OSOBY FIZYCZNE
Człowiek jako osoba fizyczna posiada dwa uprawnienia jako zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych.
Zdolność prawna jest to zdolność do tego, aby być podmiotem do praw i obowiązków. I taka zdolność posiada każdy człowiek przynajmniej w kręgu krajów tzw. cywilizowanych. Nie ma tu znaczenia płeć np.: czy człowiek jest mężczyzną czy kobietą, po drugie wiek czy chodzi tu o dziecko, osoby dorosłe czy o osoby starsze, narodowość, rasa czy wyznanie religijne.
Zdolność do czynności prawnych jest to zdolność do tego, aby przez własne działania nabywać prawa albo zaciągać zobowiązania. Pewna zdolność do czynności prawnych wiąże się z właściwym i należytym używaniem rozumu, rozpoznaniem sytuacji i w celu ochrony tej osoby, która nie ma albo z powodu wieku albo stanu psychiki umysłu właściwego używania rozumu przewiduje się ograniczenia.
W tej sytuacji występują 3 rodzaje zdolności do czynności prawnych:
Całkowity brak zdolności do czynności prawnych, który charakteryzuje osoby będące dziećmi do ukończenia 13 roku życia.
Okres ograniczonych zdolności do czynności prawnych, który występuje w wieku od 14 do 18 roku życia, i od 18 roku życia występuje okres pełnych zdolności do czynności prawnych
W wieku do lat 13 osoba małoletnia jest reprezentowana całkowicie przez swoich rodziców i opiekunów, którzy będą mogli reprezentować ich interesy. I tak na rzecz takiego dziecka można przepisać korzyść majątkową natomiast nie można niczego dziecku odebrać bez zgody sądu rodzinnego i opiekuńczego. Współczesne państwo licząc się z rzadkim, ale występującym w praktyce naruszeniem praw dziecka powołało specjalne instytucje np.: Rzecznik Praw Dziecka, który chroni jego interesy. Z drugiej jednak strony prawo przewiduje, że dziecko może ulec demoralizacji i popełnić czyny przestępcze, dlatego przewiduje specjalne karne postępowanie dla nieletnich z możliwymi karami jak odosobnienie w domu poprawczym itp. Dziecko może w tym wieku wykonywać proste czynności z zakresu życia codziennego a więc za kieszonkowe musi kupić żywność, słodycze, zabawki, itp. Warunkiem takiej ważności czynności prawnej jest to, aby nie odbyło się to z pokrzywdzeniem małego dziecka.
W okresie ograniczonej zdolności czynności prawnych młody człowiek pewne rze3czy może wykonać, innych natomiast nie, w szczególności w tym wieku nie można zacząć związku małżeńskiego- dla mężczyzn ten zakaz jest bezwzględny, natomiast zgodnie z prawem 16-letnia kobieta może za zgodą sądu rodzinnego i opiekuńczego zawrzeć związek małżeński. Z momentem zawarcia zw. małżeńskiego kobieta nabywa pełną zdolność do czynności prawnych, mimo że jest osobą małoletnią. W tym okresie czasu osoba młodociana może po ukończeniu 15 lat podjąć pracę jako pracownik małoletni- na specjalnych prawach, posiadać tymczasowy dowód osobisty a także konto w banku o kategorii junior. Z dniem ukończenia 18 roku życia następuje ogromna zmiana w kompetencjach prawnych człowieka. Staje się on osobą dorosłą o pełnej czynności do zdolności prawnych. Ma on pełne prawo, ale ponosi również pełną i nieograniczoną odpowiedzialność za swoje czyny tak w prawie cywilnym jak i karnym.
Prawna dojrzałość wcale jeszcze nie oznacza dojrzałości społecznej. Jeśli dziecko chce się uczyć prawo nasze przewiduje obowiązek alimentacyjny i wspomagania dziecka do ukończenia 25 roku życia.
Osoba dorosła ma pełną zdolność do czynności prawnych aż do śmierci chyba, że zostanie ubezwłasnowolniona. Ubezwłasnowolnienie jest pozbawieniem zdolności do czynności prawnych przez sąd, W Polsce przez Sąd Okręgowy. Jeżeli z powodu choroby psychicznej lub niedorozwoju albo innych zaburzeń psychicznych a w szczególności alkoholizm i narkomania i lekomania, człowiek nie może rozpoznać znaczenia swojego czynu i pokierować swoim postępowaniem.
Sąd wojewódzki przeprowadza w tej sprawie rozprawę wzywa dwóch niezależnych, biegłych psychiatrów, którzy oceniają stan psychiczny człowieka. Jeżeli opinie obydwu biegłych wskazują na zaburzenia psychiczne, brak należytej kontroli ze strony pacjenta, sąd może, ale nie musi orzec całkowite ubezwłasnowolnienie albo częściowe ub. Całkowite ub. Jest to całkowite pozbawienie zdolności do czynności prawnych i dla takiej osoby ustanawia się opiekuna a częściowe ub. Oznacza częściowe pozbawienie zdolności do czynności prawnych i dla takiej osoby ustanawia się kuratora.
Całe życie człowieka jest starannie udokumentowane w specjalnych aktach stanu cywilnego, które prowadzą urzędy stanu cywilnego na całym terenie kraju, przy każdym urzędzie gminy. W szczególności w aktach stanu cywilnego zapisywane są takie dane jak:
Fakt urodzenia- metryka chrztu
Fakt małżeństwa- akt małżeństwa
Fakt urodzenia własnych dzieci- bez względu na to czy małżeńskie czy poza małżeńskie
Fakt zgonu
Każdy człowiek otrzymuje indywidualny numer statystyczny i należy do niego, czyli PESEL i każdy człowiek dla celów podatkowych posiada specjalny numer NIP- Numer Identyfikacji Podatkowej.
OSOBY
Innymi podmiotami stosunku prawnego są osoby prawne oraz jednostki nie posiadające osobowości prawnej a mianowicie instytucje, szkoły, szpitale, które posiadają zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych.
Definicja osoby prawnej
Osoba prawna jest to grupa osób fiz. Albo wyodrębniony majątek, które na mocy specjalnych przepisów prawnych posiadają zdolność prawną i zdolności do czynności prawnych, są to samodzielne podmioty prawa, które działają we własnym imieniu i na własne konto. Zgodnie z kodeksem cywilnym osobami prawnymi są w szczególności: skarb państwa, przedsiębiorstwa państwowe i inne państwowe osoby prawne (np.: państwowe szkoły wyższe, państwowe przedsiębiorstwa spółdzielcze)spółki kapitałowe a mianowicie spółka z o.o. i sp. akcyjna natomiast sp. osobowe nie mają osobowości prawnej i w ich imieniu działają wspólnicy, ponad to osobami prawnymi są również stowarzyszenia i8 fundacje oraz jednostki samorządu terytorialnego a mianowicie gminy, powiaty, województwa oraz kościelne osoby prawne
CHARAKTERYZYKA POSZCZEGÓLNYCH OSÓB PRAWNYCH
Skarb państwa- poza aspektami politycznymi, międzynarodowymi i prawnymi, państwo ma również oblicze finansowe. To państwo emituje, czyli wydaje pieniądz za pośrednictwem, których dokonuje się wymiana dóbr i usług, państwo ma swoje dochody i wydatki, państwo jako całość posiada osobowość prawną a jej prawnym obliczem jest skarb państwa, czyli FISKUS. Natomiast ministerstwa, urzędy państwowe np.: urząd skarbowy, Izba Skarbowa są finansowane z budżetu państwa. Poza państwem osobowość prawną posiadają również jednostki samorządu terytorialnego: gminy, powiaty, województwa. Samorząd terytorialny Jest to uprawnienie społeczności lokalnej a mianowicie społeczności gminnej, powiatowej i wojewódzkiej do rozwiązywania swoich spraw zgodnie z zasadą pomocniczności. W odróżnieniu od państwa zcentralizowanego, które stało się z mniejszym lub większym powodzeniem organizować życie obywatelom, zapewniać im pracę i rozwiązywać ich problemy, współczesne państwo ma ograniczone kompetencje, zakłada, że obywatele społeczności lokalnej będą same rozwiązywały swoje problemy albo przynajmniej będą próbowali to robić a tylko wtedy, kiedy nie potrafią sobie poradzić państwo udzieli im niezbędnej pomocy.
Poszczególne jednostki samorządu ter. Mają własne interesy i mają osobowość prawną tzn. np.: Gmina Konopnica, gm. Jastków czy gmina Niemce mają swój majątek, prawa, obowiązki, finanse. Mogą finansować swoje potrzeby, zaciągać kredyty, mogą wypuszczać papiery wartościowe- obligacje. Specyficzna jest sytuacja prawna miasta Lublin. Lublin jest tzw. powiatem grodzkim, w Lublinie nie ma gminy. Lublin jest swoistym połączeniem dwóch jednostek samorządu terytorialnego: gmin i powiatu. Lublin jako powiat grodzki jest z mocy prawa osoba prawną tzn. posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Lublin posiada ogromny majątek, posiada bardzo duży budżet, a więc dochody i wydatki, prowadzi gospodarkę finansową we własnym imieniu i na własne konto. Prowadzi cały system szkolnictwa publicznego, miejskimi przedsiębiorstwami są jednostki, tj.: MPK, MPWK. Również woj. Lubelskie ma osobowość prawną, czyli zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych i również posiada swój majątek i zarządza takimi finansami jak: szpitale wojewódzkie, teatry, filharmonie, muzea, wojewódzką bibliotekę publiczną i wiele innych.
Należy starannie odróżnić podwójne pozycje Lublina jako województwa samorządowego oraz jako miejsca, gdzie siedzibę ma wojewoda lubelski, który jest organem administracji państwowej i reprezentuje rząd, natomiast Marszałek województwa i sejmik woje. Reprezentuje samorząd województwa.
PRZEDSIĘBIORSTWA PAŃSTWOWE
Przed. Pań. Są to państwowe osoby prawne, które dysponują majątkiem państwowym, ale działają na własnym imieniu i na własne konto, i posiadają swoją osobowość prawną i są oddzielnie zarejestrowane. Do połowy lat 90- tych przedsiębiorstwa państwowe skupiały większą część majątku narodowego. Miały również swoje zalety, a zwłaszcza warunki pracy, które zapewniały pracownikom, były stabilne, było większe bezpieczeństwo zatrudnienia. Miały one również wady, ale wynikały one niekiedy z błędnego zarządzania. Należy również podkreślić, że mino odmienności ustrojowych przedsiębiorstwa państwowe z powodzeniem funkcjonowały w Polsce przedwojennej tj.: koleje państwowe, sektor hutniczy, chemiczny, bankowy czy zbrojeniowy.
Inne państwowe osoby prawne:
Takimi osobami prawnymi są państwowe szkoły wyższe. W Lublinie takimi szkołami są: Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej, Akademia Medyczna, Akademia Rolnicza, Politechnika Lubelska. KUL jest również osobą prawną, ale prywatną osobą prawną kościoła rzymskokatolickiego, chociaż państwo w części finansuje działalność KUL-u płacąc równowartość pensji pracowników inne koszty pokrywa KUL samodzielnie z czesnego i zbiórki na KUL, darowizn. Pozostałe szkoły wyższe w Lublinie są spółkami prywatnymi np.: spółkami z o.o.
Przedsiębiorstwa spółdzielcze- spółdzielnie jako osoby prawne
Definicja spółdzielni jest prosta, jest to jednostka gospodarcza o bliżej nieograniczonej liczbie członków i zmiennym funduszu udziałowym. W spółdzielni obowiązuje zasada „otwartych drzwi” tzn. teoretycznie każdy, kto spełnia określone warunki może się do spółdzielni przyłączyć.
W spółdzielni głosuje się w myśl zasady jeden człowiek =jeden głos natomiast w spółkach jest zupełnie inna sytuacja. W spółkach kapitałowych w tj. sp. z o.o. i sp. akcyjna głosuje się większością udziałów lub akcji. A zatem teoretycznie rzecz biorąc i praktycznie 1 członek może przegłosować nawet 20 innych, ponieważ, posiada większość udziałów w akcji
Obecnie w Polsce obowiązują 2 akty prawne dotyczące prawa spółdzielczego - ustawa z 1982 prawo spółdzielcze (wielokrotnie zmieniano i innowalizowano) oraz specjalna ustawa z 15 grudnia 2000 roku-prawo o spółdzielniach mieszkaniowych, które reguluje problematyka spółdzielni mieszkaniowych.
SPÓŁKI-CHARAKTERYSTYKA KONCENTRACJI KAPITAŁU
Działalność gospodarcza os. fiz. na własny rachunek ma ograniczony zakaz, dlatego, że potrzebna jest koncentracja kapitałowa - formy gromadzenia kapitału przez kilka osób albo przez wiele osób.
Spółki dzielimy na:
Osobowe
Kapitałowe
Spółki osobowe
cywilne
Jawne
Partnerskie
Komandytowe
Komandytowo akcyjne
2. Spółki kapitałowe
Z o.o.
Akcyjne
Zasadnicza różnica dotycząca kwestii prawnych- sp. osobowych i kapitałowych- polega na tym, że chodzi o różnice w zakresie odpowiedzialności za długi spółki. W spółkach osobowych mamy do czynienia z pełną nieograniczoną odpowiedzialnością całym swoim majątkiem osobistym wspólników.
W spółkach kapitałowych odpowiedzialność ta jest ograniczona do wysokości kapitałów z udziałów w akcji.
Inną zasadniczą różnicą pomiędzy spółkami osobowymi a kapitałowymi jest to, że sp.os. nie posiadają osobowości prawnej a kapitałowe tak.
W imieniu spółki w sp.os. odpowiedzialność całkowitą i nieograniczoną ponoszą wspólnicy. W sp. kapit. odpowiedzialność ponoszą tylko same spółki.
INNY PODZIAŁ SPÓŁEK
-Spółki prawa cywilnego -Spółki prawa handlowego
Jest tylko jedna sp. prawa cywilnego uregulowana w kodeksie cywilnym z 1964 roku- sp. cywilna. Natomiast pozostałe spółki uregulowane są w kodeksie sp. handlowych w ustawie z 2000 roku, która weszła w życie 1 stycznia 2001 roku.
CHARAKTERYSTYKA SPÓŁKI CYWILNEJ
Spółka cywilna oparta jest na przepisach prawa cywilnego. Regulacje prawne zawarte są w kodeksie cywilnym w tytule 31 (spółka) i ustawie: prawo o wolności gospodarczej z 2004 roku. Wspólnicy rejestrują się osobno w rejestrze działalności gospodarczej zgodnie z ustawą o krajowym rejestrze sądowym (KRS) w Lublinie.
Definicja spółki Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dożyć do osiągnięć wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony w szczególności przez wniesienie wkładów. Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki solidarnie całym swoim majątkiem. Wynika to z tego, że kiedy majątek spółki nie wystarczy do zaspokojenia swoich roszczeń pokrywa się zobowiązanie majątkiem osobistym wspólników.
Spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, dlatego mimo istnienia majątku spółki, prawnym właścicielem tego majątku nie jest spółka, lecz wszyscy jej wspólnicy łącznie niepodzielni jako współwłaściciele. Współwłasność ta jest identyczna jak przy łącznej współwłasności małżeńskiej.
Spółka ta nie jest w procesach sądowych natomiast powodami czy pozwanymi mogą być tylko wspólnicy. Władzę spółki stanowią wszyscy wspólnicy chyba, że umówią się oni inaczej. Sp. cywilna wymaga wpisu do krajowego rejestru sądowego, z tym, że poszczególni wspólnicy muszą się zarejestrować jako osoby samodzielnie prowadzące działalność gospodarczą.
Do majątku spółki mogą być wnoszone wspólników:
- wkłady pieniężne - licencje - 2. patenty - wykonywana praca
ZALETY SPÓŁKI CYWILNEJ:
Proste procedury prowadzenia
Proste złączenia zasobów kilku osób i ich pomysłów
W przypadku interesu rodzinnego taki rodzaj działalności gospodarczej jest idealny gdyż poszczególni członkowie mają do siebie zaufanie i wnoszą coś, czego nie posiadają inne jednostki np.: majątek, umiejętność.
Występuje zaangażowanie wszystkich wspólników
Występuje możliwość korzystania z prostych zryczałtowanych podatków
Występuje podatek od czynności cywilno prawnych, który z tytułu umowy spółki wynosi 1% od wartości wkładu
Występują niedrogie koszta wpisu do ewidencji
Będąc wspólnikiem spółki można prowadzić książkę przychodów i rozchodów zamiast rachunkowości w pełnym rozmiarze
Występuje dużo swobody kształtowania postanowień umowy spółki
Jest dobra forma działalności w małych rozmiarach np.: w przypadku, gdy dla wszystkich wspólników jest to działalność dodatkowa
Występuje nieskomplikowany proces likwidacji
WADY:
Występuje odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za zobowiązania firmy
Zaangażowanie wszystkich wspólników w sprawy spółki-, choć niektórzy sprawdzają się jedynie jako bierni dostarczyciele gotówki
Niemożliwość działania na większą skalę- czasami niekorzystne opodatkowanie od os. fiz.
Konieczność rejestrowania się każdego osobnika osobno i ujawnienia nazwy firmy, nazwisk wszystkich wspólników
Ponieważ forma sp. cyw. Nie jest stosowana w państwach UE prędzej czy później nastąpi konieczność przekształcenia na inną firmę
SPÓŁKA JAWNA Jest to spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą. Organizacja i działanie sp. jawne reguluje ustawa z 15 września 2000 r. - kodeks spółek handlowych. Zgodnie z art. 22 kodeksu sp. handlowych- sp. jawna jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, czyli nazwą- a nie jest inną sp. handlową.
Sp. jawna może powstawać w dwojaki sposób:
W sposób pierwotny przez zawarcie umowy spółki jawnej i w sposób następny, czyli przez przekształcenie sp. cywilnej w sp. jawną. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Umowa spółki musi być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.
Główna różnica pomiędzy sp. jawną a cywilną to dodatkowa subsydiarna odpowiedzialność wspólnika i obowiązek ujawnienia w nazwie, co najmniej nazwiska albo nazwy, czyli firmy jednego ze wspólników oraz konieczność dodatkowego oznaczenia np.: sp. jawna, dopuszczalny jest skrót sp.j.
SPÓŁKA PARTNERSKA Jest to sp. osobowa, której nie było w prawie polskim przed 2000 rokiem. Jest to sp. utworzona przez wspólników zwanych partnerami w celu wykorzystania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Firma, czyli nazwa tej spółki powinna zawierać nazwisko, co najmniej 1 partnera i dodatkowe oznaczenie, że chodzi o sp. partnerską, np.: Jan Kowalski i partner, J.K. i partnerzy, J.K. i spółka partnerska oraz określenie wolnego zawodu bądź zawodów wykonywanego w spółce, np.: sp. partnerska radców prawnych.
Umowa, sp. partnerskiej wymaga formy aktu notarialnego. Jest charakterystyczne dla tej umowy, że musi ona zawierać wskazanie partnerów, którzy godzą się odpowiadać za zobowiązania spółki-, jeśli tacy będą- a także wskazać na tych partnerów, którzy reprezentują spółkę, jeśli czynią to tylko niektórzy. Wspólnik lub wspólnicy spółki partnerskiej mogą przyjąć w umowie nieograniczoną odpowiedzialność. Jednak ze względu na obciążenie zbyt dużym ryzykiem nieograniczonej odpowiedzialności solidarnej za błąd w sztuce, każdy spośród partnerów oraz osób zatrudnionych a podległych kierownictwu współpartnerów. Przyjęte zostało w kodeksie sp. handlowych wyłączenie odpowiedzialności partnera, czyli wspólnika w odniesieniu do zobowiązań spółki powstałych w związku z wykonywaniem wolnego zawodu przez pozostałych partnerów (art. 95 paragraf 1). Pozwala to elastycznie kształtować stosunki umowne pomiędzy partnerami o różnym potencjale zawodowym im materialnym.
Partnerami w spółce mogą być osoby, które wykonują następujące wolne zawody: adwokat, aptekarz, architekt, biegły ewident, broker ubezpieczeniowy, doradca podatkowy, księgowy, lekarz, lekarz stomatolog, l. Weterynarii, notariusz, pielęgniarka, położna, radca prawny, rzecznik patentowy, rzeczoznawca majątkowy, tłumacz przysięgły. Jednak katalog ten nie ma charakteru bezwzględnie zamkniętego. Ustawodawca przewiduje możliwość organizowania się w sp. partnerskich przedstawicieli innych wolnych zawodów, jeśli pozwalają na to przepisy odrębnych ustaw.
SPÓŁKA KOMANDYTOWA Jako spółka osobowa ma na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą (natomiast wielkość przedsiębiorstwa jest obojętna, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki odpowiada, co najmniej 1 wspólnik- bez ograniczenia-, czyli tylko komplementariusz, a odpowiedzialność 1 wspólnika komandytariusza jest ograniczona.
Komandytariuszem jest z reguły ten wspólnik, który finansuje przedsięwzięcie i odpowiada do wysokości sumy komandytowej, którą jest w praktyce najczęściej wartość wniesionego wkładu. W przypadku jednak zamieszczenia nazwiska lub nazwy komandytariusza w firmie spółki komandytowej ten odpowiada wobec osób trzecich osób jak komplementariusz
Sp. ta jest korzystną formą prowadzenia działalności, gdy jedni ze wspólników chcą ulokować kapitał w jakimś przedsięwzięciu i czerpać z niego korzyści bez obaw o majątek osobisty, a pełną odpowiedzialność wobec wierzycieli przyjmują pozostali wspólnicy, którzy będą prowadzili interesy, spółkę i ją reprezentowali. Sp. jest przewidziana dla wspólników o różnym potencjale kapitałowym. Jest to znakomita forma współpracy dla osób 2, których jedna ma pomysł a druga kapitał.
Pozytywne aspekty takiej spółki:
Silna ochrona prawna
Możliwość korzystania z prostych zryczałtowanych form opodatkowania
Możliwość prowadzenia przedsiębiorstwa na większą skalę
Skala działalności nie jest ograniczona ilością
Wady:
Pełna odpowiedzialność wspólników za zobowiązanie spółki
Koszty aktu notarialnego-koszty wpisu do rejestru
Bezwzględny wymóg prowadzenia pełnej księgowości-a, więc zatrudnienia księgowych.
SPÓŁKA KOMANDYTOWO AKCYJNA Jest to sp. osobowa, która ma na celu prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której co najmniej 1 wspólnik odpowiada bez ograniczenia za zobowiązania spółki wobec wierzycieli-jest to komplementariusz a co najmniej 1 wspólnik jest akcjonariuszem. A on z reguły nie odpowiada za zobowiązania. Jednak w sytuacji, gdy nazwisko akcjonariusza, albo firma, czyli nazwa jest w firmie, nazwie spółki to taki akcjonariusz odpowiada wobec osób trzecich tj. komplementariusz. Konieczne jest dodatkowe oznaczenie sp. kom. Akcyjnej a w obrocie dopuszczalny jest skrót trzech liter S.K.A.
Główną różnicą między sp. kom. a komandytowo akcyjną jest fakt nabywania kapitału przez emitowanie (sprzedaż) akcji. Poza tym wspólnicy pełnią rolę akcjonariuszy, więc nie odpowiadają za zobowiązania spółki, ale S.K.A. wymaga posiadanie kapitału na poziomie minimalnym, 50 tys. zł. Osoby, które podpisują statut są założycielami spółki. Statut powinni podpisać, co najmniej wszyscy komplementariusze.
SPÓŁKI KAPITAŁOWE
SPÓŁKA Z O.O.- jest to sp. kapitałowa, która ma na celu prowadzenie działalności, w każdym celu prawnie dopuszczalnym a nie tylko jak było dotychczas w celu gospodarczym. Wynika z tego, że nie wszystkie spółki z o.o. będą przedsiębiorcami w rozumieniu prawa działalności gospodarczej. Zawiązać spółkę może 1 lub więcej osób. Wysokość minimalna kapitału zakładowego nie może być mniejsza niż 50 tys. zł. a wysokość 1 udziału 500 zł. Kapitał można pokryć w części lub całości aportem rzeczowym. Wtedy umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika, który wnosi aport jak również liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów. Sp. z o.o. opiera się na koncepcji zaangażowania kapitałowego wspólników i ich odpowiedzialności, która jest ograniczona do wkładu w majątek spółki.
ZALETY:
Stanowi bez wątpienia dobry wybór dla osób, które zamierzają prowadzić działalność w większym rozmiarze, ponieważ umożliwia pozyskanie kapitału i nowych wspólników, wyłącza odpowiedzialność wspólników za zobowiązania i daje możliwość pewnej kontroli poczynań zarządu. Zgromadzenie wspólników ma szerokie kompetencje kodeksowe i może jeszcze zwiększyć poprzez odpowiednie ukształtowanie umowy spółki.
WADY:
Konieczność posiadania znacznych zasobów pieniężnych „ na wyjściu” do działalności gospodarczej ponadto wiąże się to z dodatkowymi opłatami, jakie należy uiścić rejestrując spółkę( i tak koszt aktu notarialnego, który jest niezbędny w przypadku zawiązania się spółki z o.o. Podatek od czynności cywilno prawnej, który wynosi około 1% wartości kapitału zakładowego.
Wpis do rejestru handlowego w sądzie- koszt około 1000zł.
Wpis w monitorze sądowym- około 500zł., oraz posiadanie wysokiego kapitału- przynajmniej 50 tys. zł.
Surowa odpowiedzialność zarządu
Prowadzenie skomplikowanej księgowości
Rozliczanie finansowe w postaci CITWypłaty dla wspólników obciążone zryczałtowanym 15% podatkiem.
SPÓŁKA AKCYJNA Jest to właściwa sp. kap., której kapitał podzielony jest na akcje będące papierami wartościowymi. W Polsce sp. akcyjne stały się główną formą komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych występujących głównie na giełdzie.
CECHY SP. AKCYJNEJ:
Możliwość obejmowania znacznej ilości wspólników, których nawet niewielkie wkłady mogą łącznie pozwolić na prowadzenie działalności na wielką skalę.
Podział kapitału na akcje, które poprzez swą zbywalność i możliwą obecność na giełdzie daje poczucie posiadania rzeczywistych wartości majątkowych i udziałów w grze kapitałowej. Założyć sp. ak. może 1 lub więcej osób w celu nie tylko gospodarczym, (ale np.: kulturalnym albo charytatywnym). Jeżeli spółkę zawiązuje 1 osoba ma ona wtedy wszelkie prawa i obowiązki wolnego zgromadzenia. Kluczowe znaczenie w spółkach ak. mają akcje, czyli udziały w spółkach o równej wartości nominalnej (wysokość nominalna nie może być niższa od 1 zł) tworzące łącznie kapitał zakładowy, którego minimum wynosi 500 tys. zł. Założenie sp. ak. może nastąpić przez samych założycieli ewentualnie łącznie z osobami trzecimi lub w drodze publicznej subskrypcji (sprzedaż) ogłoszeń o zapisach na akcji.
ZALETY:
Łatwość komunikacji kapitału oraz proste metody pozyskiwania kapitałów w trakcie trwania działalności poprzez emisję akcji, obligacji i innych instrumentów finansowych.
Brak odpowiedzialności akcjonariuszy za zobowiązania spółki
Łatwe sprawdzenie wiarygodności spółki przez potencjalnych kontrahentów (występuje jawność danych finansowych spółki).
WADY:
Drogi, czasochłonny, skomplikowany proces rejestracji
Duże wymagania formalne dotyczące działania spółki
Konieczność prowadzenia pełnej księgowości
Konieczność zatrudnienia specjalistycznej obsługi prawnej, finansowej i zarządczej
Brak wpływu na działalność spółek przez mniejszych udziałowców
Skomplikowany proces likwidacji