Wykład IV - Sektor finansów publicznych i jego jednostki

1. Pojęcie i cechy sektora finansów publicznych

2. Specjalny reżim finansowy

3. Jednostki sektora finansów publicznych

4. Organy władzy publicznej

5. Skarb państwa

Sektor finansów publicznych:

• Tworzą jednostki wskazane w ustawie o finansach publicznych

• Przynależność do tego sektora oznacza poddanie jego jednostek specjalnemu reżimowi finansowemu

• Reżim ten tez określa ustawa o finansach publicznych

Reżim finansów publicznych odnosi się do:

• Zasad gromadzenia i wydatkowania publicznych środków pieniężnych

• Ich planowania

• Zarządzania nimi i kontroli

• Odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Zakres sektora finansów publicznych:

• Nie pokrywa się z zakresem sektora publicznego

• Nie obejmuje bowiem państwowych osób prawnych działających jako;

1. Przedsiębiorstwa państwowe

2. Banki

3. Spółki handlowe

• Do sektora finansów publicznych należy natomiast Skarb Państwa

Listę jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych określa Ustawa:

• Organy władzy publicznej

• Jednostki budżetowe , zakłady i gospodarstwa pomocnicze jb.

• Fundusze celowe

• Państwowe szkoły wyższe

• Instytucje kultury

• Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej

• ZUS, KRUS, PAN

• Kasy chorych

Organy władzy publicznej:

• Pojęcie Konstytucji RP (art7)

• Wyróżniając (art.10);

• władzę ustawodawczą (Sejm i Senat)

• władzę wykonawczą (Prezydent RP i Rada Ministrów )

• władzę sądowniczą (sądy i trybunały)

Do organów tych zalicza się ponadto:

• Organy władzy wykonawczej takie jak; ministrowie, kierownicy urzędów centralnych , wojewodowie

• Organy władzy konstytucyjnej (NIK, rzecznik praw obywatelskich, KRRiT)

• A także bezpośrednio wymienione w Konstytucji RP- Generalny Inspektorat Ochrony Danych Osobowych, Krajowe Biuro Wyborcze , IPN, PIP itp..

Konstytucja RP do organów władzy publicznej zalicza także:

• Samorząd terytorialny (art.163)

Jednostkami sektora finansów publicznych są zatem wszystkie jednostki samorządu terytorialnego - gminy, powiaty, województwa samorządowe i ich organy (rady i zarządy).

Do organów tych Ustawa… włącza także- spółki prawa handlowego- utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego lub z ich przeważającym udziałem kapitałowym - mogą one działać w sferze użyteczności publicznej lub też poza nią lecz w ściśle określonych ramach.

Skarb Państwa:

• Państwowa osoba prawna - kc

• Bardzo niejednoznaczne określenie

• Odpowiednik państwa

• Zarządca skarbu publicznego

• Tradycyjny fiskus

• Osoba prawna działająca w imieniu państwa

Skarb państwa:

• Realizuje zadania państwa lecz w obrocie prawnym występuje w roli prywatnoprawnej - właściciela ,który włada , korzysta i rozporządza majątkiem państwowym

• Może prowadzić samodzielną działalność gospodarczą poprzez jednostki organizacyjne , które nie mają odrębnej osobowości prawnej ( jednostki i zakłady budżetowe ) oraz w formie jednosoobowych spółek skarbu państwa lub spółek z jego udziałem

• Może realizować funkcje gospodarcze poprzez udziały kapitałowe w funduszach powierniczych i w fundacjach.