ćw. pis. i czyt., dla dzieci, rewalidacja indywidualna(1)


Mgr Bogumiła Kaczmarek

Zespół Szkół W Ostrowie Wielkopolskim

ul. Kościuszki 5

PROPOZYCJE ĆWICZEŃ DLA DZIECI Z UPOŚLEDZENIEM W STOPNIU LEKKIM MAJĄCYCH TRUDNOŚCI W PISANIU I CZYTANIU.

Nabywanie przez dzieci umiejętności czytania i pisania jest podstawowym zadaniem edukacji w kształceniu specjalnym. Wynika to ze względu chociażby na znaczenie tych umiejętności w komunikowaniu się z otoczeniem, zdobywaniu informacji, a także jako warunek dalszej edukacji szkolnej. Dzieci upośledzone w stopniu lekkim , do których kieruję swoje propozycje ćwiczeń przejawiają specyficzne trudności w nauce.

Jaka jest istota umiejętności czytania? W literaturze pedagogicznej określa się ją najczęściej jako zdolność do tłumaczenia określonych znaków języka pisanego. Zrozumienie, że wszystkie "dźwięki" języka mówionego mają swoje oznaczenie graficzne, czyli literę, stanowi podstawę do opanowania umiejętności czytania. Stąd olbrzymie znaczenie dla ćwiczeń dotyczących percepcji wzrokowo-słuchowej / ich propozycje przedstawię w dalszej części opracowania./
W uproszczeniu, możemy wyróżnić trzy podstawowe elementy procesu czytania:

Pisanie zaś, to przekazywanie informacji przy pomocy symboli graficznych.
Są to więc czynności złożone, w których biorą udział procesy orientacyjno-poznawcze, intelektualne, wykonawcze i emocjonalno-motywacyjne.
U dzieci upośledzonych umysłowo, problemy z czytaniem i pisaniem związane są głównie z :

Pracując z dziećmi upośledzonymi w stopniu lekkim i umiarkowanym na oddziale szpitalnym dla dzieci przewlekle chorych ,stwierdzam ,że deficyty rozwojowe tych uczniów są tak różnorodne, iż mimo zorganizowania specyficznego procesu nauczania / w ramach kształcenia specjalnego prowadzonego w szkole/, nie wszyscy oni radzą sobie z opanowaniem podstawowych technik szkolnych w zakresie czytania i pisania.
Do takiego stwierdzenia upoważnia mnie obserwacja dużej liczby uczniów / na oddziale szpitalnym występuje częsta rotacja/ i analiza wyników badań psychologiczno-pedagogicznych tych uczniów.

Dlatego wskazane jest dodatkowe wspomaganie ich w postaci ćwiczeń , które mogą być prowadzone np. w ramach zajęć korekcyjno-kompensacyjnych.
Ćwiczenia te są tak ważne dla ucznia , ponieważ główną ich zaletą, jest indywidualna praca z uczniem lub małą grupą. Uwaga terapeuty koncentruje się na jednym dziecku, bez konieczności prowadzenia pracy wielopoziomowej, co ma miejsce najczęściej podczas lekcji kiedy swoją prace ,,dopasowujemy,, do indywidualnych zaleceń i deficytów całego zespołu klasowego.
Podstawą do prowadzenia tych ćwiczeń, staje się wstępna diagnoza trudności i nakreślenie planu pracy dla każdego ucznia indywidualnie. Gdy udałoby się realizować je w formie dodatkowych zajęć korekcyjno-kompensacyjnych to zyskujemy dodatkowy czas na ćwiczenia, których w klasie dawno się już nie robi, gdyż wymogi programowe są już o wiele większe.
A czasami trzeba wrócić do zagadnień podstawowych, jak np. usprawnianie analizatorów: wzrokowego, słuchowego, rozwijanie sprawności manualnej czy zapoznanie z literami alfabetu.
Różnorodność problemów, z jakimi spotykam się u trafiających na moje zajęcia w szpitalu, wymaga stosowania wielu metod pracy. Bardzo dobre jednak moim zdaniem efekty przynosi metoda 18 struktur wyrazowych, która opiera się na analizie sylabowo-głoskowej wyrazów w powiązaniu z ich budowa literową. Ma ona na celu nauczyć automatycznego nazywania kształtów tzw. fonogramów /kombinacji liter/ oraz stosowania liter w odpowiedniej kolejności.

Równie istotnym, co dobranie odpowiedniej metody dydaktycznej, wydaje mi się być kontakt emocjonalny z uczniem. Budzenie atmosfery życzliwości i zaufania. Wspólne przeżywanie nawet małych sukcesów, eliminowanie nieufności, wypracowanie metod współdziałania.
Bardzo ważnym elementem pracy rewalidacyjnej, jest nawiązanie współpracy z domem rodzinnym ucznia. Kontynuowanie ćwiczeń, zaproponowanych przez nauczyciela , zapewnia systematyczność i jednorodność oddziaływań, które, mam nadzieję ułatwiają uczniom opanowanie, trudnej sztuki czytania i pisania.

Zaproponowane przeze mnie ćwiczenia służą rewalidowaniu zaburzonych funkcji analizatora wzrokowego, słuchowego i kinestetyczno -ruchowego , co w rezultacie powinno prowadzić do poprawy spostrzegania wzrokowego i słuchowego, koordynacji wzrokowo-ruchowej, słuchowo-ruchowej, percepcji i pamięci słuchu , ruchu i wzroku, które tak naprawdę determinują te trudności.

Ćwiczenia dla dzieci z trudnościami w pisaniu i czytaniu , są w rzeczywistości ćwiczeniami zaburzonej funkcji.

Bardzo istotne znaczenie ma przezwyciężenie niechęci dziecka do realizacji ćwiczeń , stąd potrzeba indywidualnego podejścia i dostosowania ćwiczeń do możliwości dziecka oraz stworzenia warunków do uzyskania sukcesu czyli poprawnego wykonania ćwiczenia. Dla tego w swojej propozycji umieściłam ćwiczenia o różnym stopniu trudności. Stosując wskazane ćwiczenia w zakresie trudności czytania i pisania należy jednak pamiętać o podstawowych zasadach ich realizacji :

Rodzaje i typy opisanych ćwiczeń:

Przedstawiony przeze mnie zestaw ćwiczeń obejmuje cykl pracy z dzieckiem od zajęć wstępnych do prób pisania i czytania całych wyrazów.

Ćwiczenia są podzielone na:

Możemy pominąć w swojej pracy pierwszy zestaw ćwiczeń, dotyczy to dzieci , które posiadają już pewne umiejętności z zakresu czytania i pisania, ale nawet u tych dzieci warto przeprowadzić chociażby kilka ćwiczeń analizy dźwiękowej wyrazów w celu zapoznania dziecka ze strukturą wyrazów , a prowadzącemu pozwoli to określić poziom umiejętności podopiecznego i odpowiednio dobrać dalsze ćwiczenia.

Przykłady ćwiczeń na materiale nieliterowym:

∪∪∪∪∪∪∪∪∪ ∩∩∩∩∩∩∩∩

ωωωωωωωωωωω ∝∝∝∝∝∝∝∝∝∝∝

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

Zwracamy uwagę na dokładność wypełnienia konturu, dobór

kształtu zależy od umiejętności dziecka na danym etapie.

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

∝∝∝∝∝∝∝∝∝

Przykłady ćwiczeń z analizy dźwiękowej .

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

Ry - ba

Sa - mo - lot

Przykłady ćwiczeń na materiale literowym.

Hałas, hełm, handel, huk

Dziecko, talerz , chleb

cie sie nie zie dzie

cio sio nio zio dzio

0x08 graphic

Sza - fa

Sza - lik

Sza- ta

Ćwiczenia oparte na łańcuchach sylabowo -wyrazowych i literowych.

Łańcuchy sylabowo-wyrazowe składają się z szeregu sylab oddzielonych od siebie myślnikami .tworzą wyrazy częściowo nakładające się na siebie. Ćwiczenia te polegają głownie na tym ,że ostatnia sylaba danego słowa jest jednocześnie pierwszą sylabą wyrazu następnego . w łańcuchach literowych częścią wspólną dla dwóch słów jest litera /głoska/ , a nie sylaba. Łańcuchy literowe stosujemy głównie w wyrazach jednosylabowych.

pa - ra -

da

-ni -

na

- ro -

dy

-le - ma -

ty

-tu-

ły

-si-na

W załączeniu karta pracy dla ucznia.

m ó z

g

a r

b

a r

k

a s

k

a r

p

o r

t

a r g

Są to ćwiczenia , które stosujemy u dzieci posiadających już podstawy pisania i czytania. Mogą to być na przykład pierwsze ćwiczenia służące rozwijaniu umiejętności pisania ze słuchu lub doskonalenia czytania sylabami.

Ćwiczenia polegające na słuchowym i wzrokowym różnicowaniu wyrazów dźwiękowo i graficznie podobnych.

Ćwiczenie te wykonywane są w dwóch wersjach : słuchowej i wzrokowej i polegają na uporządkowanym zestawieniu par wyrazów, które różnią się od siebie tylko jednym elementem. Różniąca literę / głoskę / dobieramy z liter graficznie podobnych , z których wyodrębnieniem dziecko ma kłopoty.

Reedukator odczytuje wyrazy kilkakrotnie zmieniając ich kolejność, następnie dziecko zaznacza na kolorowo różniące wyrazy głoski.

Przykładowy zestaw:

m

n

m

n

ku-my

ta-my

mo-że

ku-ny

ta-ny

no-że

ra-ma

to-my

da-my

ra -na

to-ny

da-ny

Głównym ich celem jest ćwiczenie poprawnej analizy słuchowej i wzrokowej bardzo podobnych do siebie wyrazów o określonej strukturze oraz wzrokowe i słuchowe różnicowanie znaków graficznych i dźwięków mowy, z których wyodrębnieniem i odróżnianiem dziecko ma kłopoty.

Opisane przykłady ćwiczeń są tylko propozycją , którą można indywidualnie modyfikować. Jest to moje spojrzenie z pozycji nauczyciela pracującego w grupie szpitalnej. Niejednokrotnie jestem przez dłuższy okres czasu jedynym reedukatorem wszystkich dysfunkcji dziecka, muszę być jego pedagogiem , psychologiem i logopedą. Dlatego jak wspomniałam wcześniej bardzo istotna jest prawidłowa diagnoza pedagogiczno-psychologiczna zaburzeń , której muszę na wstępie dokonać. Bardzo często zaburzeniom w zakresie czytania i pisania towarzyszą zaburzenia prawidłowej artykulacji , stąd warto przed rozpoczęciem właściwych ćwiczeń w ramach zajęć wprowadzających przeprowadzić kilka ćwiczeń o charakterze logopedycznym. W załączeniu przedstawiam taki przykładowy zestaw. Na koniec warto jeszcze pamiętać o podstawowej zasadzie , można pominąć ćwiczenia na materiale bezliterowym w przypadku , gdy dziecko opanowało podstawy znajomości liter, ale zawsze przeprowadzamy ćwiczenia z analizy dźwiękowej.

Opracowała : Bogumiła Kaczmarek

W oparciu o :

*

*

*

**

*

MA

SU

TA

RA

MA

sza



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
TERAPIA PEDAGOGICZNA, dla dzieci, rewalidacja indywidualna(1)
Indywidualny program dla dziecka, dla dzieci, rewalidacja indywidualna
Program autorski zaburzona motoryka, dla dzieci, rewalidacja indywidualna
PROGRAM ZAJĘĆ KOREKCYJNO, dla dzieci, rewalidacja indywidualna
Duże koła, dla dzieci, rewalidacja indywidualna
Program rewalidacji indywidualnej dla uczennicy klasy pierwszej gimnazjum, dla dzieci, rewalidacja i
PROGRAM NAUCZANIA, dla dzieci, rewalidacja indywidualna
INDYWIDUALNY PROGRAM ZAJĘĆ kor. komp., dla dzieci, rewalidacja indywidualna
Zabawy uspakajające, dla dzieci, rewalidacja indywidualna
REWALIDACJA INDYWIDUALNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ SPECJALNEJ, dla dzieci, rewalidacja indywidualna
Zestaw ćwiczeń rewalidacyjnych, dla dzieci, rewalidacja indywidualna(1)
TEMATYKA INTEGRALNYCH OŚRODKÓW WIELOKIERUNKOWEJ DZIAŁALNOŚCI UCZNIÓW, dla dzieci, rewalidacja indywi
autorski ed.ter. kl III, dla dzieci, rewalidacja indywidualna
Projekt programu prozdrowotnego, dla dzieci, rewalidacja indywidualna
PROGRAM AUTORSKI ŚCIEŻKI REGIONALNEJ, dla dzieci, rewalidacja indywidualna
„Znam siebie”- ćwiczenia dotyczące orientacji w schemacie własnego ciała., dla dzieci, rewalidacja i
Scnariusz zajęć rewalidacyjnych dla dzieci z upośledzeniem umysłowym, dla dzieci, rewalidacja indywi
rozwijanie zainteresowań przyrodniczych program autorski, dla dzieci, rewalidacja indywidualna

więcej podobnych podstron