Formy kredytu

1. Kredyt towarowy (handlowy) - polega na wzajemnym kredytowaniu się przedsiębiorstw, jest bezpośrednio związany z ruchem kapitału handlowego i przemysłowego.

2. Kredyt bankowy - forma ruchu pożyczkowego

- operacje wekslowe banków - zamiana wierzytelności wekslowych w gotówkę, przekształcenie kredytu handlowego na bankowy. Dyskonto weksli - skup przez bank weksli, których termin wykupu jeszcze nie nadszedł.

- operacje towarowe - pożyczki na towary w drodze i w obrocie towarowym.

- operacje papierami wartościowymi - pożyczki pod zastaw papierów wartościowych, tj. obligacji pożyczek państwowych, inwestycje bankowe polegające na zakupie przez bank papierów wartościowych.

- operacje rachunku bieżącym - operacje nie zabezpieczone, polegają na udzieleniu pożyczek bez realnego zabezpieczenia, są to pożyczki dla dużych przedsiębiorstw, wysoko oprocentowane.

- kontokorent - to rachunek bankowy, za pomocą, którego dokonywane są wszystkie operacje między klientem a bakiem, pożyczki są terminowe lub bezterminowe.

FUNKCJE KREDYTU:

emisyjna: jest to rola, jaką pełni kredyt bankowy w tworzeniu pieniądza i wprowadzaniu go do obiegu. Funkcje te pełni każdy kredyt, gdyż każde udzielenie przez bank kredytu tworzy nowy pieniądz i wprowadza go do obiegu, a każda spłata kredytu jest równoznaczna z wycofaniem z obiegu i likwidację pieniądza

dochodowa: można ją rozpatrywać z mikro i makroekonomicznego punktu widzenia. motywem, dla którego podmioty gospodarcze korzystają z kredytu, jest potrzeba dokonania wydatków, które nie znajdują pokrycia w uzyskanych przez te podmioty w danym okresie przychodach z innych źródeł (przychodach realnych) i redystrybucyjnych ani też z poprzednio nagromadzonych zasobów pieniądza. Z punktu widzenia poszczególnych kredytobiorców, czyli w ujęciu mikroekonomicznym, każdy kredyt powiększa ich dochody, czyli pełni funkcję dochodową. Natomiast o funkcji dochodowej kredytu z makroekonomicznego punktu widzenia mówimy wówczas, gdy w wyniku akcji kredytowej następuje w danym okresie ogólny wzrost dochodów pieniężnych w skali całej gospodarki narodowej. Ma to miejsce wówczas, gdy suma kredytów udzielanych w tym okresie przewyższa sumę kredytów spłaconych, czyli jeśli następuje wzrost pieniądza w obiegu.

rozdzielna jest to rola, jaką odgrywa kredyt w procesie ostatecznego podziału dochodu narodowego stały dopływ dóbr finalnych.

kontrolna: polega na tym, że kredyt umożliwia bankom wgląd w gospodarkę kredytobiorców, sprawowanie kontroli nad prawidłowością tej gospodarki i wywieranie wpływu na ich decyzje gospodarcze.

Przychody - poprzez przychody i zyski rozumie się uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia aktywów albo zmniejszenia zobowiązań, które prowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób, niż zniesienie środków przez właścicieli.

Kosztami nazywamy zawężone pojęcie wydatków. Nie wszystkie bowiem wydatki jednostki gospodarczej są dla niej jednocześnie kosztami. Z drugiej strony każdy koszt musi za sobą pociągać wcześniejszy lub późniejszy wydatek środków pieniężnych.

Każde przedsiębiorstwo ponosi w swojej działalności gospodarczej różnego charakteru koszty. Koszty ponoszone w przedsiębiorstwach są przeto złożoną kategorią ekonomiczną. Składają się one bowiem z wielu różnorodnych pozycji, odznaczających się odmiennymi właściwościami.

Elementy bilansu majątkowego:

• Aktywa - zasoby firmy, co do których spodziewany jest ich przyszły wzrost, lub które spowodują przyszłe przepływy pieniężne (wszystko co firma posiada)

• Zobowiązania - zobowiązania firmy wobec zewnętrznych jednostek lub roszczenia dotyczące aktywów (długi firmy)

Kapitał własny - pozostałe roszczenia aktywów po odjęciu zobowiązań (prawa właścicieli)

Podatek to przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenie pieniężne o charakterze powszechnym, nakładane z mocy prawa przez państwo lub inne organy władzy publicznej takie jak np. samorządy lokalne, na osoby fizyczne i prawne. Podatki spełniają trzy zasadnicze funkcje:

1. fiskalną - są głównym źródłem dochodów budżetu państwa bądź budżetów jednostek samorządu terytorialnego, gwarantują finansowanie wydatków publicznych. Jest to pierwotna, najstarsza funkcja podatków.

2. redystrybucyjną - są instrumentem przesuwania dochodów pomiędzy różnymi grupami społecznymi.

3. stymulacyjną - są wykorzystywane przez państwo jak i samorządy jako instrument oddziaływania na decyzje podmiotów gospodarczych w celu skorelowania ich z założeniami polityki gospodarczej i społecznej.

Ogół podatków funkcjonujących w określonym czasie tworzy system podatkowy. Różnorodność stosowanych podatków wymaga dokonania klasyfikacji przy uwzględnieniu różnych kryteriów. Z punktu widzenia jedności podmiotu opodatkowania wyróżnia się podatki bezpośrednie (np. dochodowe) i podatki pośrednie (np. VAT). W zależności od organu pobierającego podatki można je podzielić na podatki centralne i podatki lokalne.

Podatki lokalne stanowią (obok dotacji i subwencji) najistotniejsze źródło dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Rady gmin mają prawo do określania wysokości tych podatków, przy czym ich górny pułap jest ustalany w drodze rozporządzenia Ministra Finansów. Rada gminy może wprowadzić zwolnienia, ulgi bądź umorzenia podatków, stanowiących dochód gminy i wpłacanych bezpośrednio na jej rachunek.

KLASYFIKACJA PODATKÓW WG PRZEDMIOTU OPODATKOWANIA:

1. Podatki majątkowe

• od posiadanego majątku

• od obrotu majątkowego

2. Podatki przychodowe, 3. Podatki dochodowe, 4. Podatki od wydatków, tzw. Konsumpcyjne

Finanse. W potocznym ujęciu utożsamia się z zasobami pieniężnymi, jakie są w dyspozycji publicznych i prywatnych podmiotów gospodarczych. Gospodarka rynkowa jest gospodarka pieniężną, co oznacza ze wszelkie procesy w gospodarce rynkowej są za pomocą pieniądza domena gosp. Pieniężnej są finanse. Finanse określa się jako gosp. Pieniężna, która polega na gromadzeniu pieniędzy z różnych źródeł, oraz na ich wydawaniu, lokowaniu na rożne cele i w różny sposób. W literaturze ekonomicznej finanse określa się jako zjawisko i procesy związane z gromadzeniem i podziałem zasobów pieniężnych lub jako mechanizm wymiany i podziału wartości materialnej.

FUNKCJE FINANSÓW PUBLICZNYCH

1 Redystrybucyjna funkcja finansów publicznych - odwołuje się do procesów gromadzenia środków publicznych, polega ona na ponownym podziale środków finansowych.

2 Alokacyjna funkcja finansów publicznych - polega na podziale środków publicznych na różne dziedziny

3 Regulacyjna (stymulacyjna) funkcja finansów publicznych - przy pomocy dochodów i wydatków budżetowych państwo oddziałuje na popyt i w pewnym stopniu na wielkość inflacji, wpływa na pobudzanie lub “schładzanie” koniunktury gospodarczej.

• instrumenty dyskrecjonale (dotacje i subwencje),

• instrument automatyczne (system zasiłków dla bezrobotnych, progresywny system podatkowy

4 stabilizacyjna, 5 kontrolna

Podział finansów. Biorąc pod uwagę kryterium podmiotowości dzielimy na:Finanse przedsiębiorstw, Finanse publiczne, Finanse banku i innych pośredników finansowych, Finanse ubezpieczeń, Finanse gospodarstw domowych

Kryterium przedmiotowe:

Nauka o finansach zajmuje się: Kreacja pieniądza w systemie bankowym, Obiegiem pieniądza pomiędzy podmiotami, Gromadzeniem pieniądza w formie oszczędności i rezerw pieniężnych, Lokowaniu zasobów pieniężnych (kapitału)

Weksel - jest to dokument zobowiązujący wystawcę lub wskazaną przez niego osobę do bezwarunkowego zapłacenia określonej kwoty w oznaczonym terminie.

Funkcje weksla:

1. funkcja płatnicza - jest to forma zapłaty w stosunkach kupna-sprzedaży, gdy nabywca reguluje swoją należność z opóźnieniem, korzystając z kredytu kupieckiego (towarowego). Funkcja płatnicza zrealizowana przez weksel, to po prostu odroczenie płatności. Funkcję płatniczą weksla wykorzystuje nabywca. Nabywca wystawia weksel, sprzedawca go otrzymał.

• Sprzedający może go użyć do realizowania swoich kolejnych należności.

• Jeżeli sprzedający będzie chciał otrzymać pieniądze przed zrealizowaniem weksla może go sprzedać;

2. funkcja kredytowa - polega na odroczeniu nabywcy zapłaty, gdy sprzedawca sprzedaje towar na tzw. kredyt kupiecki (towarowy);

Rodzaje weksli:

1. Weksel trasowany (ciągniony, trata) - jest to bezwarunkowe polecenie osoby wystawiającej (trasanta), skierowane pod adresem innej osoby (trasata) do zapłacenia przez nią osobie wskazanej na wekslu (benificjentowi).

Cechy charakterystyczne:

• występują tu 3 podmioty: trasant, trasat i benificjent,

• weksel nabiera mocy, gdy trasant wyrazi zgodę (akcept) na zapłatę.

2. Weksel własny (sola):

Cechy charakterystyczne:

• dłużnikiem jest wystawca weksla - wystawia go i płaci ta sama osoba,

• jest on wystawiany na 91 dni lub do 91 dni.

Czek - jest to skierowane do banku polecenie wypłacenia określonej kwoty pieniężnej, określonej osobie wskazanej na czeku lub okazicielowi (czek na okaziciela).

• Na czeku nie wolno umieszczać żadnych warunków.

• Bank jest trasatem, a wystawca jest trasantem.

• Trasant może wystawić czek jedynie do wysokości będących na rachunku bankowym.

• Na czeku możemy dokonywać indosu, czyli przeniesienia prawa.

Rodzaje czeków:

1. Czek gotówkowy - to wydane bankowi polecenie wypłacenia określonej kwoty gotówki.

2. Czek rozliczeniowy - jest to polecenie wydania bankowi przez trasanta obciążenia kwotą jego rachunku, a uznania tę kwotę rachunku benificjenta.

Obciążyć rachunek - oznacza dokonać wypłaty.

3. Czek potwierdzony - dotyczy głównie czeków gotówkowych, jest to stwierdzenie dokonane przez bank (odpłatnie), że trasant jest wypłacalny i benificjent może czek zrealizować. Bank do 3 dni od kwoty wystawienia czeku blokuje kwotę, będącą równowartością kwoty wystawionego czeku.

4. Czek podróżny - jest emitowany przez banki bądź duże Biura Podróży, jest to zagwarantowanie, że osoba dysponująca takimi czekami jest osobą wiarygodną.

5. Bony kasowe - są to papiery wartościowe emitowane przez banki.

- Są zwykle wypuszczane w okrągłych kwotach (deminowane).

• Są wypuszczane na krótkie terminy (od 3 - 12 m-cy).

• Stanowią dla banku środki na działalność finansową.

• Mają dość wysokie oprocentowanie.

SPRAWOZDANIE FINANSOWE JAKO ŹRÓDŁO INFORMACJI O PRZEDSIĘBIORSTWIE

Elementy składowe sprawozdania finansowego i jego rola w zarządzaniu przedsiębiorstwem:

Każde przedsiębiorstwo jest zobowiązane sporządzać sprawozdanie finansowe na koniec roku obrotowego. Elementy składowe:

Cel - Dostarczenie informacji o sytuacji majątkowej, finansowej i wynikach działalności przedsiębiorstwa.

Bilans:

Zestawienie wartości składników majątkowych i kapitałów przedsiębiorstwa.

Zasada równowagi bilansowej - ogólna wartość majątku musi być równa kapitałowi A=P

Zasad ciągłości bilansowej

Sposób szeregowania aktywów i pasywów - w bilansie wszystkie składniki majątkowe są uszeregowane według wzrastającej płynności czyli możliwości spieniężenia!

Najpierw więc będą:

Aktywa trwałe:

• Rzeczowe aktywa trwałe

• Wartości niematerialne i prawne

• Inwestycje długoterminowe

• Należności długoterminowe

Aktywa obrotowe:

• Zapasy

• Należności krótkoterminowe

• Inwestycje krótkoterminowe

Pasywa są uszeregowane według zasady pilności zwrotu czyli wzrastającej wymagalności, bieżemy pod uwagę termin zwrotu, najpierw więc kapitały własne a potem obce długoterminowe i krótkoterminowe.

Bilans to statystyczne ujęcie majątków i kapitałów

Rachunek przepływów pieniężnych:

pokazuje źródła wpływów gotówki do przedsiębiorstwa oraz kierunki wydatkowania

Dwie metody sporządzania rachunku:

1. Bezpośrednia: dokonanie podziału na:

1. Działalność operacyjną

2. Działalność inwestycyjną

3. Działalność finansową

Wpływy z tytułu sprzedaży i z tytułu innych wpływów z działalności operacyjnej.

Wydatki z podziałem na zakup materiałów i usług, wynagrodzenie pracownikóe, ubezpieczenia społeczne,,podatki, opłaty o charakterze publiczno - prawnym

2. Pośrednia:

Wychodzimy od zysku netto

Podział też na 3 działalności

Koszty w układzie rodzajowym:

1. Amortyzacja

2. Zmiana stanu zapasów

3. Zmiana stanu należności

4. Zmian stanu rezerw

Rachunek zysków i strat:

ukazuje w jakim stopniu wynik finansowy przedsiębiorstwa zależy od działalności operacyjnej a w jakim uwarunkowany jest przez przychody

i koszty finansowe, jak również przez sytuacje nadzwyczajne i obciążenie podatkiem dochodowym.

Wyróżniamy wariant porównawczy i kalkulacyjny.

Informacja dodatkowa - poddaje się w niej dane nie ujęte w bilansie oraz rachunku zysków i strat a także wyjaśnienia niezbędne do tego, by sprawozdanie finansowe przedstawiało rzetelnie i jasno sytuacje majątkową i finansową firmy.

Definicja i rodzaje kredytów

Kredyt to pożyczka, stosunek ekonomiczny polegający na przekazaniu przez jedną ze stron (wierzyciela) drugiej stronie (dłużnikowi) określonej wartości w pieniądzu lub towarach, na ustalonych przez obie strony warunkach zwrotu w późniejszym terminie. Jest to usługa z której obie strony czerpią stosowne dla siebie korzyści. Zysk wierzyciela stanowić będą odsetki od pożyczonej kwoty, które muszą być wraz z nią spłacone. Natomiast korzyścią dla dłużnika jest natychmiastowe otrzymanie środków pieniężnych, które przeznaczone będą na cel przez niego obrany, a które prawdopodobnie były by przez niego nie osiągalne inną drogą.

W gospodarce rynkowej występują różnego rodzaju kredyty posiadające pewne szczególne cechy. Dzięki tym cechom można dokonać klasyfikacji w oparciu o różne kryteria. Do najczęściej stosowanych kryteriów przy podziale kredytów bankowych należą:

• okres kredytowania,

• metoda udzielania kredytu,

• przeznaczenie kredytu,

• waluta kredytu.

Dzieląc kredyty z punktu widzenia okresu kredytowania wyodrębnia się:

• kredyty krótkoterminowe, których okres spłaty wynosi do jednego roku,

• kredyty średnioterminowe, których okres spłaty wynosi od 1 roku do 3 lat,

• kredyty długo terminowe z terminem spłaty powyżej 3 lat.

Spotkać możemy także podział, gdzie cyfra 3 jest zamieniana cyfrą 5. Należy także pamiętać, że od okresu na jaki udzielony jest kredyt zależy w pewnym stopniu jego oprocentowanie.

Z punktu widzenia metody udzielenia kredytu wyróżnia się:

• kredyt w rachunku bieżącym,

• kredyt w rachunku kredytowym.

Przyjmując jako kryterium podziału kredytów ich przeznaczenie wyodrębnia się:

• kredyty obrotowe, które przeznacza się na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej i są to najczęściej kredyty krótkoterminowe,

• kredyty inwestycyjne, przeznaczone na finansowanie działalności rozwojowej, są to najczęściej kredyty średnio i długoterminowe.

Kredyty można także dzielić z punktu widzenia waluty w jakiej są one udzielone. Przyjmując to kryterium podziału wyodrębnia się kredyty:

• kredyty złotowe,

• kredyty dewizowe

W śród podziału kredytów ze względu na przeznaczenie najczęściej spotykanymi kredytami są

• kredyty gotówkowe

• kredyty mieszkaniowe

• kredyty ratalne

• kredyty lombardowe

kredyty preferencyjne z dopłatami z funduszu pożyczek i kredytów

Formy finansowania i ich podział

Finansowanie zewnętrzne i wewnętrzne - według pochodzenia źródła kapitału

Zewnętrzne - przedsiębiorstwo pozyskuje kapitał z zewnątrz czyli spoza firmy

1. obce (kapitał nie firmy, nie właścicieli) pochodzi z rynku pieniężnego albo kapitałowego

pieniężny - kredyty i pożyczki

kapitałowy - akcje i obligacje

Akcje - wyemitowane w pierwotnym obiegu.

Posiadacz akcji ma prawo do dywidendy jeśli jest zysk, decyduje o tym Rada Nadzorcza. Decyduje - posiadacz pakietu większościowego co oznacza możliwość zarządzania spółką

2.własne - wnoszenie do firmy własnych wkładów lub udziałów

Wewnętrzne

- przekształcenie dóbr rzeczowych w środki finansowe np. zmiana struktury kapitału, inwestycje z odpisów amortyzacyjnych albo zmniejszenie majątku poprzez sprzedaż

- tworzenie długoterminowych rezerw zatrzymanie zysków na inwestycje w firmie.

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA:

Własne

1) zwolnienie kapitału przez przyśpieszenie obrotu kapitału,

sprzedaż zapasów, ściągnięcie należności, przeniesienie środków, sprzedaż zbędnej części majątku, finansowanie z amortyzacji, wniesienie nowych kapitałów do firmy.

2) Finansowanie z zatrzymywanego zysku.

Obce

1) krótkoterminowe

• • Zobowiązania handlowe (długi),

• 
  • Kredyt dostawcy - firma przesyła towar natomiast pieniądze przelewa się później np. na AGD

• • Wstrzymanie zapłaty np. zwłoka pracownikom

• • kredyty krótkoterminowe zwykle na rachunku bieżącym - wynika to z umowy prowadzenia rachunku - warunki spłaty, odsetki,

• • kredyt lombardowy = zastawny

• - środki płynne: papiery wartościowe, akcje, obligacje,

• 
  - prawa do nieruchomości,

• - rzeczy wartościowe.

2)średnioterminowe:

• kredyty inwestycyjne dostawców na urządzenia, linie technologiczne, patenty,

• kredyty budowlane średnioterminowe (są jednorazowe i wymagają podpisania umowy kredytowej, nie powtarzają się),

• kredyty inwestycyjne o różnych okresach spłat + okres karencji,

• debet - naruszenie stanu kąta, czyli wypłaty są większe od przychodów - strata + odsetki karne,

• kredyt - możliwość pobrania ponad stan.

3)długoterminowe:

• kredyty długoterminowe na zapłacenie nowych technologii, przetrwanie zakładu,

• 
  pożyczki (można je zaciągnąć od banku lub od osoby prywatnej, albo

• państwa, pożyczkodawca jest w najlepszej sytuacji)

Kredyt bankowy jest regulowany przez prawo bankowe. Bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy określoną kwotę środków pieniężnych (na podstawie umowy) z przeznaczeniem na ustalony cel (określony w umowie) a Kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej wg umowy oraz zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami

Zdolność kredytowa to zdolność do spłaty kredytu. Warunkuje ona uzyskanie kredytu, a jej ocena jest domeną kredytodawcy

Rodzaje kredytów bankowych

Obrotowe jego celem jest sfinansowanie bieżących potrzeb związanych z działalnością gospodarczą przedsiębiorstwa, np. zakup surowców niezbędnych do rozpoczęcia lub kontynuowania produkcji

Inwestycyjne celem jest sfinansowanie nakładów potrzebnych do powiększenia lub stworzenia zasobów środków trwałych Z kredytu inwestycyjnego mogą być finansowane inwestycje materialne (zakup nieruchomości, maszyn), niematerialne (zakup papierów wartościowych, patentów, licencji) oraz finansowe (zakup akcji w spółce).

Okres kredytowania krótkoterminowy(rok) średnioterminowy (1-3)

Długoterminowy (wiele lat)- drogie bo długo rośnie ryzyko

Formy kredytu

1.na rachunku bieżącym, Pozawala „zdebetować” saldo rachunku (możemy wziąć z rachunku więcej niż mamy saldo)

a) do określonej kwoty np. 10000 można wykorzystywać środki , ale nie jest to debet w rozumieniu prawa bankowego. Elastyczny kredyt, średnio oprocentowany. Celem podstawowym kredytu jest utrzymanie płynności przedsiębiorstwa.

b) kredyt kasowy udzielany gotówkową. Służy do uzupełniania chwilowych niedoborów w kasie, głownie do wypłat. Uzyskanie kredytu jest b. trudne , tylko znani i wiarygodni kredytobiorcy mogą go uzyskać.

2.Na rachunku kredytowym powstaje na wyodrębnionym rachunku . Wyróżnia się tu linię kredytową -można powtarzalnie wykorzystywać na powtarzalne transakcje. Otwiera się specjalny
rachunek kredytowy i bank za każdą dostawę płaci i odnawia linie i znów możemy płacić

3.Kredyt dyskontowy bank przyjmuje weksle, które w operacji dyskonta bankowego zostają przekształcone przez kredyt bankowy w natychmiast dostępny pieniądz. Weksel może zdyskontować zarówno jego wystawca jak i każdy następny jego posiadacz. bank dyskontując weksel nie płaci jego pełnej sumy wekslowej lecz potrąca z góry odsetki, zwane dyskontem. niskie koszty uzyskania kredytu

4.Kredyt lombardowy = zastawny udzielany  zwłaszcza firmom, pod zastaw papierów wartościowych, ruchomości (np. samochody, maszyny) i nieruchomości (grunty, budynki). Charakteryzuje się niższą stopą oprocentowania niż kredyt zwykły

Ewidencja strat i zysków nadzwyczajnych.

Strata nadzwyczajna powstaje głównie w wyniku działania siły wyższej i oznacza zniszczenie wartości materialnych, czyli w wypadku straty nadzwyczajnej nie uzyskujemy żadnego efektu. Jest to efektywna utrata części kapitału własnego.

Zyski nadzwyczajne powstają przez uzyskanie dochodu bez poniesienia kosztu (przedawnienie zobowiązań lub kary uzyskane z tytułu nieterminowych dostaw lub niskiej jakości materiałów. Jest to efektywny przyrost kapitału własnego.

---