Warunki przechowywania nasion:
#Wilgotność nasion:
Wyróżniamy 2 kategorie nasion:
1.Nasiona znoszące podsuszanie do niskiego poziomu wilgotności,lub całkowite odwodnienie „orthodoks”.Nasiona tej kategori podsuszamy po zbiorze do wilgotności 8-10% i przechowujemy w stanie odwodnionym w szczelnie zamkniętych pojemnikach np.:buk,brzoza,modrzew,świerk pospolity,jedlica,sosna wejmutka.
2.Nasiona nie znoszące odwodnienia lub toleujące odwodnienie częściowe „recalcitrant”
do kategori tej zaliczamy gatunki drzew o wielkich nasionach np.;dęby,kasztan jadalny,jawor.
Nasiona te charakteryzują się wysoką wilgotnością 40-50% dlatego w okresie przechowywania dąży się do ograniczenia intensywności ich oddychania.Można to osiągnąć przez składowanie nasion i przechowywanie ich w tęp.obnoż.-3C,np.:żołendzie-5C.
W czasie przechowywania nasion należy pamietać o zachowaniu ich żywotności i zdolności do kiełkowania i wydawania siewek.zadanie zabiegu przechowywania jest utrzymanie rezerw pokarmowych na niezmienionym poziomie przez jak najdłuższyczas.
Czynniki wpływające na długość okresu przechowywania nasion:
-obniżenie wilgotności nasion do wymaganego poziomu,
-obniżenie tęperatury w miejscu przechowywania,
-ograniczenie procesów oddychania,
-odporność nasion na mróz.
SPOSOBY PRZECHOWYWANIA NASION:
- w chłodniach w kontrolowanych warunkach,przechowalniach,chłodniach lub piewnicach.
-w szcelnie zamkniętych nie korodujących pojemnikach
-w workach nie szcelnych
-luzem(rozsypane cienką warstwą w miejscach gdzie jest dobry dostęp powietrza ,przechowóją się głównie w ten sposób po zbiorze)
-dołowanie nasion i przechowywanie zbioru do momętu wusiewu.
WARUNKI I DŁ. OKRESU PRZECHOWYWANIA:
#Krótkoterminowe(1-3lata) większość nasion drzew liściastych i iglastych wys.tęp. w zakresie 1-3C np.:alnus glutinosa,betula pendula,catalpa,cotoneaster,machonia aquifolium
#Długotrwałe przechowywanie nasion wymagane są znacznie niższe tęperatury:
-drzewa iglaste z kategorii„ortodox” od -3-20 C i mogą być przechowywane do 30 lat
-drzewa liściaste z kategorii„orthodox” do -3 C okres przech.5-10 lat
-nasiona z kategorii „recalcitrant” od 1-3 C w okresie 2-3 lat
STRATYFIKACJA
Jest to okres posprzętnego dojrzewania nasion w określomych warunkach.w czasie stratyfikacji nasiona przechodzą nie tylko głowną fazę rozwoju zarodka lecz podlegają też jaryzacji.Stratyfikację możemy przeprowadzić wchłodni piewnicy lub zakopując skrzynkę z nasionami na dworze.stratyfikacja występuje gdy łupina nasienna jest nieprzepuszczalna.
Wyróżniamy metody stratyfikacji:
mechaniczna(mat.scierne,narzędzia)
-chemiczna(działanie kw.azotowym i siarkowym)
-termiczna(zamrażanie i rozmnażanie nasion)
Sposoby stratyfikacji:
a)Chłodna do 5 C(Acer platanoides,pseudoplatanus,fagus)
b)Krótka ciepła(2-4 tyg.w 15-25 C)później chłodna(carpinus,prunus awium,sorbus,sambucus)
c)Długotrwała ciepła(2-4mies)później chłodna(acer campestre,cotoneaster,crataegus,rosa canina)
d)Długotrwała ciepła cyklicznie zmienna później chłodna(taxsus bacata,juniperus virginiana,cornus mas)
POWSTRZYMYWANIE KIEŁKOWANIA NASION:
-obniżenie tęperatury do -3(8tyg.)
-odwodnienie przez osuszenie powietrzem o tęp.20 C do wilg.8-10%(od 3 mies.do4-6lat)
-pwstrzymywanie kiełkowania nasion już wysianych przedskutkami przymrozków-
sciółkowanie deszczowanie(acer carpinus,fraxinus,prunus,pyrus,
malus)
1.Siew terminy:
-turz po zbiorze(betula pendula,carpinus,tilia cordata,Qercus,fagus,acer)
-2-3mies.przed mrozami(prunus padus,seniorita,cerasifera,avium,machaleb)
-1 mies.przed mrozami(malus pyrus,chaenomeles)
-wiosną najwcześniej(fraxsinus,tilia,alnus,carpinus,betula)
-późną wiosną(poulus termula,ulmus)
2.Podział pod względem termicznym:
-lepiej kiełkujące w niskich tęperaturach do 15 C(taxsus,tsuga)
-nasiona tolerancyjne(larix,pseudotsuga)
-najlepiej kiełkujące w tęp. 20-25 C(abies,picea,pinus,seqoiadendron,chamaceparis,thuja)
3.Siew do zimnych szklarni i zacienionych tuneli(actinidia,budleja,aristolochia)
4.Siew pod szkłem
(acer circinatum,
palmatum,aralia,berberis,catalpa,daphne,magnolia,staphylea,pieris,ilex
rhodendron,liliodendron)
Siew wykonanie:
-idealne wykonanie gleby
-siew rzutowy na zagonachz(nagozalążkowe i liściaste do pikowania)
-siew rzędowy(rzędy co 30-60cm dla 2-3latków wolniej rosnących gatunków(fraxsinus,tilia,siringa,
sorbus)
-siew pasowo rzędowy(50-70*15-30 w psie dla 1-latków silniej rosnących liściastych i 1-2 letnich nagozalążkowych)
Wrażliwość siewek na upały-cieniowanie:
-bardzo wrażliwe(picea,abies,larix)
-średnio(abies alba,concolor,picea pungens)
-niewrażliwe(pinus sylwestris,nigra)
Zbiór nasion:
-na zielono:prunus avium,machaleb,acer carpinus,tilia.
-przed dojrzeniem:betula,ulmus,populus.
-przed odpadnięciem:acer,alnus,carpinus,fraxsinus,robinia,caragana.
-po odpadnięciu:
żołendzi,orzeszków,skrzydlaków.
-nasion i owoców mięsistych:cornus,cotoneaster,crataegus,frangula
,ligustrum,lonicera,malus,pyrus,rhamus,ribies,rosa,rubus,sanbucus,
sorbus
,viburum,ginkgo,taxus
-zbiór szyszek:abies i pinus cembra
-wyłuszczanie szyszek i skżydlaków
-podsuszanie iglastych-temp.ok. 40 C do wilg.7-10%pozostałych(do 25C do wilg.7-10%)
podsuszać:ginkgo biloba,aesclus hipocastanum,acer pseudoplatanus(40%)
sacharum(60%)
quercus sp.(45%)
-przechowywanie:krótkotrwałe i długotrwałe nasiona o wilgotności 7-10% w tęp.do 20C 40-60%w tęp.do-3C
w wodzie:alnus,taxsodium,thuja.
MOCZENIE NASION-(nasiona:laburnum,robinia,gleditsia zalać wodą o temp.50-60 C
I pozostawić do ostygnięcia ,gymnokaldus-zalewamy wrzątkiem na 10s)
TERMIN ZBIORU
Terminy dojrzewania nasion:
#maj/czerwiec-wierzby i topole
#początek VI-klony srebrzyste,wiązy,suchodrzew,morwa biała,karagana,czeremcha,wiśnia ptasia,antypka,bez koralowy.
#VIII-bez czarny
#wczesna jesień-derenie,głogi,tarnina,kalina,róże,kruszyna,trzmielina,jarząby.
#jesień-głogi,leszczyna,orzech,szakłak,klony,sosna wejmutka,jodły
#późna jesień-głogi,leszczyna,orzechy,szakłak, klony,sosna wejmutka,jodły
#późna jesień/zima-świerk pospolity,sosna zwyczajna,czarna,smołowa
#zima-rokitnik,wierzba laurowa,niektóre lipy,klony i jesiony.