ANALIZA FINANSOWA

WYKŁAD 2 16.10.2012

W praktyce można wyodrębnić kilka podstawowych kryteriów podziału metod analizy finansowej:

1. Przeznaczenie analizy: wewnętrzna i zewnętrzna

2. Przyjęta metoda badawcza: funkcjonalna i kompleksowa oraz decyzyjna

3. Zakres prowadzonych badań: odcinkowa i całościowa

4. Stopień szczegółowości: ogólna i szczegółowa

5. Czas objęty analizą: retrospektywna (ex post) i prospektywna (ex ante)

6. Przyjęta forma badań: wskaźnikowa i rozliczeniowa

7. Ze względu na formę opisu badanych zjawisk można wyróżnić: metody analizy jakościowej i ilościowej.

Podział metod analizy finansowej

Metody ogólne określają kierunek, w jakim zmierza analiza, gdyż opierają się na określonej grupie wskaźników, efektem czego jest ogólna ocena. Umożliwiają ocenę głównych zależności bez ustalania przyczyn danego stanu, np. ocena poziomu płynności finansowej.

Metody szczegółowe umożliwiają badanie ściśle określonych zjawisk (wybranych obszarów), czynników je wywołujących oraz badanie związków przyczynowo-skutkowych np. analiza przyczyn pogorszenia się płynności finansowej przedsiębiorstwa.

Metody ogólne obejmują trzy podejścia badawcze, które różni kolejność, w jakiej są rozpatrywane badane zjawiska:

-indukcja- od zjawisk szczegółowych do ogólnych

-dedukcja- od zjawisk ogólnych do szczegółowych

-redukcja (metoda weryfikacji)- postawienie hipotez a następnie ich weryfikacja

W ramach metod szczegółowych wyróżniamy metody:

-porównań- metody badania odchyleń, ocenie podlegają co najmniej dwie wielkości, otrzymane różnice dają podstawę do formułowania ocen.

-analizy przyczynowo-skutkowej- metody badania związków i zależności występujących między badaną zmienną a określającymi ją czynnikami, metody badania kierunku i siły oddziaływania czynników na zmienną (metody deterministyczne i stochastyczne).

Porównywania:

-ustalanie różnicy i ustalanie dynamiki

-o podstawie stałej lub zmiennej

-ujęcie bezwzględne lub względne

1. porównywania ze wskaźnikami postulowanymi (porównanie z planem)

2. porównywania ze wskaźnikami okresów przyszłych lub ubiegłych (porównanie w czasie)

3. porównywania ze wskaźnikami innych jednostek gospodarczych (nazywane porównaniami w przestrzeni)

Korygowanie inflacyjnego wpływ cen na wielkości ekonomiczne. W celu wyeliminowania wpływu inflacji należy przeliczyć odpowiednie dane na wielkości wg cen porównywalnych. Wymaga to uwzględnienia ogłaszanych przez GUS, MF, NBP wskaźników inflacji (które obrazują stopień wzrostu ceny dóbr i usług).

Analiza przyczynowa jest pogłębionym etapem badania, w którym dąży się do ustalenia wpływu określonych czynników na powstanie odchyleń ujawnionych w toku analizy porównawczej. Chodzi tu w szczególności o:

-określenie czynników oddziałujących na objęty badaniem wskaźnik ekonomiczny

-określenie wielkości wpływu poszczególnych czynników na odchylenia wynikające z uprzednich porównań

W ramach badania przyczynowego można wyróżnić metody deterministyczne lub stochastyczne.

• W metodach deterministycznych relacje między czynnikami a zjawiskiem da się przedstawić w postaci związku funkcyjnego pozwalającego na ścisłe określenie zakresu i kierunku wpływu poszczególnych składników na zmiany zjawiska (metody izolacji)

• W metodach stochastycznych badania przyczynowego, oprócz wpływu czynników głównych, brany jest pod uwagę wpływ składnika losowego (analiza regresji, korelacji).

Zależności czynników oddziałujących na wskaźniki ekonomiczne mogą przyjmować postać iloczynu (przychody ze sprzedaży są iloczynem ilości produktów i ceny), ilorazu, sumy lub różnicy (zysk jest różnicą między przychodami a kosztami).

Do najważniejszych metod deterministycznej analizy przyczynowej zaliczyć można metody oparte na izolacji danego czynnika i jego wpływu na badane zjawisko:

-metoda podstawień łańcuchowych

-metoda różnicowa

-metoda różnic cząstkowych

-metoda podstawień krzyżowych

-metoda funkcyjna

-metoda logarytmiczna

Prezentacja wyników analizy finansowej

Forma może być:

-liczbowa

-graficzna

-opisowa

Forma liczbowa- przedstawienie wyników przy zastosowaniu tabel, w których dane mogą być wyrażone w wielkościach absolutnych, względnych, współczynnikach lub średnich.

Tabele mogą być:

-proste, np. struktura wg wieku lub

-złożone, np. struktura zatrudnionych z uwzględnieniem wieku, stażu i wykształcenia

Forma graficzna- wykresy, stanowią one przekształcenie danych liczbowych w celu bardziej przejrzystego zaprezentowania zjawisk gospodarczych, ułatwienia porównań i wykrycia współzależności. Wykresy liniowe, powierzchniowe (koła, histogramy)

Forma opisowa:

-ilustracja słowna- wyjaśnienie zawartości tabel i wykresów

-wyrażenie opinii o analizowanych zjawiskach

-wnioski

SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA W PODMIOTACH GOSPODARCZYCH

1.Obowiązki wynikające z ustawy o rachunkowości

2. Obowiązki wynikające z ustawy o statystyce publicznej

3. Obowiązki wynikające z ustawy o ofercie publicznej

Zasady obowiązujące prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz sporządzanie sprawozdań finansowych (art.5-8)

-zasada ciągłości (stosowania zasad wyceny i sposoby ustalenia wyniku)

-zasada kontynuacji działania (going concern)

-zasada współmierności (przypisanie kosztów i przychodów do aktywów i pasywów dotyczących danego okresu sprawozdawczego)

-zasada ostrożności (wszystkie pewne przychody oraz przewidywane koszty wraz z rezerwami na możliwe zdarzenia)

-zasada rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji finansowej (true and fair view, wyższość treści nad formą)

-zasada memoriałowego sporządzania rachunku zysków i strat (koszty i przychody bez względu na przepływ pieniądza)

Sprawozdanie finansowe- rozdz.5 (art.45 i następne)

-sprawozdanie jednostkowe

-sprawozdanie łączne

-sprawozdanie skonsolidowane