA skutkująca się ich wdarciem na 200 km w głąb Angoli i ostrzelaniem pozycji angolskich przez 2 miesiące

• RPA dokonuje też operacji wojskowych w Mozambiku

• W trakcie swych ataków RPA kontynuuje tworzenie bantustanów

• OJA popiera w obliczu zaistniałej sytuacji partyzantów SWAPO, działających na pograniczu Angoli i Namibii, podwajając pomoc materialną dla partyzantów i tworząc specjalny fundusz dla Namibii; OJA wzywa Radę Bezpieczeństwa do ustanowienia na RPA sankcji

• W trakcie agresywnych działań RPA, działa tzw. „grupa kontaktowa”, której celem była zmiana niekorzystnego wizerunku RPA poprzez nawiązywanie kontaktów i współpracy z państwami afrykańskimi; działania te jednak nie przynosiły oczekiwanych efektów

• 3-14 IX 1981 odbyła się specjalna sesja Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie Namibii, której efektem było: bezzwłoczne ogłoszenie przez Radę Bezpieczeństwa obligatoryjnych sankcji globalnych wobec RPA, czuwanie nad bojkotem RPA przez Radę ONZ do spraw Namibii, udzielenie SWAPO przez państwa członkowskie większego poparcia materialnego, finansowego i wojskowego

• nałożone przez OPEC embargo na dostawę ropy do RPA nie skutkuje rozpoczęciem rozmów na temat niepodległości Namibii

• 25-29 IV 1983 odbywa się paryska konferencja 136 państw w sprawie Namibii, ale bez RPA, które odmówiło udziału przez potraktowanie SWAPO jako jedynego reprezentanta ludności Namibii

• 16 III 1984 - zostaje podpisany układ o nieagresji między Mozambikiem a RPA

• 16 II 1984 - porozumienie z Lusaki: utworzenie mieszanej komisji do spraw wycofywania się wojsk RPA z terytorium Angoli; Angola zobowiązała się wycofać z regionu granicznego oddziały SWAPO i Kubańczyków

• porozumień Angoli i Mozambiku z państwem apertheidu nie uznaje OJA

• w kwestii Sahary Zachodniej OJA podnosi uchwałę w sprawie przeprowadzenia referendum dotyczącego ewentualnej przynależności do Maroka bądź utworzenia własnego państwa; zaraz potem Polisario przedstawia swój 9-pkt program

• 8-12 VI 1983 szczyt OJA w Addis Abebie wymienia po raz pierwszy Polisario w rezolucji i wzywa front oraz władze Maroka do bezpośrednich rokowań o przerwanie ognia i przeprowadzenie referendum bez żadnych środków przymusu

• 19 VIII 1981 - incydent w Zatoce Wielkiej Syrty czyli wpłynięcie okrętów amerykańskich na wody uważane przez Libijczyków za swoje i przy tej okazji zestrzelenie 2 libijskich samolotów

→ 9 VIII 1982 - utworzenie SADCC ( Konferencja Koordynacji Rozwoju Afryki Południowej ); organizacja ta miała zwiększyć współpracę regionalną oraz uniezależnić zainteresowane państwa ekonomicznie od RPA

• 1 VII 1984 w Harare państwa południowo-wschodniej i wschodniej Afryki tworzą Obszar Uprzywilejowanej Wymiany Handlowej, obniżając stawki celne i przyjmując postanowienia o zacieśnieniu współpracy gospodarczej

Druga połowa lat 80-tych

• jednym z głównych problemów tego okresu jest rosnące zadłużenie państw afrykańskich, pogarszanie się poziomu życia ludzi we wszystkich aspektach; 32 państwa afrykańskie stosują się do zaleceń MFW i dokonują cięć m.in. w oświacie, opiece zdrowotnej, usługach społecznych

• za przewodnictwa w OJA prezydenta Egiptu Mubaraka postulowano m.in. utworzenie Afrykańskiego Wspólnego Rynku przed zakładanym 2000 rokiem; na czoło wychodzą wezwania do jedności gospodarczej kontynentu;, potrzeba wielopartyjności

• 31 I 1986 prezydent RPA Pieter Botha zapowiada reformy twierdząc że „arertheid jest pojęciem przestarzałym”; z drugiej strony sąsiedzi RPA wciąż są uzależnieni gospodarczo od wielkiego sąsiada

• 26-27 VI 1986 - szczyt EWG w Hadze, EWG grozi RPA sankcjami jeśli w ciągi 3 miesięcy nie rozpoczną się reformy zmierzające do likwidacji apertheidu; mimo oporu RPA w reformach EWG nie wprowadza reform z powodu sprzeciwu Londynu i Bonn

• 12 VII 1989 dochodzi do spotkania byłego prezydenta Bothy z Nelsonem Mandelą, czołowym działaczem Afrykańskiego Kongresu Narodowego (ANC)

• 20 IX 1989 - Frederik de Klerk - nowy prezydent RPA podejmuje dzieło demontażu apertheidu

• 2 II 1990 - prezydent zniósł zakaz działalności wrogich apertheidowi orhanizacji

→ 22 XII 1988 - przedstawiciele Angoli, Kuby i RPA podpisują układ trójstronny w sprawie niepodległości Namibii

• 7-11 XI 1989 - wolne wybory w Namibii

• 21 III 1990 - zakończenie dekolonizacji Namibii

→ 22 XII 1988 - układ między Angolą a Kubą o wycofaniu wojsk kubańskich

• 24 VI 1989 - porozumienie o zawieszeniu broni z Gbadolite - dzień narodowego pojednania

Lata 90-te

• II-III 1991 - pierwsze pakiety ustaw w RPA znoszących apertheid; Komisja Prawdy i Pojednania donosi o łamaniu praw człowieka w latach 1960-1994 oraz kwalifikuje apertheid jako zbrodnię przeciw ludzkości

• w latach 90-tych Mandela już jako prezydent dąży do zmiany priorytetów RPA w stosunku do lat ubiegłych angażując się w kampanie pokojowe oraz starając się być stroną rozjemczą w konfliktach

Kwestie bezpieczeństwa

• 27-28 XI 1998 - XX szczyt francusko-afrykański skupiający się na kwestii zakończenia konfliktu w regionie Wielkich Jezior

• w latach 90-tych OJA starała się promować wspólne interesy państw afrykańskich, ale najbardziej absorbowały ją liczne konflikty międzyetniczne oraz konieczność obrony kolejnych rządów; skomplikowane konflikty utrudniają działalność OJA

• 8-9 IX 1999 - nadzwyczajny szczyt OJA w Syrcie: unifikacja polityczna i ekonomiczna kontynentu oraz domaganie się miejsca Afryki w Radzie Bezpieczeństwa ONZ; ostra krytyka tych, którzy traktowali Afrykańczyków jak niewolników

→ wizje dla Afryki są pesymistyczne. Debata 15 członków Rady Bezpieczeństwa ONZ w NY w 1997 stwierdziła, że od czasu zimnej wojny pomoc ekonomiczna dla regionu została drastycznie ograniczona; Afryka stanie się jedynym regionem świata, w którym nędza będzie rosnąć w XXI wieku