Rozliczenie różnic kursowych naliczonych na dzień bilansowy

Na dzień 31 grudnia 2009 r. wyceniliśmy należności i zobowiązania w walucie obcej. Po zapłacie zobowiązań i otrzymaniu należności w lutym 2010 r. na rozrachunkach pozostało saldo w wysokości wyceny z poprzedniego roku. Jak takie saldo wyksięgować?

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, wyrażone w walutach obcych m.in. należności i zobowiązania należało wycenić na dzień bilansowy po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.

Ustawa o rachunkowości nie określa ani terminu, ani sposobu rozliczenia różnic kursowych z wyceny bilansowej w księgach roku następnego. W praktyce rozliczenia tego można dokonać:

1) stornując naliczone na dzień bilansowy różnice kursowe pod datą 1 stycznia roku następnego, a następnie księgować faktycznie zrealizowane różnice kursowe w momencie realizacji rozrachunków;

2) stornując różnice kursowe dopiero w dniu uregulowania należności lub zobowiązania;

3) ujmując w księgach zrealizowane różnice kursowe obliczone od początku roku do dnia zapłaty rozrachunku.

Dodajmy, że różnice kursowe z wyceny bilansowej mogą być uwzględnione w podstawie opodatkowania podatkiem dochodowym w zależności od przyjętej dla celów podatkowych metody rozliczania różnic kursowych. I tak, jednostki, które dla celów podatkowych przyjęły bilansową metodę ustalania różnic kursowych - a zatem metodę, o której mowa w art. 9b ustawy o PDOP oraz art. 14b ustawy o PDOF - różnice kursowe ustalone na dzień bilansowy zaliczają do przychodów podatkowych bądź kosztów uzyskania przychodów.

Natomiast w tych jednostkach, które przyjęły rozwiązanie podatkowe - na podstawie art. 15a ustawy o PDOP oraz art. 24c ustawy o PDOF - skutków wyceny bilansowej nie uwzględnia się w przychodach lub kosztach podatkowych.
 

Przykład 1

Jednostka na dzień 31 grudnia 2009 r. posiadała zobowiązanie wobec kontrahenta zagranicznego w wysokości 4.000 euro, które uregulowano w lutym 2010 r. Wycenę zobowiązania na dzień jego powstania, na dzień bilansowy oraz na dzień zapłaty przedstawiono w tabeli:

 

Wartość zobowią-
zania

Wycena na dzień powstania po kursie 4,05 zł/euro

Wycena na dzień bilansowy 31.12.2009 r. po kursie 4,1082 zł/euro

Różnica kursowa między kursem z dnia powstania i z dnia bilansowego

Wycena na dzień zapłaty po kursie 4,20 zł/euro

Różnica kursowa między kursem z dnia powstania i z dnia zapłaty

4.000 euro

16.200 zł

16.432,80 zł

232,80 zł (ujemna)

16.800 zł

600 zł
(ujemna)

Jednostka przyjęła do rozliczania bilansowych różnic kursowych metodę storna w dniu faktycznej zapłaty.

Dekretacja:

 


Opis operacji


Kwota

Konto

Wn

Ma

1. WB - zapłata zobowiązania w lutym 2010 r. z rachunku walutowego:

16.800,00 zł

21

13-1

2. PK - storno różnicy kursowej w lutym 2010 r. - pod datą faktycznej zapłaty zobowiązania:

- 232,80 zł

75-1

21

3. PK - naliczenie zrealizowanej ujemnej różnicy kursowej:

600,00 zł

75-1

21

Księgowania:

Przykład 2

Dane takie jak w przykładzie 1, z tym że do rozliczenia bilansowych różnic kursowych jednostka przyjęła metodę ujmowania wyłącznie zrealizowanych różnic kursowych od dnia bilansowego do dnia zapłaty.

Obliczenie różnicy kursowej pomiędzy dniem bilansowym a dniem zapłaty zobowiązania: 4.000 euro x (4,20 zł/euro - 4,1082 zł/euro) = 367,20 zł. Powstała różnica ujemna, gdyż kurs z dnia bilansowego jest niższy od kursu z dnia uregulowania zobowiązania.
 

Dekretacja:

 


Opis operacji


Kwota

Konto

Wn

Ma

1. WB - zapłata zobowiązania w lutym 2010 r. z rachunku walutowego:

16.800,00 zł

21

13-1

2. PK - naliczenie zrealizowanej ujemnej różnicy kursowej - powstałej pomiędzy dniem bilansowym a dniem zapłaty:

367,20 zł

75-1

21


Księgowania:

Zarówno w przykładzie 1, jak i 2, powstała ujemna różnica kursowa w łącznej wysokości 600 zł (pomiędzy kursem z dnia powstania zobowiązania i kursem z dnia jego zapłaty), która sprowadziła wartość zobowiązania do kursu z dnia jego zapłaty.