Herbatki: - owoce róży, owoc czarnego, liść brzozy (1:1:1 wagowo);
-1 łyżeczka na szklankę wody; pić 2-3 razy dziennie działa napotnie, moczopędnie, przeciwbólowo zwłaszcza przy chorobach reumatycznych i na zwyrodnienia kręgosłupa.
- owoc bzu czarnego, liść melisy, owoc róży, owoc maliny, owoc jarzębiny
1 łyżeczka ziół na szklankę wody pić 2-3 razy dziennie działa przeciwbólowo i leczniczo.
- ziele skrzypu, korzeń łopianu, kwiat bzu czarnego, liść pokrzywy i owoc bzu czarnego (przeciw skórczowo, wzmacnia ścianki drobnych naczyń krwionośnych)
- kwiatostan głogu, kwiaty bzu czarnego, ziele barwinka, liście pokrzywy (działa na obniżenie ciśnienia krwi i na naczynia krwionośne
ZAKŁADANIE PLANTACJI RÓŻ:
Róża - Rosa sp.
Owoce: wit C, wit E, wit B1, B2, K, cukry, kw. Organowe, pektyny, garbniki, olejki eteryczne, glikozydy, sole mineralne
- plantacje przeznaczone na zbieranie owocni; -gat. przeznaczone na plantację (Rosa carina, R.rugosa, R.rubiginosa); - gat. przeznaczone na zbiór płatków kwiatowych ( R. Galica, R. X damascena, R. X centyfolia)
Pierwsza plantacja została założona w 1983 r. W Dąbrowicach w Sadowniczym Zakładzie Doświadczalnym. Założono ją z róży dzikiej (25ha) i róży pomarszczonej (60 ha). Krzewyposadzono w rzędzie co 0,5 m, a rzędy co 3 m. Na ha znajduje się 6600 roślin.
Uprawa plantacji. Gleba utrzymywana jest w ugorze herbicydowym; -nawożenie oparte o analizy chem; - odmładzanie krzewów co 6 lat.
Zbiór owoców. - wykonywanie kombajnem porzeczkowym KPS przy prędkości 0,8km/h przy amplitudzie palców otrząsających 70 mm, częstotliwość drgań 21,6 Hz; - zbiory wykonuje się trzykrotnie; - po pierwszym przejeździe z krzewów róży dzikiej zbiera się 10 %, a róży pomarszczonej 20 %; - po pierwszych trzech latach uprawy zebrano 1053 kg/ha; - róży pomarszczonej zabrano po trzech latach 3494 kg/ha, a po 6 - 6046 kg/ha; - owoce róży należy zbierać w zależności od gatunku od VII do IX; - suszenie owoców w temp 60 oC; - ususzone owoce powinny być bez zapachu, o naturalnej barwie i smaku kwarkowato-słodkim.
Normy skupu owocu suszonego: nie mogą zawierać więcej niż: - 4% owoców niewłaściwej barwy; - 6% owoców uszkodzonych i niewykształconych; - 5% innych organów tej samej wielkości.
Zbiory płatków róży: - największy ośrodek zbiorów płatków róży znajduje się na półwyspie bałkańskim i w Azji Mniejszej; - w dolinie miasta Kazanłyk znajdują się plantacje R. x damascena o pow. 4000 ha; - zbiór prowadzi się ręcznie od V do VI w godz rannych. Zbiera się tyle kwiatów ile można przerobić w ciągu dnia; - wartość 1g olejku różowego to równowartość 1g złota.
Przetwory z owoców i płatków róż: - konfitury, dżemy, soki; - dodatki do herbat owocowych; - wina, nalewki.
GŁÓG DWUSZYJKOWY - CRATAEGUS MONOGYNA
Surowiec zielarski
Kwiat z liśćmi - zbieramy, gdy część kwiatów jest jeszcze w pąkach, ścinane całe kwiatostany z liśćmi. Owoc: zbierane w IX - X, niebarwione lecz jędrne. Skład chemiczny: kwiaty i liście: flawonoidy, wit C i B, pektyny, aminy, puryny. Owoce: oprócz powyższych duże ilości prowitaminy A. Działanie: rozkurczające, zwiększa przepływ krwi i polepsza ukrwienie serca, nieznacznie obniża ciśnienie krwi, działa uspakajająco. Zastosowanie: w medycynie kwiaty wchodzą w skład mieszanki Cardiosan stosowanej w chorobach serca, wraz z owocami są składnikiem Scherosanu używanego przy miażdżycy naczyń, wchodzą w skład Cardiolu, Weocardiny.
Owoce jadalne sporządza się z nich napoje, wino, wódkę, nalewki, kompoty, młode liście nadają się do herbatki, parzone pestki stanowią namiastkę kawy.
JAŁOWIEC POSPOLITY - JUNIPERUS COMMUNIS.
Surowiec zielarski: szyszkojagody zebrane jesienią lub zimą, najlepiej po przymrozkach muszą być dojrzałe, temp suszenia do 350C wysuszone powinny mieć barwę czarną, nie mogą być przesuszone.
Skład chemiczny: gorycz- juniperyna, olejek eteryczny zawierający pinen, kary len, garbniki, glikozydy.
Działanie: moczopędne, żółciopędne, poprawiające trawienie.
Zastosowanie: w medycynie: w obrzękach wywołujących niedomaganiem nerek, przy niewydolności krążenia, zew zalecany w postaci mazi, do kąpieli w nerwobólach, w dużych dawkach uszkadza nerki; w przemyśle: wykorzystujemy jako przyprawa do mięs, kiełbas, wędzenia, do wyrobu wódki, drewno cenione przez rzeźbiarzy .
KASZTANOWIEC ZWYCZAJNY:
Surowiec zielarski: Kwiat: suszone kwiaty bez szypułek w warunkach naturalnych lub w temp 350C; kora: zbierana z młodych gałęzi suszona j.w.; nasiona: niedojrzałe owoce zbierane w lipcu; skład chemiczny: kwiat: es cyna, flawonoidy, cukry kw.org, garbniki; kora: flawonoidy, garbniki; nasiona: saponina, es cyna, flawonoidy, karotenoidy, garbniki.
Działanie: uszczelnianie naczyń krwionośnych oraz zmienia ich kruchość i łamliwość, ściągające, przeciwzapalnie, tamujące krwawienie; Zastosowanie: w medycynie: hemoroidy, żylaki, zapalenie żył, zakrzepy, oparzenia, zaburzenia w ukrwieniu tkanek, krwawienie jelitowe, kwiat wchodzi w skład maści i czopków oraz na odmrożenia i żylaki kończyn, działanie toksyczne to podrażnienia błon śluzowych, rozpuszczanie składników morfologicznych krwi, drewno na zastosowanie w stolarstwie, tokarstwie, meblarstwie, kora używana w garbarstwie i do farbowania wełny, nasiona mogą posłużyć do wyrobu kleju.
LIPA DROBNOLISTNA - TILIA CORDATA
Surowiec zielarski: Kwiatostan zbierany wraz z podkładką kwiatową, wówczas gdy większość kwiatostanów jest rozwinięta tylko w dni pogodne, po obeschnięciu rosy, suszenie w warunkach naturalnych, po wysuszeniu kwiaty powinny mieć barwę żółto białawą, surowiec nie może zawierać kwiatów przekwitłych owoców.
Skład chemiczny: olejek eteryczny, zw flawonowe, garbniki, śluzy, pektyny, fitosterole, kw organiczne, substancje o działaniu podobnym do wit P.
Działanie: napotne, moczopędne, rozkurczające, powlekające - osłona śluzówki żołądka, żółciopędne, zwiększające wytworzenie soku żółciowego i poprawiające trawienie.
Zastosowanie: w medycynie: środek napotny, w przeziębieniach, zapaleniu oskrzeli, zaflegmieniu górnych dróg oddechowych, jako lek moczopędny i rozkurczający w schorzeniach nerek, do płukania jamy ustnej i gardła oraz do kąpieli zwłaszcza dla dzieci nerwowych mających trudności z zasypianiem . Kosmetyce: do produkcji kremów, do okładów na twarz i ręce, wykorzystywany jako namiastka herbaty. Drewno: wyroby stolarskie, węgiel z drewna nadaje się do celów leczniczych, zapobiega próchnicy, drewno wykorzystywane w koszykarstwie, do wyrobu lin, plecionek, roślina miododajna.