J. SŁOWACKI „KRÓL- DUCH”, notatki ze wstępu Juliana Krzyżanowskiego

- poemat, którego jedynie rapsod I pojawił się drukiem, kolejne 4 w rękopisach

- Napisany oktawą

- Słowacki usiłował nim stworzyć obraz dziejów Polski od początków po czasy sobie współczesne

- oparty na koncepcjach filozoficznych sformułowanych w Genezis z ducha. Dziej narodu miały więc być dziełem trójcy duchów, wcielających się kolejno w osoby władców Polski: Lecha, Popiela, Piasta, Mieszka, Chrobrego, Bolesława Śmiałego, Henryka Pobożnego, Łokietka, Jagiełły.

- Opracowania rapsodyczne dotyczyły jedynie panowania Popiela, Piasta, Mieczysława I, Bolesława Śmiałego.

- Podstawowe założenia:

* jedność dziejów- wyraża się w wędrówce „króla- ducha” przez kolejne ciała

* gra sił nadprzyrodzonych, wyznaczających postępowanie jednostek rządzących i narodu

- Zawiły i rozległy proces historyczny otrzymał postać obrazu, opartego na swoistym systemie poglądów i wierzeń uchylających się spod kontroli rozumu.

- Człowiek rozpoczynający w poemacie dzieje Polski (Popiel) jest duchem starożytnego Greka- Hera Armeńczyka- który po spaleniu zwłok na stosie odradza się „gdzieś pod wieśniaczym płotem” w państwie Lecha.

- Traci on w nowym wcieleniu wygląd Greka, ale zachowuje poczucie jakichs związków z helleńską ojczyzną.

- Poemat zawiera wiedzę historyczną epoki: stosunki międzynarodowe za Piastów, stosunki wewnętrzne, walka między pogaństwem i chrześcijaństwem, zatargi dynastyczne, idee przewodnie odnajdywane przez mistyków naszych dziejach, jak dążenie do wzmocnienia władzy królewskiej i obrony przed Niemcami. Dzięki tym właściwościom dzieło budziło zachwyt, także ze względu na mistrzowską formę artystyczną.

- Król Duch w twórczości poety wyrazem roszczeń i urojeń skrajnego indywidualizmu, wybujałego w czasach romantycznych.

M. Janion i M. Żmigrodzka:

- poeta rozpoczął pisanie poematu w 1845 r., w 1847 wydał Rapsod I, do końca życia pracował nad kolejnymi pozostawiając je w formie niedokończonej

- To dopełnienie poematu Genezis z Ducha

Filozofia genezyjska Słowackiego, oparta na teorii ewolucji Ducha:

- terenem tej ewolucji jest cała historia, są to dzieje następujących po sobie wcieleń Ducha, którymi są coraz to wyższe formy systemów bytowania narodów

- ewolucyjne przejścia na wyższy poziom dokonują się w czasie kataklizmów i rewolucji, ponieważ wymaga to zniszczenia poprzednich form

- ta wizja historii usprawiedliwia okrucieństwo człowieka (władców, ale i ludu)

- etyka genezyjska podporządkowana jest zasadzie skuteczności osiągania celu, który usprawiedliwia stosowane środki

---