4. Litoral (od. łac. litus - brzeg) - strefa przylegająca do brzegu, lądu, charakteryzuje się najlepszymi warunkami życia w wodach (dużo światła, tlenu, mniejsze zasolenie, urozmaicona rzeźba dna). Według niektórych ujęć nazwa litoral dotyczy wyłącznie dna, bez znajdującej się nad nim wody.

W morzach i oceanach strefa ta obejmuje wody nad szelfem. Fauna tu żyjąca cechuje się największym bogactwem gatunkowym spośród wszystkich środowisk życia w wodach. Występują tam organizmy bierne unoszone przez wodę, czyli zooplankton, aktywnie się poruszające, czyli nekton (ryby, ssaki wodne, głowonogi) oraz zwierzęta żyjące na dnie - bentos, których skład gatunkowy zmienia się wraz z głębokością.

Litoral jest w zasadzie jedyną strefą jeziora, w której występują rośliny zakorzenione. Często tworzą one szuwar wysoki. Do roślin i glonów żyjących w tej strefie należą:

• makrofity

• brunatnice (nie występują w jeziorach, jedynie w oceanach)

• zielenice

• krasnorosty (nie występują w jeziorach, jedynie w oceanach)

• glony peryfitonowe

W obrębie litoralu można wyróżnić pięć następujących stref:

• epilitoral - najbardziej zewnętrzna, całkowicie odwodniona

• supralitoral - strefa opryskowa

• eulitoral - właściwa strefa brzegowa

• infralitoral - podwodna strefa w zasięgu występowania roślinności

• sublitoral - najgłębsza strefa, niezarośnięta roślinnością wodną.

Litoral graniczy z otwartą tonią wodną (pelagial), a w środowisku oceanicznym także ze strefą głębinową - batialem, natomiast w jeziorze z profundalem.^[1]

Mieszkańcy litoralu

Przedstawicielami świata zwierząt strefy litoralnej są:

• ryby

• jamochłony

• obleńce

• pierścienice

• szkarłupnie

• mszywioły

• mięczaki

• ślimaki

• skorupiaki

• małże

• gąbki

• robaki

• ramienionogi

• owady wodne (w jeziorach)