Kod przedmiotu

0902 - A0.08.ZL

Liczba punktów ECTS

***

Status przedmiotu

obligatoryjny

Nazwa przedmiotu

Wybrane zagadnienia z filozofii

Selected Problems of Philosophy

Nazwisko i imię prowadzącego, tytuł i stopień naukowy

Prof. zw. dr hab. Lech Witkowski

Rok i semestr studiów

III rok niestacjonarne

Wymiar godzin łączny

30 godzin

Forma zajęć

wykład

Zajęcia w toku

specjalności
Technologia informacyjna w edukacji

Wymagania wstępne wobec studenta

gotowość prowadzenia notatek

Cele przedmiotu

przegląd wybranych koncepcji, pojęć, z punktu widzenia minimum kultury filozoficznej dla pedagogów

Treści (bloki tematyczne)

Wątki tradycji greckiej: kategorie i ich opozycje: logos-praxis, episteme-doxa, arche, techne, katharsis, eidos, telos, aletheia; postaci - Odyseusz, Syzyf, Hermes, Sokrates, Platon; alegoria z jaskinią

Typy postaw poznawczych filozofii, ich siła i ograniczenia: zanurzenie, wgląd, obserwacja uczestnicząca, fenomenologia; rzucanie światła, wyjaśnianie, racjonalizm, chwytanie w sieć pojęć (kategorii), transcendentalizm; strategia inwazyjna wystawiania obiektu na próbę, testowanie; rozumienie a wyjaśnianie: hermeneutyka: paradygmatyczna wizja nauki; typy teoretyczności i krytycyzmu, ewolucja pojęciowości w nauce - typy racjonalności)

Zasadnicze przełomy poznawcze w historii filozofii i nauki: przełom kopernikański Kanta; powstanie nauki nowożytnej; pozytywizm i przełom antypozytywistyczny; racjonalizm kartezjański i nowe typy racjonalizmu (krytyczny Poppera, niekartezjański nowego ducha nauki według Bachelarda)

Spory o nowoczesność: idea ponowoczesności i postmodernizmu, typologia Baudrillarda statusów znaków w kulturze, inspiracje z Baumana

Filozofia dialogu: typy strategii dialogicznych w kulturze i ich ograniczenia

Dwoistość jako paradygmat: ambiwalencja jako typ złożoności strukturalnej: dwoistość normatywna w rolach społecznych, estetyki sytuacji edukacyjnych

Typy deficytów egzystencjalnych w kondycji człowieka: model cyklu życia Eriksona, pojęcie braku i strażnik braku w kulturze (Heidegger, Lacan)

Wybrane idee filozoficzne z zastosowaniami pedagogicznymi: Bachelard, Bachtin, Gadamer, Habermas, Heidegger (myślenie, typy realizmu, semiotyka kultury, bariery komunikacji i rozumienia; problemy podmiotowości)

Idea lektury wybuchowej (fenomenologia czytania, statusy tekstów) i jej ilustracje na wybranych przykładach tekstów humanistycznych: Ingarden, Kołakowski, Gombrowicz, Janion

Podsumowanie: koncepcje filozofii i filozoficzność jako przestrzeń w kulturze (sztuka podejrzeń, refleksyjność rekonstruująca złożoność i odsłaniająca źródłowość pytań)

Stosowane pomoce dydaktyczne

Rysunki i schematy porządkujące

Forma zaliczenia

Egzamin pisemny w formie testu

Warunki zaliczenia

Test pisemny wraz z okazaniem notatek i sprawozdaniem z lektury wybuchowej, samodzielnie wybranej

Literatura obowiązkowa

Wybrane rozdziały z Tryptyku edukacyjnego L. Witkowskiego (wyd. IBE) oraz z Historii Filozofii Wł. Tatarkiewicza

Literatura ponad obowiązkowa

Samodzielne lektury filozoficzne (przynajmniej jedna) z filozofii XX wieku

Uwagi